نام پژوهشگر: محمد جواد فاضلی
محمد جواد فاضلی مرتضی دلیری
پیشرفتهای سریع حاصل شده در اصلاح نژاد دامهای اهلی تا حدود زیادی مدیون به کارگیری تکنیک های نوین تولید مثلی می باشد. نگهداری تخمک های بارور شده در شرایط آزمایشگاهی، استفاده از آن برای انتقال جنین و یا تولید جنین به روش آزمایشگاهی با تقلید و اطلاعات به دست آمده از موجود زنده انجام می شود. لذا هرچه شرایط محیط طبیعی دستگاه تولید مثلی موجود زنده بهتر شناخته شود، موفقیت های آزمایشگاهی بیشتر خواهد بود. در این پژوهش به منظور بررسی اثر گونادوتروپین ها و استرادیول 17 بتا بر بیان ژنهای igf-i، igf-ii و tgf? از سلولهای اپیتلیال اویداکت بز استفاده شد. در این پژوهش اویداکت بزها پس از جداسازی از لاشه بزهای تازه کشتار شده در pbs حاوی جنتامایسین شستشو داده شد و سپس در دمای 4 درجه سانتیگراد از کشتارگاه به آزمایشگاه منتقل گردید. در آزمایشگاه سلولهای اپیتلیال مجرای اویداکت جمع آوری و در محیط کشت m199 دوبار شستشو داده شدند. به منظور بررسی اثر هورمونهای ذکر شده بر بیان ژنهای igf-i، igf-ii و tgf?، آزمایشات لازم در چهار تیمار که عبارت بودند از: تیمار شاهد شامل سلولهای اپیتلیال کشت در محیط کشت tcm199 حاوی ده درصد fbs و تیمارهای بعدی شامل سه تیمار که دارای شرایط تیمار شاهد بودند ولی به یکی از آنها 10 نانوگرم استرادیول17 بتا و به بعدی 1/0 واحد بین المللی lh و fsh و به تیمار آخری 1/0 واحد بین المللی lh و fsh و 10 نانوگرم استرادیول 17بتا اضافه گردید. سلولها در ظروف کشت چهارخانه ای و 37 درجه سانتیگراد و 5 درصد co2 کشت داده شدند. سلولها که شامل سلولهای مژه دار و ترشحی بودند پس از 24 ساعت به کف ظرف کشت چسبیده و شروع به رشد کردند. در طی رشد سلولهای مژه دار بدون مژه شدند و مورفولوژی سلولهای ترشحی را پیدا کردند. پس از گذشت 90 ساعت سلولها تمام کف ظرف کشت را پوشاندند. جهت استخراج rna، سلولها در مراحل 24 و 48 و 90-72 ساعت با انجام تیمار تریپسین برداشت شدند. از rnaی استخراج شده با استفاده از پرایمرهای تصادفی هگزامر cdna تهیه گردید. کلیه نمونه ها با استفاده از پرایمرهای اختصاصی و انجام واکنش pcr برای حضور و یا عدم حضور cdna مربوط به ژنهای igf-i، igf-ii و tgf? و ژن خانه دار بتااکتین مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج بدست آمده نشان داد که سلولهای اویداکت در حضور هر یک از هورمونهای گونادوتروپین و استرادیول 17 بتا به خوبی رشد کرده و ژنهای igf-i، igf-ii و tgf? در همه تیمارها بیان شد. میزان بیان ژن igf-i در حضور هورمونهای گونادوتروپین و استرادیول 17بتا افزایش پیدا کرد. به دلیل اینکه igf-i در تکثیر و تمایز سلولهای جنینی تاثیر دارد این یافته می تواند بعد از بررسی سایر جوانب مطلب، در تهیه محیط های کشت جنین مورد توجه قرار گیرد.