نام پژوهشگر: محمدرضا شاهرودی

بررسی پلور الیسم دینی و پاسخ به آن با تأکید بر آراء مفسران معاصر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده تربیت معلم قرآن مجید 1389
  محمد رحیم دیودل   محمدرضا شاهرودی

چکیده دیدگاهتکثرگراییبرون دینی،به این معنی است که، حقیقت دین متکثر است. برخیازمتفکران اسلامیایننظریهرابرگزیدهوبهاستنادبعضیازآیاتقرآن ‏براثبات آنپایفشرده‏اند. نگارندهدرپی آناستکهتکثرگرایی بروندینی را با استفاده ازدیدگاهمفسرانمعاصر مورد نقد و بررسی قرار دهد. دراینراستا،باآوردندیدگاه هایموافقانومخالفانوبهنقدکشیدنایندیدگاههاازمنظرمفسرانمعاصربهنقد این نظریهپرداخته شدهاست. ملاکانتخابمفسراندربررسیدیدگاه هایایشاندرموردپلورالیسمتوجهبهاینمکتبدین نگروطرحمباحثپلورالیسمدرآراءتفسیریایشانبودهاست. اینپایان نامهباروشیکتابخانه ایباتکیهبرمنابعاصلیدرسه فصلتنظیمشدهاستکهترتیبآنبهقرارذیلاست: کلیات، شاملتعریفلغویواصطلاحی پلورالیسم،گونه هایپلورالیسمدینی،پیشینهپلورالسمدینی و زمینه هاوعواملپیدایشپلورالیسمدینیمی باشد. درفصلاولمباحثپلورالیسمدینیازدیدگاهموافقانموردارزیابیقرارگرفتهاست. فصلدومبهمباحثپلورالیسمدینیازدیدگاهمخالفاناختصاصدادهشدهاست. درفصلسوم پلورالیسمدینیازدیدگاهمفسرانمعاصربهصورتمبسوطنقدوارزیابیشدهاست. درپایاننتیجه ایازمباحثارائهشدهاست.

بررسی تطبیقی مجازات اعدام در فقه و حقوق ایران با فرانسه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1390
  سعید صمدی محله   محمدصادق جمشیدی

مجازات اعدام در عصر حاضر با چالشهای فراوانی از سوی مخالفان مواجه گردیده به عنوان موضوع در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است و سعی شده دلائل عقلی و فقهی و حقوق آن مورد بررسی قرار گیرد. اینکه آیا مجازات اعدام با توجه به معیارهای سلب حیات انسان در عصر حاضر قابل توجیه است و این مجازات عامل بازدارنده و مفید است یا عامل خشونت زا، در این تحقیق تلاش شده پاسخ های منطقی به شبهات واشکالات وارده از زبان فقها و علمای فن داده شود که این پاسخ ها برگرفته از آیات و روایات و فقه اسلامی است و هدف آن اثبات حقانیت این مجازات است . روش تحقیق به صورت توصیفی و تحلیلی بوده و به روش کتابخانه ای به گردآوری اطلاعات از کتب و مراجع فقهی به طور خاص و مراجع حقوقی معتبر هم اقدام شده است . سپس با توجه به فرضیه ها به تجزیه و تحلیل اطلاعات مورد نظر پرداخته به سئوالات و ابهامات پاسخ داده ایم . نظر به اینکه موضوع تحقیق ، تطبیق حقوقی با کشور فرانسه را خواستار شده در فصل آخر به صورت اختصاصی قوانین مجازات کشور فرانسه و قانون مجازات اسلامی به صورت تطبیقی بررسی گردیده است. هدف از تحقیق اثبات حقانیت مجازات اعدام عنوان شده که در این پژوهش سعی شده با استفاده از منابع دینی و فقهی به این هدف دست پیدا کنیم . جرائم مستوجب اعدام در فقه و حقوق اسلامی سه دسته اند : دسته اول جرائمی که موجب قتل عمدی اشخاص شده و شخص مجرم مستحق اعدام است . دسته دوم جرائم حدی هستند که شرع مقدس مجازات برای آن جرائم از جمله اعدام را تعیین نموده است . دسته سوم اعدام های تعزیری مستند که در حقوق اسلامی مجوز آن صادر شده و فی المثل در باب قاچاق مواد مخدر به کار می رود. در متن تحقیق آثار و پیامدهای منفی حذف مجازات اعدام ذکر شده از جمله اینکه مخالفان بیشتر از روی احساسات و بر پایه برخی دلائل واهی و بی اساس اقدام به حذف این مجازات نمودند و در طول تاریخ دچار افراط و تفریط گردیدند گاهی مجازات فوق را به صورت خشن و بی رحمانه و افراطی اعمال و گاهی کلاً آن را کنار گذاشته اند در حالی که شرع مقدس اسلام این حکم را همانند سایر احکام از روی حکمت تشریع نموده است.

