نام پژوهشگر: علی حسین فرخی
علی حسین فرخی حبیب الله آیت اللهی
مطالع? تحلیلی یکی از روش های علمی و هدفمند پژوهش و تحقیق دربار? پدیده هاست. مطالعه درباره قصه های قرآن و بررسی تحلیلی جنبه های دراماتیک آنها امکانی فراهم می آورد تا از قابلیت های گسترد? دینی، فرهنگی، اخلاقی و اجتماعی قصه ها در راستای انسان سازی که هدف نهایی تعلیم و تربیت الهی است استفاده شود. روش این تحقیق پژوهشی، توصیفی- تحلیلی بوده و با بررسی اسناد و مدارک موجود از طریق کتابخانه ای و بر مبنای تحقیق کیفی و تحلیل متون انجام یافته است. مطالع? تحلیلی جنبه های دراماتیک در قصه های قرآن از سه بخش تشکیل شده است:1. مطالع? تحلیلی به عنوان ابزار و روش کار. 2.ساختار دراماتیک بعنوان عناصر تکنیکی و فنی پژوهش. 3. قصه های قرآن بعنوان منبع مورد تحقیق که باید پرسش های اساسی پژوهش یعنی قابلیت تبدیل شدن قصه ها به نمایشنامه با توجه به داشتن عناصر درام، وجوه شخصیت پردازی، گفتگو و فضای صحنه ای را پاسخگو باشد. مهمترین نتایج حاصل از بررسی و مطالعه عناصر دراماتیک و انطباق آن با قصه های قرآنی عبارتند از: 1. قصه های قرآن با توجه به ظرفیت های دراماتیک موجود در آن قابلیت تبدیل شدن به نمایشنامه را در کامل ترین شکل خود داراست. 2. عناصر موجود در قصه های قرآن مثل شخصیت پردازی، گفتگو(دیالوگ)، فضا سازی و صحنه سازی و عناصر دراماتیک امکان اجرایی در تئاتر را دارند. 3. قصه هایی چون یوسف، ابراهیم، آدم و حوا، اصحاب کهف و ... قابلیت بیشتری برای تبدیل شدن به نمایشنامه را دارند. 4. شخصیت پردازی، گفتگو، پیرنگ داستانی، تعلیق، گره گشایی وفضای نمایشی در قصه های قرآنی به وضوح دیده می شود. با بازگشت به فرهنگ قرآن و با پژوهشهای اساسی و بنیادین در حوز? ادبیات نمایشی و کارکردهای این هنر در قصه های قرآن و سایر منابع دینی، ملی و تاریخی در جهان درام دارای نشانه و جایگاهی در خور تحسین خواهیم بود.در بررسی و تحلیل 34 قص? قرآنی کم و بیش با وجوه ساختاری این قصه ها و کارکردهای دراماتیک آن ها آشنا شدیم. شخصیت و شخصیت پردازی، کنش، قهرمان پروری، گفتگوی نمایشی، تحول شخصیت ها، کشمکش، فضای نمایشی، گره افکنی، بحران و تعلیق را در قصه های مورد نظر بررسی کرده و به این نتیجه رسیدیم که قصه های قرآن از جنبه های دراماتیکی برخوردار هستند. این وجوه نمایشی در بعضی از قصه ها از درصد بالایی برخوردار است و در بعضی قصه های دیگر کمرنگ تر به نظر می رسد.