نام پژوهشگر: ایرج محمدپور بلترک
فروغ کیانی شاهوندی احمدرضا خسروپور
پیریدین¬های کرونکه و پیریدین¬هایی که دارای استخلاف آریل هستند واسطه¬های بسیار مفیدی در سنتز داروها به شمار می¬آیند. این ترکیبات در کشاورزی بعنوان علف کش و آفت کش و در پزشکی بعنوان عوامل ضد التهاب، داروی درمان مالاریا، داروی صرع و داروی بیهوشی نیز استفاده می¬شوند.این ترکیبات بطور گسترده به عنوان لیگاند در تهیه کمپلکس¬ها نیز بکار می¬روند. تری¬آریل¬پیریدین¬ها توانایی تشکیل پیوند هیدروژنی و توانایی کوردینه شدن داشته و به خاطر توانایی تشکیل پیوند پای واحدهای ساختاری مهمی در شیمی مولکول¬های حجیم محسوب می¬شوند. از این رو سنتز این ترکیبات دارای اهمیت می¬باشد. پیریدین¬هایی که در موقعیت¬های 2،4،6 دارای استخلاف آریل هستند (پیریدین¬های کرونکه)، به روش¬های مختلفی سنتز می¬شوند. در این پایان نامه روشی کارآمد و البته سبز برای سنتز 2،4،6- تری آریل پیریدین¬ها ارائه شده است. در این روش 2،4،6- تری آریل پیریدین¬ها از واکنش آلدهیدهای آروماتیک، مشتقات استوفنون و آمونیوم استات در حضور مایع یونی 1- بوتیل-3- متیل ایمیدازولیوم تترافلئوروبورات در شرایط بدون حلال تحت تابش ریزموج با بازده بسیار خوب بدست می¬آیند. انجام واکنش در محیط مایع یونی سبب می¬شود که واکنش در زمره واکنش¬های سبز قرار بگیرد.مزایای استفاده از تابش ریزموج برای انجام واکنش شامل کاهش زمان واکنش، افزایش بازده محصول و جداسازی آسان می¬باشد.در مرحله بعد واکنش تاندم سنتز پیریدین¬های کرونکه برای نخستین بار بررسی شد. بر اساس مطالعه انجام شده روشی آسان و تک ظرف بر اساس واکنش چند جزئی بنزیل الکل¬ها، 1- فنیل اتانول و آمونیوم استات بوسیله سیستم مایع یونی دو جزئی1- بوتیل-3- متیل ایمیدازولیوم تترافلئوروبورات و n- متیل ایمیدازولیوم نیترات برای تهیه پیریدین¬های کرونکه تحت تابش ریز موج ارائه گردید.
محمد مهدوی شهرام تنگستانی نژاد
ترکیبات کربنی سولفونه شده جایگزین های مناسبی برای سولفوریک اسید می باشند. سنتز کربن های سولفونه به عنوان ترکیباتی نوید بخش، امیدهای جدیدی را برای تولید کاتالیست هایی با ویژگی های مطلوب در فرایندهای کاتالیستی ناهمگن به وجود آورده است. از واکنش انواع مختلف ترکیبات قندی طبیعی مانند گلوکز، ساکارز، نشاسته، سلولز، صمغ عربی و غیره با سولفوریک اسید، در طی فرایندهای همزمان سولفونه کردن، آبگیری و کربنی شدن، کاتالیست کربن سولفونه سنتز، جداسازی و خالص سازی شد و با روش های طیف سنجی زیرقرمز، آنالیز حرارتی، آنالیز عنصری، پراش اشعه ایکس، میکروسکوپ الکترونی، تیتراسیون ph متری اسید- باز و اندازه گیری سطح ویژه شناسائی شد. عملکرد کاتالیست سنتز شده در واکنش های مختلف و نوعاً در تهیه ترکیبات دارویی که در سنتز آن ها خلوص نهایی محصول و عدم استفاده از حلال های سمی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است، مورد بررسی قرار گرفت. این کاتالیست برای سنتز برخی ترکیبات دارویی مانند دی هیدروپیریمیدینون ها، دی بنزوزانتن ها، آمیدوآلکیل نفتول ها، ایمیدازولین ها، اکسازولین ها و کومارین ها که از نظر داروئی و صنعتی حائز اهمیت می باشند، استفاده شد. در دیگر جنبه های شیمی سبز نظیر فرایندهای سنتز بدون حلال و انجام واکنش تحت شرایط فراصوت، تاثیر و عملکرد کاتالیست ساخته شده بر روی کاهش زمان سنتز و افزایش بازده محصول واکنش ها مورد بررسی قرارگرفت.
فاطمه بهرامی طاقانکی ایرج محمدپور بلترک
تترا هیدرو کینولین ها واحد های ساختاری رایجی در ساختار بسیاری از ترکیبات طبیعی و عوامل دارویی بوده و دارای طیف گسترده ای از فعالیت های بیولوژیکی می باشند. ترکیبات تترا هیدرو کینولینی به عنوان عوامل ضد تومور، ضد انگل، ضد درد، آنتی بیوتیک و نیز به عنوان داروی موثر در درمان مالاریا شناخته شده اند. با توجه به اهمیت این ترکیبات روش های زیادی برای تهیه تترا هیدرو کینولین ها گزارش شده است. در این پایان نامه روشی کارآمد و سبز برای سنتز دسته ای از تترا هیدرو کینولین های استخلاف دار در موقعیت 2و4 ارائه شده است. روش های قبلی ارائه شده برای تهیه این ترکیبات دارای معایبی از قبیل استفاده از حلال های سمی و زمان طولانی انجام واکنش بوده اند. در این پایان نامه تتراهیدروکینولین های استخلاف دار در موقعیت 2 و 4 از طریق واکنش مشتقات آنیلین و (-)-6،4،3 - تری-o-استیل-d-گلوکال در حضورticl3otf تثبیت شده بر روی مایع یونی1- بوتیل-3- متیل ایمیدازولیوم برماید در محیط آبی تحت شرایط حرارتی تهیه شده اند. در مرحله بعد انجام واکنش تحت تابش ریزموج مورد بررسی قرار گرفته که منجر به کاهش زمان انجام واکنش شده است. از محاسن این روش سنتزی، کارایی، سازگاری با محیط زیست و زمان کوتاه انجام واکنش می باشد
ریحانه کاردان پور مجید مجید مقدم
چکیده یکی از واکنش های رایج در شیمی آلی، واکنش های محافظت گروه های عاملی می باشد، که در طی آن، گروه عاملی به وسیله ی یک عامل محافظت کننده، محافظت می شود. در بسیاری از موارد، فرایند محافظت به سختی و در مدت زمان طولانی انجام می شود، به همین خاطر نیاز به حضور یک کاتالیست برای انجام این واکنش ها لازم به نظر می رسد. در طبقه بندی امروزی، مواد زئولیتی در زمره مبادله کننده های یونی، جاذب ها و کاتالیست ها قرار می گیرند. زئولیت ها قالب های مناسبی برای تثبیت کمپلکس های فلزی بوده و دو خاصیت جالب توجه دارند. اول این که اندازه منفذ آن ها نزدیک به ابعاد ملکول ها است و بنابراین اغلب با ملکول های مجزا یا تقریبا با چند ملکول در یک زمان سروکار داریم. این تفکیک محل، مانع تشکیل توده های بزرگ و تجمع های ملکولی می شود. دوم این که سیستم منفذی اجازه می دهد ملکول ها از نظر فضایی سازمان دهی شوند. در این پایان نامه برای شبیه