تعارضات آیات تورات (اسفارخمسه) با آیات قرآن کریم در حوزه اعتقادات(توحید ، معاد ، نبوت)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی تهران 1390
  محسن محزون   محمدرضا شاهرودی

چکیده از جمله مسائل مهمی که امروزه در مورد ادیان مطرح است، محتوای کتب مقدس و میزان اعتماد به آنهاست. در این پژوهش سعی شده کتاب مقدس مورد نقد و بررسی قرار گرفته و با تنها کتاب آسمانی که تا به امروز خدشه ای بر آن وارد نشده، مقایسه گردد. این پایان نامه به بخشی از کتب مقدس یهودیان و مسیحیان یعنی تورات (پنج کتاب اول یا همان اسفار خمسه) پرداخته و در آن، آیات متعارض با قرآن کریم را در زمینه ی توحید، معاد و نبوت آورده است. در این مورد که تورات مورد بازنویسی قرار گرفته و بسیاری از آیات آن عوض شده، شکی نیست به گونه ای که با تطور و غور در آیات تورات این نکته به وضوح به چشم می آید. آخرین نسخه ی تورات که در دسترس ماست، چند صد سال پس از وفات موسی نگاشته شده و میان برخی از دانشمندان یهودی نیز اعتقاد بر این است که تورات کنونی نوشته ی موسی نیست و این مطلب با توجه به برخی عبارات موجود در آن به اثبات رسیده است. آیاتی که در تورات آمده و ما به عنوان متعارض با آیات قرآن به حساب آوردیم، بیش تر پیرامون توحید می باشد. در این آیات، خدا به حالت جسمانی نشان داده شده است؛ حالتی که در شأن خداوند تبارک و تعالی نیست. همچنین به خداوند نسبت های دروغ نیز وارد شده است. در تورات کنونی هیچ سخنی از معاد و یا بهشت و دوزخ به میان نیامده و پاداش و کیفر کردارها، این جهانی است. در حوزه-ی نبوت نیز تورات کنونی به انبیای الهی تهمت های ناروایی نسبت داده است. بنابر این آنچه در تورات آمده، تحریفاتی است که به آن راه پیدا کرده و این تعارضات، اعتبار این کتاب را از بین برده است. کلید واژه ها: قرآن، تورات، تعارض، عهد عتیق، توحید، معاد، نبوت.

بررسی وتحلیل خانواده های ذکر شده در قرآن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی تهران 1390
  مهدی یحیی پور   محمدرضا شاهرودی

