در راستای این منظور، پژوهش حاضر کتاب عقد الفرید اثر ابن عبد ربه اندلسی - از شاعران و مترسلان قرن چهارم هـ . ق – را برگزیده است. کتاب فوق به زبان عربی نگاشته شده و هیچ چاپ و ترجمه ای در ایران ندارد. با بررس کل اثر، مطالب مربوط به ایران و ایرانیان از آن استخراج، ترجمه و فصل بندی شد. در این میان اردشیر بابکان، کسر انوشیروان، بزرگمهر، فیروز بن یزدگرد، هرمزان، موالی و شعوبیه، برمکیان، طاهریان، خاندان نوبختی، سهل بن هارون و شهرهای خراسان، اهواز و فارس بیشترین مطالب را به خود اختصاص داده اند که سعی شد مطالب مربوط به هر یک، در فصلی منفصل ترتیب داده شود. این پژوهش بیشتر از هر چیز بر خطبه ها، نامه ها، جملات قصار و پند و نصایح آن بزرگان تأکید دارد و وقایع تاریخی و رویدادهای اجتماعی، به ندرت در آن محل توجه قرار گرفته است. هر شخصیت تاریخی در حقیقت بخشی از هویت ملی کل جامعه است، از این رو چه بسا بتوان با در کنار هم نهادن آن اقوال به تصویری تازه از یک شخصیت ملی رسید و با در کنار هم نهادن تک تک این افراد هویت ایرانی را با پرهیز از هر گونه اغراق، بزرگ نمایی و یا خود کم بینی و غریبه پرستی، خوب یا بد، همان طور که هست، معنا بخشید. این دستاوردی بزرگ و فرهنگی است و این پژوهش، گامی کوچک است در راستای رسیدن به چنین هدفی.

کتاب الفهرست ابن ندیم از شمار معدود کتاب هایی است که بسیاری از پژوهشگران را در زمینه ی علوم گوناگون وامدار خود ساخته است، چرا که از زمان تألیف این کتاب یعنی قرن چهارم هجری تا‏کنون کمتر کتابی در تاریخ ادبیات ملت ها و بزرگان آن ها به رشته ی تحریر درآمده که مطلبی از این کتاب اقتباس نکرده باشد. ابن ندیم مولف فرهیخته ی کتاب که بخش بزرگی از زندگی خود را در بغداد گذرانده است، به دلیل احاطه ی قابل توجه به دانش‏های رایج در زمان خویش و نیز آشنایی با شمار زیادی از صاحب نظران در این دانشها، در کنار معرفی کتابهای تألیف شده در هر علم و بررسی پیشینه و قدمت آن‏ها، شرح حالی از دانشمندان برجسته در آن زمینه را نیز به دست می‏دهد. پژوهشگران بسیاری به پژوهش و تحقیق در بخش‏های مختلف این کتاب پرداختهاند. این رساله نیز بر آن است که به مثابه ی تلاشی اندک، به ایرانیان عربی نگار یاد شده در این کتاب بپردازد. به سبب گستردگی بخش های کتاب و نیز یاد کرد فراوان ابن ندیم از دانشی مردان ایرانی آن روزگار، این رساله به بخش ادبیات آن بسنده کرده است؛ بدین سان که پس از معرفی ابن ندیم و کتاب الفهرست، در فصول دیگر به بررسی نحویان، نویسندگان و شاعران، به صورتی جداگانه پرداخته شده است. امید است که پویندگان راه دانش، به ویژه ایرانیان، این پژوهش را در زمینهی دیگر علوم موجود در کتاب الفهرست پی گیرند و میراث ادبی گرانبهای خود را به دانش پژوهان جهان اسلام و به ویژه هم‎وطنان خویش بشناسانند. واژگان کلیدی: الفهرست، ابن ندیم، ایران، نحوی، نویسنده، شاعر. کتاب الفهرست ابن ندیم از شمار معدود کتاب هایی است که بسیاری از پژوهشگران را در زمینه ی علوم گوناگون وامدار خود ساخته است، چرا که از زمان تألیف این کتاب یعنی قرن چهارم هجری تا‏کنون کمتر کتابی در تاریخ ادبیات ملت ها و بزرگان آن ها به رشته ی تحریر درآمده که مطلبی از این کتاب اقتباس نکرده باشد. ابن ندیم مولف فرهیخته ی کتاب که بخش بزرگی از زندگی خود را در بغداد گذرانده است، به دلیل احاطه ی قابل توجه به دانش‏های رایج در زمان خویش و نیز آشنایی با شمار زیادی از صاحب نظران در این دانشها، در کنار معرفی کتابهای تألیف شده در هر علم و بررسی پیشینه و قدمت آن‏ها، شرح حالی از دانشمندان برجسته در آن زمینه را نیز به دست می‏دهد. پژوهشگران بسیاری به پژوهش و تحقیق در بخش‏های مختلف این کتاب پرداختهاند. این رساله نیز بر آن است که به مثابه ی تلاشی اندک، به ایرانیان عربی نگار یاد شده در این کتاب بپردازد. به سبب گستردگی بخش های کتاب و نیز یاد کرد فراوان ابن ندیم از دانشی مردان ایرانی آن روزگار، این رساله به بخش ادبیات آن بسنده کرده است؛ بدین سان که پس از معرفی ابن ندیم و کتاب الفهرست، در فصول دیگر به بررسی نحویان، نویسندگان و شاعران، به صورتی جداگانه پرداخته شده است. امید است که پویندگان راه دانش، به ویژه ایرانیان، این پژوهش را در زمینهی دیگر علوم موجود در کتاب الفهرست پی گیرند و میراث ادبی گرانبهای خود را به دانش پژوهان جهان اسلام و به ویژه هم‎وطنان خویش بشناسانند.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

