نام پژوهشگر: اکرم دوستی
اکرم دوستی ناصر مجنون حسینی
به منظور بررسی تاثیر کاربرد دو باکتری ریزوبیوم الیگومینوساروم و سودوموناس پوتیدا بر بهبود ظهور و استقرار گیاهچه در بذرهای پیر شده لوبیا چیتی و همچنین اثرات آنها بر عملکرد و اجزای عملکرد، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آموزشی-پژوهشی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران (کرج) در سال زراعی 1391 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل چهار سطح مختلف پیری تسریع شده بذر (شاهد، 3 ، 6 و 9 روز پیری در دمای 41 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 100-90 درصد) و کاربرد باکتری های محرک رشد گیاه در چهار سطح (شاهد، ریزوبیوم الیگومینوساروم، سودوموناس پوتیدا و تلقیح توأم ریزوبیوم الیگومینوساروم و سودوموناس پوتیدا) بود. همچنین به منظور ارزیابی روابط همبستگی بین بنیه بذر در آزمایشگاه با صفات اندازه گیری شده در مزرعه، آزمون های بنیه بذر (آزمون استاندارد جوانه زنی و رشد گیاهچه، آزمون پیری تسریع شده و هدایت الکتریکی) در آزمایشگاه انجام شد. با افزایش مدت زمان پیری بذر، درصد ظهورنهایی گیاهچه، سرعت ظهور گیاهچه، شاخص ظهور گیاهچه، شاخص وزنی بنیه گیاهچه، بیوماس گیاهچه، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک به طور معنی داری کاهش پیدا کرد ولی متوسط زمان ظهور گیاهچه به طور چشمگیری افزایش پیدا کرد. به طوریکه بیشترین و کمترین میزان عملکرد دانه به ترتیب از تیمارهای شاهد و پیری بذر 9 روز بدست آمد. با این وجود مشاهده شد که استفاده از باکتری های محرک رشد گیاه از طریق تخفیف اثرات نامطلوب پیری بذر، عملکرد دانه لوبیا چیتی را در مقایسه با گیاهان تلقیح نشده بهبود بخشید. بر اساس نتایج بدست آمده مشخص شد که در تمام سطوح پیری بذر (شاهد، 3، 6 و 9 روز پیری) تیمار تلفیقی دو باکتری ریزوبیوم الیگومینوساروم و سودوموناس پوتیدا نسبت به سایر سطوح تیمار باکتری بیشترین تأثیر را بر روی عملکرد دانه داشتند. بررسی ضرایب همبستگی آزمون های بنیه بذر در آزمایشگاه با صفات مزرعه ای نیز نشان داد که برخی از صفات آزمایشگاهی نظیر متوسط زمان جوانه زنی، درصد جوانه زنی نهایی، درصد گیاهچه نرمال، وزن خشک گیاهچه و شاخص وزنی بنیه گیاهچه از همبستگی بالایی با بنیه و استقرار گیاهچه، اجزای عملکرد و عملکرد بذرها پیر شده لوبیا چیتی در مزرعه برخوردار بوده اند.