سازی شیمی شبه حیاتی، متالوکمپلکس های محبوس در زئولیت بررسی شدند و خودسامان های ابر ملکول با پایه زئولیت سنتز شدند. در همه حالات ملکول ها داخل ابرقفس حبس شده و در نتیجه رفتار متفاوتی از حالت محلول و توده ای از خود نشان دادند. در این تحقیق، مولیبدو فسفریک اسید و تنگستو فسفریک اسید محبوس در زئولیت yآلومینیوم زدایی شده به روش سنتز کشتی در بطری تهیه شدند. متالوکمپلکس های حاصل توسط تکنیک های ft-ir،tga ، xrd،xrf ، sem،uv-vis ، icp، aas و xrf شناسایی شدند. فعالیت کاتالیتیکی مولیبدو فسفریک اسید و تنگستو فسفریک اسید محبوس در زئولیت آلومینیوم زدایی شده در واکنش های محافظت انواع الکل ها و فنول ها در دمای محیط بررسی گردید. به این منظور محافظت کننده های مختلفی به کار گرفته شد. ابتدا با استفاده از عامل محافظت کننده ی هگزا متیل دی سیلازان واکنش محافظت الکل ها انجام شد. بازده های عالی 70 تا 98 درصد به دست آمده در زمان های کوتاه در این واکنش، نشان دهنده ی نقش کاتالیستی موفق این کاتالیست ها می باشد. در ادامه ترکیبات دی هیدرو پیران و استیک انیدرید به عنوان عامل محافظت-کننده مورد استفاده قرار گرفت و به ترتیب بازده های عالی 60 تا 85 درصد و 70 تا 93 درصد به دست آمد. در اکثر موارد اثر مقدار کاتالیست و اثر حلال مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که همه سیستم های کاتالیتیکی بسیار پایدار بوده و قابلیت بازیابی و استفاده مجدد را دارند. کلید واژه ها : ملکول های مجزا، متالو کمپلکس های محبوس شده، شیمی شبه حیاتی، زئولیت آلومینیوم زدایی شده، محافظت الکل ها، هگزا متیل دی سیلازان، دی هیدروپیران، استیک انیدرید
مریم ذاکری ایرج محمدپور بلترک
چکیده در این تحقیق کاتالیست منگنز(iii) تترافنیل پورفیرین کلراید،[mn(tpp)cl]، بر روی بستری از نانولوله های کربنی چند دیواره قرار گرفت و فعالیت کاتالیستی آن در اپوکسایش آلکن ها بررسی شد. برای این منظور از نانولوله های کربنی چند دیواره دارای گروه های اسیدی استفاده گردید. در مرحله اول گروه های اسیدی توسط تیونیل کلراید به گروه اسیدکلراید تبدیل شده، سپس جهت اتصال به منگنز پورفیرین آمین هایی با دو جایگاه کئوردیناسیون مانند 4- آمینوفنول، 4- آمینوپیریدین، 2- آمینوتیازول و 2- آمینوبنزایمیدازول مورد استفاده قرار گرفت. نگهدارنده های مورد استفاده از موقعیت محوری به کمپلکس منگنز(iii) تترافنیل پورفیرین متصل شدند. کاتالیست های [mn(tpp)cl@ap-mwcnt]، [mn(tpp)cl@apy-mwcnt]، [mn(tpp)cl@at-mwcnt] و [mn(tpp)cl@abi-mwcnt] به وسیله روش های uv-vis، ft-ir و sem شناسایی گردیدند. همچنین با استفاده از تکنیک های آنالیز عنصری، مقدار نیتروژن و منگنز موجود در کاتالیست اندازه گیری شد. پس از تهیه و شناسایی کاتالیست های ناهمگن [mn(tpp)cl@amin-mwcnt]، پیشرفت واکنش اپوکسایش آلکن های خطی وحلقوی متفاوت تحت شرایط به هم زدن مغناطیسی و تحت تابش فراصوت مورد بررسی قرار گرفت. برای این کار ابتدا شرایط واکنش مانند نوع اکسنده، حلال و مقدار کاتالیست بهینه شد و در نهایت سدیم پریدات به عنوان بهترین اکسنده و نسبت مساوی از آب و استونیتریل به عنوان بهترین حلال انتخاب گردید. این کاتالیست ها فعالیت بسیار بالایی را در اپوکسایش آلکن هایی نظیر سیکلواکتن، سیکلوهگزن، استایرن، 1-اکتن و 1- دودسن از خود نشان دادند. در گام بعدی قابلیت بازیابی کاتالیست ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که این کاتالیست ها قابلیت بازیابی و استفاده ی مجدد بالایی دارند. همچنین استفاده از امواج فراصوت زمان انجام واکنش ها را تا حد زیادی کاهش می دهد.
نیلوفر ایزدی بروجنی ایرج محمدپور بلترک
ایزوبنزوفوران-?(3h)-اُن ها (فتالیدها) دسته مهّمی از ترکیبات طبیعی اکسیژن دار هستند که به دلیل خواص بیولوژیکی و پزشکی فراوان, از اهمیّت ویژه ای برخوردار می باشند. علاوه بر کاربردهای دارویی, این ترکیبات به عنوان حد واسط های کلیدی و مهّم در سنتز اغلب هتروسیکل های پیچیده به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرند. نظر به اهمیّت این ترکیبات, تا کنون روش های متنوّعی برای سنتز ایزوبنزوفوران-?(3h)-اُن ها ارائه شده است. اغلب این روش ها دارای معایبی نظیر استفاده از اسیدها و بازهای قوی و خورنده, دمای بالا, زمان طولانی و استفاده از حلال های گران قیمت و سمّی می باشند. در این تحقیق یک روش مناسب, کارآمد و تک مرحله ای برای سنتز ایزوبنزوفوران-?(3h)-اُن-ها با استفاده از کاتالیست های لوئیس اسیدی سبز ارائه شده است. در سال های اخیر, مشتقات نمک های بیسموت و زیرکونیم به عنوان کاتالیست های با کارایی بالا برای سنتز ترکیبات آلی مورد توجه بسیاری از شیمیدانان آلی قرار گرفته اند. در این پایان نامه سنتز مشتقات ایزوبنزوفوران-?(3h)-اُن ها در حضور کاتالیست نمک های بیسموت(iii) و نمک های زیرکونیم(iv) تحت شرایط حرارتی و تابش ریزموج مورد بررسی قرار گرفته-است. برای این منظور, ابتدا فعالیّت کاتالیستی نمک های بیسموت(iii) نظیر بیسموت کلرید, بیسموت نیترات پنج آبه, بیسموت تریفلات و نمک های زیرکونیم(iv) نظیر زیرکونیم تتراکلرید, زیرکونیم اکسی کلرید هشت آبه و زیرکونیل تریفلات بر روی سنتز ایزوبنزوفوران-?(3h)-اُن ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که در بین نمک های بیسموت(iii) و زیرکونیم(iv), بیسموت تریفلات و زیرکونیل تریفلات فعالیّت بیشتری از خود نشان دادند. در مرحله بعد, شرایط واکنش نظیر دما و زمان واکنش, مقدار کاتالیست و توان دستگاه ریزموج بهینه گردید. سپس محصولات, تحت شرایط بهینه سنتز گردیدند. محصولات حاصل پس از جداسازی و خالص سازی, به وسیله روش های دستگاهی و با استفاده از خواص فیزیکی نظیر نقطه ذوب, مورد شناسایی قرار می گیرند.
