بیماری برونشیت عفونی، یک بیماری حاد تنفسی پرندگان با واگیری بالا می باشد. بطور کلی ماکیان تنها میزبان طبیعی هستند که به ویروس برونشیت عفونی آلوده می شوند. ماکیان در هر سنی نسبت به عفونت حساس هستند. اما تظاهر بیماری در جوجه های جوان شدیدتر است و باعث تلفات می شود. این بیماری دارای اهمیت اقتصادی است، چرا که برونشیت عفونی یکی از علل کاهش وزن و افزایش ضریب تبدیل غذایی می باشد. گزارش شده است که واکسیناسیون علیه بیماری برونشیت عفونی پرندگان دردوره رشد می تواند یکی از علل بروز کاهش باروری خروس در دوره تولید باشد. ازطرف دیگر ویروس برونشیت عفونی پرندگان دارای سویه های مختلفی میباشد. همه این سویه ها نسبت به دستگاه تنفسی تروپیسم دارند اما تمایل آنها برای حمله به بافت های دیگر با یکدیگر تفاوتهای فاحشی دارد. با توجه به اهمیت بیماری برونشیت عفونی در پرندگان و نیز افزایش گزارشات مبنی بر آلودگی مزارع به سویه 91/4 سروتیپ b/793، سبب شد که ما مطالعات خود را بر روی سویه 91/4 ویروس برونشیت عفونی متمرکز نمائیم. از طرف دیگر، تغییر شدید تروپیسم بافتی سویه 91/4 ویروس برونشیت عفونی و مطالعات محدود در زمینه تمایل این سویه به اندامهای تناسلی پرندگان نر، ما را بر آن داشت تا با انجام این مطالعه، زوایای جدیدی از تروپیسم ویروس برونشیت عفونی پرندگان سویه 91/4 نسبت به اندام تناسلی خروس را مورد بررسی قرار دهیم. تعداد 90 قطعه جوجه خروس نژاد راس 308 به دو گروه 45 قطعه ای تقسیم شدند. هر گروه در اطاق های جداگانه ای تا پایان سن 15 هفتگی نگهداری شدند. گروه آلوده ( گروه a) با تلقیح ویروس زنده تخفیف حدّت یافته برونشیت عفونی پرندگان سویه 91/4 آلوده شدند. گروه غیرآلوده یا کنترل ( گروه b) با تلقیح نرمال سالین مورد آزمایش قرار گرفتند. در پایان هفته های 3، 7، 11، 15 نمونه های بافتی وسرمی جمع آوری شد. پس از استخراج rna از نمونه های بافتی بیضه بدون ناجیه اپیدیدیم و اپیدیدیم ، نای، لوزه های روده کور و کلیه، آزمایش rt-pcr با استفاده از پرایمرهای ویژه گروه ویروس برونشیت عفونی ( +bce1 و (-xce2انجام شد. محصول این آزمایش یک باند در اندازه 235 باز نوکلئوتیدی مربوط به ناحیه بسیار متغیر ژن s1 بود. برای مطالعه دقیق تر سلولهای هدف ویروس برونشیت عفونی سویه 91/4 در اندام تناسلی خروس آزمایش ایمنوپراکسیداز غیر مستقیم طراحی شد. در این آزمایش آنتی بادی اولیه از نوع آنتی بادی پلی کلونال بود. نتایج آزمایش الیزا افزایش تیتر آنتی بادی در گروه آلوده و کاهش تیتر آنتی بادی مادری در گروه کنترل را در طی دور آزمایش تایید نمود. تغییرات هیستوپاتولوژیکی مشخصی در مقاطع بافتی تهیه شده از بیضه خروس های گروه آلوده نسبت به گروه غیر آلوده مشاهده نشد . نتایج نشان داد که نمونه های بافتی نای، سکال تونسیل، کلیه? بیضه بدون اپیدیدیم و ناحیه اپیدیدیم بیضه گروه واکسینه شده حاوی محصولات 235 نوکلئوتیدی بودند وحضور ژنوم ویروس برونشیت عفونی 91/4 در این بافت ها تایید شد. اگر چه نتایج آزمایش rt-pcr بر روی نمونه های اپیدیدیم تعدادی از پرندگان گروه آلوده وجود ژنوم ویروس برونشیت عفونی را تایید کرد ولی در آزمایش ایمنوپراکسیداز غیر مستقیم از نظر وجود آنتی ژن های ویروسی? واکنش مثبتی مشاهده نشد .از دو نمونه بیضه گروه آلوده که در آزمایش rt-pcr وجود ژنوم ویروسی در آنها مورد تایید قرار گرفت ، در یک نمونه بیضه واکنش مثبت در آزمایش ایمنوپراکسیداز غیر مستقیم مشاهده شد. تعدادی از این سلولهای واکنش داده شده دربین لوله های منی ساز مشاهده شدند. تعدادی از سلول های واکنش داده در داخل لوله های منی ساز مشاهده شدند. این سلولها عمدتا در نواحی نزدیک به لایه زایای لوله های منی ساز قرار داشتند .بر اساس نتایج آزمایش های rt-pcr و آزمایش ایمنوپراکسیداز غیر مستقیم انجام شده در این تحقیق میتوان نتیجه گرفت که ژنوم ویروس برونشیت عفونی سویه 91/4 سروتیپ b/793 در بافت بیضه قابل شناسایی بوده و امکان تکثیر ویروس تخفیف حدت یافته در این اندام وجود دارد. اما تایید نهایی تکثیر نیاز به مطالعات و تحقیقات بیشتری دارد.

