نام پژوهشگر: اشرف السادات نوحی

سینتیک تولید ‏‎l‎‏-سوربوز توسط ‏‎a.suboxydans tu 101 & tu 201 & tu 301‎‏ به طریق ‏‎fed-batch‎‏
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تهران - دانشکده علوم 1379
  عبدالله الله وردی   ناصر قایمی

سوربوز یکی از متابولیت های کلیدی در سنتز ویتامین ‏‎c‎‏ می باشد. این ماده بر اثر بیوترانسفورماسیون باکتریایی در حضور اکسیژن تولید می شود، ولی مهار سوبسترا و مهار محصول باعث کاهش بازدهی تولید می گردد. برای حذف یا تقلیل مهار سوبسترا از روش کشت نیمه بسته ‏‎(fed-batch)‎‏ استفاده می شود. از بین 6 سویه جداسازی و شناسایی شده، تولید 3 سویه قابل مقایسه با سویه استاندارد بود که برای سایر آزمایشات مورد استفاده قرار گرفت. آستانه تحمل سوبسترا برای سویه ‏‎t.u101‎‏ و ‏‎t.u301‎‏ در 8% سوربیتول و برای سویه ‏‎t.u201‎‏ در 4% سوربیتول برآورد گردیده است ولیکن تولید سوربوز در سویه ‏‎t.u101‎‏ و ‏‎t.u301‎‏ در 8% سوربیتول بیشتر از سویه استاندارد ‏‎ptcc112033‎‏ می باشد. با بررسی سینتیک رشد و تولید محصول نتیجه گرفته شد که 3 سویه جدا شده پس از 6 ساعت وارد فاز لگاریتمی و پس از 14 ساعت وارد فاز رکورد می شود و تولید سوربوز هم در فاز لگاریتمی و همدر فاز سکون رشد انجام می گیرد. میزان افزایش تولید سوربوز در کشت نیمه بسته نسبت به کشت بسته در مورد سویه ‏‎t.u101‎‏. 2/5 برابر، در مورد سویه ‏‎t.u201‎‏ حدود 2/3 برابر و در مورد سویه ‏‎t.u301‎‏، 1/96 برابر است و نتایج تجزیه و تحلیل آماری نشان می دهد که تولید سوربوز در حالت نیمه بسته نسبت به حالت بسته با سطح اطمینان 99% معنی دار است و روش نیمه بسته روش کاراتری برای تولید سوربوز نسبت به حالت بسته است. نکته جالب توجه دیگر آنکه افزایش سوربیتول در کشت نیمه بسته سبب افزایش بیومس نمی گردد و سوربیتول اضافه شده به طرف تولید سوربوز هدایت می شود. یکی از مدلهای موجود برای توجیه مساله مهار سوربیتول، کاهش پتانسیل ردوکس می باشد در حالیکه سویه های گلوکونوباکتراکسیدانس هوازی شدید و در پتانسیل بالای ‏‎+200mv‎‏ رشد و متابولیسم دارد. در آزمایش انجام شده همراه با افزایش سوربیتول، غلظت عوامل ‏‎-oh‎‏ (الکلی) افزایش می یابد و پتانسیل ردوکس به پائین تر از ‏‎150mv‎‏ می رسد که ابتدا بیوترانسفورماسیون سوبسترا و سپس رشد متوقف می گردد و آزمایش انجام شده با مدل فوق مطابقت دارد.