نام پژوهشگر: شهره تاج
ساهره رجب نژاد شیخانی شهره تاج
چکیده تحقیق مورد نظر به بررسی تحلیل فضایی- رفتاری الگوهای سکونت گزینی گردشگران روستایی در نواحی شهری و روستایی در دهستان لواسان کوچک شهرستان شمیرانات می پردازد.در این راستا میزان ارتباط این شاخصهای اجتماعی،اقتصادی،فرهنگی و رفتارهای سکونت گزینی گروههای مختلف گردشگر معین می گردد.این پژوهش با تلفیق و تبین علم جغرافیای محیط و روانشناسی بر مطالعه و تحلیل فرایند فضایی- رفتاری گردشگرانی که جهت گذران اوقات فراغت خود به روستاهای دهستان لواسان کوچک مراجعه می کنند و در پی استمرار این امر اقدام به سکونت گزینی در قالب خانه های دوم می نمایند، می پردازند. تحقیق حاضر به روش توصیفی- پیمایشی و با استفاده از مشاهدات میدانی وتکمیل پرسشنامه انجام گرفته است.جامعه آماری آن شامل گردشگران روستایی الاصل(مالک خانه پدری) ساکن شهر تهران و گردشگران تهرانی به تملک خانه دوم در محدوده مورد مطالعه می پردازند،می باشد.و تعداد 285 نفر سرپرست خانوار گردشگران به عنوان نمونه پژوهش با استفاده از فرمول کوچران انتخاب گردید. اطلاعات اخذ شده از پرسشنامه با استفاده از آزمون استقلال صفات مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفته است و نتایج یافته ها نیز بیان شده است. براین اساس شاخصهای اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی و متغیرهای آن در انتخاب نوع سکونت گزینی گروههای گردشگر در شهر و روستا تاثیر بسزایی دارند. وجود تفاوت در شاخصهای نامبرده زمینه را جهت بروز الگوهای رفتاری ناهمگن در امر سکونت گزینی در فضای دهستان لواسان کوچک مستعد نموده است.
ناهید لطیفه شهره تاج
تحقیق حاضر به منظور بررسی نقش برنامه های مدیریت آّب و خاک در تثبیت و پایداری جمعیت در روستاهای شهرستان دماوند انجام شده است .این تحقیق از نوع تجربی experimental می باشد که با استفاده از عملیات میدانی انجام شده است . جامعه آماری این تحقیق به جز مسئولین ، سرپرستان خانوارمی باشند که در دو گروه آزمایشی و شاهد مورد بررسی قرار گرفته اند که فعالیت اصلی آنها کشاورزی ودامداری است .خانوارهای سه روستای آرو ، دهنار و هویر جامعه گروه آزمایشی را تشکیل میدهند که فعالیت های آب و خاک ، پروژه حبله رود در روستاهای آنها انجام شده است . خانوار های سه روستای آینه ورزان ، مومج و خسروان که به طورتصادفی انتخاب شده اند گروه شاهد این تحقیق میباشند که برنامه های آّب و خاک پروژه حبله رود در آنها انجام نشده است . مقایسه جمعیت دو گروه آزمایشی و شاهد در دو مقطع زمانی مشخص کننده نقش برنامه های آب و خاک در تثبیت و پایداری جمعیت می باشد .نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق نشان میدهد که برنامه های آب وخاک نتوانسته باعث اشتغال زایی( در بخش کشاورزی و قسمتهای وابسته به آن )، ایجاد درآمد، جذب سرمایه های محلی وغیر محلی به عنوان شاخصهای ماندگاری جمعیت در روستا شود . لذا حدود 90 درصد جمعیت از روستاهای گروه آزمایش از محل سکونت خود خارج و به شهر های مجاور مهاجرت نموده اند . بنابراین بین پایداری و تثبیت جمعیت و برنامه های آب وخاک رابطه معنی داری وجود ندارد .از طرفی مهاجرت جمعیت روستاهای شاهد نیز گویای این مسئله است که در مهاجرت و عدم ماندگاری جمعیت روستاها عواملی دیگری موثر می باشد .
افشین رییسی علیرضا استعلاجی
در این تحقیق سعی بر آن است با شناسایی منابع و قابلیت های جغرافیایی در برنامه ریزی استفاده درست از امکانات و منابع، به گونه ای عمل شود، تا ضمن لحاظ کردن قابلیت های جغرافیایی در توسعه اقتصادی و اجتماعی، منطقه به سوی یک تعادل زیست محیطی پایدار سوق داده شود. لذا با توجه به هدف اصلی تحقیق که بررسی راه حل های امکان رفع و یا کاهش فقرروستایی می باشد. منطقه مورد تحقیق از سه جنبه: شاخص های محیطی(توپوگرافی، شیب، شرایط آب و هوایی، منابع آب و معادن)، شاخص های اقتصادی(زراعت و باغداری، دامداری و دامپروری و صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی) و شاخص های اجنماعی(تعداد جمعیت، تعدادخانوار، بعد خانوار، نسبت جنسی، نرخ رشد جمعیت، نرخ باسوادی) در محیط (gis) مورد بررسی قرار گیرد. نتایج بررسی نشان می دهد از میان عوامل محیطی، شاخص های منابع معدنی، منابع آب، شرایط آب وهوایی، توپوگرافی و شیب، از بعد اقتصادی، شاخص های زراعت، دامپروری، باغداری، صنعت و خدمات و بازرگانی، و از نظر اجتماعی، شاخص های جوان بودن و تعدادجمعیت و همچنین تعداد خانوار دارای اهمیت بوده به ترتیب اولویت در توسعه روستاهای بخش موسیان قراردارند، و ازمیان عوامل انسانی نسبت جنسی، نرخ رشد و میزان باسوادی در سطح پایین بوده و نقاط ضعف توسعه بخش محسوب می شود از نظر اولویت دار بودن روستاها ودهستانها به ترتیب اهمیت، دهستان اوغویر با روستاهای جلیزی بالا، شیخ صالح و شیخ قندی در دسته روستاهای بااولویت بالا قرار دارند، سپس دهستان نهرعنبر با 14 روستا در اولویت متوسط، و دهسنان دشت عباس با 26 روستا در دسته اولویت پایین قرار دارند. واژ ه های کلیدی: توان سنجی، قابلیت جغرافیایی، اقتصادی و اجتماعی، روستا و (gis)
شهرام مستقیمی سعید گیوه چی
چکیده هدف از انتخاب این تحقیق بررسی و شناسایی نقش فضای سبز شهری در گذران اوقات فراغت در منطقه 5 تهران می باشد. بوستانهای منطقه از عمده ترین مراکز گذران اوفات فراغت اقشار مختلف مردم می باشند. به همین منظور تعداد 4 بوستان به عنوان نمونه در سطح منطقه انتخاب و پرسشنامه ای در قالب 20 سوال در خصوص موضوع تحقیق تنظیم و بین مراجعه کنندگان توزیع گردید. سپس داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار spss و آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج نشان می دهد درمجموع ساکنین منطقه 5 شهرداری تهران از توزیع نامتعادل و کافی نبودن فضای سبز برای گذران اوقات فراغت راضی هستند و استفاده از این فضاها درگذران اوقات فراغت آنان در اولویت می باشد. ولی انتظار دارند که مسئولین با تبلیغات موثرتر و توسعه کاربری پارک ها و فضاهای سبز منطقه و ارتقاء کیفی آن بهبود امنیت و مسائل فرهنگی، بازدهی این اماکن را درگذران اوقات فراغت ساکنین افزایش دهند.
رخساره آرمون شهره تاج
عمران و توسعه همواره یکی از دغدغه های مدیریت روستایی است. اصل تمرکززدایی ، برنامه ریزی (( پایین به بالا )) و واگذاری امور مردم به آنان مورد تأیید و توجه مسولان نظام جمهوری اسلامی قرار گرفته شد و شوراها با این هدف در سراسر کشور تشکیل شده اند. این تحقیق به بررسی عملکرد شوراهای اسلامی در عمران و توسعه و به مقایسه تأثیر عملکرد شوراها در عمران و توسعه روستاهای بخش مرکزی شهریار می پردازد. که به روش توصیفی – تحلیلی و به صورت پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه از دو جامعه آماری ( خانوار روستایی، اعضای شورای اسلامی ) انجام شد. نتایج بدست آمده از این تحقیق بیانگر این موضوع است که علیرغم رضایت اهالی روستا از شوراهای اسلامی ، این نهاد مردمی نتوانسته است در زمینه توسعه و ارتقاء روستاهای بخش مرکزی شهریار موفقیت چشمگیری داشته باشد اما در زمینه فعالیتهای عمرانی و بهبود وضعیت روستا از موفقیت زیادی برخوردار بوده است و در مقایسه عملکرد شوراها در شاخص های عمران و توسعه می توان نتیجه گرفت که بیشتر فعالیتهای شوراها از زمان تأسیس تاکنون فعالیتهای عمرانی بوده است که این فعالیتهای عمرانی می تواند سرآغازی برای توسعه روستاها قلمداد شود مشروط به آن که دیگر عوامل و شرایط توسعه در روستاها فراهم گردد.
فاطمه چغانه شهره تاج
با بررسی های انجام شده در محدوده مطالعاتی (دهستان حکیم آباد) مشخص گردید که سرمایه های شهری انجام شده در دهستان مذکور به طور مستقیمی بر فرآیندهای اشتغال زائی، افزایش تولید و ارتقاء درآمدهای روستائیان نقش داشته است. در این رساله به بررسی تأثیر سرمایه های شهری در ایجاد اشتغال روستایی – با تأکید بر بخش دامداری- در روستاهای دهستان حکیم آباد شهرستان زرندیه با استفاده از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی پرداخته شد. پس از جمع آوری اطلاعات و آمار و اسناد موجود از طریق کارمیدانی و پژوهش عملیاتی نسبت به جمع آوری اطلاعات از میان واحدهای دامداری موجود در دهستان اقدام شد و سپس نتایج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با بررسی های انجام شده در محدوده مطالعاتی (دهستان حکیم آباد) مشخص گردید که سرمایه های شهری انجام شده در دهستان مذکور به طور مستقیمی بر فرآیندهای اشتغال زائی، افزایش تولید و ارتقاء درآمدهای روستائیان نقش داشته است.
افسانه ملکی رحمت اله فرهودی
در این پزوهش تاثیر پالایشگاه نفت تهران بر تغییرات اجتماعی و اقتصادی و زیست محیطی روستاهای اطراف مورد مطالعه قرار گرفته است انگیزه انتخاب این منطقه و موضوع وضعیت نامناسب و ناراحت کننده مردم منطقه و تاثیر پالایشگاه برسیستم اقتصادیمردم حاشیه نشین بوده است هدف اصلی :بررسی تاثیر پالایشگاه بر تغییرات اقتصادی و اجتماعی و زیست محیطی روستاهای اسماعیل آباد &عظیم آبادو درسون آباد می باشد .روش تحقیق تحلیلی توصیفی با استفاده ازنرم افزارexcelبوده*جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای _میدانی می باشد ابزارهای تحقیق پرسشنامه و مصاحبه میدانی بوده.متغیرها عبارتند از اقتصادی اجتماعی _زیست محیطی با بیان مسئله و اهداف تحقیق &فرضیه ها در چارچوب تحقیق مشخص گردید و در قالب آن تحقیق صورت گرفت نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل توصیفی و اطلاعات جمع آوری شده از پرسشنامه و مصاحبه با توجه به تحقیق نشانگر آن است که آلودگی نفتی ناشی از نشت تانکرهای زیرزمینی و عدم مدیریت دولت در منطقه مهاجرت ادامه دارد و کشاورزی در حال از بین رفتن است و روستاها از جمله اسماعیل آباداز نقشه جغرافیایی حذف و بیکاری بیداد میکند
سیده فریبا میراب زاده قناد شهره تاج
هدف از این پژوهش بررسی نقش زنان تسهیلگر بر مشارکت اجتماعی زنان روستایی - مطالعه موردی روستاهای دهستان جواد آباد شهرستان ورامین استان تهران بود. بدین منظور با روش پیمایش با بهره گیری از پرسشنامه و با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 300 نفر از زنان روستایی مورد مطالعه قرار گرفتند. پرسشنامه ها بصورت مصاحبه ای توسط پژوهشگر تکمیل گردید. نــتایج پژوهش نشان داد که بین نحوه انتخاب زنان تسهیلگر و مشارکت پذیری زنان روستایی رابطه معناداری وجود دارد. (p= 0/010) بین نسبت نقش تسهیلگر و ارتباط زنان روستایی با کارشناسان دولتی یا غیر دولتی (p=0/016) و نیز بین نسبت نقش تسهیلگر و هماهنگی تسهیلگر در برگزاری دوره های آموزشی (p=0/002) ، بین نسبت نقش تسهیلگر و دسترسی زنان به فرصت های آموزشی (p=0/001) رابطه معناداری وجود دارد. بین نسبت نقش تسهیلگر و توانایی زنان در ارائه راه حلهای مناسب (p=0/027) ، بین نسبت نقش تسهیلگر و اعتماد به نفس زنان برای اظهار نظرات در خانواده و روستا (p=0/000) ، بین نسبت نقش تسهیلگر و مشارکت زنان در تصمیم گیری ها در خانواده و روستا (p=0/002) رابطه معناداری وجود دارد. اما بین نسبت نقش تسهیلگر و عضویت زنان در تشکلها (p=0/170) و بین نسبت نقش تسهیلگر و بهبود وضعیت درآمد زنان روستایی (p=0/719) رابطه معنادار وجود ندارد. با توجه به نتایج پژوهش حضور زنان تسهیلگردر روستاها با افزایش مشارکت اجتماعی زنان درروستا همراه بوده است. اما به زعم زنان روستایی ، زنان تسهیلگر نتوانسته اند به زنان روستایی درزمینه اقتصادی کمک کنند و یا شاید کمتر تسهیلگران در این حوزه نقشی ایفاد کرده و بیشتر به فعالیتهای اجتماعی بسنده کرده اند. به نظر می رسد بایستی سیاستگذاران در برنامه ریزی های مرتبط با مشارکت زنان در روستا به این مهم توجه نمایند.
عفت خوشنود مسعود مهدوی حاجیلویی
هدف این پژوهش بررسی نقش گردشگری در تغییرات فرمی ونقشی تعدادی از روستاهای دهستان برغان از بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ می باشد. امروزه صنعت توریسم یکی از مهمترین فعالیتهای اقتصادی در سراسر جهان بشمار می آید.توریسم روستایی شاخه ای از صنعت توریسم بوده و در کشور ما هم روستاهایی که دارای منابع طبیعی،تاریخی و مذهبی و..گردشگری هستندصنعتی بسیار مهم بحساب می آیددر این پژوهش تلاش شده تا با توجه به شواهد و مدارک موجودوبر اساس اطلاعات استخراج شده از پرسشنامه هاتأثیر گردشگری بر منطقه بر روی اقتصاد ،اجتماع ،و کالبد منطقه مورد بررسی قرار گیرد.اطلاعات لازم برای این پژوهش به دو شکل کتابخانه ای و و میدانی جمع آوری گشته و با روش تحلیلی –توصیفی مورد بررسی قرار گرفتند .حجم نمونه از طریق فرمول کوکران بدست آمده وفرضیه ها نیز با روش آمار استنباطی واز طریق آزمون استقلال صفات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمون در باره منطقه نشانگر تغیرات کالبدی ،اقتصادی و اجتماعی می باشد.
بهنوش علی احمدی اسماعیل قادری
صنعت گردشگری بخصوص گردشگری روستایی به عنوان یکی از شاخص های موثر در اقتصاد جهانی بویژه در سطح ملی، منطقه ای به شمار می آید، همزمان با برخی تحولات جهانی و رواج گردشگری روستایی در ایران نیز به ویژه در نواحی کوهستانی مجاور شهرهای بزرگ و همچنین سواحل دریای خزر این موضوع مورد توجه قرار گرفته است. در همین راستا پایان نامه حاضر تحت عنوان نقش گردشگری در تغییرات اقتصادی، اجتماعی وکالبدی روستاها به مطالعه موردی روستای جواهرده از توابع شهرستان رامسر پرداخته است که با دارا بودن جذابیت های طبیعی قابلیت های کم نظیری برای گذراندن اوقات فراغت نشاط انگیز گردشگران فراهم ساخته است. از این رو با تهیه پرسشنامه هایی در زمینه های تأثیرات گردشگری بر تحولات اقتصادی، اجتماعی و کالبدی روستا وهمچنین نقش خانه های دوم بر این تحولات تهیه شد و با جمع بندی پرسشنامه به روش توصیفی- تحلیلی و مشاهدات میدانی و تجزیه و تحلیل آماری نتایج زیر حاصل شد: 1-گسترش گردشگری بر افزایش درآمد روستاییان تأثیر بسزایی داشته است. 2-تقاضای گردشگران برای ساخت خانه های دوم مهمترین عامل افزایش قیمت زمین هایی کشاورزی منطقه بوده است. 3-افزایش تعداد خانه های دوم نقش مهمی در تخریب مناظر و چشم اندازهای روستا دارد. 4-سطح فرهنگی گردشگران و مالکان خانه های دوم در تحولات اجتماعی منطقه نقش مثبتی داشته است.
