نام پژوهشگر: عباس حاجی فتحعلی

تمایز سلولهای بنیادی جنینی به سلولهای بنیادی خونساز رده لنفوئیدی در محیط فاقد لایه تغذیه کننده
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم پزشکی 1389
  مجید مصاحبی محمدی   عباس حاجی فتحعلی

چکیده کشت سلولهای بنیادی جنینی موش در بیش از 20 سال گذشته پیشرفت بزرگی را در بیولوژی و پزشکی به وجود آورده است. سلولهای بنیادی جنینی موش ، که دارای توانایی تکثیر دائمی میباشد ، از توده داخل 3 مشتق میگردند . یکی از جنبههای منحصر به فرد این سلولها ، امکان نگهداری / سلولی بلاستوسیت روز 5 به عنوان ردههای چند قوهای برای نسلهای مختلف است . این سلولهای بنیادی جنینی in vitro آنها در شرایط توانایی ایجاد هر سه لایه زایا یعنی مزودرم ، اکتودرم و آندودرم را دارند . هنگامی که این سلولها ساختارهای سه بعدی ،که به عنوان اجسام شبه جنینی شناخته میشوند ، را تشکیل میدهند ، این توانایی را دارند که به صورت خودبهخودی به انواع مختلف سلولی از جمله سلولهای رده هماتوپوئتیک تبدیل گردند . تمایز سلولهای بنیادی در شرایط کشت ، سیستم آزمایشی را برای اثرات فرضی فاکتورهای رشد و عوامل محیطی را جهت خونسازی فراهم میکند . رده لنفوئیدی یکی از ردههای سلولی مشتق از سلولهای بنیادی خونساز به حساب میباشد . تمام سلولهای این رده از مغز استخوان nk و t ، b میآید . رده سلولی لنفوئیدی شامل سلولهای که مراحل تکامل را در تیموس طی می- t منشاء گرفته ، و در مغز استخوان تکامل مییابند ، به جز سلولهای کنند . تولید لنفوسیت ها توسط یکسری از فاکتورهای رشد کنترل میگردد ، اما تا به حال مکانیسم دقیقی در مورد نحوه تکامل این سلولها شناخته نشده است . در تمامی مطالعات انجام گرفته از سیستم همکشتی سلولهای بنیادی جنینی با سلولهای لایه تغذیه کننده از جنس استرومای استفاده گردیده است . در این مطالعه به تمایز سلولهای بنیادی جنینی به رده لنفوئیدی در پرداخته شده است . flt-3 ligand و il- محیط عاری از لایه تغذیه کننده به کمک فاکتورهای رشد 7 به روش قطره آویزان و کشت به روش cgr در بررسی حاضر، از سلولهای بنیادی جنینی موش 8 سوسپانسیون در پلیت کشت باکتریایی اجسام شبه جنینی حاصل گردید . سپس اجسام شبه جنینی جهت ، ( il- تمایز سلولی به پلیتهای کشت سلولی منتقل گردید، و تحت گروههای آزمون مختلف به صورت ( 7 و یک گروه کنترل منفیبدون مورد بررسی قرار گرفت . اثبات تمایز ( flt-3 ligand , il- و ( 7 ( flt-3 ligand) cd19 ، cd3 ، cd سلولهای بنیادی جنینی به رده لنفوئیدی با بررسی مارکرهای اختصاصی سطح سلولی 25 به صورت نیمه کمی انجام گرفت . rt-pcr با کمک تکنیک il-7r? و (il-7 ، flt-3 ligand ) و ( il- نشان داد که در گروههای مطالعه مربوط به ( 7 rt-pcr نتایج حاصل از بیان میگردد . cd و 25 cd مارکرهای سطحی 19 flt-3 ligand ، il- واژگان کلیدی : سلولهای بنیادی جنینی ، رده لنفوئیدی ،

ارزیابی بیان ژن sost در رده سلول های میلومایی و سلول های میلومایی جدا شده از بیماران مبتلا به multiple myeloma
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده پزشکی 1390
  حسین حبیبی   سعید آبرون

