انگور قزل اوزوم یکی از ارقام با کیفیت مناسب و دارای صفات مناسب جهت کشت و کار می باشد که علاقه جهت کشت و کار آن بین باغداران روز به روز در حال افزایش است. کشت بافت به عنوان روشی سریع و مناسب جهت تکثیر سریع گیاهان معرفی شده است. این پژوهش با هدف ارائه ی پروتکلی مناسب جهت تکثیر درون شیشه ای این رقم، در قالب 5 آزمایش اجرا شد. در آزمایش اول 5 تیمار شامل اتانول (70 درصد)، هیپوکلریت سدیم (محتوی 5/0 کلر فعال)، کلرید جیوه (001/0)، اتانول (70 درصد) بعلاوه هیپوکلریت سدیم (5/0 کلر فعال) و اتانول (70 درصد) بعلاوه کلرید جیوه (001/0) جهت دستیابی به روش مناسب استریل ریزنمونه های اولیه بررسی شدند. آزمایش دوم با هدف بررسی موقعیت ریزنمونه روی شاخه در حال رشد شامل ناحیه انتهایی یا apical zone (az)، میانی یا middle zone (mz) و پایین یا basal zone (bz) بر استقرار ریزنمونه ها طراحی شد. در آزمایش سوم اثرات فصل ریزنمونه گیری (پاییز، زمستان، بهار و تابستان) بر میزان موفقیت استقرار ریزنمونه ها بررسی شد. در آزمایش چهارم اثرات متقابل چهار نوع محیط کشت ms، knoudson-c، wpm و n&n و سه غلظت بنزیل آمینوپیورین (1، 2 و 4 میلی گرم بر لیتر) بر پرآوری شاخه مقایسه گردید. در آزمایش پنجم مقایسه ی اثرات متقابل روش ریشه زایی (درون شیشه ای و برون شیشه ای) و سطوح هورمون اکسینی (5/0، 1 و 2 میلی گرم iba و naa) جهت ریشهزایی شاخچه های حاصل از پرآوری بررسی شد. پس از یادداشت برداری و تجزیه آماری صفات اندازه گیری شده ی آزمایشات انجام شده، نتایج نشان داد که استریل ریزنمونه ها بوسیله هیپوکلریت سدیم (محتوی 5/0 کلر فعال) به تنهایی و یا به همراه اتانول (70 درصد) نتایج بهتری داشت. ریزنمونه های حاصل از ناحیه پایینی شاخه از نظر درصد بقا و استقرار در مقایسه با ریزنمونه های ناحیه انتهایی و میانی شاخه نتایج بهتری نشان دادند. ریزنمونه های حاصل از فصل زمستان نیز در مقایسه با سایر فصول استقرار موفقیت آمیز تری نشان دادند. در مطالعه پرآوری شاخه، بهترین نتایج در محیط کشت ms دارای یک میلی گرم بر لیتر bap بدست آمد و گیاهچه های حاصل از این تیمار از کیفیت بهتری برخوردار بودند. نتایج آزمایش پنجم نشان داد که ریشه دار کردن به روش برون شیشه ای و با فروبری انتهای شاخچه ها در محلول یک میلی گرم naa در مقایسه با روش برون شیشه ای مناسب تر بود و گیاهچه های ریشه دار شده با این روش، مرحله ی سازگاری را هم زمان با ریشه زایی طی کرده و پروسه تکثیر کوتاه تر شد.

چکیده یکی از مهم ترین اهداف کشت بافت، اصلاح و تولید گیاهان مقاوم به سرما می باشد. آسیب سرمایی، زیان های جبران ناپذیری به گیاهان از جمله انگور وارد می کند. در این آزمایش از گره های 3 رقم انگور بیدانه سفید، قزل اوزوم و دم روباهی، برای کشت درون شیشه ای در محیط کشت پایه ms تکمیل شده با هورمون های بنزیل آدنین (صفر و 1 میکرو مولار) در ترکیب با نفتالین استیک اسید (5 و 10 میکرو مولار) و بنزیل آدنین (صفر و 1 میکرومولار) در ترکیب با توفوردی (5 و 10 میکرو مولار) استفاده شد. نصف کالوس ها به مدت 24 روز، در شرایط تاریکی و در دمای 4 درجه سانتی گراد قرار گرفتند. سپس غلظت قند های محلول، پرولین، پروتئین های محلول و درصد وزن خشک در کالوس های تیمار شده (سازگار شده به سرما) و شاهد (سازگار نشده به سرما) اندازه گیری شده و نیز آزمون زنده مانی در دما های مختلف یخ زدگی، انجام گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که غلظت 5 میکرو مولار نفتالین استیک اسید در ترکیب با غلظت 1 میکرو مولار بنزیل آدنین، موجب بیشترین القای کالوس شد. ارقام بیدانه سفید و دم روباهی سازگار شده به سرما، بیشترین میزان قند و رقم قزل اوزوم شاهد، کمترین میزان قند را داشته و نیز رقم بیدانه سفید شاهد، بیشترین و ارقام قزل اوزوم و بیدانه سفید سازگار شده به سرما، کمترین درصد وزن خشک را به خود اختصاص دادند. در تیمار سازگار شده به سرما میزان پروتئین بیشتر از شاهد بود. میان ارقام بررسی شده، بالا ترین میزان زنده مانی در دما های یخ زدگی، به ارقام بیدانه سفید و دم روباهی اختصاص یافت.

