چکیده هدف : سرطان دهان یکی از شایع ترین موارد سرطان بوده و جزو ده علل مرگ و میر در دنیامحسوب می گردد.3% سرطان های کل بدن در اور فارنکس است و اکثر سرطان های دهان، نواحی زبان، اورفارنکس و کف دهان را مبتلا می کند. به دلیل تنوع در تظاهرات و شباهت بسیار زیاد ضایعات مختلف به یکدیگر است که افتراق این ضایعات از یکدیگر نیازمند داشتن مهارت تشخیص در مورد خصوصیات ضایعات و گرفتن تاریخچه صحیح، مشاهده دقیق و گاهی انجام آزمایشات پاراکلینیکی است و تغییراتی که در تشخیص های اولیه تا نهایی صورت می گیرد و همچنین فقدان اطلاعات و مهارتهای تشخیصی کافی در زمینه های عوامل مستعد کننده، معاینات دقیق و تاریخچه بیماری ما را بر آن داشت تا به بررسی در زمینه عملکرد دندانپزشکان در زمینه ی سرطان دهان بپردازیم تا شاید بتوان با بررسی راهکارهایی مناسب به الگوی جدیدی در تشخیص ضایعات دست پیدا کرده و زمینه مناسبی برای برنامه ریزی در مورد پیشگیری و آموزش آنها ارائه نمائیم. روش وموادبررسی: در این مطالعه134 دندانپزشک عمومی شاغل دراستان خراسان رضوی که در سمینارهای بازآموزی مختلف شرکت کرده بودند موردارزیابی قرارگرفتند. پرسشنامه هایی براساس مطالعه ی horowitz (5) در سال 2000وهم چنین مطالعه ی lehew(16) در سال 2007 برگرفته شدکه مبتنی براطلاعات دموگرافیک دندانپزشکان ونحوه ارزیابی بیماران توسط دندانپزشکان(شرح حال ومعاینه فیزیکی)و میزان مهارت آنان درتشخیص ودرمان سرطان دهان ونحوه آموزش مهارت های تشخیص سرطان دهان دردوران دانشجویی تهیه شده و توسط دندانپزشکان تکمیل گردید. سپس نتایج بااستفاده از نرم افزار آماری spss version11.5 و آزمون های آماری مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفت. نتایج: از134دندانپزشک عمومی موردمطالعه 95 نفر(71%) مرد و 36 نفر(27%) زن بودند و بیش از60%آنهادرمطب مشغول به کاربوده واکثر آنها بیش از5سال ازاتمام تحصیلاتشان می گذرد.4/27%دندانپزشکان درطی شرح حال گیری ازبیماران به تمام ریسک فاکتورهای کانسر دهان توجه نموده اندو9/70% برای بیماران پرخطرمعاینه کامل دهان انجام می دادند.1/55%دندانپزشکان براین عقیده بودند که مهارت لازم جهت تشخیص ضایعات کانسر و پره کانسر راداشته ،ازاین میان، تنها7/33%ازعلائم مرتبط باسرطان دهان آگاهی کامل داشتند.1/68%مهارت لازم جهت معاینه گره های لنفاوی گردن رادربیماران دارابودند.درزمینه پیشگیری ازکانسردهان8/89%دندانپزشکان بیمارانشان رابه ترک ریسک فاکتورهاترغیب نمودند.33% افرادمهارت لازم جهت کمک به قطع استعمال دخانیات و3/21% کمک به ترک الکل رادربیماران داشتند.7/96%دندانپزشکان تمایل به یادگیری وبه روزشدن اطلاعاتشان درزمینه کانسردهان بیشتربه صورت برگزاری سمیناروبعدسخنرانی وکنگره بودند.و بین نتایج به دست آمده با متغیرهایی مانند سن،جنس،محل فارغ التحصیلی،مدت زمان گذشته از فارغ التحصیلی،محل اشتغال و تعداد بیمار ویزیت شده در هفته با استفاده از آزمونهای آماری ارتباط معناداری یافت نشد. نتیجه گیری :باتوجه به نتایج بدست آمده دراین مطالعه عملکرد دندانپزشکان درزمینه تشخیص زودرس سرطان دهان وپیشگیری بررسی شده و نیازبه ارتقاءسطح اطلاعات دندانپزشکان درزمینه ی علائم وتغییرات حاصله ازسرطان دهان وجوددارد.باتوجه به این مهم که دندانپزشکان نقش کلیدی درپیشگیری وتشخیص کانسردهان دارند نیازمبرم به برگزاری دوره های بازآموزی دراین زمینه احساس می گردد. واژگان کلیدی : سرطان دهان- گزارش عملکرد-دندانپزشکان عمومی

ارزیابی درونی فرآیندی است که در آن اعضای گروه آموزشی دانشگاهی، هدف های گروه را تصریح کرده و عملکرد آن را مورد قضاوت قرار می دهند. سپس نقش خود را بازنگری کرده و برای آینده ای مطلوبتر برنامه ریزی می کنند. البته ارتقا کیفیت گروه آموزشی زمانی تحقق خواهد یافت که در سطوح بالاتر آموزشی نیز اقداماتی صورت گیرد. هدف از این مطالعه بررسی پیامدهای برنامه ارزیابی درونی انجام شده در دوره های تخصصی دانشکده دندانپزشکی مشهد در سال 1391-1390 می باشد.دراین مطالعه توصیفی مقطعی نظرات 31 نفر از اعضای هیئت علمی همکار در برنامه ارزیابی درونی دوره تخصصی دانشکده دندانپزشکی مشهد از طریق توزیع پرسشنامه ای حاوی 26 سوال مختلف در زمینه پیامد های برنامه ارزیابی درونی جمع‏آوری گردید. با توجه به نتایج این مطالعه، بررسی پیامدهای برنامه ارزیابی درونی انجام شده در دوره های تخصصی دانشکده دندانپزشکی مشهد نتایج مطلوبی را به دنبال نداشته است و بازخورد مناسبی از سوی مسئولین ذی ربط در این زمینه صورت نگرفته است.

