چکیده آتش سوزی وسیله ای موثر برای کنترل گونه های گیاهی نامطلوب و ناخواسته در مراتع و افزایش بهره وری دام است. این پژوهش با هدف بررسی اثر آتش سوزی بر تراکم و پوشش سطحی فرم های مختلف رویشی گیاهان مرتعی انجام گرفت، مراتع ارتفاعات بلومان زاغه در استان لرستان جهت این مطالعه انتخاب شد. برای این منظور در هر یک از مناطق شاهد و آتش سوزی شده 6 ترانسکت 200 متری با فاصله 100 متر از هم در نظر گرفته شد و اطلاعات مربوط به لیست فلورستیک، درصد تاج پوشش، تراکم گونه ها، خاک لخت اندازه گیری، با استفاده از نرم افزار spss و با کمک آزمون تی تست، اختلاف میانگین پارامترهای جوامع آتش سوزی شده و شاهد ارزیابی شد. آتش سوزی باعث شده است که درصد تاج پوشش گراس های یک ساله از 9/10 درصد به طور میانگین به مقدار 30/31 و گیاهان بوته ای خشبی از 02/35 به 67/3 درصد برسد، همچنین تراکم بوته های خشبی از 53/3 پایه در هر مترمربع به 98/0 مترمربع و فورب های چندساله از 66/2 به 20/11 پایه در متر مربع برسد. نتایج نشان داند که میزان تراکم گونه ها در منطقه آتش سوزی شده بیشتر از شاهد می باشد در مقابل به دلیل بیشتر بودن پوشش گیاهی و لاشبرگ و کاهش سنگ وسنگریزه، منطقه شاهد از حفاظت بیشتری برخوردار است. بعد از آتش سوزی تنوع گونه ای افزایش یافته است. نتیجه کلی این که می-توان در مورد اجرای آتش سوزی های کنترل شده، به عنوان روشی اصلاحی در اکوسیستم های مختلف مرتعی اعلام نظر نمود.

انتخاب نیازمند تنوع است و با بالا رفتن تنوع ژنتیکی در یک جامعه توانایی انتخاب ژنوتیپ های برتر افزایش می یابد. ارزیابی تنوع در ژرم پلاسم های گیاهی گامی مهم در برنامه های اصلاحی و نیز مدیریت ژرم پلاسم به حساب می آید. شناسایی، حفظ و نگهداری ذخایر ژنتیکی در گیاهان وحشی ضروری است. آگاهی از جنبه-های مختلف مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی ما را در تعیین استراتژی های بهره برداری، اصلاح و اهلی سازی یاری می کند. این مطالعه تحقیقی مقدماتی و کاربردی جهت تسهیل در گزینش به منظور انتخاب ژنوتیپ مطلوب و مطابق هدف اصلاح گر می باشد.

این آزمایش با عنوان تاثیر شدتهای مختلف چرایی بر میزان آب و رسوب در دو جهت جغرافیایی در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و بصورت کرتهای خرد شده)split - plot) در سال 76-77 به اجرا درآمد، در این طرح جهتهای جغرافیایی (a) بعنوان پلات اصلی و تیمارهای شدت چرا و شخم به عنوان پلات فرعی منظور گردیدند. ابعاد پلاتهای فرعی 1/8×22 مترمربع بود که جهت جمع آوری رواناب و رسوب مخازنی در پایین دست آنها تعبیه شده بود بعد از هر بارندگی میزان روان آب موجود در مخزن محاسبه می گردید. همچنین جهت تعیین میزان رسوب ، نمونه هایی از روان آب به آزمایشگاه منتقل و میزان رسوب تعیین می گردید. بعد از ده بارندگی در سال 76-77 عملیات تجزیه واریانس انجام گردیده که نتایج ذیل بدست آمده است . شیب جنوبی از نظر روان آب با میزان 1/4 لیتر در مترمربع نسبت به شیب غربی با میزان 0/66 لیتر بر مترمربع در سطح یک درصد برتر بود. همچنین تیمار چرای بی رویه و کف بر و شخم با میزان 1/3، 1/28 و 1/05 لیتر بر مترمربع نسبت به فرق و چرای استاندارد با میزان 0/84 و 0/64 لیتر بر مترمربع برتر بودند. در نهایت بارش شماره 9 و شیب جنوبی و چرای بی رویه، کف بر و شخم با میزان 8/5، 9/4 و 6/26 لیتر بر مترمربع در سطح یک درصد نسبت به سایر تیمارها برتر بودند. از نظر میزان رسوب مشاهده گردید که شیب جنوبی با میزان 2ˆ2 گرم بر مترمربع نسبت به شیب غربی با میزان 0/15 گرم در سطح یک درصد برتر بود همچنین تیمارهای چرای بی رویه، کف بر، و شخم با میزان 1/78, 2/12 و 1/62 گرم بر مترمربع نسبت به چرای استاندارد و قرق با میزان 0/12 و 0/24 گرم برتر بودند. در نهایت بارش شماره 9 و شیب و چرای بی رویه و کف بر و شخم با میزان 27/8, 35/8 و 26/8 گرم بر مترمربع در سطح یک درصد نسبت به سایر تیمارها برتر بود. از نظر میزان رسوب به ازای هر لیتر روان آب نتایج نشان داد که جهت جنوبی به ازای هر لیتر رواناب 0/58 گرم رسوب و در شیب غربی 0/176 گرم رسوب وجود داشت در حالت شخم به ازای هر لیتر رواناب 0/71 گرم رسوب وجود داشته است در نهایت در بارش شماره 9 و جهت جنوبی و شخم و همچنین چرای بی رویه به میزان 4/3 و 4/2 گرم رسوب به ازای هر لیتر روان آب وجود داشت .