نام پژوهشگر: فریبرز درتاج
علی شیخ الاسلامی فریبرز درتاج
هدف پژوهش حاضر عبارت بود از بررسی تاثیر آموزش برنامهی کاهش استرس مبتنی بر ذهنآگاهی و مهارتهای مطالعه در کاهش اضطراب امتحان و تعلّلورزی دانشآموزان. روش پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیشآزمون-پسآزمون سهگروهی میباشد. جامعهی آماری پژوهش را کلّیهی دانشآموزان پسر مقطع پیشدانشگاهی شهر شهریار در سالتحصیلی 92-1391 تشکیل میدادند که از میان آنها با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده، دانشآموزانی که نمرات اضطراب امتحان و تعلّلورزی بالایی داشتند (یک انحراف معیار بالاتر از میانگین گروه)، 45 نفر انتخاب و بهصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل جایگزین شدند. به یکی از گروههای آزمایشی، 8 جلسه برنامهی کاهش استرس مبتنی بر ذهنآگاهی و به گروه آزمایشی دیگر، 8 جلسه مهارتهای مطالعه آموزش داده شد. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامههای اضطراب امتحان اسپیلبرگر و تعلّلورزی تاکمن استفاده شد. دادهها از طریق آزمون آماری کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافتهها نشان داد که بین گروههای آزمایشی و کنترل تفاوت معناداری وجود دارد، بدین صورت که آموزش برنامهی کاهش استرس مبتنی بر ذهنآگاهی و مهارتهای مطالعه، هر دو در کاهش اضطراب امتحان و تعلّلورزی دانشآموزان تاثیرگذار بودند. بین دو گروه آزمایشی نیز تفاوت معناداری وجود داشت، که در این مورد، آموزش برنامهی کاهش استرس مبتنی بر ذهنآگاهی نسبت به مهارتهای مطالعه در کاهش اضطراب امتحان و تعلّلورزی دانشآموازن تاثیرگذارتر بود. بنابراین، فرضیههای پژوهشی مورد تایید قرار گرفتند و میتوان نتیجه گرفت که هر چند هر دو برنامهی آموزشی در کاهش اضطراب امتحان و تعلّلورزی دانشآموزان تاثیر دارند، امّا آموزش برنامهی کاهش استرس مبتنی بر ذهنآگاهی تاثیرگذاری بیشتری دارد.