یکی از عوامل مهمی که در طول تاریخ زندگی انسان، در خوشی ها و سختی ها و مصیبت ها و مرارت ها رمز پیروزی و گشایش بوده و هست صبر و استقامت می باشد که در قرآن کریم و روایات ائمه اطهار از آن تمجید شده است. زندگی دنیا بنا به فرموده حضرت علی (ع) و با توجه به آیه شریفه« لقد خلقنا الانسان فی کبد » پیچیده در بلاهاست و هر روز مشکلی از مشکلات گوناگون دامنگیر انسان می شود و بدون داشتن صبر در این راه یقینا با شکست مواجه شده و راه تعالی و تکامل بر او بسته خواهد شد. تاریخ انبیاء و اولیای الهی پر است از مشکلات و سختی هایی که به سوی آنها روی آورده و آنها با در پیش گرفتن صبر و توکل بر خداوند مشکلات را پشت سر گذاشته اند. ذکر نقش ایمان، به ویژه، ایمان به مبدأ و معاد در زندگی بشر نکته تازه ای نیست دین و دینداری حقیقتی است که پیوسته با بشر بوده است و شالوده وی را تشکیل می دهد، دین و مذهب از ارکان اصلی فرهنگ هر ملتی است، جامعه را هویت و انسجام می بخشد و در افراد جامعه حس همبستگی بوجود می آورد. پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه نگرش مذهبی و صبر در بین بزرگسالان انجام گرفت. نمونه مورد پژوهش از بین بزرگسالان 30 تا45 ساله(لیسانس به بالا) شهرستان رامیان، براساس نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند که شامل یک نمونه به تعداد150نفر(75 مرد و75 زن) می باشند که با استفاده از دو پرسشنامه نگرش مذهبی و صبر مورد بررسی قرار گرفتند روش تحقیق از نوع توصیفی بود. روشهای آماری مورد استفاده: روش همبستگی پیرسون میباشد. با توجه به یافته های تحقیق بین میزان نگرش مذهبی و صبر رابطه معنا داری وجود دارد بدین صورت که نگرشهای مذهبی تاثیر کاملا مستقیم بر روی صبر افراد دارد و می توان با افزایش این نگرش روی صبر آنها نیز اثر گذاشت.

این تحقیق به دنبال تطبیق مفاهیم و موضوعات دعای مکارم اخلاق امام سجاد(ع) با قرآن کریم می باشد. دعای عظیم الشأن مکارم الاخلاق بیستمین دعای صحیفه سجادیه و دعای امام سجاد(ع) در مکارم الاخلاق و اعمال پسندیده است. هدف این تحقیق تجزیه و تحلیل مفاهیم و موضوعات اخلاقی این دعای عظیم الشأن و مطابقت آن ها با قرآن کریم می باشد. روش این تحقیق در این پایان نامه به صورت کتابخانه ای می باشد که پس از مطالعه دقیق دعای مکارم الاخلاق و شروح مختلف این دعا و استخراج مفاهیم و موضوعات اخلاقی آن به بررسی این مفاهیم و موضوعات در قرآن پرداخته شده است، تا میزان مطابقت آن ها با آیات قرآن کریم مورد بررسی قرار گیرد. پس از بررسی و تجزیه و تحلیل این دعا و مطابقت آن با آیات قرآن کریم به این نتیجه منتهی شد: که مفاهیم و موضوعات دعای مکارم الاخلاق با قرآن منطبق است و اکثر موضوعات مطرح شده در این دعای عظیم الشأن با موضوعات اخلاقی قرآن کریم مشترک است و فراوانی و گستردگی مفاهیم دعای مکارم الاخلاق در قرآن بسیار زیاد می باشد. این تحقیق در چهار بخش تنظیم شده است. در بخش اول به کلیات پرداخته شده و در بخش دوم اعتبار و جایگاه صحیفه سجادیه و دعای مکارم الاخلاق مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش سوم مفاهیم اخلاقی دعای مکارم الاخلاق بیان شده است، و در بخش چهارم به تطبیق مفاهیم و موضوعات دعای مکارم الاخلاق با قرآن پرداخته شده است و در پایان نتیجه گیری شده است.