مقدمه چنین تصور می شود که سنجش پایان دهنده فعالیتهای آموزشی معلم و تابع هدف های اوست اما در واقعیت چگونگی مطالعه و یادگیری دانشجویان است و نیز نحوه آموزش معلمان مستقیماً از ماهیت سنجش تاثیر می پذیرد. با توجه به اینکه سنجش معلم می تواند بر جریان آموزش-یادگیری تاثیر قابل توجهی داشته باشد، بهتر است برای کاستن تاثیر منفی سنجش بر آموزش، معلم هدف های متنوع و مفیدی را برگزیند و متناسب با آن روش های سنجش متناسب مورد استفاده قرار دهد، سنجش در هر شکلی از آموزش نقش مرکزی دارد. میلر در سال 1990 مدلی به نام هرم میلر معرفی نمود که سطوح محتلف یادگیری (knows, knows how, shows, does را بیان می نمود. به عنوان مثال سوالات چند گزینه ای (mcq) جهت آزمودن دانش مناسب بوده ولی در سطوح knows how, does استفاده محدودی داشته است. لذا استفاده از روش های نوین از جمله mini-cex و csr جهت سنجش عملکرد دستیاران توصیه می گردد که روش mini-cex مهارت های مصاحبه پزشکی، مهارتهای معاینه فیزیکی، رفتار حرفه ای، قضاوت بالینی، مهارتهای مشاوره ای و سازماندهی و تاثیر گذاری با مشاهده مستقیم عملکرد و پایایی خوب بین آموزشگر ها می باشد و csr که نوعی سنحش قضاوت بالینی است استفاده می شود. لذا هدف از این طرح بررسی تجارب دستیاران و اعضای هیات علمی گروه بیماریهای دهان از اجرای روش های نوین ارزشیابی-با رویکرد مطالعه پدیدار شناسی است. روش اجرای طرح: در این مطالعه 8 دستیار تخصصی بیماریهای دهان مورد ارزشیابی با روشهای نوین قرار گرفتند. این روشهای نوین ارزشیابی عبارت بودند از: csr, mini-cex که در طی یک دوره 6 ماهه حداقل 4 بار از این روشها جهت ارزشیابی آنها استفاده گردید. سپس تجارب دستیاران تخصصی و اعضاء هیات علمی این گروه از اجرای روشهای نوین ارزشیابی مورد بررسی قرار گرفت که بدین منظور از مصاحبه و ضبط صدا استفاده گردید. سپس مصاحبه ی آنها به صورت کتبی پیاده شد و به صورت کیفی مورد تحلیل محتوا شد. در طی بررسی تجارب دستیاران و اعضای هیئت علمی گروه جمع آوری تا زمانی که مطالب تکراری توسط افراد ذکر نگردید ادامه می یافت و زمانی که ذکر شده توسط افراد تکراری بوده جمع آوری متوقف می گردید. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد که اختصاصی نبودن چک لیست ها ،زمان بر بودن ارزشیابی نوین و نداشتن تمرکز کافی اساتید در جلسه ارزیابی نوین از ایراداتی بود که می توان به ان وارد داشت ولی جدید بودن ،دقت و جامعیت روش های نوین ارزیابی و سنجیدن اخلاق پزشکی محاسن این روشهای نوین می باشد. نتایج: یافته های این پژوهش باعث افزایش دانش در زمینه سنجش و ارزشیابی در محیط های بالینی شده و ماهیت تجربه بالینی اعضای هیئت علمی و رزیدنت های بخش بیماری های دهان را آشکار ساخت. اساتید بالینی می توانند از یافته های این پژوهش برای بهبود کیفیت سنجش بالینی استفاده کنند. هدف پژوهش کیفی و مخصوصا پدیده شناسی، ایجاد دانش در زمینه پدیده مورد مطالعه است. دانش ایجاد شده در این پژوهش می تواند دستمایه پژوهش های دیگر در این زمینه قرار گیرد تا افق های دیگری در مورد این پدیده گشوده شده و راهنمای آموزش بالینی رشته دندندپزشکی قرار گیرند. واژه های کلیدی به فارسی: , mini-cex csr و پدیدارشناسی واژه های کلیدی به انگلیسی: mini-cex , csr , phenomenological study