آنفلوانزا یک بیماری بسیار واگیر ویروسی است که در پرندگان، انسان و سایر پستانداران مشاهده می شود؛ بنابراین کنترل این بیماری از اهمیت ویژه ای برخوردار است. واکسیناسیون علیه ویروس آنفلوانزا تحت تیپ h9n2 یکی از این راهکارهای کنترلی می باشد؛ که برای این منظور واکسن های متعددی ساخته شده است. واکسیناسیون طیور با واکسن های روغنی غیر فعال برای کنترل ویروس های آنفلوانزای پرندگان بخصوص ویروس های با بیماریزایی ملایم در سال های اخیر در حال افزایش است. امروزه روغن هایی که در واکسن های تجاری بعنوان ادجوانت استفاده می شوند، روغن های معدنی هستند. این روغن ها دارای معایبی مانند: عدم ایمنی زایی، زمان زیادی (42 روز) طول می کشد تا جذب شوند؛ که باقی ماندنشان در بافت ممکن است باعث واکنش های شدید بافتی شود؛ همچنین سرطان زایی آن ها نیز مورد بحث است. لذا محققان در تلاش هستند روغن های گیاهی را که قابل سوخت و ساز است و مضرات فوق را ندارند جایگزین روغن های معدنی در واکسن ها نمایند. با در نظر گرفتن آنچه که گفته شد، در مطالعه ی حاضر، ایمنی زایی عصاره ی میوه های انجیر و زیتون به همراه ویروس غیرفعال آنفلوانزا تحت تیپ h9n2 بررسی شد. عصاره های متانولی و هگزانی هر دو میوه استخراج شده و بررسی ها در طی دو مطالعه بر روی 130 قطعه جوجه ی گوشتی انجام شد. گروه های مورد ارزیابی در این مطالعه عبارت بودند از: 1)انجیر و ویروس غیرفعال 2) زیتون و ویروس غیرفعال 3)ویروس غیرفعال به همراه محلولpbs 4)گروه واکسن تجاری 5)گروهی که هیچ ماده ای دریافت نکرد. اگرچه مخلوط ها و امولسیون های تهیه شده تا حدودی توانستند که موجب ایجاد ایمنی شوند، ولی نتوانستند مانع از عفونت و پاسخ آنامنستیک در پرنده ها شوند؛ این درحالی بود که واکسن تجاری ایمنی مناسب تری را ایجاد نمود. با توجه به نتایج به نظر می رسد که نتوان از عصاره های متانولی و هگزانی حاصل از میوه های انجیر و زیتون به عنوان ادجوانت در تهیه واکسن آنفلوانزای طیور استفاده کرد.