انسان شناسی حیاتی ترین موضوعی است که از دیرباز در کانون توجه دانش پژوهان و محققان بوده است، اما با همه تلاشها، هنوز هم سایه تاریکی ناشی مادی گرایی و منافع استعماری حاکم بر روابط اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جوامع بشری، موانع زیادی در مسیر شناخت و معرفت درست انسان ایجاد نموده است. از سوی دیگر وجود زوایای مبهمو تاریک در مبانی علمی و نظری مطرح شده در حلقه های فکری و دانش بشری سبب گردیده، دست یابی به حقایق ذات و ماهیت انسان را با مشکلاتی عدیده ای مواجه سازد. از این رو هرگاه به تاریخ علوم انسانی در فرهنگ های مختلف ملت ها مراجعه شود، متوجه خواهیم شد که نگرشی به انسان از دید و زاویه خاص، نه تنها به کشف حقایق ذات انسان نینجامیده، بلکه پیامدها و عواقب ناگوار و آموزه های منفی را برای ملتها درپی داشته است که منجر به فجایع و مصائب زیادی شده است. با پذیرش این واقعیتهای تلخ، جنانچه در راستای تعریف جامع از انسان، تبیین چگونگی پیدایش او و دست یابی به ابعاد و زوایای وجودی اش، توفیق حاصل نمایم، ما را بیش از پیش به حقایق نهفته در ذات انسان نزدیکتر و به وظایف و مسئولیت هایمان آشناتر خواهد کرد. طبعا وظایف و مسئولیت های انسان در چهارچوب حقیقت تعریف شده از ماهیت انسانی تحت معیار و ضوابط مشخص و هدفمند، تبیین خواهد شد و سعادت و کمال آدمی، نیز در تمامی مراحل زندگی و شئون اجتماعی تحت چنین معیار ارزشی و هدفمند، تحقق می یابد. بدون شک تحقق این هدف و دسترسی به حقایق وجودی انسان در نگاه قرآن و جهان بینی توحیدی اسلام میسر خواهد شد و بس. گامی که ما در این مسیر برخواهیم داشت، باتوجه و عنایت به واقعیت ها و حقایق نهفته در ذات انسان و بررسی چگونگی خلقت و پیدایش او از منظر آیات قرآن کریم است.که موضوع تدوین رساله حاضر قرار داده شده که ابتدا، تحقیق با یک مقدمه که دربردارنده هدف و انگیزه تحقیق است، آغاز می شود، انگاه موضوع تحقیق در ضمن سه فصل که هر فصل چند بند را شامل می شود، ادامه می یابد که در فصل اول به کلیات امرتحقیق می پردازد و در آن معانی و مفاهیم موضوع تحقیق از نظر کتب لغت و تفسیر، بررسی شده که مراد پیدایش انسان از مبدنیست که اصل و ریشه آن را خاک تشکیل می دهد. سپس اهمیت و ضرورت موضوع مطرح گردیده که سه غرض اساسی و مهم در رابطه با موضوع تحقیق، نیاز به تحقیق پیرامون آن را ضرورت و اهمیت بیشتری بخشیده است.آنگاه موضوع بلحاظ پیشینه تاریخی در نظر گرفته شده که چنانکه به تاریخ زندگی گذشتگان مراجعه نماییم درخواهیم یافت، انسان شناسی و جهان شناسی همواره مورد توجه و علاقه جوامع بشری، در طول تاریخ بوده است. در همین ارتباط، سابقه تحقیق را مدنظر قرار دادیم و اینکه موضوع آفرینش انسان به قدمت و سابقه پیدایش انسان مورد توجه همگان بوده است.از این رو، دانش پژوهان تحقیقات وسیع و گسترده ای را در این زمینه انجام داده اند به طوریکه پیرامون شناخت انسان عموما و چگونگی پیدایش او خصوصا، ده ها و صدها اثر و تحقیق از خودبرجای گذارده اند.اصولا هر تحقیقی براساس فرضیه هایی، در مسیر دسترسی به هدف نهایی خود، به پیش می رود، و لذا با ملاحظه ای فرضیه های موجودی که در متن در نظر گرفته شده، مطالب آن جمع آوری و سپس دسته بندی نهایی صورت گرفته است. در فصل دوم:کیفیت و چگونگی پیدایش انسان نخستین و نسل او را از نظر آیات و روایات مدنظر قرار داده ایم، آنگاه آراء و نظرات علماء و بزرگان را متذکر شده ایم و این نتیجه را بدست داده است که آفرینش نخستین انسان از گل در طی 3 مرحله و پیدایش نسل او در طی 6 مرحله تحقق یافته است.در این رابطه، نظریه تکامل انواع و طرح خلقت مستقل را مطرح نموده، دلایل طرفداران دو نظریه ارائه شده را یادآور شده ایم که در مجموع، از نظر آیات و روایات نظریه خلقت مستقل بشر به واقعیت نزدیک است تا نظریه تکامل انواع در پایان این فصل به حقیقت روح و پدیده های آن و اقوال مطرح در این رابطه، کاربرد و موارد استعمال آن، مراتب و ابعاد آن از نظر آیات و روایات، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته که از نظر قرآن و روایات ائمه معصومین روح موجود است مجرد، شفاف، نوری و از مخلوقات خداوند که به عنایت او به جسم انسان تعلق گرفته است. در فصل سوم: به غایت آفرینش انسان از دیدگاه آیات و روایات توجه شده است و نتیجه اینکه انسان در مقام عبودیت و بندگی و تقرب به خدا در پرتو عمل صالح، مقام خلیفه اللهی انسان و سجده فرشتگان برای آدم، علم و آگاهی انسان از اسماء و مخازن عالم غیب نشان دهنده این امر است که موجودی با چنین جایگاه و عظیمتی، تحقیقا از خلقت و آفرینش او هدف و غایتی مراد است. سپس به تفاوتهای ذاتی بین انسان و فرشتگان و انسان و شیطان پرداخت شده و علل امتناع شیطان از سجده بر آدم یادآوری گردیده که به 3 مورد اشاره شده: 1-تکبر و فخر شیطان.2-کفر باطنی شیطان3-عدم شناخت صحیح از انسان.