منا فاطمی عماره زهرا ارزجانی
استقرار مجتمع های کشت و صنعت در وسعت کنونی و در نزدیکی و مجاورت روستاها باعث ایجاد یکسری تحولات در جوامع روستایی گردیده است.که در پایان نامه حاضر، با عنوان بررسی تاثیر مجتمع های کشت و صنعت نیشکر بر تحولات اقتصادی روستاهای پیرامون نمونه موردی دهستان سردارآباد به این مقوله پرداخته شده است.هدف این پژوهش یافتن و شناخت چگونگی تاثیرات فعالیت مجتمع کشت و صنعت کارون بر روند اشتغال زایی ، مهاجرت و تغییرات الگوی کشت غالب در سطح این دهستان بوده است. تحقیق حاضر به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از مشاهدات میدانی و تکمیل پرسشنامه صورت گرفته است. جامعه آماری آن شامل روستاهای دهستان سردارآباد می باشد. که براساس آمار 1385 12 روستا در این دهستان وجود دارد؛ که از این تعداد 6 روستا به عنوان نمونه پژوهش، طبق فرمول کوکران انتخاب گردید. اطلاعات اخذ شده از پرسشنامه ها در فصل چهارم مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفته و نتایج یافته ها نیز بیان شده است.نتایج کلی به دست آمده از این تحقیق حاکی برآن است که مجتمع کشت و صنعت کارون باعث فراهم آوردن زمینه اشتغال در روستاهای مجاور، تنوع شغلی،افزایش فرصت های شغلی،کاهش مهاجرت دائمی از روستا به شهر، افزایش مهاجرت روزانه از ناحیه شهری مجاور به منطقه و تغییر الگوی کشت غالب در سطح دهستان مورد مطالعه، شده است.
مهدی زارعی کلات زهرا ارزجانی
امروزه گردشگری به عنوان یکی از پیشروترین صنایع در حال رشد دنیا و ابزاری برای افزایش درآمد ملی کشورها به حساب می آید. در این صنعت یکی از جذاب ترین آنها گردشگری روستایی است که اخیرا مورد توجه واقع شده است . خصوصا روستاهایی که دارای منابع طبیعی گردشگری هستند و قدمت و پیشینه تاریخی بالایی دارند، در این میان از اهمیت بیشتری برخوردارند .به همین منظور در این تحقیق به بررسی تاثیر منابع و جاذبه های روستاهای با قدمت در جلب گردشگر در منطقه مورد مطالعه ، روستای کنگ ، در شهرستان طرقبه و شاندیز پرداخته شده است.هدف از این تحقیق شناسایی و معرفی منابع و جاذبه های گردشگری روستا با هدف بهره برداری صحیح و بهینه از منابع ، در راستای افزایش تعداد گردشگران و رونق گردشگری در منطقه می باشد.برای دستیابی به اهداف تحقیق به روش توصیفی و کاربردی و با استفاده از مشاهدات میدانی و تکمیل پرسشنامه اقدام شده است .اطلاعات اخذ شده از پرسشنامه ها با استفاده از روش آمار استنباطی از طریق نرم افزار excel و spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که با توجه به نتایج آزمون فرضیات تحقیق ،نشان داد که منابع طبیعی و فرهنگی تاریخی گردشگری برای گردشگران از اولویت بالایی برخوردار است. توسعه اکوتوریسم به ویژه ورزش کوهنوردی از مهمترین خواسته های گردشگران روستای کنگ به شمار می رود.امید است که راهکارهای این تحقیق بتواند در بهینه سازی وضعیت روستای با قدمت کنگ موثر واقع شود. واژه های کلیدی: گردشگری روستایی، روستاهای با قدمت، جذب گردشگر، روستای کنگ، منابع و جاذبه های گردشگری
زهره ظهرانی ازبری شهره تاج
از آنجایی که پیشرفت و ارتقاء سطح کیفی روستاها به مقدار بسیار زیاد به نحوه ی مدیریت روستا بستگی دارد، پرداختن به مسائل مربوط به دهیاری و دهیاران به عنوان یکی از مدیران روستا ما را در جهت ارتقاء سطح کیفی و کمی مسائل مربوط به روستا کمک می کند، لذا پژوهشگر این موضوع را تحت عنوان عوامل موثر بر موفقیت دهیاری ها مورد بررسی قرار داده است. در این پژوهش، عواملی که بر موفقیت دهیار در روستا اثر گذار می باشد، مورد بررسی قرار گرفته است که هر کدام از این عوامل در شرایط و موقعیت های خاص هر روستا متفاوت هستند. این پژوهش دارای دو جامعه ی آماری می باشد شامل: سرپرستان خانوار و دهیاران و بدلیل اینکه از مجموع روستاهای موجود در بخش رودبار قصران از شهرستان شمیرانات، تنها 9 روستا دارای دهیار بودند نمونه گیری انجام نشد و تمامی روستاهای دارای دهیاری به عنوان نمونه انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز در این پژوهش از منابع کتابخانه ای (اسنادی)، میدانی، تهیه و تکمیل پرسشنامه و توزیع آن بین دهیاران و سرپرستان خانوار روستاهای مورد نظر، انجام گرفته است و همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون استقلال صفات به کمک توزیع کای دو استفاده گردید تا بتوان بستگی آماری بین متغیرهای مستقل و متغیر وابسته را تعیین نمود. با توجه به یافته های بدست آمده از این پژوهش پس از آزمون فرضیات و بررسی عوامل موثر بر موفقیت دهیاری ها می توان اینچنین نتیجه گرفت که بین مشارکت مردمی و میزان موفقیت دهیاری ها رابطه وجود دارد، اعتبارات مالی نقش ضعیفی در موفقیت دهیاری ها داشته است، از بین ویژگیهای فردی دهیاران تحصیلات آنها از اهمیت بیشتری برخوردار است و بین رضایت سرپرستان خانوارو موفقیت دهیاری ها رابطه معنا داری وجود دارد.
گیتی ابوالقاضی مسعود مهدوی حاجیلویی
نتایج تحقیق نتایج تئوریک در بحث چارچوب نظری تحقیق ، با توجه به نوع روستا های گردشگر پذیر، با ورود گردشگرانی که به منطقه ییلاقی مسافرت می کنند گاهاً زمینه ساخت و ساز خانه های دوم ، بافت و کالبد سنتی روستاها تغییر شکل یافته و روستا در جهت راه های ارتباطی به سمت و سوی کلان شهرها گسترش پیدا کرده اند و همچنین از نظر زیست محیطی پیامد های مثبت و منفی را نیز در منطقه به وجود آورده اند . جهت شناخت بهتر برای برنامه ریزی در هر روستای ییلاقی باید عناصر تشکیل دهنده گردشگری آن روستا نیز شناخته شود . این عناصر عبارتند از جاذبه های ( طبیعی ، انسانی ، فرهنگی ) مراکز اقامتی ، سیستم حمل و نقل ، شبکه راه ها و تأسیسات زیر بنایی و روبنایی گردشگری . هر چه این جاذبه ها و عناصر از تنوع بیشتری و از کیفیت بالاتری برخوردار باشند منطقه از نظر رشد و گسترش گردشگری می تواند موفقیت بیشتری به دست آورد . آثار زیست محیطی و کالبدی مهمترین فاکتوری است که در این دهستان مورد بررسی قرار می گیرد . نتایج تجربی در این بخش پس از شناسایی آثار زیست محیطی و کالبدی گردشگری در دهستان سولقان ، پرسشنامه هایی تهیه و در بین چهار گروه از روستاییان با مشاغل مختلف ( کشاورز ، دولتی ، آزاد و خانه دار ) به صورت مصاحبه تکمیل و نظر های آنها با روش های توصیفی و تحلیلی آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . نتایج این نظر سنجی نشان داد که اکثریت قریب به اتفاق گردشگران عامل اصلی تغییرات کالبدی و زیست محیطی روستا هستند . در همین راستا می توان گفت که ساخت خانه های دوم چهره فیزیکی روستاهای منطقه را به چهره شهری مدرن تبدیل کرده و تأثیر زیادی در کالبد روستا به جا گذاشته است . این منطقه در گذشته جزء حومه های ییلاقی تهران به شمار می رفته و کم کم با سرمایه گذاری هایی در بخشهایی از این منطقه ، آن محل تبدیل به یکی از مهمترین مراکز تفریحی ، گردشگری و مذهبی( به واسطه مرقد امامزاده داود ) شهروندان تهرانی و حتی خارج از استان نیز گردیده است . از زمانهای بسیار دور ( قاجار ) منطقه ییلاقی سولقان برای گذران اوقات فراغت تابستانی شهروندان تهرانی محسوب می شده . در تابستان به دلیل وجود رودخانه کن در منطقه و باغات میوه مورد توجه گروه های متوسط و کم درآمد بوده و اجاره اتاق روستاییان یکی از مرسوم ترین شیوه مراجعات ییلاقی به منطقه بوده است . در میان روستاهای دهستان سولقان ، روستای سولقان و امامزاده داود و سنگان و رندان موقعیت ممتازتری نسبت به سایر روستاها دارند . آشنایی با محیطی که دارای جاذبه های طبیعی و مصنوعی نظیر رودخانه ، باغ ، کوه ، سکونت و آرامش طبیعی داشته و به دلیل مجاورت و نزدیکی به تهران در کوتاه ترین زمان قابل دسترسی است . موقعیت مجاورتی تهران ، ویژگی های ییلاقی دهستان سولقان ، نیازهای فراغتی اهالی شمال غرب تهران ، دسترسی به اتومبیل شخصی ، گسترش امکانات ارتباطی و تسهیلات زیر بنایی ایجاد شده در منطقه، برخی از عوامل مهم تأثیر گردشگری روستایی بر محیط زیست و کالبد روستاها که تغییرات متعددی را به دنبال داشته است می توان به موارد زیر اشاره نمود : -تغییر کاربری اراضی بایر و باغات -پراکنده شدن بافت مرکزی روستا -افزایش تقاضا برای خرید زمین -افزایش قیمت زمین و مسکن -نوآوری درسبک معماری -تغییر در کیفیت مصالح ساختمانی -تأسیس تعداد زیادی مشاور املاک در روستا - گسترش و رشد تأسیسات زیر بنایی و رفاهی ( مخابرات ، راه های ارتباطی ، رستورا های بین راهی و ...) -ایجاد محله های جدید -احیای اماکن مذهبی و تاریخی -گسترش سوداگری زمین -حفاظت از محیط طبیعی مهم و حیات وحش -بهبود کیفیت محیط زیست -بالارفتن سطح آگاهی روستاییان درجهت حفاظت از محیط زیست -گسترش فضاهای سبز -آسیب کرانه رودخانه -ایجاد آلودگی های هوا ، آب ، خاک ، صوتی و بصری -تغییر میکرواقلیم منطقه به دلیل ایجاد آزاد راه تهران ـ شمال - فرسایش خاک بر اثر رفت و آمد -کاهش آلودگی های محیطی -برقراری تعادل در زیست بوم ها -احیای زیست بوم های از بین رفته از اثرات زیست محیطی ناشی از گردشگری روستایی می توان به بالا رفتن حجم تولید زباله وآلودگی آب اشاره نمود که به دلیل محدودیت تعدادپرسنل وسایل نقلیه جمع آوری و دفع آن به طریق بهداشتی صورت نمی گیرد و در نتیجه این افزایش حجم زباله در سطح روستا ها به صورت یک معضل در می آید از طرف دیگر منشاء آلودگی آب فاضلاب ها هستند به دلیل اینکه سیستم جمع آوری و تصفیه فاضلاب در سطح دهستان وجود ندارد ، دفع نامناسب فاضلاب ها در داخل رودخانه باعث آلودگی آب می شود . اگر طبیعت نواحی روستایی و ویژگی های آن مورد بررسی و شناخت قرار گیرد و برای منطقه روستایی که دارای جاذبه های گردشگری می باشد برنامه های جامع و دقیق تهیه شود ، وضعیت محیط روستایی به صورت سنتی حفظ خواهد شد همچنین آثار نامطلوب زیست محیطی و کالبدی گردشگری در محیط روستا به حد اقل کاهش پیدا می کند . روشن است که روستا هایی که اشاعه چنین آثار نامطلوبی می باشند نیازمند برنامه ریزی دقیق و جامع هستند تا بستر طبیعی روستا در دراز مدت دچار واکنش های منفی گردشگری نگردد . گردشگری به بهبود کیفیت محیط زیست منطقه کمک می نماید. زیرا که گردشگران علاقه مند بازدید از مناطق جذاب ، پاکیزه و به دور از آلودگی هستند .گردشگری محرک هایی را برای پاکیزه نگه داشتن محیط زیست فراهم می آورد . این امر از طریق کنترل آلودگی هوا ، آب ، آلودگی صوتی و بصری ، کاستن از تراکم و بهبود کیفیت کلی ظاهری از طریق طراحی ساختمان ها و محوطه سازی فراهم می گردد . از آنجا که ساکنین محلی و بخصوص جوانان ، شاهد توجه و علاقه گردشگران به مسائل حفاظت از محیط زیست هستند ، گردشگری به سبب بالا رفتن سطح آگاهی جوانان می شود. آنگاه این افراد بومی اهمیت حفاظت از محیط زیست را در مناطق خود تشخیص می دهند. یکی از آثار مثبت تغییرات کالبدی در روستا ها ، نوسازی خانه ها و استفاده از مصالح ساختمانی مدرن وپیشرفته به سبک شهراست . و با توجه به اینکه دهستان در روی گسلهای فراوانی از نظر لرزه خیزی ( که در فصل 3 مفصلاً به آن اشاره گردید ) قرار دارد ، مصالح جدید ساختمانی در استحکام خانه های روستایی بسیار موثر است . تغییرات کالبدی ، فیزیکی باعث گسترش روستا از بافت مرکزی به بافت حاشیه و محله های جدید می شود . در پی گسترش روستا به حاشیه در امتداد خطوط ارتباطی متصل به شهر تغییرات اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی ، کالبدی و زیست محیطی ایجاد می شود . بدیهی است که اکثر فعالیت های انسانی در زمینه گردشگری دارای پیامد های منفی می باشد چون سبب به هم خوردن تعادل زیست محیطی می شود هر چند ممکن است تغییرات کالبدی نیز در کوتاه مدت برای منطقه جاذب گردشگر و با موفقیت همراه باشد لیکن در میان مدت و دراز مدت به سبب واکنش منفی طبیعت و افراد محلی و در نتیجه بالارفتن کارکرد سکونتی منطقه و در پی آن شلوغی و ازدحام و آلودگی های محیطی می تواند آثار نامطلوبی را بر جای بگذارد . لذا شرط اساسی رسیدن به گردشگری روستایی پایدار که البته جزئی از توسعه پایدار جوامع روستایی است یافتن عوامل افزایش دهنده آثار مثبت و کاهش دهنده آثار منفی گردشگری روستایی می باشد . فرضیات تحقیق 1- بین گردشگری روستایی و عوامل زیست محیطی روستاها رابطه معنا داری وجود دارد . 2- بین گردشگری روستایی و شکل کالبد روستا و معماری روستا ها رابطه معنا داری وجود دارد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها پس از بررسی و آزمون روایی پرسشنامه و انجام آزمون فریدمن با استفاده از نرم افزار spss مطالب ذیل در خصوص فرضیه ها حاصل گردید : فرضیه اول بین گردشگری روستایی و عوامل زیست محیطی روستاها رابطه معنا داری وجود دارد . در بررسی فرضیه تحقیق فوق فرضیات آماری به صورت زیر مشخص گردید : ( تحلیل آماری فرضیه اول تحقیق سطح معنی دار asymp.sigدرجه آزادی dfآمارآزمون tانحراف معیار std.dv میانگین mean تعداد n 0.00 103 28.099 0.7829 3.748 104 در تحلیل بررسی فرضیه فوق از آنجا که آماره آزمون t استودنت بیش از میزان میانگین(µ = 3) می باشد لذا آمارآزمون در ناحیه h. قرار می گیرد . بر همین اساس با توجه به سطح معنی دارasymp.sig = 0 < ? = %5 معنا دار بودن آمار آزمون قابل قبول می باشد . از طرفی با توجه به اینکه میانگین mean مکتسبه از آزمون با عدد 4.1646 تبیین گردیده است ، عدد فوق در ناحیه h1 قرار گرفته و بزرگتر از عدد فرض متوسط ما یعنی عدد 3 می باشد. h. : µ= 3.748 ? 3 با این توصیف فرضیه مذکور تأیید گردیده و در واقع با اطمینان 95% مشخص گردید ؛ گردشگری روستایی بر عوامل زیست محیطی روستاها تاثیر داشته است و این تأثیر در حد متوسط به بالا می باشد . فرضیه دوم بین گردشگری روستایی درشکل کالبد روستا و معماری روستا ها رابطه معنا داری وجود دارد . در بررسی فرضیه تحقیق فوق فرضیات آماری به صورت زیر مشخص گردید : جدول )5-2 (تحلیل آماری فرضیه دوم تحقیق سطح معنی دار asymp.sig درجه آزادی df آمار آزمون t انحراف معیار std.dv میانگین mean تعداد n 0.00 103 25.625 0.8520 3.814 104 در تحلیل بررسی فرضیه فوق از آنجا که آمار آزمون t استودنت درحد میزان میانگین می باشد ، لذا آمار آزمون در ناحیه h. قرار می گیرد . بر همین اساس با توجه به سطح معنی دارasymp.sig = 0 < ? = %5 معنا دار بودن آمار آزمون قابل قبول می باشد . از طرفی با توجه به اینکه میانگین mean مکتسبه از آزمون با عدد 3.814 تبیین گردیده است ، عدد فوق در ناحیه h. قرار گرفته و در حد عدد فرض زیاد یعنی عدد 3 می باشد . h. : µ= 3.814 ? 4 با این توصیف فرضیه مذکور تاییدگردیده و در واقع با اطمینان 95% مشخص گردید ؛ گردشگری روستایی درشکل کالبد روستا و معماری روستا ها موثر بوده و این تأثیر در حد متوسط به بالا می باشد .