رضوان شاهین ایرج محمدپور بلترک
بنزایمیدازول های 1،2-دواستخلافی دسته ی مهمی از ترکیب ناجورحلقه می باشند که در شیمی دارویی استفاده می شوند. این مولکول ها در ساختار برخی از ترکیبات داروئی مانند آستمیزول که خاصیت ضد حساسیت داشته یا تلمیزارتان به عنوان ضد فشار خون و همچنین ns5b به عنوان ضد ویروس هپاتیت c، وجود دارد. مشتقات بنزایمیدازول در ترکیبات طبیعی مانند کافئین و همچنین در ساختار dna وجود دارد. یکی از مهم ترین مشتقات طبیعی این ترکیباتribosyl-dimethyl benzimidazole n- است که به عنوان لیگاند محوری در ویتامین b12 یافت می شود. بنزایمیدازول ها به طور گسترده ای به عنوان عامل ضدقارچ در کشاورزی و به عنوان ضدانگل در دامپزشکی استفاده می شوند. روش کلی برای سنتز بنزایمیدازول های 1،2-دواستخلافی واکنش بین آلدهید و ارتوفنیلن دی آمین در غیاب عامل اکسنده می باشد که منجر به تولید دی ایمین و سپس مشتق های بنزایمیدازول ها دواستخلافی می گردد. جهت سنتز انتخابی 1،2-بنزایمیدازول های دواستخلافی از واکنش بین آلدهیدها با ارتوفنیلن دی آمین از کاتالیست های مختلفی استفاده شده است که از جمله می توان به سیلیکاسولفوریک اسید و پرولین، اگزالیک اسید، سیلکوتنگستیک اسید اشاره کرد. دراین پایان نامه روشی کارآمد برای سنتز بنزایمیدازول های دواستخلافی از طریق واکنش آلدهید و ارتوفنیلن دی آمین در حضور کاتالیست های زیرکونیوم تتراکلرید و زیرکونیوم تتراکلرید نگه داشته برروی بستر نانوسیلیکا ارائه شده است. کاتالیست زیرکونیوم تتراکلرید به علت در دسترس بودن، سمیت نسبتا پایین آن حائز اهمیت است. از این کاتالیست به عنوان لویس اسید نسبتا قوی در واکنش های آلی استفاده می شود، علاوه بر این استفاده از بسترهای نانو سیلیکا به دلیل ابعاد نانو ذرات، باعث افزایش سطح تماس با واکنشگر ها شده و اثر تسریع کننده ای در پیشرفت واکنش دارد. همچنین این کاتالیست ها قابلیت بازیابی خوبی از خود نشان می دهند که از نظر اقتصادی و زیست محیطی بسیار موثر می باشند. کلیدواژه ها: n- بنزیل بنزایمیدازول، فنیلین دی آمین
بهناز شفیعی علویجه ایرج محمدپور بلترک
چکیده 1-تیوکارباموئیل-5،3-دی آریل-5،4-دی هیدرو-h1-پیرازول ها ترکیبات هتروسیکلی مهمی هستند که از لحاظ دارویی و زیستی از اهمیت خاصی برخوردار می باشند. از این ترکیبات به عنوان دارو در درمان افسردگی، تنظیم کننده و تعدیل کننده اعصاب، ضد تشنج، ضد التهاب، ضد سرطان، ضد باکتری، قارچ کش و علف کش استفاده می شود. این ترکیبات بطور گسترده به عنوان لیگاند در تهیه ی کمپلکس هانیز بکار می روند. از این رو سنتز این ترکیبات دارای اهمیت زیادی می باشد. مشتقات 1-تیوکارباموئیل-5،3-دی آریل-5،4-دی هیدرو-h1-پیرازول، به روش های متعددی سنتزمی شوند. در این پایان نامه روشی کارآمد و سبز برای سنتز این دسته از ترکیبات از طریق واکنش بین کلکون ها و تیوسمی کاربازید در حضور مایع یونی تترا بوتیل آمونیوم هیدروکسید در شرایط بدون حلال تحت تابش ریز موج ارائه شده است. استفاده از تابش ریز موج برای انجام واکنش، باعث کاهش زمان واکنش، افزایش بازده محصول و جداسازی آسان می گردد. در مرحله ی بعد واکنش تاندم سنتز مشتقات 1-تیوکارباموئیل-2-پیرازولین برای نخستین بار بررسی شد. بر اساس مطالعه انجام شده روشی آسان و تک ظرف بر اساس واکنش چند جزئی آلدهید های آروماتیک، مشتقات استو فنون و تیوسمی کاربازید در حضور مایع یونی تترا بوتیل آمونیوم هیدروکسید برای تهیه مشتقات 1-تیوکارباموئیل-2-پیرازولین تحت تابش ریز موج ارائه گردید
بهاره پوراحمدی مجید مقدم
در سال های اخیر پیشرفت های زیادی در زمینه ساخت مدل های مصنوعی سیتوکروم 450p-، مانند پورفیرین ها و فتالوسیانین ها، حاصل شده است. در واقع کمپلکس های فلزات واسطه فتالوسیانین به عنوان کاتالیست های جذابی در واکنش های اکسایشی مطرح هستند، چون بر خلاف پورفیرین ها، تهیه آن ها در مقیاس وسیع ارزان تر می باشد. به دلیل نگرانی های زیست محیطی و توجه به اصول شیمی سبز، سنتز کاتالیست ها طبق قواعد شیمی سبز مورد توجه قرار گرفته است. همچنین انجام واکنش ها در حضور اکسنده های سبزی مانند اکسیژن مولکولی، از نظر اقتصادی و سازگاری با محیط زیست حائز اهمیت می باشد. بنابراین در این تحقیق منگنزفتالوسیانین (mnpc)، توسط مایع یونی تترابوتیل آمونیوم برمید (tbab) در شرایط بدون حلال سنتز شد و بر روی نگهدارنده نانوسیلیکا قرار گرفت. کاتالیست ناهمگن جدید[mnpc@nano silica] ، به وسیله روش های uv-vis، ft-ir و sem شناسایی گردید و برای اکسایش آلکن های مختلف با اکسنده سدیم پریدات در شرایط بهینه مقدار کاتالیست و حلال مورد بررسی قرار گرفت. این کاتالیست در مخلوط آب و استونیتریل تحت شرایط رفلاکس، بیشترین کارایی را برای این سیستم نشان می دهد. کاتالیست ناهمگن جدید آلکن های مختلف را با بازده 100- 2 درصد به اپوکسیدهای مربوطه تبدیل می کند. همچنین کبالت تتراسولفوفتالوسیانین (cotspc)، توسط امواج ریزموج در شرایط بدون حلال سنتز شد و بر روی نگهدارنده های سیلیکای اصلاح شده مانند نانوسیلیکای حاوی پروپیل آمونیوم و سیلیکای پروپیله پیوند شده به 1- متیل ایمیدازول قرار گرفت. کاتالیست های ناهمگن جدید ap-nanosio2]@[cotspc و sio2-mim]@[cotspc، توسط روش های uv-vis، ft-ir و sem شناسایی شدند. سپس از این کاتالیست های ناهمگن در واکنش اکسایش آلکیل آرن ها، در حضور اکسنده اکسیژن مولکولی استفاده شد. در این راستا اثر دما، مقدار کاتالیست و زمان بررسی گردید. این کاتالیست های ناهمگن جدید، آلکیل آرن های مختلف را با بازده 84-33 درصد در زمان 10 ساعت به کتون های مربوطه تبدیل می کنند. نتایج به دست آمده، بیانگر کارایی مطلوب سیستم های کاتالیستی طراحی شده در اکسایش هیدروکربن ها می باشد. همچنین این کاتالیست های ناهمگن دارای قابلیت بازیابی بودند.