خانواده به عنوان یک نظام،تشکیل دهنده ی اجزای اساسی نظامی بزرگتر به نام جامعه است واز آن رو که سعادت هر مجموعه ای در گرو سلامت اجزای تشکیل دهنده ی آن است می توان به نقش مهم خانواده در سرنوشت جامعه پی برد. مسأله ی اصلی این نوشتار آن است که نگارنده پس از بررسی هر یک از خانواده های مذکور در قرآن،به علت یا علل رشد یا انحطاط آن پرداخته و نقش عواملی چون:دقت در انتخاب همسر،مدیریت اندیشه محور ،مسولیت شناسی اعضای خانواده در برابر سرنوشت یکدیگر،گفتمان خردورزانه،تکریم والدین،کار وتلاش، خدامحوری،رعایت عدالت بین فرزندان،در نظر گرفتن اولویت های تربیتی،وقت شناسی در تربیت فرزند، پنددهی خیرخواهانه،ادب و مهرورزی، توجه به موقعیت اجتماعی شوهر از جانب همسر و به کار گیری عقلانی عاطفه و احساس در شوهر داری را در تحقق جنبه های تعالی خانواده بسیار موثر دانسته؛و عواملی چون:ناامیدی،حسادت،تکبر و غرور،عدم هماهنگی زوجین در امر تربیت،احساس کم مهری از ناحیه ی فرزندان،بی عدالتی مادی و معنوی بین فرزندان و اعتقاد و باور ناصواب والدین را دارای تاثیری شگرف در نابسامانی خانواده می داند. نگارنده در پایان و در فصلی جداگانه_ هر چند به اختصار_ به موضوع طلاق پرداخته،دادگاه خانوادگی، نگه داشتن عده و عدم خروج یا اخراج زن از خانه در طلاق رجعی را از جمله راههای پیشگیری از طلاق می داند. کلید واژه ها: خانواده،قرآن،انبیاء،تربیت،طلاق.

تحلیل آثار متقابل سرمایه گذاری خارجی ایران در آفریقامطالعه موردی مزیت های سرمایه گذاری ایران در کنیا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه امام صادق علیه السلام - دانشکده اقتصاد و معارف اسلامی 1391
  حسین رضوی پور   محمدرضا شاهرودی

چکیده: این پایان نامه با هدف هدف بررسی امکان سرمایه گذاری هر چه بیشتر کشورمان در آفریقا، علی الخصوص کنیا، بیان ضرورت سرمایه گذاری ایران در کشوری دیگر، برای رهایی از بیماری هلندی؛ یافتن نکاتی آموزنده در مورد تجربه ی تلاش های دیگران برای جذب سرمایه گذاری خارجی؛ آشنایی هر چه بیشتر مخاطب با اقتصاد آفریقا و واقعیت های حاکم بر آن و یافتن راهکارها و بسته های سیاستی بهتری برای جذب سرمایه گذاری خارجی در کشور به نگارش در آمده است. سئوالات این پژوهش به شرح زیر می باشد: نفس سرمایه گذاری مستقیم خارجی چه منافعی برای کشور سرمایه گذار، علی الخصوص کشورمان، و برای کشور میزبان سرمایه، علی الخصوص کشور کنیا در بر خواهد داشت؟ آیا سیاست های اتخاذ شده جهت جذب سرمایه گذاری خارجی، توانسته است به آفریقا به طور کل، و کنیا به طور اخص، در جهت زدودن فقر از چهره ی اقتصادشان کمک شایانی بکند؟ چه آثار منفی احتمالی، و مخاطراتی می تواند در برابر کشورهای سرمایه گذار و سرمایه پذیر وجود داشته باشد؟ ایران به عنوان کشوری سرمایه گذار، برای کنیا چه مزیتی نسبت به سایرین دارد، و کنیا به عنوان کشوری سرمایه پذیر چه مزیتی برای کشورمان ایران دارد؟ یافته های این پژوهش بیان می دارد که سرمایه گذاری خارجی برای کشورمان، به واسطه ی ابتلای اقتصاد کشور به بیماری هلندی، از ارزش و اهمیت فراوانی برخوردار است. البته این مزیت و التزام، بلامنازع و بدون حد و حصر نیست. بلکه میزان خاصی از سرمایه گذاری مستقیم در خارج از کشور، با توجه به شاخص هایی که در متن بخش چهارم توصیه شده است، توصیه می شود. همچنین سرمایه گذاری مستقیم ایران در آفریقا، علی الخصوص در کنیا، علاوه بر منافع اقتصادی فراوان و مزیت های اقتصادی در مقایسه با سایر گزینه های پیش رو برای هر دو طرف ، می تواند گامی موثر در جهت پیشبرد اهداف عالی و متعالی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، در جهت رفع فقر از مستضعفین تمام عالم، و زمینه سازی برای ظهور حضرت ولی عصر (ارواحنا لتراب مقدمه الفدا) داشته باشد. کلیدواژه ها: سرمایه گذاری، سرمایه گذاری خارجی، آفریقا، کنیا