زهرا فرجام فرد شهره تاج
به واسطه گستردگی اثرگذاری بازارهای هفتگی در زندگی اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی مردم، از دیرباز این بازارها نقش مهمی در زندگی مردم داشته اند که به همین دلیل متخصصان مختلف در دوره های زمانی مختلف به جنبه های گوناگون آن پرداخته اند. بازارهای مزبور در استان گیلان نیز بر اقتصاد خانواده و معیشت مردم تاثیر به سزایی دارند.بطوری که بخش قابل توجهی از درآمد روستاییان از فروش محصول از طریق عرضه مستقیم به بازار عرضه می شود.از آنجا که بیشتر، زنان روستایی به عنوان فروشنده در این بازار ها شرکت میکنند،به همین جهت هدف اصلی این تحقیق شناسایی تاثیر اشتغال زنان بر اقتصاد خانواده روستایی استان گیلان است که به صورت مطالعه موردی به بررسی شنبه بازار انزلی پرداخته شده است .در واقع این تحقیق بدنبال بررسی این موضوع است که آیا اشتغال زنان بر اقتصاددرآمد خانواده تاثیر می گذارد .این تحقیق از آن منظر مورد توجه است که با شناسایی این تاثیر می توان سیاستگذاری های مناسب اشتغال را شکل دهی نمود. از این رو سعی شد با الگوگیری از تحقیقات پیشین چارچوب و پایه مناسبی برای انجام این تحقیق ایجاد شود. روش تحقیق موردی شاهدی بوده و ابزار تحقیق جمع آوری اطلاعات شامل پرسشنامه ،مصاحبه و مشاهده می باشد . روایی تحقیق از طریق پیش آزمون صورت گرفته بدست آمده و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ تایید گردیده است .ابزار مورد استفاده جهت پردازش اطلاعات spss بوده و حجم جامعه آماری از طریق منطق کفایت داده ها بدست آمده است .روش نمونه گیری تصادفی ساده بوده و حجم نمونه 34 نفر زن روستایی هستندکه بطور دائمی در شنبه بازار انزلی مشغول به فعالیت بوده اند. سپس پرسشنامه تحقیق استخراج و توسط زنان روستایی فروشنده در بازار تکمیل گردید و در نهایت پس از تحلیل داده های بدست آمده فرضیه های تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که رابطه معنادار بین اشتغال زنان روستایی با تامین درآمد مکمل،جلوگیری از مهاجرت مردان روستایی و تامین نیازهای رفاهی خانوادگی وجود ندارد. کلمات کلیدی: اشتغال زنان روستایی ، اقتصاد خانواده، شنبه بازار انزلی ،درآمد.
حاتم ایزدی شهره تاج
هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر بر تقطیع اراضی کشاورزی از یکسو و از سوی دیگر بررسی موانع اجرای طرح یکپارچه سازی اراضی کشاورزی و ارائه راهکارهای مناسبی برای اراضی خرد شده ،در دهستان هق،شهرستان اشنویه تشکیل می دهند. جامعه آماری این پژوهش انتخاب 6 روستا از این دهستان با بیش از 150 خانوار می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برآورد گردید و به روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 90 نفر انتخاب شدبه منظور توصیف کیفی متغیر دیدگاه پاسخگویان در مورد یکپارچه سازس اراضی از روش تی تک گروهی استفاده شد. نتایج نشان داد که عوامل فیزیکی، افزایش جمعیت- ارث-... مهم ترین عامل قطعه قطعه شدن اراضی در منطقه مورد مطالعه است.
علیرضا مولایی شهره تاج
مواد زائد یکی از معضلات زیست محیطی محسوب می شوند که در صورت عدم وجود مدیریت صحیح در این خصوص تبعات متعدد زیست محیطی و سلامت را به دنبال خواهند داشت. روش های مختلفی برای مدیریت تولید و دفع زباله ها ارائه شده است که در حالت کلی در قالب دو بعد اصلی روش های سنتی و نوین طبقه بندی می شوند. در این پژوهش درصدد آن هستیم که اثرات زیست محیطی روش های سنتی و نوین تولید و دفع زباله را در جامعه روستایی مطالعه موردی مورد مقایسه قرار دهیم. جامعه آماری پژوهش، ساکنین منطقه دهستان لواسان کوچک می باشد، داده های جمع آوری شده از ادبیات موضوع در قالب ابزار پرسشنامه، به جامعه آماری ارائه گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آمار توصیفی استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آنست که استفاده از روش های جدید اثرات زیست محیطی مطلوب تری در منطقه داشته و توسط اهالی منطقه مورد استقبال قرار می گیرد که این امر نیاز به الزاماتی همچون فرهنگ سازی و آموزش و مشارکت عمومی مردم دارد. در انتهای پژوهش پیشنهادهایی مستخرج از نتایج ارائه می گردد. کلمات کلیدی: تولید و دفع زباله، اثرات زیست محیطی، روش های سنتی، روش های نوین، دهستان لواسان کوچک
شیده مستوفی شهره تاج
چکیده : امروزه گردشگری به یکی از مهم ترین نیروهای تغییر و تحول جهان تبدیل شده است . گردشگری به عنوان بزرگ ترین صنعت جهان ، نقش مهمی در جابجایی های منظم و گسترده مردم ، فرایند توسعه ، بهره برداری از منابع و پیامدهای اجتناب ناپذیر آن بر مکان ، اقتصاد ، اجتماع و محیط دارد.اهداف اصلی در نگارش این پایان نامه ، تبیین قابلیتهای منطقه یک شهر تهران به منظور برنامه ریزی گردشگری شهری، و دیگر شناسایی منطقه از لحاظ جاذبه های منابع طبیعی ، فرهنگی ، تاریخی ، مذهبی و اقتصادی با استفاده از مدل ahp ( تحلیل سلسله مراتبی ) جهت رتبه بندی قابلیتهای محدوده مورد مطالعه می باشد . از این رو جاذبه های این منطقه را با توجه به تنوعی که دارند ، با استفاده از روش کتابخانه ای ، اسنادی ، میدانی ، مطالعه پروژه های شهرداری منطقه یک شهر تهران و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ، جستجو و مشخص نمودن اماکن جاذب گردشگر در منطقه از طریق کسب اطلاعات از پایگاه اطلاعات محله های شهر تهران و مصاحبه با کارشناسان مربوطه، تهیه عکس و نقشه،آنهارابه دودسته منابع وجاذبه ها طبیعی ومنابع و جاذبه های انسان تقسیم نموده ، مطالعه کرده وبا استفاده از مدل تحلیلی سلسله مراتبی ahp رتبه بندی نموده ، در این راستا 5 معیار در نظر گرفته شد .و برای هر کدام نیز زیر معیارهایی مشخص گردید .جهت دستیا بی به هدف اصلی یعنی اولویت دهی به جاذبه های در نظر گرفته شده ، این معیارها ، زیر معیارها وجاذبه ها وزن دهی شده وبالاخره با رتبه بندی نمودن گزینه های(4 جاذبه)انتخابی،بااستفاده از پرسشنامه ای که توسط کارشناسان مربوطه پر گردید، به ترتیب اولویت: 1- جاذبه های طبیعی،2- جاذبه های فرهنگی – تاریخی ، تفریحی ،3- جاذبه های تجاری ، 4- جاذبه های مذهبی، در جهت برنامه ریزی گردشگری شهری منطقه یک تهران مورد تأیید قرار گرفت. کلید واژه ها: گردشگر، گردشگری، برنامه ریزی، منابع و جاذبه ها، تحلیل سلسله مراتبی.
روحبخش هاشمی شهره تاج
یکی از مسائل اساسی در زمینه اقتصاد، میزان بهره گیری درست و بهینه از توانایی ها و پتانسیل های محیطی و استعدادهای نیروی انسانی هر جامعه است. زنان روستایی در امور تولیدی به خصوص صنایع دستی، دامداری، کشاورزی و باغداری سهم بسزایی داشته اند. این پژوهش با هدف اصلی بررسی اشتغال زنان روستایی در خارج از خانه و تأثیرگذاری آن در تصمیم گیری های اقتصاد خانوار روستایی انجام گرفت. جایگاه این تحقیق که مبتنی بر نقش زنان در اقتصاد خانوارهای روستایی و اثراتی که توجه به این سهم و نقش می تواند در شکوفایی اقتصادی روستاهای دهستان زرین دشت و جایگاه زنان، به ویژه زنان شاغل بر جای بگذارد به عنوان مهم ترین ضرورت های این تحقیق می باشد. روش تحقیق در بررسی حاضر از نوع تجربی(experimental) می باشد که در آن دو گروه زنان شاغل(گروه آزمایشی) و زنان غیر شاغل(گروه کنترل و شاهد) و در یک محدوده زمانی مورد بررسی قرار گرفته شده است تا تاثیر اشتغال در مشارکت زنان و قدرت تصمیم گیری های آنان در مسائل اقتصادی خانوار مشخص گردد،. سپس نتایج بر اساس آمارهای استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این تحقیق 88 خانوار شرکت داشتند(زنان شاغل و غیرشاغل) که نزدیک به 25 درصد زنان شاغل و مابقی غیرشاغل بودند. نتایج بررسی پرسشنامه ها نشان می دهد که بین اشتغال زنان و قدرت تصمیم گیری آن ها در تأمین نیازهای اساسی خانوار و همچنین قدرت تصمیم گیری آن ها در زمینه نحوه سرمایه گذاری های خانوار رابطه معناداری وجود دارد. اما بین اشتغال زنان و نحوه بازاریابی محصولات تولیدی خانوار رابطه معناداری وجود ندارد، و همچنین نتایج مقایسه بررسی فرضیه ها بین زنان شاغل و غیرشاغل نشان می دهد که بین اشتغال زنان و قدرت تصمیم گیری آن ها در نیازهای اساسی خانواده، در مورد نحوه سرمایه گذاری و بازاریابی محصولات تولیدی در خانوار بین زنان شاغل و غیر شاغل تفاوتی وجود ندارد. براساس نتایج به دست آمده در این تحقیق، شناخت توان های اقتصادی زنان روستایی و تلاش برای افزایش میزان مشارکت اقتصادی آنان در درآمد خانوار از طریق پروژه ها و ارتقاء کمی و کیفی سطح زندگی از طریق یک برنامه اصولی از مهم ترین پیشنهادهای اصلی این تحقیق می باشد. واژگان کلیدی: اشتغال زنان، تصمیم گیری های اقتصادی، زنان شاغل و زنان غیرشاغل، خانوار روستایی.
حمیده سادات آقا میری شهره تاج
پژوهش حاضر به منظور بررسی تآثیر برنامه های تلویزیونی بر تغییر رفتارهای زیست محیطی مردم روستای قودجان صورت گرفته است .جامعه آماری این تحقیق سرپرستان خانوار بین گروه سنی 20-45 سال هستند که جز سکنه دائمی این روستا هستند .علت این بررسی تآثیراتی است که تلویزیون در چند سال اخیر بر رفتار زیست محیطی مردم روستا داشته است .رفتار زیست محیطی رفتاری است که نوع ارتباط انسان را در محیط نشان می دهد .این رفتار در روستا که یک محیط طبیعی است اهمیت زیادی دارد چون با حیات انسان در ارتباط است وتلویزیون به دلیل تآثیرات شنیداری ودیداری بودنش نقش مهمی در تغییر رفتار مردم روستا دارد .برای بررسی این رفتار محقق از عناصر زیست محیطی بهره گرفت که به دلیل تغییر رفتار زیست محیطی مردم روستای قودجان تغییر کرده بود .این عناصر شامل آب ،خاک ،پوشش گیاهی ،حیات جانوری ،هوا ،انسان ،انرژی وبهداشت محیط زندگی است . در این بررسی ابتدا محقق از روش مونوگرافی استفاده کرده وبعد از مباحثه ومصاحبه با مردم روستا متغیرهارا شناسایی ،بررسی وبعد از تهیه پرسشنامه به روش نمونه گیری سیستماتیک بررسی ها انجام شد. در نهایت این بررسی مشخص شد که تلویزیون رفتار زیست محیطی روستاییان را تغییر داده وبیشترین میزان این تغییر در عنصر خاک وآب وکمترین آن مربوط به عنصر هوا بوده است .این بررسی نشان داد که عواملی همچون سن وشغل افراد می تواند تآثیر فراوانی بر نوع رفتار زیست محیطی مردم روستا داشته با شد وزنان روستا هم نقش مهمی در کنترل این رفتار در خانواده دارند .در نتیجه این بررسی مشخص شدهرچند تلویزیون مصرف گرایی را در روستای قودجان رواج داده اما می تواند وسیله ای برای تقویت رفتارهای مثبت زیست محیطی باشد .برنامه سازان تلوویزیونی بارعایت اصول بومی سازی در برنامه های تلویزیونی می توانند نقش مهمی در بهبود زمینه های مثبت این رفتار داشته باشند .
مهرک وزیریان شهره تاج
عقرب زدگی یکی از مشکلات عمده ی بهداشتی کشورهای توسعه نیافته ی گرمسیری و نیمه گرمسیری است. همواره عقرب زدگی به عنوان یکی از معضلات پزشکی و درمانی در ایران مطرح بوده است که شماری از این عقرب زدگی ها منجر به مرگ می شوند. وجود مناطق روستایی،گسترش شهرها و در برگیری مناطق بیابانی و شرایط آب و هوایی از عمده ترین عوامل بروز این وضعیت است. در این پایان نامه محقق برآن بوده تا با مقایسه ی اقلیمی ، فرهنگی – اجتماعی و کالبدی مناطق شرقی (باغ ملک)و جنوبی (رامشیر) استان خوزستان به اهمیت عقرب زدگی و عوامل موثر بر توزیع فضایی عقرب زدگی در این مناطق پی برد .نتایج این تحقیق می تواند گامی برای کاهش صدمات ناشی از عقرب زدگی باشد. از این رو 7 فرضیه شامل 17 متغیر در نظر گرفته شد که دربرگیرنده ی کلیه ی اهداف تحقیق می باشند.بخشی از اطلاعات گذشته نگر از آمار عقرب زدگی مراکز بهداشتی باغ ملک و رامشیرو معاونت بهداشتی استان خوزستان کسب شده اند.بخش اطلاعات فرهنگی – اجتماعی و کالبدی آینده نگر توسط مطالعات میدانی به دست آمده است. برای انجام مطالعات میدانی دو روستای کلتندر سفلی واقع در دهستان قلعه تل باغ ملک و سبع اگتای علیا واقع در دهستان عبدلیه ی شرقی رامشیر به علت داشتن بالاترین آمار عقرب زدگی در منطقه در نظر گرفته شدند. اطلاعات کسب شده در این پایان نامه به صورت توصیفی و تجزیه و تحلیل آماری مورد بررسی قرار گرفت.تجزیه و تحلیل آماری مربوط به شرایط فرهنگی – اجتماعی و اقلیمی با استفاده از آزمون ناپارامتریک و کای اسکویر توسط نرم افزار minitab-16 انجام پذیرفت. نتیجه ی کلیه ی آزمون ها به طور کامل در فصل چهارم مورد تجزیه و تحلیل و بحث قرار گرفته اند. در فصل پنجم پس از بررسی چالش ها و فرصت ها و تهدیدات در مورد معضل عقرب زدگی در کشورمان پیشنهاداتی در راستای کاهش این مشکل بهداشتی ارائه شده است.