مقدّمه: دانشجویان به عنوان درون داد های نظام دانشگاهی دارای ویژگی های ممتاز و با اهمیّتی هستند. نقش ارزیابی در جهت شناخت قوت ها ، ضعف ها ، فرصت ها وتهدید ها بعنوان مبنای برنامه ریزی توسعه و بهبود قابل توجّه است . هدف از انجام این طرح بررسی دیدگاه دستیاران تخصصی دانشکده دندانپزشکی درباره برنامه های آموزشی ارایه شده در دوره تخصص دانشجویان دانشکده دندانپزشکی مشهد بود. روش کار: به منظور بررسی دیدگاه دستیاران تخصصی دانشکده دندانپزشکی درباره برنامه های آموزشی و قوانین دوره تخصصی با هماهنگی سرپرست محترم تخصصی دانشکده، پرسشنامه ای تنظیم شد. ابتدا روایی آن توسط صاحب نظران دانشکده تایید گردید و سپس به منظور بررسی پایایی از روش(test-retest) استفاده گردید و سپس بین تمامی دستیاران تخصصی دانشکده دندانپزشکی توزیع و جمع آوری گردید و آنالیز آماری با استفاده از نرم افزار spss نسخه 5/11 انجام شد. نتایج: در این مطالعه از 100 عدد پرسشنامه توزیع شده بین آسیستانهای دانشکده دندانپزشکی مشهد 80 نفر به آنها پاسخ دادند(80 درصد(. 43 درصد دستیاران از قوانین آموزشی (از قبیل مرخصی تحصیلی،انتقالی،حذف ترم و...) مطلع بودند. در مورد توانایی در نوشتن پروپوزال، 7/42درصد دستیاران دارای وضعیت مطلوب یعنی توانا در نگارش بیش از 80درصد پروپوزال بودند. 4/30درصد دستیاران دارای مدرک تخصصی زبان بودند .اکثر دانشجویان (77درصد)رضایت خود را از کادر تخصصی هیات علمی ابراز داشتند.تعداد زیادی از دانشجویان مایل به مشارکت در خصوص متد آموزشی برنامه های دستیاران بودند. نتیجه گیری: دراین مطالعه مشخص گردید که برنامه های آموزشی در حیطه مسائل آموزشی، پژوهشی و توانمندی های ویژه نقاط ضعف بسیاری را دارا می باشند ودستیاران شرکت کننده در این طرح، نظردر تغییرات اساسی در برنامه های آموزشی در حیطه های مختلف داشتند. در حیطه آموزش دستیاران، قسمت عمده ای از دستیاران تخصصی دانشکده دندانپزشکی مشهد نسبت به آیین نامه ها و قوانین آموزشی اطلاع کافی نداشته و طرح درس عملی نیز از دید آنها مناسب نبود. همچنین اکثر آنها از ارائه دروس علوم پایه و نیز نحوه انجام آنها ناراضی بودند.با توجه به این نتایج ارایه راهکارهای مناسب برای بازبینی کوریکولوم های آموزشی واستفاده از نظرات دستیاران در این برنامه ها لازم شده است ،برنامه هایی که بر اساس اصول و قوانین آموزشی و برگرفته از نظرات دانشجویان واساتید صاحب نظر باشد. کلمات کلیدی: دیدگاه(point of view) – دستیاران تخصصی(residents) – برنامه آموزشی(curriculum)

مقدمه: لیکن پلان یک بیماری پوستی مخاطی مزمن است که در پاتوژنز آن مکانیسم های ایمونولوژیک با واسطه ی سلولی مطرح می باشد . لیکن پلان دهانی از نظر بالینی انواع متفاوتی دارد . نوع اروزیو- آتروفیک به دلیل ایجاد درد و سوزش بیش از سایر انواع نیاز به درمان پیدا میکند.درمانهای متفاوتی برای این بیماری مطرح شده که شایعترین و اصلی ترین آنها کورتیکواستروئید های سیستمیک یا موضعی هستند که طیف وسیعی از عوارض جانبی را دارا می -باشند.از این رو در سالهای اخیرتوجه بسیاری از پزشکان به استفاده از داروهای ضد التهابی با منشا طبیعی که حداقل عوارض جانبی را داشته و یا فاقد این عوارض باشند ،معطوف شده است .