این پایان نامه در پی پاسخ به سه سوال اساسی به شرح زیر است : -1 آیا بین نخبگان فرهنگی در جامعه ما در صد سال اخیر اختلاف و کشمکشی وجود داشته است یا نه؟ -2 امروز-که قریب 20 سال از پیروزی انقلاب اسلامی می گذرد- چه میزان احساس وحدت بین تحصیلکردگان حوزه و دانشگاه وجود دارد؟ -3 چه عواملی می تواند باعث افزایش و یا کاهش احساس وحدت بین آنان شود؟ برای رسیدن به پاسخ سوال اول به تاریخ صد سال اخیر ایران مراجعه کرده دریافتیم که در سه مقطع تاریخی به شرح زیر بین نخبگان فرهنگی جامعه به وضوح اختلاف و کشمکش دیده می شود: -1 فرایند شکل گیری نهضت مشروطیت (در سالهای 1284-86 شمسی) -2 فرایند شکل گیری نهضت ملی شدن صنعت نفت (در سالهای 1328-32 شمسی) -3 فرایند شکل گیری نهضت فرهنگی سالهای 1344-56 شمسی به هدایت مرحوم دکتر شریعتی و روحانیونی چون شهید مطهری و برای پاسخ به سوال دوم و سوم یک پژوهش تجربی - میدانی انجام گرفته است که در آن تعدادی از اساتید علوم انسانی دانشگاههای دولتی تهران و تعدادی از اساتید حوزه علمیه قم مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته اند. در پاسخ به سوال دوم می توان گفت که احساس وحدت بین دو قشر فوق کمی بالاتر از متوسط است و در مورد سوال سوم می توان گفت که عوامل مهم موثر در افزایش احساس وحدت شاخصهایی چون وفاق فرهنگی (سیاسی)، وفاق نقشی، وفاق منزلتی، وفاق معرفتی یا معرفت شناختی و کنش ارتباطی هستند که در بین اساتید حوزه و دانشگاه به صورتهای مختلف بر احساس وحدت نسبت به هم تاثیر مثبت دارند.