آسیب دماهای پایین یکی از عوامل محدود کننده پراکنش گونه های مختلف میوه در روی کره زمین می باشد. اکثر درختان میوه مناطق معتدل سرد، به آسیب یخ زدگی مقاوم هستند اما برخی از درختان مناطق معتدل گرم نظیر انگور در مقابل تنش های شدید یخبندان حساس می باشند. در این تحقیق از گره های سه رقم انگور بیدانه سفید، عسکری و دم روباهی که از ایستگاه تحقیقات باغبانی کهریز ارومیه تهیه شدند، در شرایط درون شیشه ای از غلظت های متفاوت هورمون های naa (5 و 10 میکرومولار) و 2,4-d (5 و 10 میکرومولار) با ba (صفر و 1 میکرومولار) برای تولید کالوس استفاده گردید و نیمی از کالوس ها برای اعمال خوسرمایی به مدت 24 شبانه روز در شرایط تاریکی و دمای 4 درجه سانتی گراد قرار گرفتند. سپس در کالوس های سازگار شده و شاهد، مقدار قند های محلول، پرولین، درصد ماده خشک اندازه گیری شد و در دماهای مختلف یخ زدگی آزمون زنده مانی انجام شد و سطح پلوئیدی در تیمار سازگار شده و شاهد در آزمایشگاه بیوتکنولوژی دانشگاه فردوسی مشهد بررسی شد. نتایج نشان داد که اثر متقابل غلظت های 5 و 10 میکرومولار 2,4-d و غلظت 5 میکرومولار naa در ترکیب با ba 1 میکرومولار و بیشترین القای کالوس را داشتند در اندازه گیری پرولین اثر اصلی رقم معنی دار بود و رقم عسکری بیشترین میزان پرولین را داشت. در اندازه گیری قند اثر اصلی رقم، سازگاری به سرما و اثر متقابل آن ها معنی دار نشد.درصد وزن خشک کالوس در رقم بیدانه سفید و عسکری شاهد بیشتر بود. در رقم های عسکری و دم روباهی در دمای 4- درجه سانتی گراد، در احیای تترازولیوم نسبت به شاهد کاهش داشت ولی در رقم بیدانه سفید در دمای 4- و 8- درجه سانتی گراد افزایش در احیای تترازولیوم نسبت به نمونه شاهد مشاهده شد و رقم بیدانه سفید در بین سه رقم مقاومت بیشتری به دماهای یخ زدگی نشان داد. در بررسی سطح پلوئیدی ارقام، سرما تأثیری نداشت

اتانول تولیدی از زیست توده یکی از راهبردهای بی نظیر و سودمند از لحاظ اقتصادی و محیطی است و می تواند به عنوان یک سوخت پاک و ایمن، جایگزین سوخت های فسیلی مورد ملاحظه قرار گیرد. در سراسر جهان مقدار زیادی از زیست توده های لیگنوسلولزی موجود می باشد که می تواند به منظور استخراج و تولید اتانول زیستی مورد استفاده قرار گیرد. اخیراً پیشرفت های قابل ملاحظه ای در تولید اتانول زیستی از مواد لیگنوسلولزی بوجود آمده است. با توجه به آلودگی زیست محیطی و کاهش منابع فسیلی کشور، در طول یک دهه ی اخیر توجه جدی به تولید سوخت های زیستی و جایگزینی آن با سوخت های فسیلی شده است. با توجه به این مساله که تولید این سوخت ها توسط موجودات زنده میکروبی انجام می گیرد، بخشی مهمی از تحقیقات به انتخاب میکروارگانیسم های برتر جهت تولید و افزایش توان تولیدی آنها اختصاص یافته است. در این تحقیق ژن الکل دهیدروژناز (adh) از باکتری zymomonas mobilis به دلیل اینکه کلیدی ترین آنزیم در مسیر تولید اتانول زیستی می باشد انتخاب و در باکتری e.coli همسانه سازی گردید. جهت همسانه سازی این ژن از آغازگرهای اختصاصی ژن الکل دهیدروژناز و با استفاده از واکنش pcr ژن مورد نظر جداسازی و در مرحله بعد الحاق ژن adh در پلاسمید pet 28a، توسط آنزیم های محدود کننده sal i و xho i و آنزیم t4 لیگاز در دمای 16 درجه سانتی گراد انجام گردید و در ادامه، سلولهای شایسته باکتری e.coli توسط پلاسمید نوترکیب ترانسفورم گردید. جهت تایید باکتری های نوترکیب e.coli از چهار آزمون استفاده شد که اولین آزمون شامل کشت کلونی های باکتری در محیط کشت lb (حاوی کانامایسین به میزان mg 50) بود. نتایج کشت باکتری های تراریخت بر روی محیط حاوی کانامایسین نشان داد که تنها کلونی های محدودی قادر به رشد می باشند که حاوی پلاسمید 28a pet می باشند. در مرحله بعدی نتایج colony pcr با آغازگرهای اختصاصی ژن نشان داد که باند مربوط به ژن adh به اندازه حدوداً 1151 جفت باز قابل مشاهده می باشد. نتایج مربوط به pcr پلاسمید نوترکیب توسط آغازگرهای رفت پروموتور t7 و آغازگر برگشت ژن adh حاکی از درج صحیح ژن در پلاسمید بود (نتایج الکتروفورز محصولات این pcr بر روی ژل آگارز یک درصد باندی به اندازه 1336 جفت باز را آشکار کرد) و در نهایت نتایج الکتروفورز (ژل آگاروز 1?) محصول هضم آنزیمی پلاسمید نوترکیب توسط آنزیم های sal i و xho i باندهای مشابهی را آشکار کرد.