بنفشه سامانی قلعه تکی ایرج محمدپور بلترک
ترکیبات کئوردیناسیون یا کمپلکس ها نقش بسیار مهمی در زندگی بشر دارند، که می توان کاربرد این ترکیبات را در فرایندهای بیولوژیکی، دارویی و پزشکی ملاحظه نمود. از ترکیبات آمیدی و کمپلکس های باز شیف به طور گسترده به-عنوان دارو در درمان سرطان و هپاتیت b استفاده شده است. در این تحقیق تعدادی از کمپلکس های باز شیف کبالت (+3) و لیگاندهای آمیدیn4 سنتز شده است. برای شناسایی این ترکیبات از تکنیک های ir، uv-vis، 1h nmr و در بعضی موارد از تکنیک single crystal x-ray استفاده نمودیم. طیف ir لیگاند های باز شیف پیک تیزی را در ناحیه cm-11618- cm-11612 نشان می دهند که در مورد کمپلکس های این ترکیبات، پیک ها به سمت اعداد موجی پایینتر انتقال می یابد که به دلیل کئوردینه شدن لیگاند به فلز و کاهش مرتبه پیوند و کاهش فرکانس ارتعاشی گروه ایمینی است همچنین در طیف ir لیگاندهای آمیدی سنتز شده پیک های شاخص این ترکیبات که مربوط به گروه های n-h و کربونیل است را به ترتیب در ناحیه های cm-1 3200- cm-13370 و cm-11570- cm-11650 نشان می دهد. طیف های 1h nmr بازهای شیف نیز وجود هیدروژن های هیدروکسی را در ناحیه ppm 14- ppm13 و حذف این پیک را در کمپلکس های این ترکیبات تایید می کند.در طیف 1h nmr لیگاندهای آمیدی سنتز شده نیز پیک های شاخصی در ناحیه حدود ppm10 و همچنین در ناحیه حدود ppm8 مشاهده می شود که به ترتیب مربوط به هیدروژن-های بنزآمیدی و آمیدی است. همچنین در این تحقیق، برای اولین بار از کاتالیست تنگستوفسفریک اسید تثبیت شده بر روی سطح نانوسیلیکاژل جهت سنتز آزلاکتون ها به عنوان پیش ماده و همچنین در سنتز لیگاندهای آمیدی استفاده شد.این سنتزها دارای مزیتهایی از قبیل کوتاه بودن زمان واکنش، بازده عالی محصولات، عدم استفاده از حلالهای آلی و سمی، سهولت جداسازی و خالص سازی محصولات میباشند.
زهرا ساعدی مجید مقدم
طراحی کاتالیست های ناهمگن فعال انتخابی و قابل بازیابی، هدف چالش برانگیز در واکنش های اکسایشی کاتالیستی است. اخیراً دسته ی جدیدی از کاتالیست های ناهمگن بر پایه ی اسکلت های فلز- آلی (دسته ی جدیدی از مواد متخلخل هیبریدی فلز- آلی با ساختار شبکه ای نامتناهی) به عنوان کاتالیست های ناهمگن اکسایشی گزارش شده اند. در این تحقیق، سه دسته کاتالیست نانومتخلخل و ناهمگن بر پایه اسکلت های فلز- آلی به روش های حلال حرارتی و آب حرارتی سنتز شدند. فعالیت کاتالیست های سنتزشده در واکنش های اکسایش آلکن ها و حلقه گشایی اپوکسیدها مورد بررسی قرارگرفت. گونه های سنتزشده عبارتند از: 1- اسکلت های فلز- آلی inof و mil-101 2- گونه های محبوس شده درون اسکلت های فلز- آلی: - منگنز پورفیرین های محبوس شده درون اسکلت inof (mnps@inof): mnp= mn(tpp)cl, mn(tpps)oac, mn(tpyp)oac, mn(tetpyp)i5 - مولیبدن هگزاکربونیل محبوس شده درون اسکلت inof (mo(co)6@inof) - هتروپلی آنیون های محبوس شده درون اسکلت mil-101 (m-poms@mil-101): m-pom= co-pom, zn-pom, v-pom, pma, pta 3- مولیبدنیل استیل استونات الحاق شده درون اسکلت inof به عنوان جزء ساختاری (moo2(acac)2-inof) در بخش اول این تحقیق، بر اساس روش حلال حرارتی ساختارهای اسکلتی inof، mo(co)6@inof، moo2(acac)2-inof و mnps@inof سنتز شدند و فعالیت آن ها در اکسایش آلکن ها با اکسیژن دهنده ی ترشیو-بوتیل هیدروپراکسید مورد بررسی قرار گرفت. گونه های inof و mnps@inof فعالیت مطلوبی از خود نشان ندادند. برای گونه های moo2(acac)2-inof و mo(co)6@inof نتایج خوبی به دست آمدند که عبارتند از: 1- بالا بودن عددهای تبدیل به دلیل استفاده از مقدارهای کم کاتالیست ها 2- داشتن انتخاب گری مبتنی بر اندازه در اکسایش آلکن های خطی 3- قابلیت بازیابی و استفاده مجدد از این کاتالیست ها تا ده بار و حتی بیشتر 4- پایداری ساختاری در محیط اکسایش در بخش دوم کارهای تحقیقاتی، بر اساس روش آب حرارتی اسکلت mil-101 سنتز شد. پس از سنتز و شناسایی این اسکلت، فعالیت کاتالیستی آن در اکسایش آلکن ها به کربوکسیلیک اسیدها با اکسیژن دهنده ی هیدروژن پراکسید مورد بررسی قرارگرفت. نتایج به دست آمده شامل بازده های بالا و مدت زمان های کوتاه، تأییدی بر کارایی بالای اسکلت فلز- آلی mil-101 در این تبدیل بودند. هم چنین این اسکلت با کاهش فعالیتی معادل با 17 درصد به عنوان کاتالیستی ناهمگن تا 3 بار قابل بازیابی و استفاده مجدد می باشد. در بخش انتهایی این تحقیق، گونه های m-poms@mil-101 سنتز و شناسایی شدند. فعالیت کاتالیستی نانوکامپوزیت های pma@mil-101، pta@mil-101، co-pom@mil-101 و v-pom@mil-101 به ترتیب در واکنش حلقه گشایی اپوکسیدها و اکسایش آلکن ها مطالعه شد که نتایج قابل قبولی به دست نیامد. نانوکاتالیست zn-pom@mil-101 در اکسایش آلکن ها با هیدروژن پراکسید نتایج بسیار خوبی را نشان داد، که می-توان به موارد زیر اشاره کرد: 1- کوتاه تر شدن زمان انجام واکنش های اکسایش در حضور zn-pom@mil-101 نسبت به mil-101 2- تغییر انتخاب گری واکنش های اکسایش از محصول اسید به سمت محصول اپوکسید