آنیتا نوروزی لرکی اسماعیل قادری
شهر نفتی مسجدسلیمان ، با کشف "چاه شماره یک مسجدسلیمان" در 4 بامداد پنجم خرداد ماه 1287 ، اولین چاه نفت تجاری ایران و خاورمیانه (و دومین در دنیا) متولد شد . از آن پس صنعت نفت در ایران به سرعت توسعه یافته و شهر مدرن مسجدسلیمان به عنوان مرکز فعالیت های نفتی در ایران بوجود آمد و تاسیسات صنعتی بسیاری در این شهر ساخته شد تا در خدمت صنعت نفت قرار گیرد . این شهر افسانه ای پس از گذشت زمان و کشف نفت در دیگر نقاط ایران و نیز کاهش ذخایر نفتی مسجدسلیمان از دهه ی 1350 تا کنون (سال 1391) به تدریج رونق خود را از دست داده و دچار رکود شدید گردید . هدف تحقیق حاضر شناسایی نقش و اثرگذاری گردشگری ، با تاکید بر گردشگری نفت در بازساخت اقتصادی و اجتماعی شهر مذکور می باشد ، که به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از تئوری های بازساخت و چرخه زندگی انجام گرفته است و در کنار آن با روش تحلیل آماری spss انجام گرفته است. مطالعات و بررسی های به عمل آمده در این تحقیق و نتایج حاصل از آن نشان می دهد که رونق گردشگری ، خصوصا گردشگری نفت راهکار مناسبی جهت جلوگیری از نابودی شهر و ایجاد تحول اقتصادی و اجتماعی در آن می باشد .
آناهیتا حسینی شهره تاج
با توجه به چندین دهه برنامه ریزی روستایی در کشور،هنوز مردم در مناطق روستایی با کمبودها و مشکلات روبروهستند.در کشورما در مقاطع مختلف سعی شد با بکارگیری راهبردهای مختلف توسعه وضعیت روستا ها را بهبود بخشد ،ولی به دلایل مختلف و از جمله توجه نکردن به نقش و اهمیت عامل انسانی کمتر به موفقیت دست یافتند.بعد از دهه 70 ،برنامه ریزان به اهمیت حضور مردم در برنامه ها پی بردند.از آن زمان تاکنون مباحث متفاوتی برای مشارکت مردم در طرح های توسعه مطرح شد که یکی از این مباحث ،مشارکت جوانان در طرح های توسعه روستایی است.همانطور که می دانید در بین جامعه روستایی افرادی زندگی میکنند که در سنین جوانی قرار دارند.این عده بواسطه این دوره از زندگی خود از نیروی فکری وجسمی بالایی برخوردارهستند.در دهه های اخیر برنامه ریزان بر استفاده از نیرو وتوان جوانان در برنامه ها و طرح ها ی روستائی برای پیشرفت و پیشبرد اهداف توسعه ی روستاها تأکید بسیار داشته اند.علاوه بر این باید زمینه ها و شرایط حضور موثر جوانان در برنامه ها در قالب سازمان های جوانان مهیا گردد و موانعی که بر سر راه مشارکت ایشان قرار دارد برداشته شود.مشارکت جوانان به معنی روند درگیر ساختن آنان در تعیین سرنوشت خود و احساس مسئولیت نسبت به این سرنوشت بیان شده،بطوریکه از آن به عنوان هدف و وسیله توسعه نام می برند.در این راستا ،تحقیق حاضر با استفاده از روشهای توصیفی - تحلیلی و توزیع پرسشنامه در میان جوانان روستائی روستاهای هیو و شلمزار واقع در دهستان هیو بخش مرکزی شهرستان ساوجبلاغ به بررسی تأثیر مشارکت جوانان بر موفقیت طرح هادی روستائی که یکی از طرح های توسعه در روستاها بشمار می رود پرداختیم،و بر اساس این موضوع به بررسی میزان تأثیر مشارکت جوانان در مراحل مختلف طرح که شامل ؛ مشارکت در تصمیم گیری،مشارکت در طراحی (مطالعه)،مشارکت در اجراء،مشارکت در بهره برداری ،مشارکت در ارزیابی، مشارکت در نگهداری از طرح پس از اجراء و همچنین با استخراج متغیرهای تأثیرگذار مختلفی نظیر آموزش، مهارت، ایجاد امکانات مهارتی و مشارکتی،سطح سواد ،عوامل انگیزه و انگیزش وآگاهی از فواید طرح،عضویت در (سازمان های محلی،سازمانهای رسمی) ،........به بررسی میزان تأثیر مشارکت جوانان در مراحل مختلف طرح بر موفقیت طرح هادی پرداختیم.نتایج حاصل که از طریق تجزیه و تحلیل آماری و با استفاده از آزمون tتک گروهی بدست آمده نشان دهنده اشتیاق جوانان روستائی برای سهیم شدن در فعالیت های مشارکت جویانه و ایفای نقش در تک تک مراحل مشارکت در طرح هادی از یک سو و شاهد تأثیر بالای موفقیت طرح هادی در صورت مشارکت جوانان در مراحل مختلف طرح بوده ایم. واژگان کلیدی:جوانان ،روستا ،مشارکت ،مراحل مختلف طرح ،موفقیت طرح هادی
زهرا کاکاوند غلامحسین حیدری
مطالعه رابطه ی متقابل محیط کالبدی حاشیه نشینی با ناهنجاری های اجتماعی و جرم موضوعی است که، در چند دهه اخیر به مطالعات جغرافیایی وارد شده و اهمیت زیادی یافته است. این مطالعات یک چارچوب علمی عملی را برای تحلیل فضایی بزهکاری در فضای جغرافیایی بوجود آورده است. پژوهش حاضر که با عنوان تحلیل فضایی پدیده جرم در حاشیه کلانشهرها (مطالعه موردی شهر پادشت) انجام گرفته است. که هدف آن شناسایی عوامل مکانی و الگوی فضایی جرم، شناخت تاثیر شاخص های اجتماعی، فرهنگی اقتصادی بر مجرمین و محیط زندگی آن، و در نهایت تهیه نقشه جرم خیزی منطقه. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی، تحلیلی، پیمایشی می باشد آمار و اطلاعات لازم که در تدوین پایان نامه مورد نیاز بود، و از طریق مراجعه به سازمان های مرتبط و تکمیل پرسشنامه و برداشت میدانی گردآوری شده، جامعه آماری تحقیق فوق، شامل دو گروه کارشناسان نهادهای مختلف شهر پاکدشت و گروه دیگر مجرمینی که در حوزه استحفاظی شهر پاکدشت مرتکب به جرم شده اند. روش نمونه گیری به روش فرمول کوکران انجام گرفته که در نهایت با تحلیل آمار توصیفی و آمار استنباطی نتیجه پژوهش نشان می دهد که بیشترین کانون های جرم در محلات حصار امیر، شهرک انقلاب، خاتون آباد که جزء محدوده های پر ازدحام که دارای ساختار کالبدی نامناسب با امکان کنترل کتر می باشد شکل گرفته است همچنین نوع و ترکب کاربری اراضی شهر پاکدشت و فراوانی نوع جرم تاثیرگذار خواهد بود.
اکرم حاجی بیگی شهره تاج
تحقیق مورد نظر که به تاثیر خانه های دوم در توسعه ی گردشگری روستایی می پردازد که در این پژوهش هدف شناسایی پتانسیل های گردشگری منطقه که موجب افزایش خانه های دوم و همچنین تاثیراتی که این خانه ها در توسعه ی گردشگری روستایی می گذارد می پردازد. روش نمونه گیری در این پژوهش به صورت نمونه گیری تصادفی، و بر اساس فرمول کوکران است روش تحقیق در این پژوهش به صورت توصیفی ، تحلیلی و استنباطی می باشد،و از روش کتابخانه ای و میدانی برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. ابزار اندازه گیری در این تحقیق، پرسشنامه عمومی، ساکنین خانه های دوم و ساکنین روستا وتهیه نقشه می باشد، جامعه آماری تحقیق فوق شامل دو گروه ساکنین روستا وساکنین خانه های دوم که از 13 روستا، 9 روستا که دارای خانه های دوم بوده اند، مورد پرسشگری قرار گرفته اند. این طرح پژوهشی به این موضوع می پردازد که دهستان سولقان واقع در شمال غرب تهران به دلیل دارا بودن موقعیت جغرافیایی خاص، ییلاقی بودن منطقه و عدم آلودگی های موجود در شهرها مورد توجه گردشگران وشهروندان تهرانی جهت گذران اوقات فراغت به صورت تعطیلات آخر هفته یا اقامت موقت در فصول مختلف سال در خانه های دوم می باشد بر اساس پژوهش انجام شده نتیجه می گیریم که با ورود مالکان خانه های دوم و احداث این خانه ها در دهستان سولقان بر افزایش گردشگری روستایی و از طرفی باعث تغییر کاربری اراضی در سطح دهستان شده است که این روند در حال گسترش می باشد.
حمید جمشیدزاده شهره تاج
با نگاهی به سیر تحولات مدیریت روستایی در ایران در سال های قبل و بعد از انقلاب در اغلب مواقع شاهد ضعف و خلاء مدیریت روستایی در کشور بوده ایم. تشکیل شوراهای اسلامی روستا و پس از آن تاسیس دهیاری ها به عنوان جدیدترین سازمان در نظام مدیریت روستایی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی را می توان گام مثبتی به سوی جلب مشارکت بیشتر روستاییان در مدیریت و توسعه روستایی تلقی کرد. با گذشت یک دهه از عمر دهیاری ها در روستاها و با توجه به نقاط ضعف و قوتی که دهیار ی ها در طول سابقه فعالیتشان داشته اند، ارزیابی از عملکرد آن ها را لازم به نظر می رسد. در این راستا این تحقیق به ارزیابی نقش دهیاری ها در ارتقاء مدیریت روستایی کشور در روستاهای دارای دهیاری شهرستان شمیرانات به عنوان مطالعه موردی می پردازد. روش تحقیق مورد استفاده در این پایان نامه به صورت کتابخانه ای (مقالات، پایان-نامه ها، کتاب ها، سایتهای اینترنتی و...) و روش میدانی(بازدید از روستاهای مورد مطالعه صاحب دهیاری، پرسشنامه، مصاحبه با مسئولان و دهیاران روستاها و...) بوده است. نتایج حاصل از پرسشنامه از طریق نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.در ابتدا آزمون کای اسکوئر نشان داد که مردم در پاسخ دادن به سئوالات بی تفاوت نبوده و نظری مثبت یا منفی دارند همچنین برای تحت پوشش قرار دادن بهتر و ارزیابی دقیق تر از عملکرد(نقش) دهیاری ها از روش سلسله مراتبی ahp (با استفاده از نظرات کارشناسان و افراد انتخاب شده برای امتیاز بندی و تشخیص میزان موفقیت دهیاریها در زمینه های مختلف مورد مطالعه) نیز استفاده شده است. لازم به ذکر است که برای ارزیابی عملکرد(نقش) دهیاری ها وظایف دهیاری ها در دو قسمت اقتصادی، کالبدی و خدماتی و نیز اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی تقسیم بندی شده است.سپس با استفاده از آزمونt مشخص گردید که آیا دهیاران در ارتقاء مدیریت روستایی نقش داشته اند یا خیر؟ سپس با استفاده از آزمون پیرسون همبستگی بین فرضیات مورد بررسی قرار گرفت. واژه گان کلیدی: ارزیابی عملکرد، مدیریت روستایی، دهیاری ها، مدل سلسله مراتبی ahp، آزمون t،آزمون کای اسکوئر،ضریب همبستگی پیرسون
سیده کبری سیدی پاپکیاده شهره تاج
مهاجرت یک حرکت نسبتاً دائمی از اجتماعی در یک منطقه جغرافیایی به اجتماعی دیگر در منطقه دیگر می باشد که علت آن، تفاوت در ارزش های مبدا و مقصد و نتیجه آن تغییر در نظام کنش متقابل است. سکونتگاه های شهری و روستایی تحت تأثیر عوامل مختلفی با پدیده مهاجرت فرستی یا مهاجرت پذیری مواجه می شوند. در این راستا، این تحقیق به عوامل موثر در مهاجرت پذیری روستاهای دهستان غنی آباد شهرستان ری می پردازد. یکی از اهداف اساسی این تحقیق شناسایی عوامل مهاجرت پذیری در سطح دهستان غنی آباد، ارائه راهکار در جهت هدفمند کردن مهاجرت به مراکز روستایی و دستیابی و ارائه راهکار در رابطه با موضوع مهاجرت پذیری یک سکونتگاه می باشد که به روش توصیفی- تحلیلی و به صورت پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه از یک جامعه آماری (خانوارهای مهاجر دهستان غنی آباد) انجام شد. جامعه آماری آن شامل روستاهای دهستان غنی آباد شهرستان ری می باشد که بر اساس آمار رسمی سال 1385، تعداد روستاهای این دهستان 8 روستا بوده و تمامی روستاها به عنوان نمونه انتخاب شدند. اطلاعات اخذ شده از پرسشنامه ها نیز در فصل چهارم مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج کلی به دست آمده از این تحقیق حاکی از آن است که دسترسی و نزدیکی دهستان غنی آباد به مراکز شهری چون تهران، ری و وجود فرصت های اشتغال در این شهرها و سکونتگاه های پیرامون آن توانسته است نقش مهمی در مهاجرپذیری و ماندگاری جمعیت روستاهای این دهستان ایفا نماید. همچنین هزینه های کمتر زندگی در این دهستان در مقایسه با مراکز شهری چون تهران و ری از جمله عواملی بوده که توانسته است روستاهای این منطقه را با مهاجرت پذیری مواجه نماید. در خصوص اجرای طرح های عمرانی در این دهستان نیز باید اشاره کرد که با توجه به عدم موفقیت طر ح های هادی روستایی در بسیاری از این روستاها، اجرای طرح های عمرانی در این دهستان تا حدودی در مهاجرت پذیری روستاهای آن نقش داشته است. این فعالیت ها می تواند سرآغازی برای توسعه روستاها قلمداد شود مشروط به آن که دیگر عوامل و شرایط توسعه و جمعیت پذیری در روستاها فراهم گردد.
شبنم افتاب شهره تاج
روستا به عنوان حلقه آغازین زنجیره سکونتگاهی در ارتباط مستقیم با طبیعت قرار دارد و از این منظر دارای قابلیت بالای گردشگری در طبیعت است. گردشگری روستایی را می توان نتیجه گسترده اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی بعد از جنگ جهانی دوم دانست که در پرتو عواملی مثل بهبود راه های ارتباطی، گسترش شهرنشینی، افزایش اوقات فراغت، افزایش آلودگی های زیست محیطی در شهرها و ارتقای سطح زندگی، توسعه یافته است. در این مطالعه به تحلیل درجه اهمیت و وضعیت کنونی زیرساختهای گردشگری در روستای سربندان از دیدگاه گردشگران و روستائیان پرداخته تا با شناخت آن، راهکارهایی کاربردی برای توسعه گردشگری روستایی در این روستا ارائه گردد. پس از شناسایی شش بعد اصلی توسعه گردشگری مبتنی بر پیشینه پژوهش، پرسشنامه ای شامل 37 شاخص طراحی شد و بین 93 نفر از گردشگران و 154 نفر از روستائیان توزیع شد. پس از تائید روایی و پایایی پرسشنامه های تحقیق، بررسی فرضیه های تحقیق در خصوص ابعاد توسعه گردشگری روستائی حاکی از این بود که از دیدگاه گردشگران مورد بررسی، کلیه شش گروه شناسایی شده در این پژوهش در ارتقای گردشگری روستای سربندان دارای تاثیرگذاری معنادار هستند. برای داشتن نتایج دقیق تر و بر اساس شاخصها، این شاخصها با استفاده از تکنیک تاپسیس مورد اولویت بندی قرار گرفت و نتایج نشان داد که شاخصهای (توجه کافی دولت به برنامه ریزی و سرمایه گذاری در گردشگری روستایی)، (وجود تابلوهای تبلیغاتی مناسب در منطقه برای جذب گردشگر) و (توجه ادارات دولتی به روستاهای مقصد گردشگری) بیشترین اهمیت را از دیدگاه گردشگران به خود اختصاص داده اند. نتایج پرسشنامه توزیعی در میان روستائیان نیز نشان داد که دو بعد (مشارکت دولت و شرایط اقلیمی) وضعیت مناسب داشته اما سایر ابعاد نتوانسته اند وضعیت مطلوبی را تجربه نمایند بنابراین 4 بعد مشارکت مردم، امکانات بهداشتی، امکانات زیربنایی، رفاهی و امنیتی، شبکه های اطلاع رسانی جزو شاخصهای بحرانی هستند که باید در اولویت بهبود قرار گیرند. در پایان تحقیق، راهکارهایی همانند (وارد نمودن مردم در تصمیم سازی ها و سیاست گذاریهای گردشگری روستائی)، (جلب مشارکت افراد بومی، بالاخص جوانان منطقه)، (تشویق مردم به جلب مشارکت در مبحث زیباسازی شهر و روستا) و (و تبلیغات مناسب برای توسعه گردشگری) این روستا ارائه گردید که امید است با عمل به آنها، توسعه گردشگری روستای سربندان را شاهد باشیم. کلمات کلیدی: گردشگری، گردشگری روستایی، روستای سربندان
مارال ابوترابی شهره تاج
در این تحقیق سعی شده به تعیین الگوهای شهر گرایی روستاهای دهستان میان دورود کوچک شهرستان ساری پرداخته و در این جهت از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است و در نهایت با آزمون فرضیات به این نتیجه رسیدیم که روند سلسله مراتبی مدل های شهر گرایی روستایی در روستاهای جامعه آماری در سه طبقه ، از بعد فاصله طبقه بندی شده است رابطه مستقیم با فاصله و موقعیت استقرار روستا ها دارد یعنی هر چه روستا به شهر نزدیک باشد روند شهر گرایی در آن سریعتر و گسترده تر است و هرچه از آن دور شود به همان اندازه روند می کند .
