نام پژوهشگر: علی طیب نیا
زهرا اسکندری حمیدرضا نویدی قاضیانی
طبق تعریف صندوق بین المللی پول در راهنمای نظام بین المللی طبقه بندی بودجه ای آمارهای مالی دولت، مالیاتها عبارتند از: وجوه اجباری، غیرجبرانی و غیرقابل برگشتی که دولت برای مقاصد عمومی مطالبه می کند. درآمدهای مالیاتی، بهره های تعلق گرفته به مالیات های معوقه و جرائم مربوط به پرداخت نکردن یا تاخیر در پرداخت مالیات ها را بر می گیرد. هرگونه وجهی که علاوه بر هزینه های ارائه یا توزیع خدمت از سوی دولت به پرداخت کننده تحمیل می شود، در این مقوله می گنجد. اما در مقابل آن، پدیده فرارمالیاتی به اهمیت و قدمت خود مالیات وجود دارد که همواره سیاستهای مالیاتی را تحت تاثیر خود قرار داده است. به طوریکه تنظیم و ارائه راهبردهایی جهت کاهش و جلوگیری از این پدیده خود به تنهایی یکی از مهمترین سیاستهای مالیاتی هر کشور به شمار می آید.از جمله راهکارهای مشترک در دولتها در مواجه با این پدیده را می توان، ترغیب و تنبیه مودیان به طرق مختلف نام برد.این پژوهش به دنبال تعیین تاثیر جریمه های مالیاتی بر درآمد مالیاتی دولت و کاهش تخطی مودیان در قالب دو مدل عامل و مامور و نظریه بازیها است.نتایج بدست آمده حاکی از این واقعیت است که احتمال تخطی مودیان با هزینه بازرسی رابطه مستقیم و با جریمه رابطه عکس دارد. به عنوان استفاده کاربردی از مدلهای پبشنهادی، روند مالیاتی ایران در قالب عامل و مامور توصیف شده است.