چکیده نوروزک (salvia leriifolia bent.) گیاهی علفی، چندساله، متعلق به تیره نعناعیان و بومی استان خراسان و سمنان می باشد که در سال های اخیر خواص مختلف دارویی این گیاه شناخته شده است. جوانه زنی پایین یکی از مشکلات اساسی بذور نوروزک می باشد. به منظور بهبود جوانه زنی بذر این گیاه، دو آزمایش به صورت مجزا در قالب طرح کاملاً تصادفی با 21 پیش تیمار شامل: چهار نوع تیمار مکانیکی، چهار دوره متفاوت پیش سرمادهی، غلظت های متفاوت اسید جیبرلیک و نیترات پتاسیم، مدت زمان های متفاوت اسید سولفوریک به همراه تیمار شاهد در دو محیط پتری دیش و سینی کاشت انجام شد. نتایج نشان داد که تیمار مکانیکی حذف پوسته، بیشترین شاخص های جوانه زنی و سبز شدن را نسبت به شاهد داشت. به نظر می رسد که مانع اصلی جوانه زنی در نوروزک پوشش نفوذناپذیر بذر باشد. القاء پلی پلوئیدی به عنوان یک تکنیک مهم و کاربردی در اصلاح گیاهان دارویی و معطر است. به همین منظور جهت بررسی تاثیر کلشیسین بر ویژگی-های مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و ترکیبات شیمیایی گیاه نوروزک آزمایشی انجام گرفت. القاء پلی پلوئیدی بوسیله تیمار بذور و تیمار مریستم انتهایی گیاهچه ها (به روش گلوله های پنبه ای) انجام شد. تیمار بذور با غلظت های مختلف کلشیسین (0، 05/0، 1/0، 2/0 و 5/0درصد) همراه با سه سطح زمانی مختلف (12، 24 و 36 ساعت) انجام شد. تیمار مریستم انتهایی گیاهچه ها در دو مرحله دو و چهار برگ حقیقی و هر یک در غلظت های مختلف کلشیسین (0، 05/0، 1/0، 2/0 و 5/0درصد) همراه با سه سطح زمانی مختلف (24، 48 و 72 ساعت) صورت پذیرفت. طبق نتایج تیمار بذر با کلشیسین به دلیل حساسیت بالای نوروزک در مرحل? جوانه زنی روش مناسبی جهت اعمال تیمار در این گیاه نبود. مرحله رشدی تاثیر بسزایی در القاء پلوئیدی داشت به طوری که علی رغم مرحله دو برگ حقیقی استفاده از روش تیمار مریستم انتهایی در مرحل? چهار برگ حقیقی بهترین روش مذکور در القاء پلوئیدی شناخته شد. شناسایی سطح پلوئیدی گیاهان تیمار شده با بررسی های مورفولوژیکی، میکروسکوپی، فلوسایتومتری و شمارش کروموزومی تعیین شد. غلظت 05/0 درصد با زمان 48 ساعت در مرحله چهار برگ حقیقی، به عنوان بهترین تیمار جهت انگیزش تتراپلوئیدی (3/23 درصد) در گیاه نوروزک مشخص گردید. القاء تتراپلوئیدی در نوروزک سبب تغییرات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی، سیتولوژیکی و ترکیبات شیمیایی از قبیل، افزایش معنی دار وزن تر و خشک، میزان کلروفیل، میزان فتوسنتز، سطح برگ، تعداد برگ، ضخامت برگ، عرض برگ، قطر دمبرگ اصلی، تعداد جوانه های جانبی و همچنین کاهش طول برگ و ارتفاع گیاهان شد. همچنین، افزایش سطح پلوئیدی سبب تغییرات قابل توجهی در ترکیبات موجود در اسانس شد.

گیاه شقایق سیاه (papaver bracteatum) از گیاهان دارویی بسیار مهم خانواده papaveraceae می باشد که ترکیب دارویی غالب آن آلکالوئید تبائین می باشد. کشت کالوس یکی از روش های کشت بافت می باشد که جهت تولید توده سلولی بی شکل و تمایزنیافته که قابلیت استفاده در باززایی و کشت تعلیق سلولی را دارد استفاده می شود. این پژوهش با هدف تعین برخی فاکتورهای موثر در کالوس زایی گیاه شقایق سیاه در شرایط درون شیشه انجام گردید. این مطالعه در سه آزمایش بر پایه طرح کاملا تصادفی انجام گرفت آزمایش اول جهت تعین مناسب ترین تیمار هورمونی جهت القای کالوس انجام گردید، این آزمایش در دو مرحله انجام گرفت، مرحله اول ریزنمونه هیپوکوتیل در محیط حاوی زغال فعال (دو غلظت 2 و 4 گرم در لیتر زغال فعال) استفاده شد و مرحله دوم از ریزنمونه بذری حاوی محیط فاقد زغال فعال استفاده شد. در این آزمایش تیمارهای هورمونی شامل غلظت های مختلف naa و 2,4-d به تنهایی و در ترکیب با غلظت های ba در محیط کشتms 1/2 استفاده شد. آزمایش دوم با هدف بررسی تعین ریزنمونه مناسب جهت القای کالوس بود که از 4 نوع ریزنمونه ی بذر، کوتیلدون، هیپوکوتیل و ریشه استفاده شد. در آزمایش سوم از سه نوع محیط کشت ms، 1/2 ms و b5 جهت مشخص نمودن مناسب ترین محیط کشت پایه جهت کالوس زایی استفاده شد. سپس یادداشت برداری و تجزیه آماری صفات اندازه گیری شده آزمایشات انجام شد، نتایج نشان داد که تیمار 2 میلی گرم بر لیتر 2,4-d در محیط حاوی 2 گرم بر لیتر زغال فعال حداکثر کالوس زایی را در محیط حاوی زغال فعال دارا بود. در کل تیمارهای حاوی زغال فعال و بدون زغال فعال تیمار 1 میلی گرم بر لیتر 2,4-d در محیط فاقد زغال فعال بالاترین میزان کالوس زایی را داشت که اگر چه تفاوت معنی داری را با غلظت 5/0 و 2 میلی گرم بر لیتر 2,4-d نشان نداد. بیشترین وزن تر کالوس مربوط به تیمار 5/0 میلی گرم بر لیتر 2,4-d بود و بالاترین درصد القای جنین سوماتیکی در تیمار 1 میلی گرم بر لیتر 2,4-d در ترکیب با 5/0 میلی گرم بر لیتر ba بدست آمد. در آزمایش تعین مناسب ترین ریزنمونه، بالاترین میزان کالوس زایی مربوط به ریزنمونه بذری در محیط های فاقد زغال فعال بود. در آزمایش تعین بهترین محیط کشت پایه، بالاترین میزان کالوس زایی در محیط کشت b5 مشاهده شد.