سید عبدالمناف تقوی ایرج محمدپور بلترک
کاتالیست جدید مزو-تترافنیل پورفیریناتووانادیم(iv) تری فلورومتان سولفونات [v(tpp)(otf)2] سنتز و کارآیی آن در واکنش های محافظت الکل های نوع اول، دوم، سوم و فنل ها از طریق استیله شدن با استیک انیدرید، سایلیله-شدن با هگزامتیل دی سیلازان و پیرانیله شدن با 3،4- دی هیدرو-2 (h) -پیران بررسی شد. این کاتالیست قادر می باشد واکنش های ذکر شده در بالا را در مدت زمان کوتاه، بازده بالا، شرایط واکنش آسان، با انتخابگری شیمیایی بالا و قابلیت استفاده مجدد کاتالیست انجام دهد. همچنین، این کاتالیست واکنش های نوکلئوفیلی حلقه گشایی اپوکسیدها با نوکلئوفیل های متانول، اتانول، n -پروپانول، ایزو پروپانول، ترشیو بوتانول را به خوبی کاتالیز کرد و?- الکوکسی الکل ها با بازده خوب تا عالی بدست آمدند. از طرف دیگر تبدیل اپوکسیدها به 1،2- دی اُل ها در حضور آب و همچنین تبدیل اپوکسیدها به ?- استوکسی الکل ها با استیک اسید و همچنین تبدیل اپوکسیدها به 2،1- دی استات ها با استیک انیدرید به خوبی انجام گرفت. این کاتالیست تبدیل اپوکسیدها به تیران ها با آمونیوم تیوسیانات و تیواوره و همچنین تبدیل اپوکسیدها به 2،1- دی اکسولان ها با استون را به خوبی کاتالیز نمود.
فاطمه احمدی مجید مقدم
متالوپورفیرین ها مدل های سنتزی مناسبی برای گروه وسیعی از آنزیم ها و یا دیگر ترکیبات مهم زیستی هستند که واکنش های گوناگونی را در بدن موجودات زنده کاتالیز می کنند. نوع یون فلزی و استخلاف های قرار گرفته بر روی گروه فنیل نقش کلیدی در فعالیت این کاتالیست ایفا می کنند. متالوپورفیرین های قلع به علت کمبود الکترون می توانند به عنوان کاتالیست لوئیس اسید در سنتزهای آلی عمل کنند. تثبیت کربن دی اکسید به کربنات های حلقوی یک دسته از این واکنش ها است که به دلیل کاربردهای گسترده محصولات تولید شده از یک سو و همچنین کاهش اثرات زیست محیطی ناشی از افزایش مقدار کربن دی اکسید به عنوان یک گاز گلخانه ای از سوی دیگر مورد توجه محققان زیادی قرار گرفته است. در این پروژه تحقیقاتی نشان داده می شود که کاتالیست های مزو-تترافنیل پورفیریناتوقلع(iv) با لیگاندهای محوری متفاوت، [sn(tpp)x2]، (-x: تری فلورومتان سولفونات، پرکلرات و تترافلوروبورات) ترکیبات مناسبی برای کاتالیز واکنش کربن دی اکسید و اپوکسید برای تولید کربنات های حلقوی می باشند. در پایان واکنش ها محصولات تولید شده از محلول واکنش ها جداسازی و با روش های طیف سنجی معمول مورد شناسایی قرار گرفتند. همچنین تأثیر قرار گرفتن گروه های الکترون کشنده نیترو بر روی حلقه های فنیل لیگاند پورفیرینی در روند واکنش مذکور مورد بررسی قرار گرفت. همچنین, ترکیبات ناهمگن مناسبی از کاتالیست های قلع (iv) مورد استفاده، بر روی نگه دارنده های سیلیکا، پلی استایرن و mcm-41 سنتز و با استفاده از روش های آنالیز عنصری, ft-ir و طیف انعکاس نفوذی فرابنفش-مرئی خصوصیات آن بررسی شد. واکنش تثبیت کربن دی اکسید با استفاده از این کاتالیست های ناهمگن, در مدت زمان قابل قبول, بازده بالا, شرایط واکنش آسان, انتخابگری بالا, پایداری و با قابلیت استفاده مجدد از کاتالیست انجام می گیرد. در پایان تعدادی از اسکلت های فلز-آلی از جمله moo2(acac)2-inof، zr-uio 66 و al-mil 53 بر اساس روش های ارائه شده در مقالات سنتز و در واکنش فوق بکار گرفته شدند و فعالیت خوبی نیز از خود نشان دادند. مزیت کاتالیست های بکار گرفته شده در این پایان نامه، ملایم بودن شرایط واکنش است. تجربه نشان داده است که اصولاً برای فعالسازی کربن دی اکسید و شرکت آن در واکنش نیاز به دما یا فشار بالای گاز کربن دی اکسید و یا هر دو است. در حالی که کاتالیست های قلع مورد استفاده واکنش تثبیت کربن دی اکسید به کربنات های حلقوی را در دمای 50 درجه سانتی گراد و فشار محیط پیش می برند.