معلقات سبع از جمله بهترین قصائد دوران جاهلی و در بردارنده ی ویژگی های شعر شعرای ان دوران و در بر دارنده ی نکات نحوی و لغوی و اطلاعات تاریخی وجغرافیایی مهمی از ان دوران می باشند و بر همین اساس در طول روزگاران مورد توجه بسیاری از شعرا و پژوهشگران قرار گرفته است. تابحال شروح متعددی بر این قصیده گرفته شده است که تقریبا شرحهائی مختصر و خلاصه بودند. در این پایان نامه سعی شده علاوه بر شرح کامل لغات به عربی، ترجمه لغات و ابیات به انگلیسی نیز آورده شود. این رساله دارای مقدمه و شش فصل است که در فصل اول به علت تسمیه دوران قبل از بعثت به دوران جاهلی پرداخته شده و در فصل دوم اغراض شعری دوران جاهلی مورد توجه بوده است و در فصل سوم خصائص معلقات و علت تسمیه آنها ذکر گردیده سات فصل چهارم حیات امروالقیص را مورد بررسی قرار می دهد و نهایتا در فصل پنجم بصورت کامل کتاب مذکور ترجمه و شرح داده شده است ترجمه ابیات و لغات نیز در پایان ترجمه هر بیت آورده شده است . در پایان نیز در فصل ششم تمام ابیات این معلقه ترکیب شده و نکات بلاغی آن ذکر گردیده است.

در این پایان نامه از آنجایی که مخبل سعدی از شاعران مخضرم است ابتدا مقدمه ای پیرامون عصر جاهلی، صدراسلام و اموی نگاشته شده، سپس موضوعات شعر در این دوره ها، زندگینامه مخبل سعدی و بررسی افکار و موضوعات شعری او آورده شده است. سپس متن دیوان مخبل سعدی براساس جمع آوری محمد نبیل طریفی (1428 هـ .ق) همراه با ذکر لغات مهم، ترجمه و شرح ابیات و نیز ذکر نکات نحوی و بلاغی نادر به فارسی برگردانده شده است. در شرح دیوان سعی شده از کتابها و منابع دست اول استفاده شود. هر جایی هم که نیاز به توضیح بیشتری بود، در داخل پرانتز کاملاً شرح داده شده است. اعلام متن و اسامی مکانها از کتابهای انساب و زندگی نامه ها و معاجم در قسمت پرداخت واژه توضیح داده شده است.

این پایان نامه در ده فصل آمده است: فصل اول ، زمان افلاطونی را بحث کرده است. فصل دوم ، مشکلات مفهوم زمان.فصل سوم، مفهوم زمان از دید ارسطو. فصل چهارم، زمان و مکان دراسطوره و عرفان. فصل پنجم، زمان درادیان.فصل ششم، زمان فراموش شده. فصل هفتم، زمان در حکمت و فلسفه اسلامی. فصل هشتم، صوفیه و مساله زمان.فصل نهم، شکست مفهوم زمان. فصل دهم، جلوه مفاهیم زمانی در مثنوی.