گل مکزیکی (agastache foeniculum (pursh) kuntze) گیاهی علفی، چندساله و متعلق به تیره نعناع lamiaceae)) است. منشاء آن جنوب آمریکا گزارش شده است. پیکر رویشی این گیاه حاوی اسانس است و متیل کاویکول جزء اصلی اسانس آن می?باشد. گل مکزیکی به طور گسترده در صنایع غذایی و داروسازی مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به اهمیت گل مکزیکی و لزوم شناخت روش های ازدیادی آن وانتخاب بهترین روش ها در شرایط درون شیشه ای ، پژوهش حاضر به منظور شناسایی بهترین ریزنمونه، بهترین ترکیب هورمونی و شرایط مناسب محیطی، جهت کشت درون شیشه ای گل مکزیکی و همچنین تدوین دانش فنی کشت درون شیشه ای آن در جهان، در دو آزمایش جداگانه به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و در محیط کشت پایه ms صورت گرفت. در آزمایش اول اثر ریزنمونه های مختلف (گره، نوک شاخه، کوتیلدون و هیپوکوتیل) و 5 نوع محیط هورمونی (غلظت صفر، 2/2، 4/4، 8/8 میکرومولار bap در ترکیب با 1 میکرومولار iaa) بر باززایی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که حداکثر میانگین باززایی در ریزنمونه گره با 73/53 گیاهچه در هر ریزنمونه در محیط کشت ms تکمیل شده با 8/8 میکرومولار bap در ترکیب با 1 میکرومولار iaa بدست آمد. در آزمایش دوم اثر غلظت های مختلف bap، kin، tdz (صفر، 2/2، 4/4، 8/8 میکرومولار) در ترکیب با غلظت های مختلف iaa (0، 1 و 2/2 میکرومولار) بر میانگین باززایی ریزنمونه گره مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج این آزمایش نشان داد بیشترین میانگین تعداد شاخه با 56/16 شاخه در هر ریزنمونه در 8/8 میکرومولار kin و بیشترین میانگین باززایی جوانه شاخه در تیمار 8/8 میکرومولار bap با 72/32 جوانه در هر ریزنمونه مشاهده شد. گیاهچه های باززایی شده در محیط کشت ms، ms 2/ 1بدون هورمون و همراه با 1/1 و 2/2 میکرومولار iaa و iba ریشه دار شدند. نتایج نشان داد بیشترین درصد ریشه زایی (74 درصد) در محیط ms 2/ 1و در تیمار 1/1 میکرومولار iba بدست آمد، بیشترین میانگین ریشه زایی (06/5 ریشه چه) در محیط ms 2/ 1و تیمار 1/1 میکرومولار iaa بدست آمد و بیشترین طول ریشه (56/126 میلی-متر) در محیط msحاوی 2/2 میکرومولار iba مشاهده شد.

چکیده هدف این تحقیق تعیین عوامل پاسخ دهی فضاهای باز آپارتمان های مسکونی است. در این تحقیق از روش توصیفی (پیمایشی) استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه ساکنان آپارتمان های مسکونی دو طبقه و بالاتر شهر زواره می باشد و نمونه آماری شامل 210 نفر که با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته است که روایی آن توسط اساتید راهنما و مشاور تایید و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ 93/0، تعیین شد. با روش تحلیل مسیر که نوعی مدل یابی اکتشافی است متغیرهای تحقیق با استفاده از نرم افزار spss مورد تحلیل قرار گرفته و میزان رابطه آن ها بدست آمده است. با بررسی تأثیرات مستقیم و غیر مستقیم متغیرها مدل پیشنهادی اصلاح شد و انتخاب گردید سپس داده ها توسط نرم افزار spss به طور کامل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و به صورت آمار توصیفی و استنباطی ارائه گردیده است. نتایج تحقیق نشان داد: که افزایش امنیت، توجه به کیفیات فضایی و برقراری روابط اجتماعی بین ساکنین موجب استفاده بیشتر افراد از فضای باز آپارتمان های مسکونی می گردد. واژگان کلیدی: فضای باز، آپارتمان مسکونی، پاسخ دهی، امنیت، کیفیت فضایی، روابط اجتماعی

امروزه استفاده از تکنیک القاء پلی پلوئیدی در شرایط درون شیشه ای با استفاده از مواد شیمیایی جهش زا مانند کلشی سین، به عنوان یکی از روش های اصلاح گیاهان دارویی بطور وسیعی مورد استفاده قرار می گیرد. بدین منظور ابتدا جهت بهینه سازی باززایی و پرآوری در شرایط درون شیشه ای گیاه دارویی بذرالبنج مشبک، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو فاکتور غلظت bap در سه سطح (صفر، 4/4 و 8/8 میکرومول برلیتر) و غلظت iaa در سه سطح (صفر، 1/1 و 2/2 میکرومول بر لیتر) انجام گردید. در ادامه به منظور بررسی افزایش سطح پلوئیدی از غلظت های مختلف کلشی سین بر روی شاخه های باززایی شده در شرایط درون شیشه ای استفاده گردید. سرشاخه های رشد یافته در شرایط درون شیشه ای در محیط کشت ms حاوی غلظت های مختلف کلشی سین (0/0، 0/05، 0/1، 0/2 و0/5 درصد (وزنی به حجمی))، جهت القاء پلی پلوئیدی کشت شدند. پس از گذشت مدت زمان مورد نظر تیمار (24، 48 و 72ساعت)، ریزنمونه ها به محیط کشت فاقد هورمون جهت رشد و تکثیر انتقال داده شدند. جهت تعیین سطح پلوئیدی گیاهان بررسی های مورفولوژیکی، میکروسکوپی، فلوسایتومتری و شمارش کروموزومی انجام شد. نتایج باززایی نشان داد که بیشترین شاخه زایی در محیط کشت ms حاوی 2/2 میکرومول بر لیتر iaa و 8/8 میکرومول بر لیترbap مشاهده گردید. به دلیل سمیت ماده کلشی سین اکثر ریزنمونه های تیمار شده پس از انجام اولین واکشت از بین رفتند. اثر تیمارهای مختلف کلشی سین بر درصد زنده مانی گیاهچه های گیاه بذرالبنج مشبک پس از تیمار در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد. مقایسه بین چهار تیمار 0/05، 0/1، 0/2 و 0/5 درصد کلشی سین بالاترین میزان زنده مانی ریزنمونه ها در تیمار0/05 درصد کلشی سین برابر با 94/67 درصد مشاهده گردید. همچنین بالاترین میزان مرگ و میر در اثر کاربرد این ماده بر روی مریستم های انتهایی در غلظت 0/5 درصد ثبت گردید. تیمار سرشاخه های رشد یافته با استفاده از غلظت 0/1 درصد کلشی سین به مدت 48 ساعت بهترین روش ممکن برای القای پلی پلوئیدی در محیط کشت بافت بذرالبنج مشبک شناخته شد. با افزایش سطح پلوئیدی، طول روزنه و عرض روزنه در سطح پشتی برگ به طور معنی داری افزایش و تراکم روزنه در واحد سطح برگ به طور معنی داری کاهش یافت. در گیاهان پلی پلوئیدی میزان برخی از صفات نظیر عرض برگ، مساحت برگ، میزان کلروفیل برگ نسبت به گیاهان دیپلوئید افزایش معنی داری یافت در صورتی که برخی از صفات دیگر نظیر میزان طول برگ و طول دمبرگ کاهش معنی داری در گیاهان پلی پلوئیدی، نسبت به گیاهان دیپلوئید نشان داد. ترکیبات آلکالوئیدی بسیار مهم اسکوپولامینی در گیاهان پلی پلوئیدی شامل تتراپلوئید و میکسوپلوئید افزایش یافت و به مقدار به ترتیب 8/66 و 3/21 درصد رسید.