مجتبی فتحعلی خدیجه همای صالحی
از مهم ترین ابعاد توسعه روستایی و شاید بتوان گفت مهمترین بعد از آن ، مدیریت روستایی است که نقش بسیار مهمی در هماهنگی فعالیت های توسعه روستایی بر عهده دارد. امروزه به دلیل پیچیدگی مسائل و پیدایش نیاز های متعدد و ضرورت دستیابی به توسعه نیازمند سازمان های تخصصی در عرصه مدیریت محلی، مانند دهیاری است و این سازمان ها نیازمند به ارزیابی میباشد. نتایج ارزیابی ها مدیران سازمان ها را در تنظیم سیاست های بهتر و اصلاح روش ها و برنامه های موجود یاری می رساند و چنین اقداماتی منجر به بهبود عملکرد سازمان می شود. هدف این پژوهش ارزیابی عملکرد دهیاری ها در مدیریت روستایی دهستان سولقان است که به روش توصیفی تحلیلی انجام شده است و روش های جمع آوری اطلاعات استفاده از منابع اسنادی، میدانی، تکمیل پرسشنامه و بهره مندی از تجربه صاحب نظران بوده است و با در نظر گرفتن متغیر های تاثیر گذار در موضوع و مطالعه منابع مختلف مدل پیشنهادی محقق طراحی گردید و نتیجه یافته ها نشان داد عملکرد دهیاری ها در پاسخگویی به نیاز های روستاییان موثر بوده است و نقش دهیاری ها در فرهنگ سازی (ایجاد انگیزه) برای مشارکت روستاییان موثر بوده است. واژگان کلیدی: ارزیابی، عملکرد، رضایت، دهیاری ها
سیده مهسا مطهر اسماعیل قادری
چکیده: امروزه گردشگری، صنعتی تقاضا محور است، به این مفهوم که آنچه برای برنامه ریزان صنعت گردشگری بیش از پیش اهمیت دارد، تقاضای گردشگران و سلایق آنهاست. تقاضا در گردشگری رفتاریست که فرد در استفاده از مقاصد و خدمات گردشگری از خود بروز می دهد. رفتار هر فرد برگرفته از احساس نیاز و انگیزه های اوست. در حقیقت آنچه رفتار فرد را در نظام فضایی گردشگری در قالب تقاضا رقم می زند انگیزه هاست. از سوی دیگر شناخت انگیزه ها علاوه بر کمک به برنامه ریزان در برنامه ریزی صحیح مقاصد به مدیران صنعت این امکان را می دهد تاطبقات مختلف جهانگردان را نیز شناسایی و مقاصد را بهتر مدیریت کنند. به همین سبب پژوهشگر در این پژوهش بر آن شد تا انگیزه گردشگران را در انتخاب مقصد بررسی نماید. اهداف پژوهش شامل شناسایی انگیزه های موثر در انتخاب مقصد و مقایسه انگیزه ها میان دو حوزه داخلی و خارجی بود. به همین منظور گردشگران ساکن شهر تهران به عنوان پر جمعیت ترین شهر کشور و بالطبع آن گردشگر فرست ترین آن به عنوان جامعه آماری برگزیده شدند و گردشگران عازم به حوزه شینگن،مالزی و کیش توسط پرسشنامه که با طیف لیکرت 5 گویه ای میزان موافقت کامل تا مخالفت کامل پرسش شوندگان را با هر پرسش می سنجید مورد پرسش قرار گرفتند، پس از تعیین پایایی و روایی پرسشنامه با آزمون مقایسه دو نسبت، یافته ها توسط نرم افزار excel, spss تحلیل شدند، برای تحلیل یافته ها از شیوه های آمار توصیفی مانند جدول توزیع فراوانی و آمار استنباطی مانند آزمون کای دو و آزمون حداقل تفاوت معنادار فیشر lsd استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از آن بود که در هر سه مقصد مورد مطالعه پرستیژی( منزلتی) بودن مقصد، وجود چشم انداز متفاوت بین مبدأ و مقصد، احساس آزادی، دسترسی آسان به مقصد، تصور افراد از فعالیتها و امکانات مقصد، و میل ساده افراد به گردشگری در انتخاب مقصد موثر است. واژگان کلیدی: انگیزش، انگیزه گردشگران، رفتار گردشگر، جغرافیای رفتار فضایی ، انتخاب مقصد.
حسین به بم شهرکی علیرضا استعلاجی
گردشگری روستایی ، یکی از شاخه های فرعی صنعت گردشگری است که عده ای آن را بخشی از بازار گردشگری و عده ای دیگر ، سیاستی برای توسعه روستایی قلمداد می کنند و اکنون روستائیان ، با مشکلاتی همچون بیکاری ، بهره وری پایین کشاورزی ، مهاجرت روز افزون به شهر ها و حاشیه نشینی مواجه اند . توسعه گردشگری روستایی می تواند در جهت رفع این معضلات موثر باشد و چنان نوش دارویی باعث تجدید حیات روستا ها شود . در این پژوهش به مطالعه عوامل موثر بر توسعه گردشگری روستایی ، مطالعه موردی روستاهای نمونه گردشگری منطقه رودبار الموت شرقی پرداخته شد که برای جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است که هدف اصلی آن شناخت عوامل موثر بر توسعه گردشگری روستایی و اهداف فرعی چون ایجاد شرایط دسترسی بهتر و خروج از انزوای نسبی و ..... می باشد . فرضیات این تحقیق از طریق پرسشنامه و تحقیقات میدانی مورد سنجش و بررسی قرار گرفته است .
مستانه توفیقی کتایون علیزاده
گردشگری روستایی ، یک موضوع جدید مطالعاتی و پژوهشی در حیطه دانش توریسم است. به طور کلی دلیل اصلی نگرش به توسعه روستایی فراهم اوردن امکانات مطلوب جهت ایجاد اشتغال در زمینه های غیر کشاورزی و بالا بردن سطح درآمد و ارائه فرصت های جدید شغلی و ایجاد تحولات اجتماعی در جامعه روستایی در نتیجه باز شدن فضای اجتماعی و اقتصادی است. در ابتدا لازم است پتانسیل های گردشگری در روستا ها شناسایی شده و برنامه ریزی در راستای آن شکل گیرد و دنبال شود. هدف این پژوهش نقش گردشگری در توسعه اقتصادی دهستان سرجام می باشد. روش آن پیمایشی ، توصیفی و تحلیلی است که داده های تحقیق از طریق پرسشنامه و مستندات اماری و نقشه ها حاصل شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که بین گردشگری و توسعه اقتصادی ، و همچنین بین گردشگری و افزایش تنوع شغلی در دهستان سرجام رابطه معنی داری وجود دارد. چنین می نماید که با ایجاد زمینه های آموزشی برای جوانان روستا ، بهبود امکانات و زیر ساخت های روستاها و ترغیب روستائیان در فروش محصولات و صنایع دستی خود به گردشگران میتوان به اهداف پژوهش دست یافت.
احسان زارع شهره تاج
گردشگری پدیده ای است که با انسان و انگیزه ها، خواسته ها، نیازها و آرزوهای او که منبعث از فرهنگ جامعه است ارتباط دارد، می توان گفت محرک اصلی گردشگری، اختلاف فرهنگ هاست فرهنگ با نفوذ پرتوان خود، می تواند ماهیت، هدف، ساختار و کارکرد گردشگری را توضیح دهد. گردشگر و میزبان دارای فرهنگ و الگوهای اجتماعی متفاوتی هستند و در زمان گردش با هم تعاملاتی دارند، تاثیرات فرهنگی و اجتماعی آن ها بر یکدیگر دارای اهمیت ویژه ای است. دراین تحقیق تلاش شده است به شناخت تاثیر ورود گردشگران بر تغییرات فرهنگی– اجتماعی گردشگری در ابیانه از دیدگاه ساکنان و مسئولین مورد ارزیابی و تحلیل قرار گیرد روش تحقیق در این نوع پژوهش از نوع تحلیلی، توصیفی و پیمایشی است که متناسب با نوع داده ها، آزمون های آماری ناپارامتری برای تحلیل داده ها به کار گرفته شده است و نتایج تحقیق نشان می دهد که از دیدگاه ساکنان و مسئولین ،گردشگری موجب هنجارها و ناهنجاری های فرهنگی اجتماعی می شود
حنیف نعمتی شهره تاج
این تحقیق باهدف تبیین جایگاه چهارشنبه بازار قائم شهر در اقتصاد روستاهای اطراف و بررسی تاثیر تغییرات فرمی و نقشی چهارشنبه بازار قائم شهر بر اقتصاد روستاهای اطراف آن از سال 1385 تا 1391 انجام شد . روش تحقیق مورد استفاده ، توصیفی پیمایشی است و جامعه آماری شامل مراجعان ( خریداران و فروشندگان ) چهارشنبه بازار از قائم شهر و روستاهای اطراف است . نتایج تحقیق نشان داد که در گذشته و قبل از تغییرات فرمی و نقشی ، چهارشنبه بازار از جایگاه خوبی در اقتصاد روستاهای منطقه مورد مطالعه برخوردار بودو مورد استقبال خوب مردم قرار می گرفت ولی با سیاست های مسولین شهری مبنی بر تغییرات فرمی چهارشنبه بازار و برپایی بازارهای هفتگی در روزهای مختلف در دیگر نقاط شهر و تغییر نقش این بازار از بازار هفتگی به بازار روز میزان استقبال کمتر و شرایط اقتصادی از دید فروشندگان شهری و روستایی نسبت به گذشته بهتر نشده و میزان عرضه و فروش محصولات روستایی توسط روستاییان کمتر شده است .
رضا مبارکیان علیرضا استعلاجی
با وجود توانایی های بالقوه برای پرورش گل و گیاهان زینتی و برتری نسبی این محصول در مناطق تولید آن در کشور، میزان صادرات این محصول در مقایسه با سطح جهانی بسیار پایین بوده و نتوانسته است به جایگاه واقعی خود در بازارهای جهانی دست یابد. این مسأله خود ناشی از مشکلات و تنگناهای تولید و صادرات این محصول می باشد. شهرستان پاکدشت از جایگاه ممتازی در بخش کشاورزی برخوردار است. بطوریکه از لحاظ سطح زیرکشت، پنجمین شهرستان استان تهران و از لحاظ میزان عملکرد، رتبه سوم را در میان شهرستانهای استان دارا است. شهرستان پاکدشت با سابقه بیش از 60 سال فعالیت در زمینه تولید گل و گیاهان زینتی، دارنده مقام اول سطح زیر کشت و تولید این محصول در کل کشور است و به عنوان اصلی- ترین شهرستان تولید کننده گل و گیاهان زینتی شناخته می شود. که در این میان دهستان فیلستان محل تولید نزدیک به 85% از محصول گل و گیاهان تزئینی در این شهرستان می باشد. کشت گل در منطقه کارکردهای متعددی از جمله: کارکرداقتصادی، کارکرد اجتماعی، کارکرد کالبدی و کارکرد زیست محیطی دارد. با این همه، ناحیه مورد مطالعه با مشکلات طبیعی، سرمایه ای، مدیریت نیروی انسانی و بازاریابی محصولات مواجه است. نوع تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش وماهیت توصیفی تحلیلی است در این تحقیق با توجه به تجزیه و تحلیل انجام شده، از سه فرضیه دو فرضیه مورد تایید قرار گرفت و راهبردهایی نیز در زمینه رفع مشکلات و ساماندهی ناحیه مورد مطالعه با رویکرد توسعه پایدار و تاکید بر پرورش گل وگیاهان تزئینی ارائه شد.
وحیده رخشانی بجد معصومه حافظ رضازاده
تحقق هر توسعه ای نیازمند برنامه ریزی و طرحی جامع است و اصول هر برنامه ریزی موثری شناخت فرصت ها، تهدیدها، نقاط قوت و ضعف موضوع مورد برنامه ریزی است. اکوتوریسم می تواند موجب رشد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی منطقه و نیز اشتغال زایی، پویایی صنایع و حفاظت از محیط زیست گردد. منطقه تفتان در استان سیستان و بلوچستان، با برخورداری از استعدادهای طبیعی متنوع یکی از مناطق مستعد اکوتوریستی کشور می باشد. با توجه به کوه تفتان و جاذبه هایی که به طور مستقیم و غیر مستقیم به آن مرتبط می شوند می توان اساس جذابیت این منطقه را کوه تفتان دانست.در این تحقیق، با شناخت نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدید های منطقه تفتان با محوریت تفتان جنوبی در غالب مدل تحلیلی سوات، به ارزیابی پتانسیل های اکوتوریستی منطقه پرداخته شده است. و سپس راهبردهای مورد نیاز برای توسعه گردشگری تفتان جنوبی ارائه گردیده است.نتایج این پژوهش نشان می دهد که با توجه به موانع و مشکلات ضد توسعه ای گردشگری منطقه که یک برنامه ریزی و مدیریت صحیح را در سطح منطقه با نگاه زیست محیطی می طلبد و نیز با عنایت به قابلیت ها ی فراوان اکوتوریستی و داشته های گوناگون محدوده مورد مطالعه، می توان با سیاست های مناسب و سرمایه گذاری های اصولی نسبت به رفع محدودیت ها و مشکلات، در راستای گسترش فعالیت های گردشگری اقدام نمود.
ناهید سعیدی شهره تاج
بازاریابی الکترونیکی و استفاده از رسانه اینترنت برای جذب مشتریان بالقوه در طلی چند دهه گذشته در ابعاد اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی یکی از مهم ترین چالش های برنامه ریزان گردشگری بوده است . موضوع مدیریت و برنامه ریزی گردشگری یکی از مولفه های اساسی برای نیل به توسعه گردشگری و پیش برد اهداف مدیران گردشگری می باشد . در روند مدیریت و برنامه ریزی گردشگری ، ایجاد زمینه برای شکل گیری رسانه اینترنت و فناوری اطلاعات برای اطلاع رسانی تعامل با مخاطبان بالقوه و بالفعل فصل نوینی را برای برنامه ریزی های کلان ایجاد کرده است . با توجه به اینکه چند دهه ای از آغاز رسانه اینترنت در کشور می گذرد و تعداد زیادی از مخاطبان خود را تحت پوشش قرار داده است ، بررسی و سنجش و رضایت مدیران گردشگری از عملکرد رسانه اینترنت در پیش برد اهدافشان، از اهمیت زیادی برخوردار است . این تحقیق با هدف عملکرد رسانه اینترنت در پیش برد اهداف مدیران گردشگری در جهت جذب توریست انجام شد . روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی تحلیلی به شیوه پیماشی می باشد و روش های گرد آوری اطلاعات از روش اسنادی (کتابخانه) و روش میدانی (پرسش نامه) است جامعه آماری شامل 43 تا از مدیران گردشگری شهر تهران در سال 1391 می باشد که دو بار در فاصله زمانی 15 روز مورد ارزیابی قرار گرفت ، اطلاعات و داده های مورد نیاز استخراج و به وسیله آزمون ضریب همبستگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و شیوه تجزیه تحلیل یافته ها از طریق نرم افزار spss و روش آمار توصیفی و استنباطی صورت گرفت . نتایج تحقیق نشان داد که عملکرد رسانه اینترنت در پیشبرد اهداف مدیران گردشگری موثر بوده است و وضعیت فعالیت مدیران گردشگری در منطقه مورد مطالعه بعد از ایجاد رسانه اینترنت در شرکت به نحو چشمگیری افزایش یافته است و باعث ارتقا سطح کارآیی کارکنان آن شرکت ها در جهت جذب توریست شده است که نشان دهنده سطح معنا داری بین متغیر ها می باشد که این امر توجه بیشتر به فناوری اطلاعات در زمینه خدمات گردشگری و حمایت سازمان ها از مدیران در این زمینه را می طلبد تا مدیران گردشگری بتوانند گام های فراتری را در جهت توسعه پایدار گردشگری که همان جذب مشتریان بالقوه و حفظ مشتریان بالفعل در بلند مدت می باشد بردارند .
