نام پژوهشگر: لطفالله یارمحمدی

بررسی زبانشناختی تطور نثر روزنامه ای فارسی از آغاز تا کنون وکشف و تبیین مشخصه های آن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز 1369
  جلال رحیمیان   لطفالله یارمحمدی

سبک نثر روزنامه ای فارسی از آغاز تا کنون یعنی در یک قرن و نیم گذشت دستخوش تحولاتی اساسی واقع گردیده است . هدف این مطالعه بررسی تطور نثر روزنامه ای فارسی در طول تاریخ روزنامه نگاری است . برای نیل به هدف فوق ابتدا تاریخ روزنامه نگاری فارسی به چهاردوره مشخص تقسیم و در هر دوره سبکی کلی برمبنای تعریف هالیدی)1976 (در روزنامه نویسی پیش بین شد. برهمین اساس در هر دوره تقریبا چهار هزار واژه از بخش سیاسی روزنامه های همان دوره انتخاب شد. شانزده هزار واژه مزبور در قالب پیشنهادی هلیدی و حسن) 1976 (از جهت انسجام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . علاوه بر این تجزیه و تحلیل، تفاوتهای چهار گانه ادات ، واژگان، ساخت و رسم الخط در طول چهار دوره مذکور از متون مورد بررسی، کشف و ضبط گردید . نتایج محاسبات آماری نشان داد که در متون خبری روزنامه های فارسی از دوره اول تا چهارم میانگین کلمات موجود در هر واحد پایانی) t-unit (همواره درحال افزایش بوده است . در متون خبری روزنامه های دوره اول میانگین کلمات در هر واحد پایانی 13/77 میباشد در حالیکه این میانگین در هر واحد پایانی در متون دوره چهارم بر 22/95 بالغ میگردد . دیگر از نتایج قابل توجه افزایش پیوسته نسبت عوامل انسجام به واحدهای پایانی در هر دوره نسبت به دوره قبل است ، گواینکه اختلاف چندان فاحش نیست تفاوتهای چهارگانه مذکور هر دوره در مقایسه با دوره قبل بارز و قابل تعمق است . نتایج حاصل از این مطالعه موید پیش بینی وجود چهار سبک کلی در تاریخ روزنامه نگاری در ابتدای کار بود .

بررسی مقابله ای عنوان سازی در انگلیسی و فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز 1369
  شیرین صالح   لطفالله یارمحمدی

در این پژوهش عنوان سازی در انگلیسی و فارسی مورد بررسی و مقابله قرار گرفته است . ساختهای مورد بررسی عبارتند از : پیش نشینی، ارتقا، مجهول و شکافدار. مطالعه این ساختهادر چهارچوب دیدگاه توزیع اطلاعات و در سه سطح نحو، معناشناسی و منظور شناسی صورت گرفته است . بدین منظورده نمایشنامه فارسی و ده نمایشنامه انگلیسی که دارای موضوع، مضمون و سبک ادبی مشترک بودند مورد بررسی قرار گرفتند. یافته های مربوط به قرار زیر است : الف) عنوان سازی پدیده ای کلی و موجود در هر دو زبان میباشد، (ب) ساختهای عنوان یافته از دید منظور شناختی نشانه دار میباشد و به منظور ایجاد برجستگی چه از طریق تاکید و چه از جهت مقابله مورد استفاده قرار میگیرند، (ج) همه ساختهای عنوان یافته دارای مکانیزم زیربنایی واحدی میباشند که بعلت قواعد نحو متفاوت این دو زبان در روساخت تجلیهای گوناگون پیدا میکنند، (د) عامل اصلی در انتقال مفهوم عامل عنوان یافته ترتیب خطی یا زنجیره ای میباشد. این مسئله بویژه در زبان انگلیسی که از ثابت بودن ترتیب کلمات بیشتری برخوردار است نمود بیشتری پیدا میکند. اما در زبان فارسی که از این لحاظ دارای انعطاف پذیر بیشتری است بر گوناگونی رو ساختها افزوده میشود و از درجه نشانداری آنها کاسته میگردد، و سرانجام (ه) بررسی نحوه توزیع اطلاعات در جمله نشانگر آن است که دو زبان اطلاعات جدید را عمدتا در انتهای جمله قرار میدهند هر چند که در ساختهای عنوان یافته این ترتیب تغییر میبابد و اطلاعات جدید در آغاز جمله آورد میشود .