بیماری(mm) multiple myeloma یکی از جمله سرطان های خون می باشد که بر خلاف بقیه لوسمی ها، سلول های سرطانی (پلاسماسل های سرطانی )کمتر وارد جریان خون میشوند. پلاسما سل های سرطانی بیشتر عواملی را تولید می کنند که این عوامل باعث ایجاد مشکلات جدی در بیماران مبتلا بهmm می شود.. از بین مشکلات مختلف در بیماران مبتلا به mm، افزایش فعالیت استئوکلاست ها و مهار استئوبلاست ها و متعاقب آن پوکی استخوان، شکستگی های خودبخودی و دردهای استخوانی خصوصاًهنگام تحرک، مهمترین عوارضی است که این بیماران از آن رنج می برند.مشخص شده ژنی بنامsost، پروتئین اسکلروستین(sclerostin) را تولید می کند که این پروتئین با مهار اختصاصی گیرنده wnt، باعث مهار تمایز و تکثیراوستئوبلاست ها و کاهش ترمیم استخوان می شود. باتوجه به اینکه اسکلروستین به طور اختصاصی مسیر پیام رسانیwntرا دراوستئوبلاست مهار می کنددر صورتی که ژن تولید کننده اسکلروستین(sost) در سلول های رده میلومایی بیان شود با مهار آن می توان به طور کاملا اختصاصی باعث افزایش استئوبلاست ها در این بیماران شده و ترمیم استخوان در آنها را القاء نمود، از این رو مشکل پوکی استخوان در بیماران mm با کمترین اثر جانبی قابل حل خواهد بود( مسیر پیام رسانی wnt علاوه بر اوستئوبلاست ها در در سلول های دیگر نیز وجود دارد و مهار غیر اختصاصی آن ممکن باعث ایجاد اثرات جانبی مثل القاء سرطانشود).جهت این مطالعه سل لاین میلومای u266 از انستیتو پاستور ایران خریداری شد و سپس پلاسما سل های میلومای از بیماران مبتلا به مالتیپل میلوما که مغز استخوان آنها بیش از 70% پلاسماسل داشتجداگردیدو پس از استخراج rnaبیان ژن sost توسط روشrt-pcr مورد ارزیابی قرار گرفت.در این مطالعه مشخص شد که سل لاین های میلومایی وپلاسما سل های میلومایی جدا شده از بیماران، ژن sost را بیان می کنند. با توجه به این که در بین عوامل مهاری تمایز استئوبلاستی، sclerostin دارای اختصاصیت بیشتری می باشد و همچنین با مشخص شدن اینکه ژن sost در بیماران mmبیان می شود،می توان گفت که مهار تمایز اوستئوبلاست ها در بیماران میلومایی بدلیل بیان sost می باشد و درنتیجه می توان از عوامل مهاری sclerostinبعنوان یک رویکرد درمانی جدید در درمان مشکلات استخوانی بیماران میلومایی استفاده نمود. قابل ذکر است که راه اندازی مسیر wntبه وسیله عوامل غیر اختصاصی با اثرات جانبی مختلفی می تواند همراه باشد اما چون sost به صورت اختصاصی برای مهار wntدراستئوبلاست عمل میکند بنابرین مهار sostدر بیماران mmدارای اثرات جانبی بسیار کمتری خواهد بود.

بررسی اثرات بیش بیان mir-326 بر فعالیت مسیر پیام رسانی hedgehog و القای آپاپتوز در سلول های بنیادی لوکمی میلوئیدی مزمن +cd34
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم پایه 1391
  صادق باباشاه   مسعود سلیمانی

بیان و عملکرد نابجای microrna ها در لوکمی سطح جدیدی از پیچیدگی را در زمینه درک چگونگی توسعه و پیشرفت این بیماری ایجاد نموده است. با این حال، هدف گیری مسیر های پیام رسانی اختصاصی که مرتبط با ویژگی های تداوم و بقای سلول های بنیادی لوکمیایی باشد، تاکنون به خوبی روشن نشده است. مسیر پیام رسانی hedgehog که مسیر تکاملی به شدت حفاظت شده ای می باشد، به عنوان مسیری ضروری برای حفظ عملکرد سلول های بنیادی لوکمیایی شناخته شده است. فقدان این مسیر توسعه لوکمی میلوئیدی مزمن (chronic myeloid leukemia, cml) را که توسط انکوژن bcr-abl القا می شود، متوقف نموده و منجر به کاهش سلول های بنیادی cml می شود. بنابر این، به نظر می رسد کسب نابجای ویژگی خود نوزایی که به علت فعالیت نابجای مسیر پیام رسانی hedgehog ایجاد می شود، در پیشرفت cml نقش داشته باشد. این امر اهمیت مهار اهداف دیگری نظیر پیام رسانی hedgehog را در کنار مهار bcr-abl خاطر نشان می سازد. مهار چنین اهدافی که ویژگی خود نوزایی سلول های لوکمیایی را تنظیم می نمایند، در جهت ریشه کنی سلول های بنیادی لوکمیایی cd34+ حاوی انکوژن bcr-abl صورت می گیرد. تحقیق حاضر نشان داد که بیش تنظیمی ژن smo که نقش انتقال دهنگی پیام hedgehog را بر عهده دارد، با بیان کاهش یافته mir-326 در سلول های cd34+ گروهی از بیماران مبتلا به cml همراه است. افزون بر این، بیش بیان mir-326 بواسطه سیستم بیانی لنتی ویروسی منجر به تنظیم کاهش یافته ژن smo شد و این امر به کاهش تکثیر سلولی و افزایش میزان آپاپتوز در سلول های cd34+ cml منتج گردید. بنابراین، به نظر می رسد که smo هدفی مهم برای mir-326 در طی بیماری زایی cml باشد. مطالعه حاضر در واقع اولین مدرک در زمینه نقش تنظیم مسیر پیام رسانی hedgehog بواسطه microrna در پاتوفیزیولوژی cml است. یافته های مطالعه حاضر منتج به این پیشنهاد گردید که تنظیم کاهش یافته mir-326 مکانیسم محتملی برای فعالیت نامحدود انتقال دهنده پیام smo در مسیر انکوژنی hedgehog در cml است. بنابراین به نظر می رسد بازگرداندن سطوح بیانی mir-326 می تواند در زمینه ریشه کنی سلول های بنیادی/ اجدادی cd34+ cml که منبع بالقوه عود بیماری در مبتلایان cml به شمار می آید، مفید واقع شود.