شاخص های اقتصادی توریسم مذهبی:مطالعه تطبیقی ایران با سوریه، عربستان و واتیکان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه امام صادق علیه السلام - دانشکده اقتصاد و معارف اسلامی 1385
  امیرعلی صالحی   محمدرضا شاهرودی

امروزه صنعت جهانگردی و گردشگری توسعه بسیاری یافته و یکی از عوامل موثر در افزایش درآمد ملی،توزیع عادلانه درآمد و ترویج فرهنگی موثر بوده است و با پیشرفت علم و تکنولوژی و گسترده شدن فضاهای تخصصی امروزه این صنعت مهم بصورت کاملا تخصصی برنامه ریزی و اداره می گردد. تورهای ورودی و خروجی ، تورهای مذهبی ، جامعه شناسی ،غارنوردی،کوه نوردی ،اکو توریسم،آب درمانی و ... همه و همه قسمت هایی از این صنعت بزرگ و اشتغال زا می باشد. تورهای نمایشگاهی ،پزشکی ،پروسه اخذ ویزا و تهیه بلیط هواپیما از عوامل موثر در ایجاد درآمد و افزایش اشتغال در کشور می باشد. با توجه به جنبه تخصصی و فرهنگی تورهای مذهبی و گستردگی جمعیت مسلمان در جهان این تحقیق بدنبال آن است که بصورت تطبیقی پتانسیلهای موجود جذب توریسم مذهبی در کشور و تاثیرات آن بر عوامل اقصادی را بررسی نمود. و بصورت همزمان ظرفیت جذب توریسم مذهبی ایران را با کشورهای مانند عربستان ،سوریه و عراق مقایسه نماید . مانند دیگر بازارها عرضه و تقاضا دو عامل عمده در صنعت گردشگری محسوب می شوند. در صنعت گردشگری خریدار تور به عنوان طرف تقاضا بدنبال حداکثر کردن مطلوبیت خود با توجه به محدودیت های موجود مانند بودجه ،زمان ،بعد مسافت ،آب و هوا و غیره می باشد و طرف عرضه و فروشندگان تورها بعنوان قسمت عرضه بازار بدنبال حداکثر کردن سود خود می باشند . با درنظر گرفتن محدودیت های طرف عرضه و تقاضا این تحقیق به این نتیجه می رسد که نگاه ویژه بصنعت جهانگردی تخصصی بالاخص تورهای مذهبی با توجه به پتانسیلهای موجود در کشور در شهرهای مشهد،قم ،شیراز واصفهان ... می تواند تاثیر بسزایی در افزایش سطح در آمدها ،ایجاد اشتغال و توزیع عادلانه ثروت در کشور داشته باشد . با مجزا نمودن عربستان که با وجود مکه مکرمه دارای شاخصه های منحصربه فرد در جذب توریسم مذهبی می باشد براساس آمار می بنیم کشور سوریه با توجه به ایجاد زیر ساخت های مناسب و فراهم نمودن اندکی تسهیلات توانسته است در جذب جهانگردان و ترویج فرهنگ سفر گوی سبقت را از کشور ایران برباید. لذا توجه به فراهم نمودن امکانات مناسب گردشگری مانند هتل،مهمانسرا،رستوران و حمل و نقل جاده ای مناسب و استفاده از پتانسیلهای کامل کشور در زمینه برگزاری جشنهای مذهبی ،مراسم عبادی و ... می توانیم از این مهم در پیشرفت و توسعه کشور استفاده نماییم. واژگان کلیدی: گردشگران ورودی- گردشگران خروجی- تورهای تخصصی: تورهای مذهبی و جامعه شناسی- اکوتوریسم - تورهای نمایشگاهی