فرانک صادق ولی اله میرخانی
در یک دهه ی پیش به پالادیم به عنوان یک عامل غریبه در شیمی پورفیرین نگاه می شده است. هرچند پورفیرین های پالادیم (ii) و پالادیم (iv) از مدت ها پیش شناخته شده اند اما در گذشته یک نگرانی اساسی در مورد ویزگی های فوتوفیزیکی آنها وجود داشته است. این روزها روش های سنتزی برپایه کاتالیست های پالادیم برای سنتز و عامل دار کردن پورفیرین ها بار ها مورد استفاده قرار گرفته است و به نظر می رسد شیمی پالادیم و شیمی پورفیرین آمادگی ورود به ابعاد جدیدی از ادغام با یکدیگر را دارا هستند. بنابراین بررسی مطالعات جدید بر روی پالادیم و پورفیرین ها معنی دار و قابل ملاحظه می باشد. در چند سال اخیر با توجه به دستیابی پژوهشگران به درجات بالایی از مهارت، تخصص و کمال، بسیاری از ترکیباتی که قبلا توسط روش های سنتزی دیگر قابل تهیه نبودند سنتز شدند. بسیاری از این مطالعات و پژوهش ها بر روی سنتز و بررسی عملکرکاتالیست های همگن که فعالیت و گزینش پذیری بالایی دارند متمرکز شده است .اما با وجود کارایی بسیار بالا، متاسفانه این دسته از کاتالیست ها دارای مشکلاتی نیز هستند، از جمله عدم امکان بازیابی از محیط واکنش و استفاده مجدد از آنها. زمانی که فلز پالادیم بر روی یک نگهدارنده یا بستر ثابت می شود می تواند به راحتی توسط صاف کردن از مخلوط واکنش جدا شود و ترکیبات باقی مانده در محیط واکنش کاملا عاری از آلودگی های پالادیم می باشند. هک و واکنش های جفت شدن تقاطعی دو هسته مهم در علم شیمی به شمار می روند، که تاثیر بزرگ و به سزایی در پیشرفت گستره جدیدی از سنتز های آلی کاتالیز شده با فلزات واسطه دارند. در میان فلزات مختلفی که در این دسته از واکنش ها مورد استفاده قرار می گیرند فلز پالادیم به عنوان یک فلز چند بعدی و چند کاره، به دلیل داشتن ویژگی های کاتالیستی عالی بسیار بیشتر از سایر فلزات واسطه کاربرد دارد. در این تحقیق ابتدا سنتز و خالص سازی کمپلکس پالادیم(ii)مزو_تتراکیس[4-n,n,n-تری متیل آمونیوم فنیل] پورفیرین یدید مورد بررسی قرار می گیرد، سپس به شناسایی این کمپلکس از طریق تکنیک های دستگاهی مختلف از جمله طیف سنجی های مادون قرمز تبدیل فوریه (ft-ir)، فرابنفش-مرئی (uv-vis)، روزنانس مغناطیسی هسته (nmr) و آنالیز حرارتی (tga) پرداخته می شود. در ادامه کمپلکس مورد نظر برای اولین بار از طریق برهم کنش های الکترواستاتیکی بر روی سطح دو رزین تعویض یون به نام های آمبرلیت و داوکس قرار داده می شود. هم چنین، شناسایی این دو کمپلکس ناهمگن توسط طیف سنجی های انعکاس نفوذی فرابنفش-مرئی (dr uv-vis) ، آنالیز حرارتی (tga) و تکنیک های میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem) ، آنالیز عنصری (chns) و icp مورد بررسی قرار می-گیرد. بعد از سنتز، خالص سازی و شناسایی کمپلکس های ذکر شده، کاربرد و فعالیت آنها به عنوان کاتالیست در برخی از واکنش های جفت شدن کربن_کربن از جمله واکنش های هک و سوزوکی مورد بررسی قرار می گیرد. در این تحقیق برای بررسی واکنش هک از استایرن و آریل هالید های مختلف، و همچنین برای واکنش سوزوکی از فنیل برونیک اسید و آریل هالید های مختلف به عنوان ماده اولیه استفاده می شود. نهایتا شرایط بهینه برای انجام این دو دسته واکنش از جمله مقدار کاتالیست، حلال، دما، نوع باز در حضور این دو کاتالیست ناهمگن سنتز شده، تعیین خواهد شد. قابل ذکر است، یکی از نکات حائز اهمیت در این تحقیق، بررسی خاصیت بازیابی و قابلیت استفاده مجدد از کاتالیست-های سنتز شده تا چندین بار در واکنش های مورد نظر می باشد.
مینا امینی فیل آبادی مجید مقدم
چکیده: در این پژوهش از نانو ذرات مغناطیسی اکسید آهن (fe3o4)اصلاح شده به عنوان بستری جهت تثبیت نانو ذرات پالادیم استفاده شد. بدین منظور ابتدا نانو ذرات مگنتیت توسط روش هم رسوبی از نمک های آهن (??) و (???) کلراید در محیط قلیایی سنتز شدند. در مرحله ی بعد به منظور حفظ پایداری و جلوگیری از اکسایش، سطح نانو ذرات مغناطیسی تهیه شده سیلیکا پوش گردیدند. سپس نانو ذرات پر شاخه از واکنش نانو ذرات سیلیکا پوش با گلیسیدل به دست آمدند. در مرحله بعد تولوئن دی ایزو سیانات بر روی آن قرار گرفت و سپس گروه های ایزوسیانات آزاد انتهایی توسط سیتریک اسید به کربوکسیلیک اسید تبدیل شدند. جهت مشخصه یابی نانو ذرات در مراحل مختلف سنتز و بعد از اصلاح، از روش های ft-ir، xrd،tga ، fe-sem، hr-tem، chns، icp و agfm استفاده شد. با استفاده از طیف های ft-ir مراحل مختلف سنتز و اصلاح نانو ذرات مگنتیت تأیید شدند. همچنین با استفاده از طیف agfmخاصیت مغناطیسی آن تأیید شد. الگوی xrd نیز نشان داد که طی فرآیند اصلاح، تغییری در فاز نانو ذرات مگنتیت ایجاد نشده است. در ادامه فلز پالادیم را بر روی نانو ذرات اصلاح شده قرار داده و فعالیت کاتالیکی کاتالیست سنتز شده را در واکنش های سوزوکی و هک مورد بررسی قرار دادیم. برای این کار ابتدا شرایط واکنش از جمله نوع باز، دما، حلال و مقدار کاتالیست بهینه شدند. از جمله مزایای این سیستم کاتالیستی می توان به جداسازی بسیار آسان کاتالیست توسط یک آهنربا و قابلیت بازیابی بالای آن اشاره کرد. همچنین واکنش های ذکر شده با بازده بالا و در زمان کوتاه انجام می شوند. کلید واژه ها: نانو ذرات پر شاخه، پالادیم، واکنش های سوزوکی و هک، کاتالیست نا همگن، نانو ذرات مغناطیسی.
