نام پژوهشگر: محمد مقتدر
محمد مقتدر ناصرعلی منصوریان
امروزه تعهدات دولت در قبال تامین محیط زیست سالم و هوای پاک، بدون شک به یکی از مهم ترین حوزه های موجد تعهد برای این نهاد مبدل شده و ضرورت جبران زیان های ناشی از این فعالیت ها که شاید ارتباط مستقیمی هم با فعالیت دولت نداشته باشد، موجد مسئولیتی عینی برای دولت گردیده است. در این میان، حق افراد بر دارا بودن محیط زیست سالم، سبب ساز ایجاد ارتباط میان این حوزه از تعهدات دولت و حقوق بشر و به طور خاص، حق زندگی شده و این فرضیه را به ذهن متبادر می کند که اهتمام دولت در تامین محیط زیست سالم و نیز شناسایی مسئولیت برای دولت در صورت ناکامی از اتخاذ تمهیدات مناسب در این حوزه، مبین نوعی تعهد مثبت و تعهد به نتیجه برای دولت در این عرصه است. در عمده آرایی که توسط دیوان در این ارتباط صادر شده نیز «حق حیات» بیش از سایر حق های بشری مورد استناد قرار گرفته است. از سوی دیگر عدم امکان گنجاندن این حق در یکی از نسل های حقوق بشری به طور خاص، سبب ایجاد این توهم شده که نمی توان از دارا بودن محیط زیست سالم با عنوان یک حق بشری سخن گفت. النهایه آنچه که به چشمداشت وصول به آن، این تحقیق انجام خواهد شد، امکان سنجی حق بشر بر محیط زیست سالم در قالب بررسی نحوه ارتباط این دو حوزه با یکدیگر با تکیه بر حق حیات و سلامتی و نیز تعهداتی که برای دولت ها در زمینه انجام اقداماتی جهت تمهید، تضمین و اعتلای هر چه بیشتر این حقوق، در کنوانسیون آرهوس (aarhus) از یک سو و دادگاه اروپایی حقوق بشر و رویه قضایی و نیز تفاسیر این نهاد از نوع تعهدات و نحوه اجرای آن ها از سوی دیگر احراز گردیده و در انتها آثار نقض این تعهدات در چارچوب رویه قضایی دادگاه اروپایی حقوق بشر خواهد بود.