آنچه که در این پایان نامه مورد بررسی قرار گرفته بعد از بیان کلیات، معنی لغوی و اصطلاحی توحید و عبادت و همچنین تقسیمات توحید، تشریح و توضیح بعضی از آنها و در نهایت اقسام عبادات مورد توجه قرار گرفته و سپس مفهوم توحید عبادی و اینکه تنها باید او را پرستش نمود و عبادت منحصر به اوست، دلیل این انحصار هم، هریک از اوصاف باریتعالی به ویژه خالقیت، ربوبیت و غیره است، طی دو بخش در فصل سوم بیان گردیده. در فصل بعدی به فلسفه توحید عبادی همت گماشته شده، از نظر نگارنده تحقق بخشیدن به فلسفه آفرینش یعنی کمال و تقرب به درگاه الهی، تحصیل تقوا، شناخت صراط مستقیم، شکر و سپاس گذاری از نعمت های خدا، فلسفه عبادت موحدانه شمرده شده است. مراتب کمال توحید که عبارتند از توحید در توکل، توحید در خوف و خشیت، توحید در محبت توحید در رجاء و غیره، بحث بعدی است که مورد بررسی قرار گفته است. آنگاه موانع توحید عبادی اعم از نظری و عملی که عبارتند از حس گرایی، تقلید از نیاکان، گناه، حب دنیا، و غیره در فصل ششم بیان گردیده است. در فصل هفتم ضمن بر شمردن معنی لغوی، اصطلاحی و اقسام شرک، جهل، حس گرایی، تقلید از نیاکان، توهم منافع، پیروی از هوای نفس، و القائات شیطانی از انگیزه های آن دانسته شده است. در فصل آخر هم رابطه توحید عبادی و توسل مورد کنکاش قرار گرفته و چنین نتیجه گرفته شده که سنت توسل در همه عالم هستی حاکم است توسل به ذوات مقدس علاوه بر اینکه هیچ گونه تضادی با توحید ندارد از دیدگاه آیات و روایات عین توحید دانسته شده است زیرا توسل در مواردی که توضیح داده شد فقط به اذن "الله" است، و تاثیر واسطه هم از ناحیه اوست.

رساله ی حاضر تحت عنوان "نقش نماز در ساختار شخصیت فردی و اجتماعی انسان" نگارش یافته است. واژه شخصیت که در عنوان رساله آمده عبارت است از مجموعه ویژگی های جسمی، رفتاری و روانی که هر فرد را از فرد دیگر متمایز می کند. اسلام روی شخصیت و کرامت انسان توجه خاصی مبذول داشته، از او می خواهد که فضایل ارزنده انسانی را کسب نماید. زیرا تعالی شخصیت را مانع ارتکاب ناهنجاری ها و گناهان می داند. بهترین راه تکامل شخصیت انسان عبادت و نماز به حساب می آید. زیرا نماز با سابقه تاریخی که دارد برترین عبادت در اسلام معرفی شده، نقش سازنده در زندگی انسان ایفاء می کند. نماز فراتر از صورت ظاهری دارای روح و محتوا است که باید آن را دریافت و به کار گرفت به همین جهت نماز دارای آثاری است که تمام زوایات زندگی مادی، معنوی، جسمی و روحی انسان را در بر می گیرد. و انسان می تواند در پرتو نماز شخصیت فردی و اجتماعی خود را بسازد و به کمال برساند. چنین نقش هایی از نماز زمانی است که آفات و آسیب های درونی و بیرونی او را از کارایی و مقبولیت باز ندارد.