سمانه رمضانپور ایرج محمدپور بلترک
امروزه از فناوری نانو به عنوان فناوری چند منظوره یاد می شود و این به خاطر تاثیر مهم و عمیقی است که این فناوری می تواند بر روی تمام صنایع و همه بخش های جامعه بگذارد. یکی از زمینه های مهمی که نانو می تواند تاثیر شگرفی بر روی آن بگذارد، کاتالیست ها هستند. بتابراین نانو ذرات کاندیداهای جذابی به عنوان نگهدارنده های جامد برای سیستم های کاتالیستی بسیار فعال و قابل بازیابی هستند. نانو ذرات به دلیل مساحت سطح بالا، به لحاظ کاتالیستی بسیار فعال هستند. همچنان که اندازه ذره کاهش می یابد، کسر بزرگتری از اتمها در سطح قرار می گیرند. ولی از طرف دیگر، اندازه کوچک نانوذرات، جداسازی و بازیابی آنها را از مخلوط واکنش مشکل می سازد و این مانعی برای استفاده از آنها در فرایندهای صنعتی می باشد. به منظور برطرف کردن چنین مشکلاتی می توان از نانوذرات مغناطیسی به عنوان نوع جدیدی از نگهدارنده های قابل بازیابی استفاده کرد. مایعات یونی در واقع دسته ای از مواد سیالی هستند که در سالهای اخیر توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده است. یکی از کلیدی ترین کاربرد های مایعات یونی استفاده از آنها به عنوان حلال و کاتالیزور در واکنش های آلی است. زیرا به علت فشار بخار بالا و فراریت کم، دوستدار محیط زیست بوده و در محدوده شیمی سبز جای می گیرند. با توجه به مواردی که ذکر شد، در این تحقیق، روشی آسان برای آماده سازی نگهدارنده مغناطیسی آهن اکسید پوشیده شده با سیلیکا ارائه شده، که در مرحله ی بعد توسط مایع یونی عامل دار [spmim] hso4 می شود. این سیستم کاتالیستی بسیار کارا، سبز و قابل باز چرخ بوده و فعالیت کاتالیستی آن در سنتز تک ظرف 4،3 دی هیدرو-1h -نفتو[2,1 [e [3،1]اکسازین ها مورد بررسی قرار می گیرد.
حمید مرادی فرد ایرج محمدپور بلترک
ترکیبات حاوی حلقه ایمیدازولی خواص دارویی بسیاری دارند و می توانند نقش مهمی در فرایند های بیوشیمیایی ایفا کنند. از این رو در نشریات چندین روش برای سنتز این ساختارها گزارش شده است. از طرف دیگر، مایعات یونی به عنوان محیط سبز یا کاتالیست از دید اقتصادی و دوستدار محیط زیست بسیار جذاب بوده و کاربردهای متعددی در سنتز های آلی، علم مواد، الکتروشیمی و تکنولوژی های جداسازی پیدا کرده اند. به خاطر گستره وسیع کاربردهای مایعات یونی در شاخه های صنعتی و دانشگاهی، در دو دهه اخیر در ساختار و خصوصیات مایعات یونی توسعه و پیشرفت وسیعی رخ داده است. اخیرا به علت پتانسیل های بالای نانو کاتالیست های هتروژن در صنعت و محیط زیست، این دسته از کاتالیست ها توجه بسیار زیادی را در علم و تکنولوژی به خود جلب کرده است. علاوه بر این، تثبیت کردن کاتالیست های هموژن بر روی سطح نانو سیلیکا خصوصیات جالبی را به دنبال می آورد، به علت اینکه چشم انداز جدیدی برای کاتالیست های سبز در واکنش های مهم با اثرات زیست محیطی کم فراهم می سازد. در این پروژه، از طریق تثبیت مایع یونی (پیریدینیوم n-پروپیل سولفونیک اسید هیدروژن سولفات) بر روی بستر نانو سیلیکا، نانوکاتالیست جدید و فعالی جهت سنتز مشتقات تری آریل ایمیدازولی تهیه شد. از مزایای کاتالیست فوق می توان به جدید بودن کاتالیست، فعالیت بالا، سهولت در جداسازی و تکرارپذیری آن اشاره کرد. با استفاده از کاتالیست مذکور، مشتقات مختلف تری آریل ایمیدازولی با گروه های مختلف بر روی حلقه آروماتیک در زمان های بسیار کمتر و راندمان های بالاتر در مقایسه با روش های موجود سنتز گردید.
امیر لندرانی اصفهانی ولی اله میرخانی
درختسانها پلیمرهای با ساختار و معماری منظم و منشعب می باشند هستند که سنتز و ویژگیهای آنها توجه دانشمندان را در دهه اخیر به خود جلب نموده است. درختسانها با ساختار یکنواخت و حفرات داخلی برای یونها، فلزات و مولکولها متنوع شرایط میزبانی مناسبی را فراهم مینمایند. فلزات واسطه می توانند درون حفرات درختسان قرار گرفته و یا به انتهای شاخه ها متصل شوند و از آنها به عنوان کاتالیست استفاده شوند. در مقایسه با گونههای دیگر، درختسانهای تری آزین نسبت به گونههای دیگر بدلیل سنتز ارزانتر و واکنش پذیری انتخابی سیانوریک کلرید به عنوان واکنشگر، از اهمیت ویژه ای برخوردارند. در این پروژه، کاتالیست جدید از نانوذرات پالادیم ثبیت شده بر روی درختسان تری آزین قرار گرفته بر روی نانو سیلیکا (pdnp-nstdp) طراحی، سنتز و به وسیله روشهای دستگاهی مختلف نظیر ft-ir، tga، آنالیز عنصری، icp-oes، fe-sem ، sem-edx و tem شناسایی گردید. توزیع اندازه نانوذرات پالادیم 0/5±3/1 اندازه گیری شده است. این سیستم کاتالیستی فعالیت بالایی برای واکنش جفت شدن c-c از طریق واکنشهای سوزوکی-میاورا، هک و سونوگاشیرا در شرایط حرارتی و تحت تابش ریزموج از خود نشان داده است. همچنین یک سری از ترکیبات ستارهای، موزی و v شکل با واحد های مرکزی بنزنی،پیریدینی، پیریمیدینی و5،3،1-تریآزینی در حضور کاتالیست pdnp-nstdp با بازده عالی سنتز گردید. در ادامه این تحقیق عملکرد کاتالیست بر روی واکنش جفت شدن c-s بررسی شد و ترکیبات متنوعی از دی آریل سولفید از طریق جفت شدن c-s آریل/هتروآریل هالیدها با آروماتیک/هتروآروماتیک تیولها یا دیآریلدیسولفیدها در حضور pdnp-nstdp به عنوان یک کاتالیست قابل بازیابی، در شرایط گرمایی و تحت تابش ریزموج با بازده بالا سنتز گردید. همچنین جفت شدن دوتایی و سه تایی c-s بر روی ترکیباتی با هسته مرکزی بنزنی، پیریدینی، پیریمیدینی و 5،3،1-تریآزینی در حضور کاتالیست pdnp-nstdp تحت شرایط حرارتی و تابش ریز موج مورد بررسی قرار گرفت و محصولات مورد نظر با بازده بسیار خوبی بدست آمدند. در بخش دیگری از این تحقیق، کاتالیست پالادیم (ii) ثبیت شده بر روی نانوذرات مغناطیسی پایدار شده با درختسان تریآزین (pd-tdsns) طراحی و سنتز شد و به وسیله روشهای دستگاهی مختلف نظیر ft-ir، 1h nmr، 13c nmr ، icp-oes و tem مورد شناسایی قرارگرفت.pd-tdsns عملکرد کاتالیستی انتخابی برای سنتز 3،2-دیفنیل ایندولها و پنتاآریلپیرولها از دیفنیل استیلن و آریل آمینها به ترتیب درحلالهای dmf و دیاکسان نشان داد و محصولات مورد نظر با بازده بسیار خوبی بدست آمدند. در تمامی این واکنشها، کاتالیستهای مورد استفاده، قابلیت بازیابی و استفاده مجدد بسیار خوبی از خود نشان داد، بطوریکه حتی بعد از چند بار استفاده مجدد هم فعالیت بسیار خوبی از خود نشان دادندکه بیانگر پایداری خوب این کاتالیستها میباشد. همچنین، تمام ترکیبات سنتز شده توسط روشهای دستگاهی همچون ir،1h nmr ، 13c nmr ،آنالیز عنصری و در برخی موارد ساختار کریستالی محصولات بررسی و شناسایی شدهاند.