معصومه نظری شهره تاج
امروزه گردشگری روستایی پیرامون کلان شهر تهران، گردشگران بسیاری را به این مناطق جذب کرده است. بیشتر این گردشگران به روستاهایی سفر می کنند که علاوه بر داشتن جاذبه های گردشگری، از جهت تسهیلات حمل و نقل و بعد مسافتی قابلیت دسترسی دارد. یکی از این مناطق بخش رودبارقصران است که در شمال شرقی استان تهران واقع شده و دارای 23 روستا است. حضور گردشگران به بخش رودبارقصران را می توان بعد از انقلاب و دهه 60 سال های جنگ تحمیلی دانست. این گردشگران که اکثراً ساکنان شهر تهران هستند به دلیل فاصله کم این منطقه با شهر تهران، سهولت دسترسی، وجود وسایل حمل و نقل عمومی و شخصی و همچنین فرار و رهایی از محیط یکنواخت و سریع جوامع شهری و محیط کاری خود به این نواحی رو آورده اند. سپس این گردشگران مجذوب شیوه زندگی مردم روستایی شده و صفا، صمیمیت و نیز کیفیت زندگی روستایی موجب جذب آنها شد. برخی انگیزه پیدا کردند که قسمتی از این "جذابیت روستایی" را خریداری کنند، چیزی که در زندگی روزمره آنها وجود نداشت . حضور این گردشگران، باعث آسیب های به جوامع روستایی این محدوده گردیده است که در این پژوهش با هدف شناسایی انواع آسیب های اجتماعی حاصل از گردشگران در روستاهای بخش رودبارقصران، تأثیرات زیان آور گردشگران بر ابعاد اجتماعی جامعه محلی را مورد بررسی قرار داده و سعی شده با بهره گیری از ابزارهای پرسشنامه، مصاحبه با استفاده از مدل داکسی و مدل درخت مشکل- درخت راه حل، به تحلیل آسیب های اجتماعی دو گونه گردشگران خانه های دوم (ییلاقی یا ویلایی) و گردشگران با اقامت حداقل یک شب (اقامتی) را در کانون های اصلی و فرعی گردشگری مورد بررسی قرار گیرد. نتایج تحقیق نشان داد که بیشترین آسیب های اجتماعی گردشگران توسط مردان و در گروه های سنی جوانان در مناطق روستایی بخش رودبارقصران مشاهده شده است. همچنین آسیب های اجتماعی گردشگران خانه های دوم(ییلاقی یا ویلایی) و گردشگران با اقامت حداقل یک شب (اقامتی) در کانون های اصلی و فرعی گردشگری متفاوت می باشد. به طور مثال گردشگران خانه های دوم در استفاده جامعه محلی از ماهواره، اینترنت، شبکه های اجتماعی، اشاعه تجمل گرایی، تغییر سبک معماری، مهاجرت و ... تأثیر بسزایی داشته و گردشگران اقامتی در استفاده بدون اجازه از محصولات کشاورزی، تردد و تراکم جمعیت در تعطیلات و فصول خاصی از سال باعث ترد و تراکم جمعیت، سلب آسایش و آرامش و ... گردیده است. که این تفاوت ها در هر دو گونه گردشگر بخش رودبارقصران بررسی شده است. همچنین در پایان با ارائه پیشنهادهای درصدد کاهش این آسیب ها بر آمده ایم.
حسن میرزایی شهره تاج
امروزه یکی از راهبردهای موثر در توسعه همه جانبه و خودپایدار نواحی روستایی، استفاده از مشارکت و توانمندی-های مردمی، بویژه روستاییان برای عمران و توسعه مناطق گردشگری روستایی در تمام ابعاد آن است.این پژوهش بر توانمندسازی خانوارهای روستایی در توسعه فعالیت های گردشگری روستایی ،مطالعه روستای قلعه رودخان شهرستان فومن استان گیلان می پردازد. تحقیق حاضر به روش توصیفی- تحلیلی ، که به دو روش مطالعه کتابخانه ای و پیمایش میدانی وتکمیل پرسشنامه تدوین شده است. جامعه¬ی آماری در این پژوهش افراد محلی روستای قلعه-رودخان از توابع شهرستان فومن می باشند. وتعداد 30 نفر از جامعه آماری کاملاً بصورت تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه ها بین آنها توزیع و پس از تکمیل جمع آوری و آلفای کرونباخ محاسبه گردید . با توجه به موضوع پژوهش و فرضیات تدوین شده، آماره های آزمونی متناسب با آنها از قبیل آزمون همبستگی، chi-square و t تک نمونه ای بهره گرفته شد.اطلاعات اخذ شده از پرسشنامه ها با استفاده از روش آمار استنباطی از طریق نرم افزارspss، موردتجزیه وتحلیل قرار گرفت و پس از تجزیه و تحلیل داده ها نتایج آن بدین صورت بود که توانمند کردن روستاها با هدف توسعه¬ی گردشگری در زمینه¬های گوناگون می تواند راهکار مناسبی جهت رهایی از معضلات و مسائل موجود در محیط روستا و همچنین باعث تشویق و زمینه ساز حضور آنان در فعالیت های مختلف گردشگری روستایی باشد.
ایمان بابایی شهربیجاری محمد سلمانی مقدم
روستا امامزاده هاشم اماکنی بعنوان بقعه، امامزاده، زیارتگاه، مزار، مدفن پیر یا مکان مقدس و یا قدمگاه وجود دارند که هر کدام دارای یک یا چند ویژگی خاص خود جهت جذب گردشگران می باشند. از جمله این ویژگی ها می توان به ارزش و قدمت تاریخی، معماری خاص بقعه، میزان نسبت و نزدیکی به ائمه اطهار،میزان نسبت و نزدیکی به ائمه اطهار، میزان امکانات زیر ساختی، موقعیت خاص مکانی و جغرافیایی، میزان اعتقاد به برآورده شدن حاجات اشاره کرد که در میزان و تعداد گردشگران نقش موثری دارند. به لحاظ توزیع جغرافیایی مکان مذهبی منطقه مورد مطالعه در ارتفاع 100-0 از سطح دریا،یعنی در محدوده جلگه ای و کوهپایه ای قرار دارند که این منطقه بیشترین آمار جمعیتی را در خود دارا می باشد و تعداد کمی از اماکن مذهبی در ارتفاعات کوهستانی کوهستانی و ییلاقی قرار دارند. بدین لحاظ هر چه اماکن زیارتی در ارتفاع بالاتری هستند به همان اندازه از حوضه نفوذ و کارکردی آنها در جذب گردشگران کاسته شده و بیشتر جنبه محلی و ناحیه ای پیدا می کند، همچنین عدم وجود زیر ساختهای مناسب در مناطق کوهستانی و ییلاقی مضاف بر علت می باشد با بررسی این مکان مذهبی و حوضه نفوذ این اماکن، با داشتن قابلیتهای گردشگری موجود و با توجه به اینکه بیشترین گردشگری در فصول تابستان و بهار بوده و معمولا زائران همراه با خانواده سفر می کنند به علت کم بودن زائر سرا مجبورند روز و حتی شب را در منزل اقوام و یا در داخل چادر مسافرتی به سر برند. لذا با برنامه ریزی منسجم از طرف مسئولان مربوطه و با خدمات رسانی مناسب از جهت مراکز پذیرایی و اقامتی در اطراف زیارتی و خصوصا خدمات بهداشتی مناسب هم می توان گردشگران را در مدت بیشتری در این روستا ماندگار کرد.
محمدرضا محمدیوسفی شهره تاج
در جهان امروزی، گردشگری یکی از ارکان اصلی توسعه به شمار می آید. اطلاع رسانی و تبلیغات درباره ظرفیت های گردشگری کشور،ایجاب می¬کند،رسانه ها و پیام های آن ها به دقت مورد مطالعه واقع شده و با نگاهی علمی و تخصصی مورد استفاده قرار گیرد.جایگاه اطلاع رسانی و تبلیغات در صنعت گردشگری به عنوان مهم¬ترین ابزار برای توسع? فرهنگ توریسم می باشد.علاوه برآن،اطلاع یابی و اطلاع رسانی به عنوان مهمترین ابزار موفقیت سازمان رسانه ای است.این موضوع ایجاب می کرد که فرایند تبلیغات و اطلاع رسانی صنعت گردشگری کشور، به دقت مورد مطالعه قرار گیرد.به همین علت با ارزیابی و تحلیل نشریات تخصصی گردشگری و اخذ نظرات و پیشنهادات ارایه شده درباره عملکرد محتوایی آن ها می توان به عملکرد کمی و کیفی اطلاع رسانی و تبلیغات در این صنعت دست یافت.این تحقیق به تحلیل و بررسی نقش تبلیغاتی واطلاع رسانی مطبوعات تخصصی گردشگری در توسعه توریسم و صنعت گردشگری کشور می پردازد. در این مطالعه،سعی بر آن بود که ابتدا وضعیت تبلیغات مطبوعات گردشگری در توسع? صنعت گردشگری کشور مورد پژوهش و بررسی قرار گیرد.سپس براساس داده -های گردآوری-شده، راهکارهای مناسب در جهت توسع? فرهنگ گردشگری از طریق تبلیغات مطبوعات گردشگری پیشنهاد شد. روش تحقیق از نوع توصیفی و همچنین پیمایشی و نیز در قسمتی مطالعات اکتشافی بود. بدین صورت که در ابتدابا مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و بررسی و مطالعه تحقیقات و پژوهشهای مشابه ملی و بین المللی در زمینه نشریات و رسانه ها،کارکردها و ویژگی های آن ها به طور اجمالی توصیف و تبیین گردید. سپس با استفاده از مطالعات اکتشافی و نظرخواهی از کارشناسان امر ارتباطات،روزنامه نگاران،روابط عمومی و مدیران و دست اندرکاران امر گردشگری و رسانه در سطح شهر تهران، شاخص های مورد نظر برای بررسی وضعیت موجود وترسیم وضعیت مطلوب استخراج شود. درباره ارزیابی شاخص های محتوایی نشریات تخصصی گردشگری می توان گفت که در موارد بررسی شده :همخوانی محتوا با زمینه انتشاردر نشریات گردشگری، معرفی مکان های مذهبی، زیارتی داخل کشور، میزان مرتبط بودن مطالب باموضوع گردشگری، تنوع قالب و سبک نوشتاری مطالب(خبر-گزارش-مقاله-گفتگو)، چاپ و انتشار متناسب آگهی(نه کم،نه زیاد) به ترتیب بیشترین سطح ارزیابی را داشته و در حد متوسط بین 3 و 4 یعنی ارزیابی متوسط و خوب قرار داشتند. ارزیابی محتوایی مطالب نشریات تخصصی گردشگری در مواردی از قبیل: معرفی آثار باستانی ایران، معرفی امکانات و جذابیت های موجود گردشگری در کشور، نگارش و تنظیم متن محتوایی مناسب در مطالب، تهیه اخبار و گزارش های خبری تازه، معرفی هنر ایران در اغلب زمینه ها و .. نیز بین 2 و 3 یعنی ارزیابی نامناسب قرار داشتند. در کمترین سطح ارزیابی متغیرهایی از قبیل: میزان مطلوبیت مطبوعات در توجه به مخاطبان خارج کشور، معرفی حق و حقوق گردشگران داخلی و خارجی و دفاع از آن ها، معرفی صنایع دستی کشورهای خارج کشور، توجه به نیاز مخاطبان خارجی(به زبان خودشان) و توجه به امنیت در گردشگری وگسترش فرهنگ آن قرار داشتند که نیازمند تقویت می باشند. شاخص های ارزیابی کیفیت بصری و ظاهری نشریات تخصصی گردشگری حاکی از آن بود که: استفاده از کاغذمرغوب، تهیه عکس های متنوع از سوژه های جذاب و مخاطب پسند، استفاده از رنگ های جالب ومتنوع، کیفیت چاپ بالا، تعداد صفحات و حجم مجلات و داشتن گرافیک و صفحه آرایی زیبا قرار داشتند.همه شاخص های مذکور دارای میانگین بیشتر از حد متوسط بودند. در این تحقیق تعداد 5مورد فرضیه مورد تحلیل قرار گرفت که همه آن ها به غیر از یکی؛مورد تایید قرار گرفتند.
سهیلا پرهیزکاری شهره تاج
اقتصاد خانواده نقش مهمی در اقتصاد ملل مختلف دارد. بخش قابل توجهی از کسب وکارهای موجود بر پایه مدیریت یا مالکیت خانوادگی استوار است، به طوری که حدود نیمی از تولید ناخالص ملی از طریق این کسب وکارها تامین می شود. شیوه ی مدیریت اقتصادی خانواده ها امروزه بخش عمده ای از هویت آنان را تشکیل می دهد. رونق و شکوفایی اقتصادی، رشد و ترقی خانواده را در پی خواهد داشت. زن، یکی از دو رکن اساسی خانواده، در سازماندهی و مدیریت خانواده به عنوان سازمانی که تولید و توزیع کالاهای مورد نیاز را فراهم می سازد بدون مناقشه ، نقش اساسی را ایفا می کند. در این زمینه زنان در نخستین گام باید با تجدید نظر در عرصه اقتصاد خانواده قدم بردارند و با کم کردن هزینه ها، کنترل مصارف، اقتصاد خانوار را بهبود بخشند و حتی از طریق برخی تولیدات در داخل منزل به بهبود وضعیت اقتصاد خانوار کمک کنندیکی از ویژگی های جامعه ایرانی، تغییرات اساسی سیاسی، اقتصادی واجتماعی است که در نقش زنان نیز تأثیر گذاراست. زنان به دلیل توانایی ها واستعدادهایی که دارند در چند دهه اخیر توانسته اند در عرصه اجتماعی- اقتصادی ظاهرشوند و جامعه نیز توانسته از توانایی آنها بهره گیری نماید. ویژگی دوم، نقش عوامل اقتصادی، جمعیتی، فرهنگی و ایدئولوژیکی است که در افزایش یا کاهش نقش اجتماعی زنان تأثیردارد. سن ، وضعیت تأهل ،درجه تحصیلات و امکانات شغلی از جمله علل و عواملی است که به شدت در کاهش یا افزایش اشتغال زنان دخالت دارند. درآمد سرپرست خانوار، طبقه اجتماعی و سطح تحصیلات زنان در اشتغال آنان بسیار موثر است. بهمین منظور در این پژوهش به جایگاه و نقش زنان در تامین نیازهای خانواده و مشارکت آنها در عرصه های مختلف اقتصادی پرداخته شده است. بنابراین پژوهش در محدوه ی تهران منطقه 3 و ناحیه ی 5 با 7فرض آغاز گردید که شامل :مشارکت زنان در تامین کل درآمد خانواده،مشارکت زنان در ارتقای سطح بهداشت خانواده ،مشارکت زنان در نیازهای غیرضروری زن،مشارکت زنان در اوقات فراغت،مشارکت زنان در تامین بخشی از درآمد خانوار،مشارکت زنان در تامین استقلال زن،مشارکت زنان در مخارج فرزندان که نتایج حاصله از طریق تجزیه وتحلیل آماری وروش آماری t تک نمونه ای بدست آمده که به تایید تمامی فرضیات با درصد اطمینان 99 درصد مورد تایید قرارگرفت.که می توان گفت زنان تأثیربسزایی براقتصاد خانوار شهری دارا می باشند. کلید واژه گان :اقتصاد خانوار شهری، زنان ، مشارکت زنان،تأمین کل در آمد و مخارج خانواده ، استقلال زنان
مینا اختیاری علیرضا استعلاجی
پژوهش حاضر برای بررسی نقش مدیریت محلی در توسعه عمرانی روستاها، مطالعه موردی روستاهای لواسان بزرگ شهرستان شمیرانات صورت گرفت. هدف اصلی پژوهش «بررسی تأثیر مدیریت محلی در توسعه عمرانی روستاها دهستان لواسان شهرستان شمیرانات» می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی است. جامعه ی آماری پژوهش، اهالی روستاهای لواسان بزرگ شهرستان شمیرانات (شامل نیکنام ده، لواسان بزرگ و علائین) که بر اساس سرشماری سال 1390، 2397 نفر است و تعداد 250 نفر از جدول مورگان به عنوان نمونه آماری به دست آمد. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه است. در پژوهش حاضر از روش روایی مفهومی استفاده شد و پرسش نامه به وسیله اساتید راهنما و مشاور مورد تأیید قرار گرفت. ضریب پایایی پرسش نامه ی پژوهش، 85 درصد بود. برای تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها، از آزمون پیرسون و برای اولویت بندی متغیرها از آزمون فریدمن استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که میان پاسخگویی به نیازهای روستاییان در زمینه توسعه عمرانی روستاها و مشارکت با مدیریت های محلی مانند شوراها و دهیاری های روستاهای مورد مطالعه رابطه ی معنی داری وجود دارد. واژگان کلیدی: توسعه عمرانی، مشارکت، رضایت، لواسان بزرگ.
