نام پژوهشگر: احمد تقوی
نیما یزدی محمد ذاکری
مطالعه حاضر جهت بررسی اثرات گرسنگی کوتاه مدت و تغذیه مجدد بر فعالیت آنزیم های گوارشی (تریپسین، کیموتریپسین و لیپاز) بچه ماهیان صبیتی sparidentex hasta طراحی شده است. مراحل عملی پروژه از آبان ماه 1389 آغاز و پس از 80 روز در بهمن ماه 1389 خاتمه یافت. 300 عدد بچه ماهی صبیتی با میانگین وزنی 24/0± 47/28 گرم در 12 تانک پلی اتیلنی 300 لیتری به صورت تصادفی تقسیم گردیدند. تیمارها به ترتیب عبارت بودند از تیمار شاهد که به طور دائم در طول دوره ی آزمایش دوبار در روز تا حد سیری غذادهی می شد، تیمار 2 روزمحرومیت غذایی، تیمار 4 روز محرومیت غذایی و تیمار 8 روز محرومیت غذایی. طول دوره ی غذادهی مجدد در تیمارهای تحت محرومیت غذایی چهار برابر دوره ی محرومیت غذایی بود و تا انتهای دوره به طورمتناوب متحمل دوره های محرومیت غذایی و غذادهی مجدد می شدند. در موقع نمونه برداری زوائد پیلوریک و روده بچه ماهیان جدا گردیده و سریعا توسط تانک نیتروژن به فریزر 80- انتقال داده شد تا آنزیمها دناتوره نگردند. برای سنجش آنزیم تریپسین از bapna به عنوان سوبسترا در جذب نوری 410 نانومتر برای آنزیم کیموتریپسین از btee به عنوان سوبسترا در جذب نوری 256 نانومتر و برای آنزیم لیپاز از روش تیتراسیون به وسیله روغن زیتون و صمغ عربی استفاده گردید. درطول آزمایش آنزیم های تریپسین و کیموتریپسین تحت تاثیر دوره های گرسنگی قرار داشتند و در پایان زمان گرسنگی اختلاف معنی دای با گروه کنترل داشتند (05/0p<). اما پس از غذادهی مجدد فعالیت آنها افزایش یافت و اختلاف معنی داری با گروه کنترل نشان ندادند (05/0<p). در پایان روز 80 میزان فعالیت آنزیم تریپسین در تیمار 3 بیشتر از تیمارهای دیگر و گروه کنترل و آنزیم کیموتریپسین در گروه کنترل و تیمار3 بیش از تیمارهای دیگر بود. فعالیت آنزیم لیپاز در تیمار 1 و 2 در پایان دوره گرسنگی چرخه اول اختلاف معنی داری با گروه کنترل داشت (05/0<p) اما پس از غذادهی مجدد اختلاف معنی داری وجود نداشت (05/0<p). در چرخه دوم تیمار 2 نیز پس از گرسنگی اختلاف معنی داری بین تیمار و گروه کنترل مشاهده گردید (05/0<p). در چرخه دوم و سوم پس از گرسنگی در تیمار 1 و چرخه سوم تیمار2 اختلاف معنی دار با گروه کنترل مشاهده نشد (05/0<p). در تیمار 3 دوره های گرسنگی اثر معنی داری بر فعالیت آنزیم لیپاز نداشت و در پایان دوره گرسنگی و غذادهی مجدد تیمار 3 اختلاف معنی داری بین این تیمار و گروه کنترل مشاهده نشد (05/0<p). در پایان روز 80 مشاهده گردید که فعالیت آنزیم لیپاز در گروه کنترل بیش تر از بقیه تیمارها می باشد. به طور کلی نتایج نشان داد تیمارهای تحت محرومیت غذایی توانسته اند فعالیت های آنزیمی خود را بازیابی کنند و به میزان فعالیت گروه کنترل برسند.