زرین گیاه با نام علمی dracocephalum kotschyi boiss گیاهی علفی و اندمیک ایران از خانواده نعناع است. تحقیقات اخیر دارویی مشخص نموده که فلاونوئیدهای متوکسی موجود در قسمت های مختلف گیاه خاصیت ضد سرطانی دارد. برداشت بی رویه گیاه از رویشگاه های طبیعی و مناطق پراکنش محدود گیاه از مهمترین دلایلی هستند که چرا گیاه در فهرست گیاهان در معرض انقراض قرار گرفته است. القای پلی پلوئیدی یک ابزار مهم در اصلاح گیاهان به شمار می رود. افزایش سطوح پلوئیدی یکی از روشهای تغییر وضعیت ژنتیکی گیاه است که روی ویژگی های مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه تاثیر گذار است. این مطالعه، یک روش موفق برای القای تتراپلوئیدی dracocephalum kotschyi boiss. به وسیله تیمار کشی سین از گیاهان دیپلوئید بود. تیمار مریستم انتهایی به روش خیساندن در مرحله دو و چهار برگی گیاه استفاده شد. کلشی سین در غلظت های 0، 05/0، 1/0، 2/0 و 5/0 درصد در هر یک از این مراحل به کار گرفته شد. در گیاهان تیمار شده با غلظت های 05/0 و 5/0 درصد میزان گیاهان تتراپلوئید بیش از 8 درصد توسط فلوسایتومتری تعیین شد. بررسی های مورفولوژیکی و شاخص های روزنه ای نتایج فلوسایتومتری را تایید کرد. مطالعات سیتولوژیکی افزایش تعداد کروموزوم از سطح دیپلوئید (2n=2x=20) به تتراپلوئیدی (2n=4x=40) اثبات کرد. از مجموع 165 دانهال بازمانده، 27/7 درصد تتراپلوئید، 3/13 درصد میکسوپلوئید و بقیه دیپلوئید بودند. در گیاهان تتراپلوئید روزنه ها به طور قابل توجهی بزرگتر و شاخص روزنه بیشتر از گیاهان دیپلوئید بود. همبستگی منفی و معنی داری بین اندازه روزنه و ارتفاع گیاه، تعداد برگ و تعداد شاخه های جانبی بدست آمد. محتوای کل فلاونوئید در گیاهان دیپلوئید 28/1583 و در گیاهان تتراپلوئید 07/1890 میکروگرم بر گرم وزن خشک بود. با توجه به نتایج به نظر می رسد تیمار 5/0درصد کلشی سین می تواند به عنوان یک تیمار موثر در القای پلی پلوئیدی در d. kotschyi باشد.

گل مکزیکی یکی از مهمترین گیاهان دارویی خانواده نعناع است که به علت خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی اسانس این گیاه، در صنایع دارویی کاربرد فراوان دارد. سیستم کشت ریشه های موئین حاصل از تلقیح گیاه با آگروباکتریوم رایزوژنز، ابزار ارزشمند به منظور مطالعه خواص بیوشیمیایی، ویژگیهای بیان ژن و مسیرهای بیوسنتز متابولیتهای ثانویه می باشد. در مطالعه حاضر، برای اولین بار القاء ریشه های موئین در ریز نمونه های هیپوکوتیل، کوتیلدون، برگ 1 ماهه و برگ 5 ماهه گیاه گل مکزیکی (agastache foeniculum) با استفاده از 3 سویه آگروباکتریوم رایزوژنز شامل a4، 9435 و a7 مورد بررسی قرار گرفت. همچنین اثر دو نوع روش تلقیح (روش غوطه وری و روش تزریق) بر درصد تولید ریشه های موئین در ریز نمونه برگ 5 ماهه بررسی گردید. به منظور مقایسه اثر محیط کشتهای مختلف براستقرار ریشه های موئین در محیط مایع، 3 محیط کشت 1/2ms ,ms و b5 بکار برده شد. در آزمایشی جداگانه تأثیر غلظتهای مختلف ساکارز (20 ،30 ،40 ،50 گرم در لیتر)، سالیسیلیک اسید (0 ،01/0 ،1/0 ،1 میلی مولار) و کیتوسان (0 ،50 ،100 ،150 میلی گرم در لیتر) بر بیوماس ریشه های موئین حاصل از تلقیح ریز نمونه برگ 1 ماهه توسط سویه a4 مورد آزمایش قرار گرفت. میزان تولید رزمارینیک اسید به عنوان یکی از مواد موثره اصلی گل مکزیکی، در ریشه های موئین توسط دستگاه hplc اندازه گیری شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که القاء ریشه موئین در گیاه گل مکزیکی، تحت تأثیر سویه های آگروباکتریوم رایزوژنز و نوع ریز نمونه قرار گرفت به نحوی که بعد از حدود 11 روز از تلقیح سویه a4 با 8/22 درصد بیشترین درصد ریشه زایی را نشان داد و ریز نمونه برگ 1 ماهه با 5/32 درصد ریشه زایی، به عنوان مناسب ترین ریز نمونه جهت القاء ریشه موئین در گل مکزیکی شناخته شد. شایان ذکر است که در تلقیح ریز نمونه های هیپوکوتیل با سویه های مورد مطالعه، ریشه زایی رخ نداد. همچنین نتایج نشان داد که، نوع روش تلقیح بر درصد القاء ریشه های موئین اثر معنی داری نداشت. در بررسی سرعت رشد ریشه های موئین در 3 محیط کشت مایع ms ,1/2 ms و b5 نتایج نشان داد که، تولید و رشد ریشه های موئین بطور معنی داری تحت تأثیر نوع محیط پایه قرار می گیرند و بطور کلی میزان رشد ریشه ها در محیط 1/2ms بیشتر بود. نتایج حاصل از بررسی غلظت های مختلف ساکارز، سالیسیلیک اسید و کتیوسان بر میزان رشد ریشه های موئین نشان داد که غلظت 30 گرم در لیتر ساکارز و 100 میلی گرم در لیتر کیتوسان موجب افزایش بیوماس ریشه های موئین گردید و کاربرد سالسیلیک اسید باعث کاهش رشد ریشه های موئین در مقایسه با نمونه شاهد گردید. میزان تولید زرمارینیک اسید در ریشه های موئین (42/213 میکروگرم بر گرم ) بیشتر از میزان تولید آن در ریشه های غیر ترار ریخت (28/52 میکروگرم بر گرم) بود. آنالیز pcr با پرایمرهای اختصاصی ژن rolb نیز تولید ریشه های تراریخت را تائید کرد.

