حبوبات دانه های خشک خوراکی هستند که به خانواده بقولات (leguminosae ) تعلق دارند. در بین حبوبات از نظر سطح زیر کشت و ارزش اقتصادی مقام اول متعلق به لوبیا phaseolus vulgaris است. ارزش بیولوژیک پروتئین لوبیا به سبب دارا بودن بسیاری از اسیدهای آمینه ضروری بالاست.و با داشتن 22% پروتئین نقش مهمی در تامین مواد پروتئینی مورد نیاز انسان خواهد داشت. و این میزان پروتئین دو تا سه برابر میزان پروتئین غلات است .پروتئین‏های ذخیره‏ای به عنوان مارکرهای مولکولی برای مطالعه ارقام p. vulqaris مورد استفاده می باشند. استفاده از مارکرهای مولکولی و ژنتیک و اصلاح لوبیا به نتایج مفیدی منجر شده است که از آن جمله استفاده از پروتئین ذخیره‏ای دانه لوبیا در مطالعات مربوط به تنوع ژنتیکی و پراکنش جغرافیایی لوبیا را می توان ذکر کرد. در این پژوهش 112 ژنوتیپ از کلکسیون منتخب لوبیا جمع آوری شده در بانک ژن گیاهی ملی از یازده استان مختلف کشور از نظر تنوع ژنتیکی،ساختار ژنتیکی، فاصله ژنتیکی میان جمعیت ها بر اساس تیپ زراعی، اقلیم، استانهای محل جمع آوری نمونه مورد بررسی قرار گرفت. جهت بررسی تنوع ژنتیکی برای پروتئین‏های ذخیره‏ای دانه از الکتروفورز یک بعدی sds-page استفاده شد در جمعیت مطالعه شده 27 آلل ایجاد شد که 85/19%آن پلی مورفیک بود . میانگین تعداد آلل واقعی 1/85 و متوسط آلل موثر 1/49بود مقایسه داده های آللی بین جمعیت ها سطوح مشابهی از تنوع ژنتیکی را در همه جمعیت ها نمایان ساخت ،که مقدار تنوع ژنتیکی 0/29 بود. مقایسه جمعیتها بر اساس مقیاس نی تشابه بالایی را در تیپ زراعی نشان داند. تجزیه خوشه ای با استفاده از روش upgma مشخص نمود که تیپ های زراعی چیتی ، قرمز، سفید به دو گروه ،از نظر منشاء اقلیمی به چهار گروه و استانهای محل جمع آوری نمونه به پنج گروه تقسیم شدند.