آنفلوانزای پرندگان یک بیماری واگیر ویروسی است که در طیف وسیعی از پرندگان اهلی و وحشی، انسان و برخی دیگر از پستانداران دیده می شود. کنترل این بیماری اهمیت زیادی داشته و واکسیناسیون علیه ویروس آنفلوانزای تحت تیپ h9n2 یکی از راه های کنترلی این بیماری است، به همین دلیل چندین نوع واکسن تولید شده و واکسن امولسیون روغنی در طیور برای کنترل آنفلوانزای پرندگان (به ویژه آنفلوانزای پرندگان با بیماری زایی پایین) در حال افزایش است. در این مطالعه، تاثیر عصاره هگزانی دانه انار و انگور در ترکیب با ویروس آنفلوانزای غیر فعال h9n2 بر روی ایمنی پرندگان مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور 100 قطعه جوجه گوشتی یکروزه راس بطور کاملا تصادفی به پنج گروه 20 قطعه ای تقسیم گردید، در سن 14 روزگی پرنده های گروه اول مخلوط عصاره هگزانی دانه انار و ویروس غیرفعال شده h9n2، گروه دوم مخلوط عصاره هگزانی دانه انگور و ویروس غیرفعال h9n2، گروه سوم مخلوط pbs و ویروس غیرفعال h9n2 و گروه چهارم واکسن تجاری آنفلوانزا را دریافت کرد و گروه آخر که هیچ ماده ای دریافت نکرد و به عنوان گروه شاهد در نظر کرفته شد. پس از گذشت سه هفته از زمان واکسیناسیون، گروه شاهد و گروههای موردمطالعه با ویروس زنده آنفلوانزای پرندگان به روش داخل چشمی چالش داده شدند. نمونه خون قبل از واکسیناسیون و در سن 14 روزگی و همچنین در فواصل 1، 2 و 3 هفته پس از واکسیناسیون گرفته شده و عیار آنتی بادی علیه آنفلوانزای پرندگان تحت تیپ h9n2 با روش hi تعیین شد. علائم بالینی قبل و بعد از چالش مورد بررسی قرار گرفت. دو هفته بعد از چالش نیز از جوجه ها خونگیری شد و عیار آنتی بادی آن علیه آنفلوانزای پرندگان تعیین گردید و تیتر آنتی بادی و پاسخ آنامنستیک مورد بررسی قرار گرفت. در آزمایش مشاهده شد که ایمنی زایی واکسن به همراه ادجوانت های روغنی دانه انار و انگور در جوجه ها در حدی نبود که بتواند از بیماری زایی ویروسهای تلقیح شده جلو گیری کرده، ایمنی لازم را بوجود آورده و مانع از پاسخ آنامنستیک شود. از اینرو مخلوط عصاره هگزانی دانه های انگور و یا انار را نمی توان به عنوان یک ادجوانت توصیه نمود، در حالی که واکسن تجاری بخوبی توانست مانع از عفونت و به تبع آن مانع از پاسخ آنامنستیک گردد.

: یکی از عوامل آنفلوانزای پرندگان سروتیپ h9n2 ویروس آنفلوانزای پرندگان، با بیماریزایی ملایم است که طی سالهای 1999-1994 در دنیا منتشر شد. در ایران در سال 1377 هجری شمسی برای اولین بار از منطقه تهران و قزوین شناسایی شد. با توجه به تلاش برای ساخت واکسن های آنفلوانزا با قدرت ایمنی زایی بالا، برای مقابله با شیوع وگسترش ویروس آنفلوانزای طیور در این مطالعه تاثیر نانو سلنیم، بر ایمنی زایی ویروس غیر فعال آنفلوانزای پرندگان تحت تیپ(h9n2) مورد بررسی قرار گرفت. در حال حاضر موادی که در واکسن های تجاری بعنوان ادجوانت استفاده می شوند، روغن های معدنی هستند که اکثرا موجب رها شدن تدریجی آنتی ژن واکسن می شوند و علاوه بر اینکه نقشی در ایمنی زایی ندارند، مضراتی را نیز در بر دارند از جمله، باقی ماندن در بافت که ممکن است باعث واکنش های شدید بافتی شود. همینطور به نظر می رسد برای انسان مضر باشند چون حدودا 42 روز طول می کشد تا از بافت خارج شوند . لذا محققان درتلاش هستند مواد دیگری را که قابل سوخت و ساز باشند یا مضرات فوق را نداشته باشند، جایگزین سازند. برای این تحقیق 100 قطعه جوجه ی یک روزه نژاد راس، به طور کاملا تصادفی به 5 گروه 20 قطعه ای تقسیم گردید : گروه اول واکسن تهیه شده با نانو سلنیم ،گروه دوم ویروس کشته و نانوسلنیم به صورت جداگانه تزریق شد ،گروه سوم واکسن تجاری را دریافت کرد، گروه چهارم ویروس کشته شده بتنهایی تزریق شد و گروه پنجم شاهد بود و واکسنی دریافت نکرد. زمان واکسیناسیون 14روزگی پرنده بود. بعد از گذشت سه هفته از زمان واکسیناسیون گروه شاهد و گروههای درمانی با ویروس زنده ی آنفلوانزای پرندگان به روش داخل چشمی چالش داده شدند. قبل و بعد از چالش از جوجه ها در چند نوبت خون گیری به عمل آمد تا با روش ممانعت ازهماگلوتیناسیون، عیار آنتی بادی علیه آنفلوانزای پرندگان تعیین شود. اگر چه مخلوط ها و امو لسیون های فوق تا حدودی توانستند در بالا بردن ایمنی نسبت به ویروس آنفلوانزای پرندگان موثر باشند، ولی نتوانستند مانع از عفونت و پاسخ آمناستیک در پرنده شوند . ولی ممکن است بتوان نانو سلنیوم را به عنوان ماده ای موثر در ترکیب اجوانت مد نظر داشت .

