هدف تحقیق "بررسی ارتباط منبع کنترل (درونی-بیرونی) و اضطراب صفتی-حالتی دانش آموزان پسر ورزشکار و غیرورزشکار دبیرستانی شهر نیشابور" می باشد. جامع? آماری را کلی? دانش آموزان پسر ورزشکار و غیرورزشکار دبیرستانی شهر نیشابور تشکیل می دهند که از بین آنها 331 نفر از دانش آموزان ( شامل 166 ورزشکار و 165 غیرورزشکار) به روش نمونه گیری تصادفی منظم به عنوان نمون? آماری انتخاب شدند. میزان اضطراب و منبع کنترل به ترتیب به وسیله پرسش نامه اضطراب صفتی-حالتی اسپیل برگر و پرسش نامه منبع کنترل راتر اندازه گیری شد.نتایج این پژوهش حاکی از این است: الف) بین اضطراب حالتی و منبع کنترل درونی درهر دو گروه رابطه معنا داری مشاهده نشد. ب) بین اضطراب حالتی و منبع کنترل بیرونی در هر دو گروه رابطه معنا داری مشاهده شد. ج) بین اضطراب صفتی و منبع کنترل درونی و بیرونی در هر دو گروه رابطه معنا داری مشاهده شد. د) بین اضطراب صفتی و منبع کنترل بیرونی در دانش آموزان ورزشکار رابطه معنا داری مشاهده نشد. ه) بین منبع کنترل درونی- بیرونی در دو گروه تفاوت معناداری وجود دارد. و) بین اضطراب صفتی-حالتی در دو گروه تفاوت معناداری وجود دارد.

عملکرد مطلوب در ورزش حاصل ترکیبی از توانایی های فنی (تکنیکی و تاکتیکی)، جسمانی (قدرت، استقامت و غیره) و روانی (تمرکز، اعتمادبه نفس، سرسختی ذهنی و غیره) است. ازمیان عوامل روانشناختی، سرسختی ذهنی از مهم ترین ویژگی های موثر در دست‎یابی به موفقیت ورزشی در نظر گرفته شده است. تجربه نشان داده است که استقامت قلبی- تنفسی از عوامل اساسی آمادگی جسمانی است. هدف ما در تحقیق حاضر بررسی رابطه سرسختی ذهنی و استقامت قلبی-تنفسی می باشد. بدین منظور 25 نفر از دختران ورزشکار شهرستان مشهد در رشته بسکتبال به عنوان نمونه انتخاب شدند. ورزشکاران پس از پر کردن پرسشنامه سرسختی‎ذهنی چهل و هشت سوالی (mtq48) و گرم کردن، با قرار گرفتن روی نوار گردان فعالیت فزاینده را تا رسیدن به حداکثر اکسیژن مصرفی اجرا کردند. به هنگام فعالیت فزاینده میزان اکسیژن مصرفی آنان از طریق گازهای بازدمی و به وسیله دستگاه گاز آنالایزر کوارک (quark-cosmed) محاسبه گردید. پس از جمع آوری داده ها از روش آماری تحلیل رگرسیون همزمان و آزمون همبستگی پیرسون برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می دهد ارتباط معناداری بین سرسختی ذهنی و استقامت قلبی-تنفسی وجود ندارد، به این معنی که افزایش یا کاهش در میزان سرسختی ذهنی ورزشکاران ارتباطی با افزایش میزان استقامت قلبی-تنفسی آنان ندارد. لذا سرسختی ذهنی قادر به پیش بینی و تبیین تغییرات در میزان حداکثر اکسیژن مصرفی به عنوان یک شاخص مهم در استقامت قلبی-تنفسی نمی‎باشد. احتمالا نمونه آماری کم و عدم حضور ورزشکاران ماهر در تحقیق حاضر نیز در نتایج به دست آمده اثر گذار بوده است. لذا نیاز به تحقیقات بیشتر در سطوح مهارتی نخبه و همچنین در میان مردان می‎تواند پاسخگویی مناسبتری در رابطه با ارتباط این سازه روانشناختی و استقامت قلبی-تنفسی باشد.