نام پژوهشگر: سیدمحمد معصومی
معصومه شیرازی حسنعلی واحدی
چکیده شپشک ها در سرتاسر جهان پراکنده هستند. این حشرات از شیره ی گیاهان تغذیه می کنند، آن ها استایلت های خود را درون بافت برگ ، میوه ، شاخه ، ساقه ، تنه و ریشه ی گیاهان فرو برده و شیره ی پرورده را مکیده و به آن ها خسارت وارد می نمایند؛ گونه هایی که از نظر اقتصادی مهم هستند، به تعداد زیادی از گیاهان حمله می کنند. طی سال های 88 و 89 درختان و درختچه های زینتی، مخصوصاً در پارک ها و معابر عمومی، کنار جاده ها و مراتع، شهرکرمانشاه، به منظور جمع آوری شپشک های نباتی، مورد بازدید قرار گرفت. روش نمونه برداری بدین صورت بود که با بررسی قسمت های مختلف گیاهان اعم از تنه، ساقه، شاخه و برگ در صورت مشاهده ی آلودگی، شپشک ها (یا قسمتی از میزبان آلوده) را جدا و درون پلاستیک و یا هر ظرف مناسب به آزمایشگاه منتقل شدند. تاریخ، زمان، مکان و علایم آلود گی میزبان و سایرخصوصیات مزرعه ای شپشک ها، در دفتر یاداشت و با دوربین از میزبان آلوده نیز عکس تهیه شد. در آزمایشگاه نیز با استفاده از استریومیکرسکوپ مجهز به دوربین دیجیتال، از نمونه ها با بزرگنمایی مناسب، عکس تهیه شد. نمونه های بالغ را از میزبان جدا و داخل ظرف محتوی الکل 75 درصد قرار داده و برچسب زده شد و سپس از نمونه ها با استفاده از روش hodgson and henderson (2000) پرپاراسیون تهیه شد. برای شناسایی شپشک ها از منابع مختلفی استفاده شد. برای اطمینان از شناسایی درست، تعدادی از نمونه های ماکرسکوپی به همراه اسلایدهای میکروسکوپی هر نمونه را برای تایید و اظهار نظر، برای پژوهشگران با تجربه درخارج از کشور ارسال گردید. در این پژوهش، طی 40 مورد نمونه برداری، 118 نمونه متعلق به 16 گونه از 14 جنس و 5 خانواده به شرح زیر بررسی شد. نمونه هایی که با یک ستاره مشخص شده اند برای اولین بار از ایران و نمونه هایی که با دو ستاره مشخص شده اند برای اولین بار از کرمانشاه گزارش می گردند. diaspididae: diaspidiotus gigas*; leucaspis pusilla**; melanaspis inopinata; mercetaspis halli; parlatoria oleae** ; salicicola kermanensis; chortinaspis subterranea* coccidae: coccus hesperidum; parthenolecanium corni* *; parthenolecanium persicae pseudococcidae: planococcus vovae; planococcus ficus* * ; phenacoccus sp.* eriococcidae: acanthococcus insignis*; eriococcus spurius* * margarodidae: neomargarodes sp.* کلمات کلیدی: شپشک های نباتی، درختان غیرمثمر، پارک، کرمانشاه،