? فاسئلوا هل الذکر ان کنتم لا تعلمون? (نحل 43 ) یکی از سنت های رایج بین ما انسان ها این است که افراد غیر آگاه به مسایل پیش افراد آگاه به مسایل مراجعه می کنیم و از این طریق کمک و راهنمایی لازم و ضروری در اموری که نمی دانیم بدست می آوریم. این امر نه تنها سنت است بلکه ریشه در قرآن کریم دارد خدای سبحان می فرماید: هر آنچه نمی دانید به «اهل الذکر» (در درجه نخست به پیامبر اکرم (صل الله علیه وآله) و اهل بیت آن حضرت می با شند.) مراجعه کنید و پاسخ خود را از آنها در یافت نماید زیرا آنها آگاه ترین و صادق ترین افراد به مسایل قرآن کریم هستند.بر این اساس است که عنوان رساله نقش اهل بیت در حفظ قرآن کریم بنا نهاده شد و مطالب نیز در این راستا ضمن ده فصل تنظیم گردید که فصل نخست آن به کلیات بحث مانند تبیین مسئله ، پیشینه، ضرورت ، روش و قلمرو تحقیق، سوالات اصلی و فرعی و فرضیه ها و تبیین واژه های کلیدی مانند واژه نقش، اهل بیت ، حفظ و قرآن به خود اختصاص داده است. در فصل دوم به منزلت و جایگاه قرآن کریم از دید گاه ائمه(علیهم السلام) بحث و پرداخته شده است. فصل سوم پاسخ به این پرسش است ، که نقش اهل بیت(علیهم السلام) در جمع آن چیست؟. و در فصل چهارم به بحث قرائت های مختلف قرآن کریم پرداخته شده و با نقد و نقض آنها قرائت مورد نظر اهل بیت(علیهم السلام) به اثبات رسیده است . فصل پنجم تحت عنوان علوم مرتبط به قرآن و پیدایش فصاحت و بلاغت و بنیان گذار آن بحث گردیده و ثابت شده است که اهل بیت (علیهم السلام) موسس آن بوده اند. فصل ششم بحث از مصونیت قرآن از تحریف و نقش اهل بیت (علیهم السلام) در این باره به وضوح و روشنی تبیین شده است . و در فصل هفتم به جایگاه تفسیری آن حضرات و منابع مورد نیاز تفسیر برای رهنمود دیگران مورد کاوش قرار گرفته است. و در فصل هشتم به تفاسیر منسوب به اهل بیت (علیهم السلام) اشاره گردیده. و فصل نهم به شاگردان تفسیری و آگاهان به قرائت و قاریان که کسب دانش قرائت از ائمه (علیهم السلام) کرده اند اختصاص دارد. و در فصل دهم به حفظ قداست قرآن کریم در هنگام قرائت از منظر اهل بیت (علیهم السلام) پرداخته شده است. و در پایان خلاصه و نتیجه از بحث بیان شده است.

پیشگیری از وقوع جرم همواره یکی از دغدغه های انسان ها در طول تاریخ بوده و از طرفی تبیین عوامل جرم و پیشگیری از آن مختص انسان های عادی نبوده بلکه برگزیدگان خداوند نیز آدمیان را در این زمینه ارشاد کرده اند و از آنجا که اکثر روایات شیعه از صادقین علیهما السلام بما رسیده . در این پایان نامه سعی شده مهم ترین روش های پیشگیری از جرم در اندیشه صادقین بررسی و در سه محور به احادیث پرداخته شود. - احادیثی که به مبارزه ریشه ای با جرم و علل بزهکاری پرداخته است. - احادیثی که زمینه ها و فرصتها و موقعیت های بزهکاری را مد نظر داشته - احادیثی که به مباحث حقوق کیفری اسلام و پیشگیری از بزهکاری از طریق سیاست کیفری منسجم و منطقی و سازمان یافته پرداخته است. ضمنا کلید واژه های تحقیق عبارتند از جرم - کیفر - پیشگیری از جرم- امام باقر (ع) -امام صادق (ع). مجموع یافته ها و نتایج تحقیق این است که مهم ترین روش پیشگیری در اندیشه صادقین علیهما السلام پیشگیری غیر کیفری است. در نهایت اتخاذ یک سیاست کیفری منسجم ، منطقی و سنجیده ، بر اساس واقعیت های انسان شناختی و جامعه شناختی نیز یکی از راه های کنترل بزهکاری در اندیشه صادقین است. پیشنهادات این است که موضوع پیشگیری ازجرم به خصوص پیشگیری غیر کیفری فرهنگ سازی شود و همه افراد باید تلاش در این زمینه داشته باشند و آن را یک دین بر گردن خود بدانند. ضمنا در این مجموعه از منابع بسیاری اعم از کتب عربی - کتب فارسی و جزوات و پایان نامه ها استفاده گردیده است.