با توجه به آلودگی زیست محیطی و کاهش منابع فسیلی کشور، در طول یک دهه¬ی اخیر توجه جدی به تولید سوخت-های زیستی و جایگزینی آن با سوخت¬های فسیلی شده است. با توجه به این مساله که تولید این سوخت¬ها توسط موجودات زنده میکروبی انجام می¬گیرد، بخشی مهمی از تحقیقات به انتخاب میکروارگانیسم¬های برتر جهت تولید و افزایش توان تولیدی آن¬ها اختصاص یافته است. در این تحقیق ابتدا ژن¬های پیروات دکربوکسیلاز (pdc) و الکل دهیدروژناز (adh) از باکتری zymomonas mobilis به دلیل این که کلیدی¬ترین آنزیم¬ها در مسیر تولید اتانول زیستی می¬باشند انتخاب و در باکتری e. coli همسانه سازی گردیدند. جهت همسانه سازی این ژن¬ها از پرایمرهای اختصاصی ژن¬های پیروات دکربوکسیلاز و الکل دهیدروژناز و طی واکنش pcr ژن¬های مورد نظر جداسازی و در مرحله بعدی ژن¬های adh و pdc و پلاسمید pet 28a توسط آنزیم¬های محدود کننده sal i و xho i برش یافتند. سپس محصولات برش یافته توسط آنزیم لیگاز در دمای 16 درجه سانتی¬گراد و در مدت 16 ساعت به همدیگر متصل شدند. در نهایت پلاسمیدهای نوترکیب به باکتری¬های شایسته e. coli با استفاده از روش ذوب-انجماد منتقل گردیدند. جهت تایید باکتری¬های نوترکیب e. coli از چهار آزمون استفاده شد که اولین آزمون شامل کشت کلونی¬ها در محیط کشت lb (حاوی کانامایسین به میزان mg۵۰) بود. نتایج کشت باکتری¬های تراریخت بر روی محیط حاوی کانامایسین نشان داد که تنها کلونی¬های محدودی قادر به رشد می¬باشند که حاوی پلاسمید pet می¬باشند. در مرحله بعدی نتایج colony pcr با پرایمرهای اختصاصی ژن¬ها نشان دادند که باندهای مربوط به ژن¬های pdc و adh با اندازه 1700 و 1150 جفت باز قابل مشاهده می¬باشند. نتایج مربوط به pcr پلاسمیدهای نوترکیب توسط آغازگر رفت پروموتور t7 و آغازگرهای برگشت ژن¬های pdc و adh، جهت صحیح درج ژن¬ها در داخل پلاسمید را ثابت و باندی به اندازه 1885 و 1335 را در الکتروفورز ژل آگارز ۱% را نشان داد و در نهایت نتایج هضم آنزیمی پلاسمید نوترکیب توسط آنزیم¬های sal i و xho i باندهای مشابهی را آشکار کرد.

تعیین دقیق میدان ثقل زمین یکی از موارد لازم برای علومی مانند ژئودزی و ژئوفیزیک می باشد. بدین منظور که در اختیار داشتن اطلاعات بهتر در مورد میدان ثقل، منجر به داشتن داده های مرزی دقیقتر برای مطالعات ساختار درونی زمین می شود. در ژئودزی داشتن یک ژئوئید دقیق به عنوان سطح مبنای ارتفاعی ضروری است. که لازمه ی این امر، مدلسازی میدان ثقل زمین می باشد. روش های ثقل سنجی زمینی و ثقل سنجی با هواپیما جهت تعیین میدان ثقل زمین، دارای پوشش جهانی نمی باشند. بر خلاف این روش ها، روش های ماهواره ای با وجود اینکه قدرت تفکیکی کمتری نسبت به روش های زمینی و هوایی دارند، اما دارای پوشش جهانی هستند. علاوه بر این، با توجه به اندازه گیریهای پیوسته روش های فضایی، می توان از آنها جهت مطالعه ی تغییرات میدان ثقل استفاده نمود. با پرتاب ماهواره های اخیر ثقل سنجی همانند ماهواره چمپ، گریس و گوس تحول عظیمی در روشهای ثقل سنجی به وجود آمده و هم اکنون تحقیقات زیادی به منظور استفاده و پردازش اطلاعات این ماهواره ها برای بازسازی میدان ثقل زمین، در حال انجام می باشد. این ماهواره ها مشاهدات زیادی را در طول مدت ماموریت خود جمع آوری می نمایند که بایستی پردازش هایی روی این داده ها صورت پذیرد تا در نهایت به میدان ثقل زمین در مقیاس محلی یا جهانی دست یافت.