شرمینه اورندی شهره تاج
پژوهش حاضر،تحت عنوان جایگاه کافه ها در گذراندن اوقات فراغت شهروندان،نمونه ی موردی مطالعه پنج کافه از منطقه یک سعی دارد شرایط و امکانات موجود در مکان های فراغتی(کافه ها)را که در قرابت با کاخ موزه و باغ موزه هاست را بررسی کند.همچنین شیوه و میزان گذراندن اوقات فراغت در کافه ها را مورد مطالعه قرار دهد و سعی در ارائه راهکارهای عملی به منظور ارتقاء سطح و نحوه گذراندن اوقات فراغت در این مکان های فراغتی بخصوص دارد.تحقیق حاضر که در قالب یک مطالعه موردی انجام می گیرد.یک تحقیق میدانی است و بنابر ماهیت مطالعه از دو روش توصیفی و تحلیلی به صورت توامان به هدف کاربردی استفاده شده است و روش جمع آوری اطلاعات نیز کتابخانه ای و میدانی(مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه) می باشد.جامعه آماری مشتریان کافه ها و حجم نمونه 168 نفر از مشتریان کافه های مورد مطالعه می باشد.از نرم افزار spss جهت تجزیه و تحلیل داده استفاده شده است. در پایان نشان داده شد که در کل، سهم پنج کافه مورد مطالعه از سایر کافه های منطقه یک در گذراندن اوقات فراغت و شرایط مطلوب برای ارتقا سطح فراغت مراجعه کنندگان بیتشر می باشد.
ویدا ابیانه شهره تاج
روستای ابیانه به عنوان یک روستای منحصر به فرد در ایران، علیرغم داشتن جاذبه های فراوان گردشگری، با موانع و چالشهایی در زمینه گردشگری رو به رو است. مطالعه حاضر با رویکردی تحلیلی به شناسایی آسیب های ناشی از گردشگری در روستای ابیانه، در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، رفتاری، زیست محیطی، کالبدی و مدیریتی از دیدگاه جامعه محلی، پرداخته و محقق با استفاده از مدل باتلر و مدل آسیب شناسی درخت مشکل-درخت راه حل، مشکلات گردشگری روستای ابیانه را مورد بررسی قرار داده است. این تحقیق بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی از نوع پیمایشی است. مطالعات کتابخانه ای، پرسشنامه و مصاحبه، ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق می باشد. روایی و پایایی پرسشنامه، با استفاده از آزمون مقایسه دو نسبت و ضریب آلفای کرونباخ، انجام و مورد تأیید قرار گرفت. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش، تعداد 126 خانوار ساکن روستا است که حجم نمونه مورد نیاز، با استفاده از فرمول کوچران، محاسبه گردید و عدد 33/49 به دست آمد که جهت دقت بالاتر، تعداد 60 پرسشنامه توزیع گردید. تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات از طریق آزمون استقلال صفات به کمک توزیع کای دو انجام شد. نتایج نشان داد که ضریب همبستگی چوپروف در شاخص های مدیریتی از دیگر شاخصها پایین تر است به این معنی که بیشترین آسیب حاصل از گردشگری، در روستای مورد نظر آسیب های مدیریتی روستا می باشد. این روستا با مسائل و مشکلات عمده ای در زمینه گردشگری مواجه است که نمود های عینی آن را می¬توان توزیع ناعادلانه درآمد، سطح پایین درآمد و اشتغال زایی، افزایش قیمت زمین، ازدحام و شلوغی، رفتار نامناسب گردشگران، نبود امنیت، ناکافی و نامناسب بودن امکانات زیر بنایی روستا، آلودگی و تخریب منابع طبیعی، عدم کیفیت خدمات اطلاع رسانی، عدم استفاده از مشارکت مردم محلی در تصمیم گیری ها و عدم آموزش به جامعه محلی و گردشگران مشاهده کردکه باعث شکل گیری وضعیت نامطلوب و نسبتاٌ ناپایدار کنونی گردیده است.همچنین با تحقیقات انجام شده بر اساس شاخصهای باتلر، محقق به این نکته دست یافت که روستای ابیانه بدون تجربه کردن مرحله توسعه در چرخه حیات گردشگری، وارد مرحله تثبیت و در مواردی وارد مرحله رکود شده است. روستای ابیانه هنوز مرحله نوسازی را تجربه نکرده است و به نظر می رسد با مشاهدات محقق این مکان بسیار نیازمند این مرحله می باشد. توجه به این مهم ضرورت مدیریت اثرات بازدیدکنندگان را به منظور کنترل و تعدیل اثرات سوء گردشگری اجتناب ناپذیر می نماید. در پایان محقق پیشنهادات و راهکارهای مناسب برای به حداقل رساندن تبعات منفی گردشگری روستایی و افزایش اثرات مثبت آن، جهت بالفعل نمودن پتانسیل های بالقوه روستا ارائه نموده است.
عباس اسمعیلی همدانی مسعود مهدوی حاجیلوئی
چکیده پایان نامه ( شامل خلاصه، اهداف، روش اجرا و نتایج بدست آمده ) نواحی روستایی با توجه به موقعیت شان در ابعاد مکانی – فضای در برگیرنده انواع مختلفی از گردشگری (مذهبی، ورزشی، طبیعت گردی ، . . . ) هستند که بسیاری از آنها در قالب الگوهای گردشگری خانه های دوم و روزانه در نواحی روستایی رواج می یابند. این الگوها نیز هر یک با توجه به ویژگی هایشان تأثیرات متفاوتی بر نواحی روستایی برجای می گذارند.و بروز تغییرات زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ناشی از گسترش گردشگری، اجتناب ناپذیر است. لذا ضروری است که آثار و پیامد هایی که بر روستاها برجای می گذارند، مورد بررسی قرار گرفته تا زمینه برای مدیریت و ساماندهی مناسب فراهم شود. هدف اصلی این پژوهش مطالع? ؛ تأثیر گردشگری بر تحولات فرمی و نقشی شمشک و روستاهای اطراف آن از توابع بخش رودبارقصران شهرستان شمیرانات است که از جمله نواحی ییلاقی استان تهران محسوب می شود که در سالهای اخیر شاهد رشد شدید ساخت و ساز خانه های دوم می باشد. و روش تحقیق این پژوهش ماهیتی توصیفی – تحلیلی مبتنی بر مشاهده و ابزار آن پرسشنامه است و داده های جمع آوری شده و با بهره گیری از آزمون های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج بدست آمده نشان می دهد که گردشگری در تحولات فرمی و نقشی شمشک موثر بوده است.
شهناز گشانی شهره تاج
روستا و روستا نشینی در ایران از جایگاه ویژه ای برخوردار است. اما عدم توجه به فضاهای روستایی و بی توجهی به توان و امکانات تولیدی نواحی روستایی از نظر داده های طبیعی و نیروی انسانی جوان سبب ضعف مدیریت روستایی محسوب می شود.جهت پاسخگویی به افکار عمومی و توسعه همه جانبه شهرستان مورد تحقیق (فومن) درصدد آن می باشد که نقش مدیریت محلی را در توسعه روستایی شهرستان فومن با توجه به نتایج بهینه آن بصورت اجرایی و علمی بررسی کند.جامعه آماری این تحقیق روستاهای دارای دهیاری و شوراهای اسلامی هستند که با استفاده از پرسشنامه هایی تهیه و تکمیل گردید. حجم آماری مدیران و خانوارهای روستایی برخوردار از دهیاری و شورای اسلامی را شامل می شود که بطور تصادفی تعداد 10 روستا مورد بررسی قرار گرفته است.. بر اساس فرمول کوکران 305 پرسشنامه تهیه و در جهت آزمون فرضیه ها تکمیل شده است.روش تحقیق حاضر بصورت توصیفی و تحلیلی می باشد. مراحل تحقیق هم بصورت جمع آوری اطلاعات و داده ها از طریق مطالعات کتابخانه ای و مطالعات میدانی است.در آزمون فرضیه ها به این نتیجه می رسیم که بین حدود اختیارات و وظایف شورا با توسعه اقتصادی روستا ارتباط معنادار وجود دارد. و همچنین بین همکاری مشترک شورا و دهیاری با توسعه اقتصادی روستا رابطه مستقیم و معنادار وجود دارد. در همبستگی بین شاخصهای ابعاد توسعه کالبدی- فیزیکی، اقتصادی و فرهنگی- اجتماعی با مدیریت روستایی ارتباط مستقیم وجود دارد. همچنین بر اساس آزمون خی دو فرضیه اول و سوم اثبات شده و فرضیه دوم رد شده است. و بین شاخصهای مربوطه و نقش مدیران در توسعه ارتباط مستقیم وجود دارد.نتایج این تحقیق نشان میدهد که بین سواد و سابقه مدیریت هیچ ارتباطی وجود ندارد و این نشان از این موضوع دارد که در گذشته مدیریت روستایی چندان رابطه ای با علم نداشته است. همچنین با توجه به بررسی انجام شده بین شغل مردم و میزان رضایتمندی از مدیران نشان می دهد که کسانیکه شغل آنها زراعت می باشد، نارضایتی بیشتری نسبت به بقیه شغل ها دارند.همچنین بین شغل و پاسخ به این سوال که آیا مدیران پیگیر مسائل و مشکلات روستاها هستند ارتباط وجود دارد. کارمند، زراعت، میزان پیگیری را نسبت به مسایل و مشکلات در روستا در بعد از انقلاب زیاد بیان کرده اند.همچنین نتایج این تحقیق نشان می دهد که 53 درصد از زمان تشکیل شوراهای اسلامی و دهیار آگاهی داشتند و این نشان از آگاهی مدیران محلی روستاها نسبت به زمان تشکیل مدیریت محلی در ایران پس از انقلاب اسلامی دارد. واژگان کلیدی: نقش، مدیریت، مدیریت روستایی، مشارکت، شورای اسلامی، دهیاری، توسعه، روستا، توسعه روستایی
فاطمه سادات سجادیان شهره تاج
کشاورزی یکی از مهمترین و توانا ترین بخش اقتصاد کشور است که توسعه آن پیش شرط توسعه روستایی است و آگاهی از وضعیت اقتصادی در یک جامعه قدم در مسیر برنامه ریزی برای مبارزه با فقر و محرومیت و بررسی نتایج برنامه ها و سیاست های پیشین و احیانا تجدید نظر در آنها خواهد بود و فعالیتهای اقتصادی یکی از مهمترین کارکردهای جوامع روستایی است که نقش اساسی در پایداری سکونتگاهها، تولید اقتصادی، و درآمدزایی و ایجاد فرصت های شغلی داشته و حرکت جوامع روستایی نیز با توجه به قابلیتهای محیط طبیعی به سمت نوآوری در قابلیتهای درونی خویش قادر به تحولات مثبت با توجه به اهداف کمی و کیفی و اقتصادی خانوارها خواهد داشت. زمینهای زراعی استان گیلان استعداد بی نظیری در تولید انواع محصولات اعم از برنج، علوفه و صیفی و سبزیجات دارد ولی این استعداد تاکنون آنچنان که باید مورد استفاده قرار نگرفته است.تحقیق حاضر سعی دارد تا با بررسی پیامدهای اقتصادی حاصل از کشت دوم و تاثیر آن در اشتغال و ماندگاری روستائیان به خصوص جوانان در روستاهای منتخب بخش سردار جنگل شهرستان فومن گام های مثبتی بردارد.تحقیق حاضر با عنوان «تاثیر کشت دوم بر اقتصاد خانوارهای روستایی» در روستاهای بخش سردار جنگل شهرستان فومن، از استان گیلان انجام گردیده است. در این پژوهش 43 روستای دهستان سردار جنگل انتخاب شده که تعداد 2740 خانوار در روستاهای آن ساکنند. نمونه ی آماری پژوهش تعداد 370 سرپرست خانوار از کشاورزانی که کشت دوم در بخش سردار جنگل انجام می دهند، می باشد.از دلایل عدم گرایش کشاورزان بخش سردار جنگل به کشت دوم را می توان در مواردی از جمله ماندابی بودن زمین، محصور نبودن زمین و وجود احشام سرگردان، نبود ماشین آلات کشاورزی، عدم دسترسی به نهاده های کشاورزی مانند کود، سم و بذر، عدم ارائه تسهیلات بانکی و بالا بودن دستمزد نیروی کار نام برد. واژگان کلیدی: کشاورزی، برنامه ریزی روستایی، اقتصاد روستایی، کشت دوم، شهرستان فومن
آتنا اسکندری زاده علیرضا استعلاجی
تحولات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جهان بعد از جنگ جهانی دوم بویژه در زمینه سهولت تحرک و جابجایی در رابطه با بهبود راههای ارتباطی و حمل و نقل، افزایش اوقات فراغت، گسترش شهرنشینی، افزایش آلودگی محیط زیست، بهبود رفاه اجتماعی و امکان تخصیص بخشی از درآمد برای امور غیر ضروری موجب رواج گردشگری روستایی و به تبع آن خانه های دوم ابتدا در مغرب زمین و سپس در بسیاری از کشورهای جهان شد. در گیلان نیز بویژه در نواحی روستایی از چند دهه گذشته خانه های دوم یا خانه های تعطیلات با هدف گذراندن اوقات فراغت گسترش یافته است. نواحی روستایی بخش مرکزی شهرستان فومن و بخصوص دهستان سردار جنگل طی سالهای اخیر شدت یافته است. پیدایش این پدیده و رشد سریع آن با تحولات اقتصادی- اجتماعی در رابطه است.در این تحقیق سعی بر آن بوده که آثار و پیامدهای گسترش خانه های دوم در روستاهای دهستان سردار جنگل در زمینه های اقتصادی ،زیست محیطی، اجتماعی و فرهنگی و همچنین تغییرات فرمی و نقش گسترش خانه های دوم در نواحی روستایی دهستان سردار جنگل مورد بررسی قرار گیرد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش انجام آن توصیفی می باشد. اطلاعات و داده های مورد نیاز با استفاده از روشهای اسنادی و مشاهدات میدانی و مصاحبه و تکمیل دو نوع پرسشنامه (مالکان خانه های دوم و ساکنان روستا) جمع آوری شده است و با استفاده از روشهای آماری و بهره گیری از نرم افزار excel و spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.نتایج مطالعات نشان می دهد که گسترش این پدیده در نواحی روستایی عمدتاً به صورت خودجوش و فاقد نظارت و کنترل برنامه ریزی شده بوده است. بیشتر خانه های دوم این منطقه با ورود افراد غیر بومی که اکثراً همساز با معماری منطقه صورت گرفته است. بدین صورت که خانه های روستایی از مصالحی مانند سیمان و سنگ بلوک و به صورت ویلایی ساخته شده است و افرادی که از خارج وارد روستا شده اند نیز به همین سبک اقدام به ساخت نموده اند. در بین خانه های ساخته شده اندکی نیز به صورت طبقات مشاهده می شود که شکل غالب ساخت نمی باشد. با توجه به این توضیحات نتیجه گرفته می شود که بخش سردار جنگل شهرستان فومن در اثر ساخت خانه های دوم تغییرات اقتصادی داشته است اما این تغییرات بصورت چشم گیر نبوده است.
