نام پژوهشگر: عبد المنصور طهماسبی
امین صلاحی رضا ولی زاده
جهت بررسی امکان استفاده برگ خرما در تغذیه نشخوارکنندگان و بررسی منابع تغیرات مثل گونه های مختلف و عرض جغرافیایی 3 آزمایش انجام شد. آزمایش اول به منظور مقایسه برگ تعدادی از واریته های خرمای ایران انجام شد. برگ خرما از سه منطقه بوشهر(کبکاب، برهی، حاج باقری، گنتار، شیخالی و نخل نر)، جیرفت (کلوته، مرداسنگ، غنصری، مضافتی و خاصویی ) و طبس (مخلوطی از گونه های موجود در شهرستان طبس) جمع آوری و از نظر ترکیبات شیمیایی و فراسنجه های تولید گاز با علف خشک یونجه (شاهد) مقایسه شد. در آزمایش دوم مقایسه ایی بین سیلاژ برگ خرما با افزودنی های رایج (اوره- ملاس- سود) صورت گرفت. آزمایش سوم نبز به منظور تعیین اثرات تغذیه برگ خرمای خشک و عمل آوری شده بر عملکرد، سلامتی و قابلیت هضم در بزهای شیرده نژاد سانن طراحی شد. برگ خرما یکی از محصولات جانبی کشاورزی عمده و دور ریز در جنوب ایران است. در این آزمایش برگ خرما به 9 بز شیری نژاد سانن در یک طرح مربع لاتین 3×3 تغذیه شد و همه بزها از یک جیره کاملاً مخلوط شامل 40% علوفه و 60% کنسانتره استفاده کردند. جیره های آزمایشی شامل: 1-یونجه(20%)کاه گندم(20%)، 2- یونجه(20%) برگ خرما(20%)، 3-یونجه(20%) سیلاژ برگ خرما با 4 درصد اوره(20%). آزمایش به مدت 63 روز به طول انجامید. نتایج نشان داد که در همه تیمارها بجز گونه شیخالی میزان گاز تولیدی کمتر از یونجه بود و نرخ تولید گاز هم در همه تیمارها تفاوت معنی داری با یونجه داشت (05/0p<). همچنین میزان تولید گاز در تیمارها وابستگی بالایی با میزان تانن در آنها داشت. مصرف ماده خشک در بین تیمارها اختلاف معنی داری نشان داد و1886، 1901 و 2126 به ترتیب برای تیمار 1-3 بود. میانگین تولید شیر و ترکیبات شیر در بین تیمارهای مختلف بدون تغیر باقی ماند. در نتیجه می توان نتیجه گرفت که برگ خرما می تواند در مناطق با کمبود بارش و پوشش علوفه ایی بدون هیچ مشکلی به دام ها تغذیه شود.
مرضیه باقری نسب عبد المنصور طهماسبی
ایده استفاده از افزودنی های سیلاژ بهبود ارزش غذایی سیلاژ و کاهش اتلاف ماده خشک است.در این آزمایش مقایسه منابع افزودنی سیلاژ با روش تولید گاز،کیسه نایلون و قابلیت هضم ظاهری بر کاه کلزا برای تیمار های انتخاب شدصورت گرفت.کاه خرد و با آب و ملاس 2% فراوری شد سپس افزودنی ها شامل باکتری پلانتاروم ، سود 4%،اوره 4%،آنزیم تجاری ، مایع شکمبه در سه سطح 1، 2و 3 به آن اضافه شد. بعد از 45 روز سیلو ها باز شدند و ترکیب شیمیایی اندازه گیری شد. اندازه گیری فراسنجه های تجزیه پذیری و اندازه گیری پارامترهای تولید گازدر زمان های3،6،12،24،36،48،72 و 96انجام گرفت. اثر فراوری بر میزان الیاف نا محلول در شوینده خنثی همه تیمار ها معنا دار بود به جز تیمارهای اوره + ملاس،ملاس , باکتری + ملاس و آنزیم+ ملاس و همچنین تیمار سود + ملاس کمترین الیاف نا محلول در شوینده خنثی داشت. عمل آوری کاه با مواد قلیایی موجب شکست پیوند ها ی استری موجود در آن می شود در نهایت انحلال پذیری همی سلولز را افزایش می دهد و موجب کاهش میزان الیاف نا محلول در شوینده خنثی می شود . تیمار اوره +ملاس بالاترین مقدار پروتئین خام را دارا بود علت بالا بودن درصد پروتئین کاه کلزای فراوری شده با اوره به سبب افزودن اوره و ترکیب آمونیاک حاصل از تجزیه اوره درشرایط مرطوب و تشکیل کربنات آمونیوم می باشد. در تجزیه پذیری شکمبه ای پارامتر b از فراوری با سود +ملاس و مایع شکمبه 2+ملاس تاثیر پذیرفته بود و بالاترین مقادیر داشتند که تیمار سود+ملاس بالاترین نتایج را داشت و برای تیمار سود احتمالا تورم کاه، سلولز را برای میکروارگانیسم های شکمبه قابل دسترس تر کرده، در نتیجه بخش b در این تیمار افزایش یافته است در فراسنجه های تولید گاز فراسنجه b تیمار سود +ملاس و اوره +ملاس بالاترین تولید گاز را داشتندعامل موثر تولید گاز بیشتردر تیمار اوره را احتمالا می توان به بالا بودن میزان ازت موجود دراین تیمار نسبت داد که موجب فراهمی ازت مورد نیاز برای میکروارگانیسم ها شده و فعالیت انها را تشدید می کند. -تیمار سود +ملاس بالاترین قابلیت هضم ظاهری ماده خشک داشت.