زرین گیاه با نام علمی dracocephalum kotschyi boiss گیاهی علفی، چند ساله و اندمیک ایران از خانواده نعناع است. تحقیقات اخیر دارویی مشخص نموده که فلاونوئیدهای متوکسی موجود در قسمت های مختلف گیاه خاصیت ضد سرطانی دارد. برداشت بی رویه گیاه از رویشگاه های طبیعی و مناطق پراکنش محدود گیاه از مهم ترین دلایل در معرض انقراض گیاه می-باشند. در مطالعه حاضر، برای اولین بار القاء ریشه های موئین در ریزنمونه های مختلف هیپوکوتیل، کوتیلدون و برگ (در سنین یک هفته ای، دو هفته ای و چهار هفته ای) و میانگره یک هفته ایی انجام گرفت. همچنین اثر دو نوع روش تلقیح (روش غوطه وری و تزریق) بر درصد تولید ریشه های موئین در ریزنمونه های برگ یک هفته ای بررسی گردید. به منظور مقایسه اثر محیط کشت های مختلف بر رشد ریشه های موئین در محیط مایع، 4 محیط کشت ms، 1/2ms، 1/4ms و b5 بکار برده شد. در آزمایش جداگانه ای تاثیر غلظت های مختلف کلشی سین (05/0، 03/0 و 01/0 درصد وزنی/حجمی)، کیتوسان (0، 50، 100 و 150 میلی گرم در لیتر) و uv-b در چهار سطح (0، 3، 6 و 9 دقیقه) به عنوان محرک بر وزن تر و خشک و متابولیت-های ثانویه (فعالیت آنتی اکسیدانی، فنل کل و فلاونوئید کل) بررسی شد. میزان رزمارینیک اسید به عنوان یکی از مواد موثره اصلی زرین گیاه، در ریشه های موئین توسط دستگاه hplc اندازه-گیری شد. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که ریزنمونه های برگ یک هفته ای و روش غوطه وری بیشترین درصد القاء ریشه را داشت و ریشه ها در محیط کشت 1/4ms بیشترین رشد و محرک های مورد استفاده نیز تاثیرات معنی داری بر متابولیت های ثانویه نشان دادند به-طوری که کلشی سین 05/0 درصد منجر به بیشترین افزایش در متابولیت های ثانویه گردید. کیتوسان در غلظت 100 میلی گرم در لیتر بیشترین تأثیر را بر مواد موثره داشته و با افزایش غلظت تا سطح 150 میلی گرم در لیتر منجر به کاهش مواد موثره گردید. در uv-b نیز، بیشترین افزایش در متابولیت های ثانویه در سطح 6 دقیقه مشاهده گردید.

نوروزک (salvia leriifolia benth.) گیاهی علفی، چندساله، متعلق به تیره نعناعیان و بومی استان خراسان و بخشی از استان سمنان می¬باشد که در سال¬های اخیر خواص مختلف دارویی این گیاه شناخته شده است. در گیاه نوروزک به¬منظور افزایش سطح پلوئیدی از غلظت¬های مختلف کلشی¬سین بر روی شاخه¬های باززایی شده در شرایط درون شیشه¬ای استفاده گردید. سر¬شاخه¬های رشد یافته در شرایط درون شیشه¬ای، حاوی غلظت¬های مختلف کلشی¬سین (00/0، 05/0، 1/0، 2/0 و 5/0 درصد (وزنی به حجمی))، جهت القاء پلی¬پلوئیدی کشت شدند. پس از گذشت زمان مورد نظر تیمار (24، 48 و 72 ساعت)، ریزنمونه¬ها، به محیط فاقد هورمون، جهت رشد و تکثیر انتقال داده شدند. جهت تعیین سطح پلوئیدی گیاهان، بررسی¬های مورفولوژیکی، میکروسکوپی و شمارش کروموزومی انجام گردید. به دلیل سمیت ماده کلشی¬سین بیشتر گیاهچه¬های تیمار شده پس از اولین واکشت از بین رفتند. تأثیر تیمارهای مختلف کلشی¬سین بر درصد زنده¬مانی گیاهچه¬های گیاه نوروزک در سطح احتمال 1 درصد معنی¬دار شد. با مقایسه تیمارهای 05/0، 1/0، 2/0 و 5/0 درصد کلشی¬سین، بالاترین میزان زنده¬مانی ریزنمونه¬ها در تیمار 05/0 درصد برابر با 44/84 درصد مشاهده گردید. همچنین بالاترین میزان مرگ و میر در اثر کاربرد این ماده بر روی مریستم انتهایی در غلظت 5/0 درصد ثبت گردید. مطابق با مشاهدات تجربی تیمار سرشاخه¬های رشد یافته با استفاده از غلظت 1/0 درصد کلشی¬سین به¬مدت 72 ساعت بهترین روش ممکن برای القاء پلی¬پلوئیدی در محیط کشت بافت نوروزک شناخته شد. با افزایش سطح پلوئیدی، طول و عرض روزنه در سطح زیرین برگ به طور معنی¬داری افزایش و تراکم روزنه در واحد سطح برگ به¬طور معنی¬داری کاهش یافت. در گیاهان پلی¬پلوئیدی میزان برخی صفات، نظیر عرض برگ، سطح برگ، میزان کلروفیل برگ، میزان آنتی¬اکسیدان کل، فنل کل و فعالیت آنزیم¬های آنتی¬اکسیدانی (آنزیم¬¬های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز) نسبت به گیاهان دیپلوئید افزایش معنی¬داری یافت. همچنین برخی صفات نظیر طول برگ، کاهش معنی¬داری در گیاهان پلی¬پلوئید نسبت به گیاهان دیپلوئید نشان داد.