ویروس آنفلوانزا بدلیل تغییرات آنتی¬ژنیک بین ویروس های ناحیه تنفسی منحصربفرد است. این جهش¬ها تولید واکسن و داروی موثر را بی¬نهایت مشکل کرده است. بنابراین شناسایی مواد ضد¬آنفلوانزای مناسب ضروری است. با توجه به خاصیت ضد ویروسی پیاز در این مطالعه تاثیر عصاره آبی پیاز بر روی ویروس آنفلوانزای پرندگان تحت تیپ h9n2 در خارج از تخم مرغ جنین¬دار و در داخل تخم مرغ جنین¬دار آلوده مورد مطالعه قرار گرفت. معیارهای ارزیابی تاثیر عصاره بر روی ویروس آنفلوانزا؛ بررسی تکثیر ویروس درمان شده با عصاره آبی پیاز در تخم مرغ جنین دار با آزمایش هماگلوتیناسیون و همچنین نشانه های بالینی جنین و مرگ آن می¬باشد. پیاز با نام علمی allium cepa بزرگ¬ترین و مهم¬ترین جنس خانواده alliacae با 450 گونه است. پیاز بطور گسترده تقریبا در تمام کشورها کشت می¬شود. این گیاه غنی از پروتئین، کربوهیدرات، سدیم، پیاز و فسفر است. در طب سنتی از آن برای درمان عفونت های روده¬ای استفاده شده است. پیاز دارای فعالیت بیولوژیک متعددی است از جمله واجد خاصیت ضد باکتری، ضد ویروس، ضد قارچ، آنتی¬اکسیدان، ضد سرطان، تقویت کننده سیستم ایمنی و فعالیت پروبیوتیک می¬باشد. گفته می¬شود فعالیت¬های دارویی پیازها عمدتا بعلت داشتن مقدار زیادی ترکیبات ارگانو¬سولفور است. ترکیبات اولیه سولفور در پیاز s-alkyl-l- cysteine sulphoxides(acsos) می باشد، از جمله allicin ؛ همین ترکیبات علاوه بر داشتن خصوصیات بیولوژیک باعث بو و طعم در پیاز و سیر می شود. مطالعه در دو بخش in vivo و in vitro انجام گرفت. در مطالعه in vivo ترکیب0/1 mlعصاره آبی پیاز قرمز و زرد به همراه ویروس طی ساعات 2، 8، 24 به داخل حفره آلانتوئیک تخم مرغ جنین دار 9 روزه تلقیح شد و با گروه شاهد مقایسه گردید. در مطالعه in vivo ابتدا 0/1 ml از ویروس آنفلوانزا به تمامی گروه-های تخم مرغ تلقیح شد، سپس 0/1 ml از عصاره های آبی پیاز قرمز و زرد در گروه های مجزا در ساعات 1، 6، 24 به تخم مرغ ها تلقیح شد. مقایسه تیتر ha و میزان مرگ و میر در گروه شاهد و گروهی که مخلوط عصاره پیاز و ویروس دریافت کردند نشان داد که پیاز دارای خاصیت ضد ویروسی است که منجر به افزایش زنده مانی جنین و مقاومت آن در مقابل ویروس می شود. بر اساس نتایج به دست آمده از این مطالعه، هر در نوع عصاره آبی پیاز زرد و قرمز دارای خاصیت ضد ویروسی بوده و منجر با افزایش مقاومت جنین در مقابل ویروس و افزایش مدت زنده مانی جنین می شود