قرآن با صراحت روشهای گوناگون تبلیغ را بیان می کند و به پیامبر(ص) اعلام می دارد که با استفاده از (حکمت، موعظه حسنه و جدال احسن) و با به کار بردن بهترین الگو های تربیتی (روش انذار و تبشیر، اندرز، نصیحت و خیر خواهی وصیت به خیر و حق، تفکر در طبیعت، پرسش و پاسخ و یاد مرگ و قیامت) مردم را به دین خدا دعوت کند؛ خداوند بر پیامبران (کتاب) را نازل کرد تا موعظه ای باشد برای مردم پس موعظه و تبلیغ می تواند در معرفی دین حق و ایجاد جو مسالمت آمیز بین انسانها و پیروان ادیان مختلف نقش چشمگیری داشته باشد تا به این وسیله انسانها قلبا َ در مقابل حقیقت تسلیم شوند. در این تحقیق موعظه حسنه و شرایط و آسیبهای آن و تفاوت موعظه با انذار و تبشیر، نصیحت، ارشاد و امر به معروف و نهی از منکر و تبلیغ به بررسی گذاشته شده است.

هدف اصلی این پژوهش، بررسی فرهنگ جهانی و دیدگاه قرآن و سنت در باره آن و نسبت بین آن دو پدیده است؛ که ضمن توصیف مفاهیم و چرایی جهانی شدن غربی و تبیین اندیشه جهانی اسلام، با تمسک به آیات و روایات و نظرات اندیشمندان، به مقایسه آن دو و بررسی نگرش اسلام بدان خواهد پرداخت. آنچه که گفته شده است این است که؛ "جهانی شدن"، نه تنها دین و مذهب را به حاشیه نکشانیده است؛ که حتی آن را در متن نیازهای های واقعی بشر معاصر قرار داده است و از سویی انسان معاصر بیش از هر زمانی، به دین، آموزه های دینی و مبانی معرفتی اصیل آن نیاز مند است. افزون بر اینکه، "آیین اسلام" به حسب آموزه های جهانی آن، منافاتی با موضوع جهانی شدن و فرهنگ جهانی نداشته و آن را منطبق با فطرت و آموخته های جهانشمولی و نظام آفرینش خویش دانسته و تنها در بهره گیری غرب از آن در ایجاد سلطه و چیرگی فرهنگ جهانی دارای نظریه خاص فرهنگ جهانی است، زیرا ویژگی های جهانی شدن از منظر اسلام با ویژگی های آن با جهانی شدن غرب متفاوت و متمایز است. مروری بر مفاد متون و مستندات قرآنی و روایی و فرهنگ اسلام، همگان را به این واقعیت غیر قابل انکار روبرو می سازد که دین اسلام، دینی جهانی بوده و در تجربه تاریخی خود، همواره برای جهانی شدن کوشیده است. "آیین اسلام"، مسأله جهانی شدن و تشکیل جامعه و حکومت جهانی را مطرح کرده است.

خداوند نعمت های مادّی و معنوی بسیاری به انسان ارزانی داشته و تمام ابعاد زندگی بشر را مورد توجه قرار داده است، که مهمترین آنها نعمت ولایت و هدایت انسان است. و انسان باید اینها را بشناسد و به صورت صحیح از آنها بهره گیری نماید تا به کمال معنوی برسد. لذا این رساله به تبیین نعمت های مادی و معنوی الهی به طور عام و مطلق پرداخته است. پاسخگویی به سوالات از این قبیل که آیا فرق بین نعمت و نقمت چیست؟ منعم علیهم حقیقی و خیالی کیانند؟ اگر ایمان یکی از عوامل جذب نعمت است چرا کشورهای کافر غرق در نعمت هستند؟ آیا در روز قیامت از کدام نعمت باز پرسی می شود؟ جزوه حاضر متشکل است از یک مقدمه که ضرورت شکر در مقابل نعمت ها را برای فرد و جامعه روشن می کند. و مشتمل بر پنج فصل است که فصل اول درباره کلیات و تعریف موضوع است و فصل دوم راجع به مفهوم شناسی نعمت و ارکان آن می باشد و در فصل سوم، مصداق هایی از نعمت های مادی و معنوی را بیان می کند، و در فصل چهارم در زمینه عوامل جذب نعمت و تغییر نعمت می باشد و در فصل پنجم راجع به وظایف انسان نسبت به نعمت ها است.