آتنا اسکندری زاده علیرضا استعلاجی
تحولات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جهان بعد از جنگ جهانی دوم بویژه در زمینه سهولت تحرک و جابجایی در رابطه با بهبود راههای ارتباطی و حمل و نقل، افزایش اوقات فراغت، گسترش شهرنشینی، افزایش آلودگی محیط زیست، بهبود رفاه اجتماعی و امکان تخصیص بخشی از درآمد برای امور غیر ضروری موجب رواج گردشگری روستایی و به تبع آن خانه های دوم ابتدا در مغرب زمین و سپس در بسیاری از کشورهای جهان شد. در گیلان نیز بویژه در نواحی روستایی از چند دهه گذشته خانه های دوم یا خانه های تعطیلات با هدف گذراندن اوقات فراغت گسترش یافته است. نواحی روستایی بخش مرکزی شهرستان فومن و بخصوص دهستان سردار جنگل طی سالهای اخیر شدت یافته است. پیدایش این پدیده و رشد سریع آن با تحولات اقتصادی- اجتماعی در رابطه است.در این تحقیق سعی بر آن بوده که آثار و پیامدهای گسترش خانه های دوم در روستاهای دهستان سردار جنگل در زمینه های اقتصادی ،زیست محیطی، اجتماعی و فرهنگی و همچنین تغییرات فرمی و نقش گسترش خانه های دوم در نواحی روستایی دهستان سردار جنگل مورد بررسی قرار گیرد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش انجام آن توصیفی می باشد. اطلاعات و داده های مورد نیاز با استفاده از روشهای اسنادی و مشاهدات میدانی و مصاحبه و تکمیل دو نوع پرسشنامه (مالکان خانه های دوم و ساکنان روستا) جمع آوری شده است و با استفاده از روشهای آماری و بهره گیری از نرم افزار excel و spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.نتایج مطالعات نشان می دهد که گسترش این پدیده در نواحی روستایی عمدتاً به صورت خودجوش و فاقد نظارت و کنترل برنامه ریزی شده بوده است. بیشتر خانه های دوم این منطقه با ورود افراد غیر بومی که اکثراً همساز با معماری منطقه صورت گرفته است. بدین صورت که خانه های روستایی از مصالحی مانند سیمان و سنگ بلوک و به صورت ویلایی ساخته شده است و افرادی که از خارج وارد روستا شده اند نیز به همین سبک اقدام به ساخت نموده اند. در بین خانه های ساخته شده اندکی نیز به صورت طبقات مشاهده می شود که شکل غالب ساخت نمی باشد. با توجه به این توضیحات نتیجه گرفته می شود که بخش سردار جنگل شهرستان فومن در اثر ساخت خانه های دوم تغییرات اقتصادی داشته است اما این تغییرات بصورت چشم گیر نبوده است.
مریم اختیاری علیرضا استعلاجی
پژوهش حاضر برای بررسی نقش مدیریت های محلی در توسعه اقتصادی روستاها، مطالعه موردی روستاهای لواسان بزرگ شهرستان شمیرانات صورت گرفت. هدف اصلی پژوهش «بررسی تأثیر مدیریت های محلی در توسعه اقتصادی روستاها دهستان لواسان شهرستان شمیرانات» می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی، تحلیلی است. جامعه ی آماری پژوهش، اهالی روستاهای لواسان بزرگ شهرستان شمیرانات (شامل نیکنام ده، لواسان بزرگ و علائین) که بر اساس سرشماری سال 1390، 2397 نفر است و تعداد 250 نفر از جدول مورگان به عنوان نمونه آماری به دست آمد. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه است. در پژوهش حاضر از روش روایی مفهومی استفاده شد و پرسش نامه به وسیله اساتید راهنما و مشاور مورد تأیید قرار گرفت. ضریب پایایی پرسش نامه ی پژوهش، 85 درصد بود. برای تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها، از آزمون پیرسون و برای اولویت بندی متغیرها از آزمون فریدمن استفاده شد. نتیایج تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها نشان داد که میان پاسخگویی به نیازهای روستاییان در مورد مسائل اقتصادی و مشارکت با مدیریت های محلی از جمله شوراها و دهیاری ها، رابطه ی معنی داری وجود ندارد.
الهام ایمانی شهره تاج
اصولاً دو رکن اصلی گردشگری، انسان و محیط هستند و همین دو رکن موضوع اصلی علم جغرافیا را تشکیل می دهند. همانطور که در علم جغرافیا به دنبال تأثیرات متقابل بین انسان و محیط هستیم در گردشگری نیز از آن جا که انسان به عنوان یک رکن اساسی تأثیر گذار بر روی محیطی که به عنوان فضای جغرافیایی مطرح است، به دنبال شناخت این تأثیرات می باشیم. به همین خاطر در نگرش به مقوله گردشگری جدای از مسائل ظاهری آن باید به پیامدهای گوناگونی که این مقوله بر روی یک منطقه گردشگر پذیر می گذارد، توجه داشته باشیم. از طرف دیگر محیطی که از گردشگری متأثر می شود دارای جاذبه های طبیعی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و همچنین امکانات زیر بنایی می باشد. لذا اهداف این تحقیق را می توان در جملات زیر خلاصه کرد: • بررسی تأثیرات گردشگری روستاییبر تحولات اقتصادی روستای ورکانه؛ • ایجاد تحرک اقتصادی و اشتغال زایی در روستا؛ • دستیابی به یک مدل علمی- کاربردی توسعه گردشگری.
مونا تمیمی مسعود مهدوی
امروزه فرآیند تبدیل روستا به شهر به عنوان یک مسأله اساسی در مباحث شهرنشینی مطرح است. هدف از پژوهش حاصل پیامدهای اقتصادی – اجتماعی تبدیل روستا به شهر است. که شهر باغستان بعنوان مطالعه موردی بررسی شده است. به منظور بررسی پیامدها و عوامل تأثیر گذار در این فرآیند شهر باغستان که از تجمیع روستاهای سعید آباد، ده مویز، خادم آباد بدر، نصیر آباد قدس، صادقیه و شهرک های مهدیه و مطهری بعنوان یک نقطه ی شهری تشکیل شده است انتخاب گردید ضمن بررسی عوامل طبیعی، انسانی و با در نظر گرفتن ویژگی های اقتصادی ساختارهای روبنایی و زیربنایی به عنوان شاخص های اقتصادی و اجتماعی تأثیر گذار در تبدیل روستا به شهر پرداخته شده است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی – آماری بوده و روش های جمع آوری اطلاعات نیز کتابخانه ای و میدانی می باشد. ابزار اندازه گیری پرسشنامه، نقشه، عکس و مشاهده مستقیم می باشد. با بیان مسأله و اهداف تحقیق فرضیه ها و چارچوب تحقیق مشخص گردید و در قالب آن تحقیق صورت گرفت. نتایج بدست آمده بیانگر این است که تغییر کاربری اراضی حاصلخیز کشاورزی، کاهش میزان تولیدات، کاهش میزان درآمد، افزایش بیکاری در بخش کشاورزی ایجاد کرده است. اما با رشد و گسترش صنایع افزایش اشتغال، افزایش درآمد و افزایش مهاجرت که موجب رونق بخش اقتصادی می گردد، همراه نبوده است. توسعه ساختارهای روبنایی و زیربنایی در بخش خدمات اداری، تجاری به سبب افزایش فرصت های شغلی، همچنین بهبود کارکردهای خدماتی تأثیر گذار بوده است و منجر به افزایش تعداد انواع خدمات بعد از ایجاد نقطه ی شهری شده است. افتتاح شهرداری نقش مهمی در احداث و یا اجرای پروژه های عمرانی و رفاهی داشته است و در رشد و گسترش شهر و ارائه ی خدمات اجتماعی موثر بوده است. به طوریکه با افزایش درآمد موجب روند رو به رشد اقتصادی در منطقه مورد مطالعه گردیده است. در نهایت با توجه به جنبه های مثبت و منفی پیامدهای تبدیل روستا به شهر در زمینه های اقتصادی – اجتماعی، تجدید نظر در قوانین معیارها و ملاک های تبدیل روستا به شهر ضروری است و لزوم طرح های راهبردی در ایجاد و گسترش شهرهای کوچک در کشور که به صورت موردی برای هر شهر تهیه می شود بسیار مهم است بدیهی است که سیاست و ارزیابی تبدیل روستا به شهر بایستی در چارچوب این راهبردها دیده شود.
محمود جالینوسی شهره تاج
برنامه ریزی حمل و نقل گزینه هایی از راه حل های احتمالی برای بهبود حمل و نقل و دسترسی روستاییان تهیه می کند که نیازهای خانوارده های روستایی به دسترسی را تهیه می کند البته وابستگی شدید و اساسی به بهبود شرایط اقتصادی و اجتماعی مردم روستا دارد. که با درک نیازهای آنها و فهم بزرگی فعالیت های حمل و نقل روستائیان به منصه ظهور خواهد رسید. که پایه ای برای تعیین اولویت های بهبود دسترسی و وسایل رسیدن به آن را تدارک می بیند. برنامه ریزی حمل روستایی دارای رویکرد چند بخشی و یکپارچه ای است که تمام جنبه های نیاز به دسترسی خانواده های روستایی برای رسیدن به اهداف معاش، اقتصادی و اجتماعی را مورد توجه قرار می دهد. در این پژوهش، نوع تحقیق، کاربردی و روش تحقیق مورد استفاده پیمایشی توصیفی است. در تحقیق حاضر جامعه آماری شامل روستاییان دهستان قلعه نو از توابع شهرستان ری با جمعیتی برابر 15838 نفربه عنوان جامعه آماری انتخاب شده اند. بدین ترتیب حجم نمونه مورد مطالعه بر اساس فرمول کوکران 380 نفر محاسبه شد.. آلفای کرونباخ محاسبه شده در پیش آزمون نظرات روستاییان 83% می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین تغییرات اقتصادی (ایجاد فرصت های شغلی، افزایش درآمد و ثروت) و توسعه حمل و نقل روستایی رابطه مثبت و معنی دار است. نتایج آزمون من ویت نی نشان می دهد که تغییرات اجتماعی (افزایش سطح آگاهی، تحرکات جمعیت و سبک زندگی) و توسعه حمل و نقل روستایی رابطه مثبت و معنی داری بین دو متغیر وجود دارد. همچنین یافته های نتایج آزمون من ویت نی نشان می دهد بین تغییرات کالبدی (اسقرار خدمات، مصالح، سبک معماری و مقاومت مساکن) و توسعه راه ها و حمل و نقل روستایی رابطه مثبت و معنی داری در سطح 1 درصد وجود دارد و بین سهولت دسترسی به امکانات خدماتی و نیازهای منطقه و زیرساخت های ایجاد شده در شبکه حمل و نقل تاثیر مثبت معنی داری وجود دارد.
رقیه عبدی شهره تاج
چکیده پایان نامه حاضر تحت عنوان مقایسه میزان رضایتمندی ساکنین مساکن روستایی سنتی و مدرن شهرستان آمل دهستان میخران در پنج فصل تدوین شده است. در فصل اول به کلیات، فصل دوم به چارچوب نظری پژوهش و در فصل سوم به تشریح جغرافیایی منطقه مورد مطالعه پرداخته شده است. به طور کل مساکن روستایی در طول زمان از نظر فرم و شکل و نقشها و کارکردهای مختلف آن و انواع مصالح به کار رفته در آن تغییرات زیادی را به خود دیده است. هدف این پژوهش شناخت و آگاهی از میزان رضایتمندی روستایی از مسکن سنتی و مدرن و رضایت روستایی از نظر نوع مصالح و امنیت و مقاومت مساکن جدید در برابر خطرات طبیعی و نقشه مسکن مدرن و نوسازی مسکن و تغییر فعالیتهای کشاورزی و دامداری در مسکن جدید و امکانات مورد نیاز فردی که در آن زندگی می کند و دوری محل زندگی دام و کشاورزی در خانه های مدرن نسبت به سنتی می باشد. تحقیق حاضر به روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از مشاهدات میدانی و تکمیل پرسشنامه انجام گرفته است. جامعه آماری آن شامل ساکنان کلیه مساکن روستای میخران در بخش مرکزی شهرستان آمل بوده و براساس آمار جمعیت سال 1391 دارای جمعیت 1608 نفر در قالب 418 خانوار می باشد. پژوهش حاضر با برنامه spss انجام گرفته است. اطلاعات اخذ شده از پرسشنامه در فصل چهارم مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفته و نتایج یافته ها نیز بیان شده است. براین اساس مهمترین عواملی که میزان رضایت روستاییان از مسکن مدرن و عدم رضایت از مسکن سنتی نقش داشت عبارتند از: 1 ـ مقاومت مساکن جدید در برابر خطرات طبیعی نسبت به مسکن سنتی 2 ـ توانایی انجام فعالیتهای زراعی و فعالیتهای وابسته به آن در مسکن مدرن نسبت به سنتی 3ـ بزرگ شدن متراژ ساختمان باتوجه به ابعاد خانوار روستایی در مسکن مدرن نسبت به سنتی 4 ـ دخالت ارگانهای دولتی در ساخت خانه های جدید 5 ـ رضایت از سیستم گرمایشی و سرمایشی و نورگیری ساختمان در مسکن مدرن نسبت به سنتی که نتیجه آن و پیشنهادها در فصل پنجم ارائه شده است.
معصومه نیکنامی شهره تاج
در پارادایم های فکری و رویکرد های نوین توسعه روستایی، بهره گیری از دانش و اطلاعات و به تبع ان ابزارها و تکنولوژیهای انتقال و تبادل ان، حائز اهمیت و جایگاه ویژه ای است. بر همین اساس، در راهبردهای توسعه پایدار، جامعه محور و یکپارچه روستایی، بهره گیری از ساختارها و برنامه های مرتبط با معماری اطلاعات و مدیریت دانش که امروزه در شکل نوین ان در بسترهای تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات قابل انجام است، از اولویت بالایی برخوردار بوده و براحتی می توان کارکردهای گوناگون توسعه (بالاخص در زنان) را در ارتباطی تنگاتنگ و هم افزا با کارکردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات ارزیابی نمود. افزایش مشارکت زنان در تصمیم گیریها و دیگر مسائل اجتماعی محیط پیرامون خود، انان را به سوی توسعه فزاینده سوق داده و انان را تواناتر می نماید و دستیابی به برابری جنسیتی در فرایند توسعه جامعه روستائی را ممکن تر می سازد. این در حالی است که نبود مطالعات ویژه در این زمینه و در نتیجه کمبود اطلاعات در زمینه های فوق می تواند تاثیر بسزائی بر نحوه تصمیم گیری های مرتبط با زنان روستائی داشته باشد و این تحقیق بدنبال روشن سازی و ارائه اطلاعات و تفسیرهایی به روز در این زمینه و بالاخص در زمینه ارتباط استفاده از فناوری ارتباطات و اطلاعات بر مشارکت اجتماعی زنان روستائی می باشد. در این تحقیق ارتباط بین استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات و مشارکت زنان در ابعاد مختلف و با رویکردهای متعدد مورد بررسی قرار گرفته است و با مشخص شدن اینکه استفاده از فناوری های فوق با کدام ابعاد مشارکت زنان همبستگی بیشتری داشته است از یک سو، و مشخص شدن مهمترین ابعاد مربوط به مشارکت زنان روستایی در روستای بانوصحرا از سوی دیگر، تحلیل هایی انجام گرفته اند و زمینه سازی برای ارتقای مشارکت زنان روستایی و استفاده بیشتر آنها از فناوری های اطلاعات و ارتباطات صورت گرفته است و سیاستگزاران و برنامه ریزان می توانند از خروجی های این تحقیق در این راستا بهره برند. واژه گان کلیدی: فن آوری ارتباطی و اطلاعاتی، مشارکت اجتماعی، زنان روستایی، بانو صحرا
سیمین بزرگیان شهره تاج
کوچ عشایر همواره یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری ایران به شمار می رود که اگر مورد توجه قرار گیرد می تواند سهم عمده ای از درآمد گردشگری را عاید کشور کند. کوچ نشینی در ایران دارای سابقه بسیار طولانی است و این شیوه از زندگی در ایران از قدیم ایام وجود داشته و تا حدود زیادی اصالت خود را حفظ کرده است. بررسی تاثیر شیوه های مشارکت عشایر کوچ نشین در موفقیت گردشگری می تواند اهمیت زیادی در هدایت و ساماندهی عشایر کوچ نشین داشته باشد. مشارکت عشایر در روستاها و حومه ایران دارای ابعاد گوناگونی است که می توان برای نیل به این هدف با تقویت مشارکت و بکارگیری توانایی های عشایر در زمینه های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی عملکردی و ادراکی و روانی، جامعه عشایر را ارتقاء داده و عشایر با داشتن این احساس که در محیط زندگی خوی، نقش دارند یک رابطه احساسی عمیق با محیط و گردشگر برقرار کرده و این مسئله می تواند انگیزه خوبی برای جذب و توسعه گردشگر قرار گیرد. تحقیق حاضر به روش توصیفی ـ کاربردی می باشد که با استفاده از مشاهدات میدانی و تکمیل پرسشنامه تدوین شده است و هدف اصلی در این پژوهش، بررسی میزان تمایل کوچ نشینان به مشارکت در فعالیتهای گردشگری عشایر در میان طایفه موری ایل بختیاری حومه شهرستان مسجد سلیمان واقع در استان خوزستان می باشد. واژگان کلیدی: کوچ نشینان ـ فعالیتهای گردشگری ـ طایفه موری ایل بختیاری ـ مشارکت اجتماعی ـ مشارکت اقتصادی ـ مشارکت فرهنگی
شهره تاج
چکیده ندارد.