در طب شرقی هزاران سال است که سیاه دانه جهت درمان انواع متفاوتی از بیماری ها استفاده می شود و مطالعات جدیدی نیز انجام شده که نشان می دهند سیاه دانه می تواند در درمان برخی از بیماری های دهان نیز موثر باشد. ،هدف از این مطالعه بررسی تاثیر روغن سیاه دانه 100 % به عنوان داروی موضعی جهت درمان لیکن پلان اروزیو-آتروفیک دهانی است. مواد و روش : 34 بیمار مبتلا به لیکن پلان اروزیو-آتروفیک دهانی (بر اساس نمای بالینی و تائید هیستوپاتولوژی) که از آبان ماه 1392 تا فروردین ماه 1393به بخش بیماری های دهان دانشکده دندانپزشکی مشهد مراجعه کرده یا ارجاع داده شده بودند، وارد یک مطالعه ی کار آزمایی بالینی تصادفی شده و دو سو یه نا آگاه شدند.بیماران بصورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند: (18 نفر در گروه مورد و 16 نفر در گروه شاهد). هر دو گروه درمان رایج (دهانشویه دگزامتازون و ضد قارچ) را در یافت کردند.بیماران گروه مورد علاوه بر درمان رایج ، روغن سیاه دانه 100 % و بیماران گروه شاهد، پارافین خوراکی (دارونما) را سه بار در روز به مدت یک ماه دهانشویه می کردند.درد و سوزش بیماران و درجه ی نوع و شدت ضایعات پیش از درمان و در هفته ی اول و دوم و سوم و چهارم پس از شروع درمان ارزیابی شد .پس از یکماه ، مصرف موضعی روغن (دارو یا دارو نما ) قطع شد. اما بیماران دو و چهار هفته بعد نیز پیگیری شدند.اطلاعات در هر گروه و بین دو گروه با استفاده از نرم افزار spss 5/ 11 و آزمون های آماری t، paired t test ، آنالیز واریانس یک عاملی ، repeated measurement ، دقیق فیشر، کای اسکوئر، من ویتنی، کراس کالوالیس ، ویلکاکسون، فرید من و ضریب همبستگی اسپیرمن آنالیز شد. یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین سنی در گروه مورد 77/9± 05/55 سال و در گروه شاهد 48/12 ± 93/48 سال بود. در گروه مورد 13 نفر زن( 2/72% ) و 5 نفر مرد(8/27% ) و در گروه شاهد10نفر زن( 5/62% ) و 6نفر ( 5/37%) مرد بودند. بین دو گروه در هیچ یک از جلسات از نظر درجه ی نوع و شدت ضایعات و میزان درد و سوزش و میزان بهبودی اختلاف آماری معنی داری مشاهده نشد . بر اساس ازمون ویلکاکسون که جهت مقایسه ی درد و سوزش بین جلسات مختلف انجام شد در هر یک از دو گروه بین برخی از جلسات تفاوت معنی داری مشاهده شد. بر اساس آزمون فرید من در گروه مورد درجه ی نوع و شدت ضایعات از پیش از درمان تا جلسه ی چهارم کاهش معنی داری پیدا نکرده بود.( 128/0p=) در حالیکه بر اساس آزمون ویلکاکسون درجه ی نوع و شدت ضایعات در گروه شاهد در جلسه ی چهارم نسبت به قبل از درمان بطور معنی داری کاهش یافته بود. ( 016/0p=) عوارض جانبی ازجمله سوزش،تهوع و شکایت از حالت روغنی دارو در هر دو گروه و شکایت از طعم تلخ تنها در گروه مورد مشاهده شد. نتیجه گیری: از آنجایی که هیچ تفاوت معنی داری از نظر میزان بهبودی ،کاهش میزان درد و سوزش و کاهش درجه نوع و شدت ضایعات بین دو گروه مشاهده نشد. از این رو بر اساس این مطالعه روغن سیاه دانه (100 درصد) را نمی توانیم درهمراهی با کورتیکواستروئید ها یا به تنهایی برای درمان لیکن پلان دهانی توصیه کنیم. بنابر این پیشنهاد می شود در پژوهش های آتی اشکال دارویی دیگر سیاه دانه و سایر الگوریتم های درمانی در ابعاد وسیع تر و با حجم نمونه ی بیشتر جهت بررسی دقیق تر تاثیر سیاهدانه در درمان لیکن پلان اروزیو- آتروفیک دهانی مورد استفاده قرار گیرد.