تأثیر زمان (دوره)، زبان و فرهنگ درشناخت صفات مشترک خدا و انسان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1391
  راضیه نوری   محمدرضا شاهرودی

بحث شناخت صفات مشترک خدا و انسان از دیرباز در بین متفکران دینی رایج بوده است و پیشینه آن به دوره افلاطون می رسد؛ اما اینکه سه مقوله زمان، زبان و فرهنگ را در شناخت این صفات دخیل بدانیم بحث ن و وجدیدی است و از آنجا که خداوند در سوره (بقره / 30) انسان را خلیفه خود بر روی زمین معرفی کرده، لازم است با توجه به گذر زمان، رشد زبان و فرهنگ به این سوالات پاسخ داده شود؛ چگونه انسان امروزی با خالق خویش ارتباط برقرار می کند؟ چگونه انسان می تواند خد را متخلق به خلق الهی کند؟ به همین منظور لازم است تا پژوهشی به عمل آید و در آن به نقش زمان، زبان و فرهنگ در شناخت اینگونه صفات پرداخته شود و راه برای شناخت عموم مردم عصر حاضر هموار گردد. بر همین اساس، پژوهش در پیش روی، به سه موضوع کلی پرداخته است؛ اول اینکه آیا قرآن بر فرهنگ و زبان مردم عرب تاثیر گذاشت؟ آیا مردم جوامع غیر عرب توانستند با قران ارتباط برقرار کنند؟ نهایت اینکه نقش زمان، زبان و فرهنگ در شناخت صفات مشترک خدا و انسان چیست؟ بررسی های به عمل آمده ما را به این نتیاج رهنمون کرد که: قرآن بر زبان و فرهنگ مردم عرب تاثیر گذاشته و آنها را اصلاح کرد، شناخت خدا و صفات مشترک خدا و انسان بر هر فرد عرب و غیر عرب توسط سه عامل شناخت عقل، دل و فطرت که عمومی هستند، مسیر است و نهایت اینکه زمان ظرف تغییر است و در کنار زبان و فرهنگ و به عنوان مکمل هم موجبات فهم بهتر جوامع امروزی را فراهم می آورند.

اعراب و بلاغت خطبه152 تا 160نهج البلاغه
پایان نامه سایر - دانشکده علوم حدیث 1391
  راضیه تاجری   عبدالرسول

چکیده: إعراب همان تطبیق قواعد مسلم نحوی با متون برجسته زبان و ادبیات عرب است که در نتیجه باعث شناخت وجوه مختلف معنای وظیفی یک لفظ در جمله می شود. پرداختن به إعراب در قرآن و احادیث در بهره گیری درست از مفاهیم والا و مضامین عالی این دو منبع پرفیض نقش اساسی دارد؛ زیرا بدون توجه به آن درک صحیح نصوص و متون ادبی میسر نیست و هرگونه خطای إعرابی ممکن است به فهم نادرست سخن منتهی شود به گونه ای که از مقصود گوینده و نویسنده کاملاً بدور باشد. در این پژوهش خطبه های152 تا160 نهج البلاغه از جهت إعراب و بلاغت، مورد بررسی و کاوش قرار گرفته است و در کنار پرداختن به این دو موضوع که از شاخصه های مهم در فهم صحیح یـک متن هستند، میزان اثر گذاری این دو مهم (وجوه إعرابی وتحلیل و بلاغی) در فهم مراد امیرالمومنین7 مورد بررسی قرار داده شده است. به این نحو که در بخش إعراب، نقش دستوری مفردات و جملات مورد بررسی قرار گرفته, نیز اختلافات نحوی در حد و حوصل? این پایان نامه استخراج شده است؛ سپس در بخش بلاغت، با مدّ نظر قرار دادن آموزه های سه حوز? معانی، بیان و بدیع، نکات و بررسی های لازم در هر یـک از این حوزه ها در خطبه های فوق الذکر بیان گردیده و موارد اختلافی آن بررسی شده است.

