نام پژوهشگر: سیروس فرهمند
حجت نجاتی جلیل رضوی
برنج در زندگی مردم ایران به عنوان یکی از اصلی ترین مواد غذایی نقش بسیار اساسی دارد و این محصول در کشور بعد از گندم به عنوان مهم ترین محصول استراتژیک مطرح است. از این رو هر گونه تلاش در راه افزایش تولید محصول از طریق کاهش ضایعات با هدف دستیابی به خودکفایی در زمینه ی تولید برنج و همچنین صادرات آن مورد توجه می باشد. تلفات برداشت غلات و به ویژه برنج به وسیله ی کمباین، یکی از عمده ترین تلفات محصول در مراحل تولید می باشد که در این میان تلفات برداشت به وسیله ی کمباین در کشور ما حداقل 2 تا 3 برابر حد مجاز آن می باشد. کاهش تلفات سکوی برش کمباین که بیش از 50 درصد تلفات برداشت کمباین را تشکیل می دهد و رساندن به حد مجاز استاندارد آن، یکی از قدم های مهم و ضروری به منظور دستیابی به راه کارهای کاهش این بخش از تلفات به شمار می رود. در این پژوهش به منظور بررسی تاثیر سرعت پیشروی و نرخ تغذیه که از مهم ترین عوامل موثر بر تلفات سکوی برش کمباین می باشند و همچنین بهبود تکنولوژی ساخت کمباین برنج gushenzhifu که یک کمباین وارداتی از کشور چین می باشد، طراحی و ساخت یک سیستم هیدرولیکی برای رانش چرخ و فلک کمباین مورد نظر مورد توجه قرار گرفت. بدین منظور ابتدا در یک آزمایش اولیه تلفات چرخ و فلک کمباین برنج gushenzhifu با مکانیزم تسمه و پولی مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس روش های مختلف استفاده از سیستم هیدرولیک برای رانش چرخ و فلک مورد بررسی قرار گرفته و نهایتاً در مرحله ی طراحی پس از محاسبات توان و گشتاور مورد نیاز چرخ و فلک، مدار هیدرولیک طراحی و اجزای آن انتخاب گردیدند که عبارت بودند از: پمپ دنده خارجی، هیدروموتور دنده داخلی (ژیروتور)، شیر کنترل جریان سه راهه ی کنارگذر، شیر کنترل فشار یک مرحله ای با تنظیم دستی- مکانیکی و شیر کنترل جهت قرقره ای- لغزنده ی 4/3 با تحریک برقی (dc). سیستم طراحی شده و انتخاب شده توسط نرم افزار automation studio شبیه سازی گردید و سپس ساخته و نصب گردید. این سیستم هیدرولیک توانایی ایجاد محدوده ی سرعت rpm 50-10 و قابلیت تغییر سرعت دوران در سرعت های پیشروی متفاوت را برای چرخ و فلک کمباین فراهم می سازد، در حالی که در سیستم مکانیکی دوران چرخ و فلک در سرعت های پیشروی مختلف قابل تغییر نبود. با استفاده از وسایل اندازه گیری نصب شده در مدار هیدرولیک، توان و گشتاور مصرفی چرخ و فلک در مراحل مختلف به کار گیری قابل اندازه گیری می باشد که برای چرخ و فلک انگشتی دار کمباین برنج gushenzhifu در حالت بی-باری توان و گشتاور مصرفی به ترتیب kw 072/0 و n.m 15 اندازه گیری و محاسبه گردید. بررسی تاثیر مکانیزم نصب شده بر روی چرخ و فلک، سرعت پیشروی و ارتفاع برش، بر تلفات سکوی برش به دست آمد که در مکانیزم هیدرولیکی تلفات سکوی برش در ارتفاع 1/4 و سرعت پیشروی 75/1 کیلومتر در ساعت کمترین مقدار را داشت. تلفات در سکوی برش کمباین در دو حالت هیدرولیکی و تسمه پولی به صورت معنی داری با یگدیگر اختلاف داشتند. در هر دو مکانیزم با افزایش سرعت از 75/1 به 25/3 کیلومتر در ساعت و ارتفاع برش از 1/4 به 3/4 ارتفاع میزان تلفات سکوی برش به طور محسوسی بالا می رفت. در نهایت، نرخ تغذیه که وابسته به ارتفاع برش و سرعت پیشروی بود محاسبه گردید و رابطه آن با تلفات سکوی برش به دست آمد. مشاهده شد که با افزایش نرخ تغذیه در هر دو مکانیزم ریزش پلاتفرم افزایش پیدا می-کند.