نام پژوهشگر: لادن شفیعی
لادن شفیعی امیرحسین چیذری
اهمیت اقتصادی تجاری پسته که از لحاظ ارزش یکی از مهمترین اقلام صادراتی کشور ما می باشد بر کسی پوشیده نیست و ایران عمده ترین تولید کننده پسته در جهان می باشد و در بین استانهای پسته خیز ایران استان کرمان با اختصاص 92 درصد از کل تولید طی سالهای 1361-1373 به عنوان عمده ترین استان تولید کننده شناخته شده و از ده شهرستان تابعه این استان، شهرستان رفسنجان با تولید بیش از 60 درصد پسته استان به عنوان عمده ترین قطب تولیدی پسته در ایران می باشد، لذا بررسی وضعیت بازاریابی پسته در این شهرستان اهمیت خاصی می یابد، و از آنجایی که پس از تولید هر محصول مهمترین مسئله بازاریابی آن می باشد و نقش یک سیستم فعال و منسجم در بازاریابی جزء اصلی و مهم در کشاورزی و تولیدات آن است و موجب افزایش رشد اقتصادی کشور می شود اهمیت مسئله بازاریابی و بازاررسانی در منطقه رفسنجان بیشتر متجلی می شود. در این تحقیق ابتدا وضعیت خدمات بازاریابی پسته بررسی شده و همچنین حاشیه بازاریابی پسته تعیین می شود و سرانجام با استفاده از روشهای اقتصادسنجی عوامل موثر بر رفتار پسته کاران منطقه در انتخاب نحوه فروش محصولشان مشخص می شود. در این تحقیق از تعداد 100 باغدار شهرستان رفسنجان و 12 عمده فروش نمونه گیری بعمل آمد و نتایج نشان می داد که خدمات بازاریابی در حداقل ممکن صورت مکی گیرد و بسته بندی مناسبی در این زمینه وجود ندارد و تنها به بسته بندی از جنبه حمل محصول نگاه می شود و هیچ جنبه تبلیغاتی برای آن وجود ندارد. میانگین ضایعات حدود 13.8 درصد می باشد و مهمترین بخش ضایعات مربوط به شرایط اقلیمی منطقه می باشد. با محاسبه حاشیه بازاریابی سه رقم پسته: کله قوچی، فندقی و اکبری مشخص شد که کارآترین روش فروش ، فروش بصورت خرده فروشی است و خرید به روش حق العمل کاری در تهران بالاترین حاشیه بازاریابی را به خود اختصاص داده بود. با برآورد مدلهای لاجیت در این تحقیق مشخص شد مهمترین عوامل در انتخاب کانال فروش بوسیله باغدار: مساحت باغ، درآمد غیر فعالیت باغداری، تجربه و میزان تحصیلات بوده است . با توجه به نتایج تحقیق لازم است که دولت تسهیلاتی در منطقه فراهم آورد و خود به عنوان عامل اصلی خرید و فروش پسته در منطقه وارد عمل شود که باعث می شود در نهایت به سود طرفین تمام شود ضمن اینکه در مورد محصول پسته نیز نظر به اهمیتی که دارد لازم است اقداماتی از قبیل بسته بندی بهتر، توزیع مناسب تر و تبلیغات وسیعتر صورت پذیرد.