اعراب و بلاغت نهج البلاغه (خطبه 111 تا 122)
پایان نامه سایر - دانشکده علوم حدیث 1391
  مرضیه خابوری بادی   محمدرضا شاهرودی

بررسی سخنان حضرت علی× در نهج البلاغه، بطور کامل و ازهمه جهات برای مدت کوتاه، امکان پذیر نیست؛ لذا این پایان نامه در خلال پرداختن به دو موضوع إعراب و بلاغت، که از شاخصه های مهم در ارزش گذاری یـک متن هستند، تأثیراین دو موضوع را در خطبه های(111 الی122)، مورد بررسی قرار داده است. تا در پی این بررسی، به این سوال پاسخ دهد که آیا نکات وشاخصه های اعرابی و بلاغی موجود در این کتاب شریف، در فهم مقصود امیر مومنان علی×اثرگذار است یا خیر؟ از این رو، به منظور دست یابی به این اثرگذاری، ابتدا در بخش إعراب، مفردات و جمل بررسی و نیز نکات شاخص وبرجسته نحوی تا حدّ امکان استخراج شده است؛ و سپس در بخش بلاغت، با مدّ نظر قرار گرفتن هر سه حوز? معانی، بیان و بدیع، نکات و موضوعات مهم در هر یـک از این حوزه ها بررسی شده است. آنچه از پس این بررسی ها نمایان گردید این است که بدون توجه به نکات اعرابی وبخصوص بلاغی متن نهج البلاغه،نمی توان برداشت صحیح وقابل قبولی از سخنان امام علی(×)، داشت. همچنین با توجه به اختلافات در حوزه اعراب وبخصوص بلاغت، گاهی می توان اذعان کرد؛ که در برداشت از مراد اصلی حضرت به اشتباه رفته اند. بنابراین؛ برای هرگونه برداشت از سخنان حضرت ، باید توجه خاص به این دوحوزه (اعراب، بلاغت)، مبذول داشت. کلید واژه ها: إعراب، بلاغت، نهج البلاغه.

تأثیر تغییرات فضای کسب و کار در بخش تجارت خارجی بر حجم تجارت خارجی کشور ایران و کشورهای با درآمد متوسط رو به بالا طی سال های 2005-2009، ارائه توصیه های سیاستی برای بخش تجارت خارجی ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه امام صادق علیه السلام - دانشکده اقتصاد و معارف اسلامی 1390
  سعید متموّل   محمدرضا شاهرودی