بذرالبنج مشبک یکی از مهم¬ترین گیاهان دارویی خانواده بادمجانیان است که بواسطه داشتن آلکالوئیدهای گروه تروپان، هیوسیامین و آسکوپولامین مورد اهمیت می¬باشد، این مواد آنتی کلینرژیک هستند و سیستم عصبی پاراسمپاتیک را تحت تاثیر قرار داده و در پزشکی برای آرام نمودن علائم بیماری پارکینسون، گشاد کردن مردمک چشم و افزایش ضربان قلب، خنثی کردن سستی ماهیچه¬های صاف ناشی از ترکیبات فسفره¬ی آلی، کاهش ترشح عرق و اسید معده مورد استفاده قرار می¬گیرند. در مطالعه حاضر، برای اولین بار القاء ریشه¬های مویین از ریزنمونه¬هایی با سنین مختلف شامل: برگ یک هفته¬ای، برگ دوهفته¬ای، برگ چهار هفته¬ای، گیاه بذرالبنج مشبک (hyoscyamus reticulatus) با استفاده از چهار سویه آگروباکتریوم رایزوژنز شاملd7, a13, 15834 و a7 بررسی گردید. برای بررسی نوع ریزنمونه، از ریزنمونه¬های کوتیلدون، هیپوکوتیل، برگ دو هفته¬ای، میانگره دو هفته¬ای، برگ چهار هفته¬ای و میانگره چهار هفته¬ای استفاده گردید. همچنین اثر دو نوع روش تلقیح (روش غوطه¬وری و روش تزریق) بر درصد تولید ریشه¬های مویین در ریزنمونه¬های کوتیلدون بررسی گردید. به منظور مقایسه اثر محیط¬های کشت مختلف بر استقرار ریشه¬های مویین در محیط مایع، چهار محیط کشت ms, 1/2ms, 1/4ms و b5 بررسی گردید. در آزمایشی جداگانه تاثیر غلظت¬های مختلف کلشی¬سین (صفر، 0/01 ، 0/03و 0/05 درصد) و نیترات نقره (صفر، ، 0/05، 1 و 2 میلی¬مولار) و تابش uv-b بر زیست توده ریشه¬های مویین حاصل از تلقیح ریزنمونه کوتیلدون توسط سویه a7 آزمایش گردید. میزان تولید آلکالوئید هیوسیامین و اسکوپولامین توسط دستگاه gc/ms اندازه¬گیری شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که القاء ریشه مویین در گیاه بذرالبنج مشبک، تحت تاثیر سویه¬های آگروباکتریوم رایزوژنز و نوع ریزنمونه قرار گرفت. بررسی¬ها نشان داد که در بین ریزنمونه¬های مطالعه شده، ریزنمونه کوتیلدون و سویه a7 حداکثر القاء ریشه مویین را نشان داد. نتایج نشان داد که نوع روش تلقیح تاثیر معنی¬داری بر درصد القاء ریشه¬های مویین نداشت. در بررسی سرعت رشد ریشه¬های مویین در چهار محیط¬کشت مایع، تولید و رشد ریشه¬های مویین بطور معنی¬داری تحت تاثیر نوع محیط پایه قرار گرفت و بطور کلی میزان رشد ریشه¬ها در محیط¬های ms و b5 بیشتر بود. نتایج حاصل از بررسی غلظت¬های مختلف کلشی¬سین، نیترات نقره و تابش uv-b بر میزان رشد ریشه¬های مویین نشان داد که غلظت¬های مختلف کلشی¬سین باعث افزایش وزن تر و خشک و افزایش مقدار آلکالوئید هیوسیامین گردید ولی غلظت¬های مختلف نیترات نقره و زمان 9 دقیقه در تابش uv-b باعث کاهش معنی¬دار وزن تر و خشک و مقادیر آلکالوئید هیوسیامین و اسکوپولامین گردید. آنالیز pcr با پرایمرهای اختصاصی ژن rol b نیز تولید ریشه¬های تراریخت را تائید نمود.

مرزنجوش بخارایی (origanum vulgar ssp.gracile)یکی از گیاهان دارویی متعلق به خانواده نعناعیانlamiaceae می¬باشد که ترکیب غالب اسانس آن کارواکرول می¬باشد. کشت کالوس یکی از روش-های عمده کشت بافت می¬باشد. کالوس منبع مهمی برای اندام¬زایی و جنین¬زایی غیرمستقیم گیاه است. این تحقیق با هدف تعیین برخی فاکتور¬های موثر در کالوس¬زایی گیاه مرزنجوش بخارایی در شرایط درون شیشه انجام گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاٌ تصادفی انجام گردید. برای این منظور در آزمایش اول اثر چهار غلظت مختلف 2,4-d (0، 1، 3 و 5 میلی گرم در لیتر) در ترکیب با 0/1 میلی گرم در لیتر bapبر القای کالوس در پنج ریزنمونه مختلف (هیپوکوتیل، کوتیلدون، برگ، گره و نوک شاخه) ارزیابی گردید. در آزمایش دوم نیز چهار غلظت¬ مختلف naa (0، 1، 3 و 5 میلی گرم در لیتر)در ترکیب با 0/1 میلی گرم در لیتر bap بر القای کالوس در پنج ریزنمونه مختلف ارزیابی گردید. نتایج جدول تجزیه واریانس نشان داد که ریزنمونه برگ در تیمار 1 و 3 میلی گرم در لیتر 2,4-dبالاترین کالوس¬زایی (100 درصد) را نشان داد و تیمارهایشاهد و 0/1 میلی گرم در لیتر bapکمترین میزان کالوس¬زایی (صفر درصد)و وزن تر و خشک را داشتند. همچنین ریزنمونه برگ در تیمار 1 میلی گرم در لیتر 2,4-d بالاترین وزن تر و خشک را تولید کرد. در بین ریزنمونه¬ها برگ و هیپوکوتیل به ترتیب بیشترین و کمترینمیزان کالوس و وزن تر و خشک را تولید کردند. کالوس¬ها رنگ قهوه¬ای و بافت شل داشتند. در آزمایش دوم نیز ریزنمونه نوک شاخه در محیط حاوی 5 میلی گرم در لیتر naa بیشترین نرخ کالوس را تولید کرد و بیشترین وزن تر و خشک را نیز ریزنمونه گره در تیمار 5 میلی گرم در لیتر naa تولید کرد. کمترین میزان کالوس، وزن تر و خشک در تیمار 1 میلی گرم در لیتر naa در ریزنمونه نوک شاخه و تیمار شاهد و 0/1 میلی گرم در لیتر bap مشاهده شد. کالوس¬ها رنگ سبز و بافت سفت داشتند.