چکیده: بانک جهانی در دهه اخیر فضای کسب و کار در بخش تجارت خارجی را به عنوان عاملی تأثیرگذار در توسعه تجارت خارجی شناسایی نموده است و به منظور پایش این فضا، برخی از عوامل محیطی که بر عملکرد بنگاه های اقتصادی در بخش تجارت خارجی اثر گذار است را تحت عنوان «شاخص سهولت انجام تجارت فرامرزی» مورد بررسی قرار می دهد. در تحقیق پیش رو با ارائه یک مدل کمّی با ساختار مدل های جاذبه ای تعمیم یافته و با استفاده از روش داده های پانل، رابطه میان تغییرات شاخص مذکور و حجم مبادلات صادراتی و وارداتی مورد بررسی قرار گرفت به نحویکه سه متغیر توضیحی شامل زمان، هزینه و تعداد اسناد لازم برای انجام یک فرایند صادراتی یا وارداتی، به همراه سایر متغیرهای متعارف نظیر تولید ناخالص داخلی، فاصله دو کشور از یکدیگر، همسایگی، زبان مشترک و محصور بودن در خشکی، مدلی را تشکیل می دهند که درصدد است تغییرات حجم تجارت خارجی کشور ایران و 62 شریک تجاری اصلی اش را در بازه زمانی 2009-2005 توضیح دهد. نتایج تخمین مدل، اثر منفی هزینه فرایند تجارت را بر واردات و صادرات ایران طی دوره مذکور- مطابق با فرضیه اصلی تحقیق- تأیید می کند و رابطه معناداری برای متغیرهای متعارف مدل شناسایی نموده است. در مقابل، رابطه معناداری برای دو زیر شاخص اسناد تجاری و زمان فرایند تجارت در «شاخص سهولت انجام تجارت فرامرزی بانک جهانی» در مدل اصلی تحقیق شناسایی نشده است که می توان آن را به وجود اشکالات ساختاری در نحوه محاسبه دو شاخص مذکور توسط بانک جهانی تفسیر نمود. با این وجود با توجه به صراحت مدل کمّی تحقیق مبنی بر اثر سوء رشد هزینه های فرایند انجام تجارت خارجی بر حجم تجارت خارجی ایران در سال های اخیر، لازم است دولت و نهادهای ذیربط اقداماتی را آغاز کنند که منجر به کاهش هزینه های انجام فرایند تجارت و تسهیل کسب و کار در این حوزه گردد. واژگان کلیدی: فضای کسب و کار – تجارت خارجی – هزینه های تجارت - شاخص سهولت کسب و کار – مدل جاذبه ای تعمیم یافته – داده های پانل

اثرات کاهش تعرفه ها بر توزیع درآمد خانوارهای شهری و روستایی با استفاده از الگوی تعادل عمومی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه امام صادق علیه السلام - دانشکده اقتصاد و معارف اسلامی 1389
  محمد میرزاده   محمدرضا شاهرودی

سیاست های آزادسازی تجاری(کاهش تدریجی تعرفه ها و در نهایت رسیدن به مرحله حذف یارانه های صادراتی، حذف یا کاهش موانع تعرفه ای و محدودیت های غیرتعرفه ای)، پیشنهادی سازمان تجارت جهانی، اثرات مهمی بر بخش های اقتصادی کشورهای ناظر و عضو گذاشته و در این راستا اصلاحات تجاری گسترده ای در ایران(طی برنامه های دوم، سوم و چهارم توسعه) صورت گرفته است. در این مطالعه، اثر کاهش تعرفه های وارداتی بر توزیع درآمد خانوارهای شهری و روستایی در چارچوب مدل تعادل عمومی قابل محاسبه، (cge) مورد بررسی قرارگرفته است و پایه آماری آن جدول داده-ستانده 1380 می باشد که از طریق اعمال سناریوهای مختلف کاهش نرخ تعرفه در بسته نرم افزاری gams شبیه سازی گردیده و واکنش برخی متغیرهای اقتصادی (توزیع درآمد، رفاه خانوارها و قیمت کالاها) مورد ارزیابی قرار گرفته است. مدل های تعادل عمومی قابل محاسبه بر خلاف مدل های تعادل جزئی، مدل های چندبخشی بوده و از مهمترین روش ها در تجزیه و تحلیل آثار سیاست های مختلف اقتصادی نظیر تغییر در نرخ مالیات، تغییر در تعرفه ها و غیره محسوب می شوند. استفاده از الگوهای تعادل جزئی منطقی به نظر نمیرسد چرا که الگوهای تعادل جزئی فقط به بررسی یک بازار یا یک بخش مشخص در اقتصاد پرداخته در حالی که کاهش تعرفه ها تمام بخش های اقتصادی را تحت تأثیر قرار می دهد. نتایج تحقیق حاضر، نشان می دهد که تعدیل تعرفه های وارداتی در چارچوب تعادل عمومی قابل محاسبه، ضمن بهبود رفاه خانوارهای شهری و روستایی، آثار مثبتی بر درآمد مصرف کنندگان دارد.