فاطمه نوروزی سرشت شهرام تنگستانی نژاد
در طی دهه گذشته تلاش های زیادی برای یافتن کمپلکس ها و نمک های فلزی دارای خواص کاتالیستی صورت گرفته است. کمپلکس های فلزی حاوی گونه های اکسومولیبدن فعالیت بالایی را در واکنش های اپوکسایش آلکن ها نشان می دهند و از این رو تثبیت گونه های اکسومولیبدن روی نگهدارنده های آلی و معدنی جهت تهیه کاتالیست های ناهمگن اهمیت خاصی دارد. در این تحقیق به منظور جداسازی آسان کاتالیست از مخلوط واکنش، از نانوذرات مغناطیسی آهن اکسید استفاده شد. بدین منظور ابتدا نانوذرات مغناطیسی طبق روش هم رسوبی از نمک های آهن (ii) کلرید و آهن (iii) کلرید با نسبت مولی 1:2 در محیط قلیایی و در حضور گاز بی اثر آرگون سنتز شدند. در بخش اول این تحقیق، به منظور حفظ پایداری و جلوگیری از اکسایش نانوذرات مغناطیسی، ذرات توسط لایه ای از نگه دارنده معدنی سیلیکا پوشش داده شدند. در ادامه به منظور اصلاح سطح سیلیکا از آمین n-(2-amino ethyl)-3-aminopropyl trimethoxy silane استفاده شد. در نهایت مولیبدنیل استیل استونات سنتز شده، بر روی بستر قرار داده شد. سپس کاتالیست سنتز شده توسط روش های ft-ir، uv-vis، xrd، fe-sem، tem، icp، chns، agfm شناسایی شد. بعد از آماده سازی و شناسایی کاتالیست ناهمگن fe3o4@sio2/amine/moo2(acac)2، فعالیت کاتالیسیتی آن در واکنش اپوکسایش آلکن ها تحت شرایط رفلاکس بررسی شد. در ابتدا شرایط واکنش از جمله حلال، مقدار کاتالیست و نوع اکسنده بهینه شد. این کاتالیست کارایی بالایی در اپوکسید کردن آلکن-های خطی وحلقوی از خود نشان داد. در بخش دیگر این تحقیق، به منظور پایداری نانوذرات مغناطیسی، از نگهدارنده آلی دوپامین استفاده شد. چون دوپامین حاوی گروه های آمین می باشد، امکان تثبیت مولیبدن هگزا کربونیل را بر روی بستر فراهم می کند. سپس کاتالیست سنتز شده توسط روش های ft-ir، uv-vis، xrd، fe-sem، tem، icp، chns، agfm شناسایی شد. پس از تهیه و شناسایی کاتالیست ناهمگن fe3o4@dopamine/mo(co)6، پیشرفت واکنش اپوکسایش آلکن های خطی و حلقوی متفاوت تحت شرایط رفلاکس مورد بررسی قرار گرفت. برای این کار ابتدا شرایط واکنش مانند حلال، مقدار کاتالیست و نوع اکسنده بهینه شد. این کاتالیست فعالیت بالایی را در اپوکسایش آلکن های مختلف از خود نشان داد. کاتالیست های ناهمگن fe3o4@sio2/amine/moo2(acac)2 و fe3o4@dopamine/mo(co)6 دارای قابلیت بازیابی بالایی بوده و چندین مرتبه بدون از دست دادن فعالیت کاتالیستی استفاده شدند، همچنین واکنش های ذکر شده را با بازده بالا و در زمان کوتاه انجام دادند.
محبوبه نصراصفهانی ایرج محمدپور بلترک
در این پروژه، برای اولین بار کاتالیست مس (ii) کمپلکس شده با دندریمر-تریآزین قرار گرفته بر روی نانوسیلیکا (cu(ii)-td@nsio2) طراحی، سنتز و به وسیله روشهای دستگاهی مختلف نظیر ft-ir، uv-vis در فازجامد، tga، آنالیز عنصری، icp-oes ، xps، fe-sem، sem-edx و tem شناسایی گردید. از این کاتالیست جهت سنتز بنزایمیدازولها، بنزوتیازولها، بیس-بنزایمیدازول های و بیس-بنزوتیازول متقارن استفاده شد. همچنین، بیس-بنزایمیدازول نامتقارن و ترکیب دارای حلقه بنزایمیدازول و بنزوتیازول برای اولین بار در حضور این کاتالیست سنتز گردید که نشان دهنده فعالیت و کارآیی بالای این کاتالیست میباشد. در ادامه بررسی کابرد این کاتالیست، یک روش کارآ و مکان گزین برای سنتز انواع مشتقات 4،1 -دواستخلافی-3،2،1-تریآزولها با بازده عالی از طریق واکنش تک ظرف و چند جزیی از بنزیل هالیدها، آلکیل هالیدها و یا آلفا-هالو کتونها با سدیم آزید و آلکینهای انتهایی در حضور این کاتالیست و سدیم آسکوربات در دمای اتاق بررسی شد. علاوه براین، بیس-3،2،1-تری¬آزول¬ها و تریس-3،2،1-تری¬آزول¬ها نیز با بازده و انتخابگری عالی در حضور این سیستم کاتالیستی سنتز شدند. بعلاوه در این پروژه، یک روش جدید برای سنتز مشتقات بتا-کتو-3،2،1-تری¬آزول¬ها از طریق واکنش تاندم برمدار کردن- کلیک شیمی در حضور مس (ii) برمید ارائه گردید. همچنین، سنتز 3،1-دیاینهای متقارن و نامتقارن از طریق هموکوپلینگ و هتروکوپلینگ آلکینهای انتهایی در حضور کاتالیست cu(ii)-td@nsio2 و باز dbu با بازده عالی و تحت شرایط ملایم در حضور اکسیژن هوا انجام گردید. در بخش دیگری از این تحقیق، کاتالیست مس (ii) کمپلکس شده با درختسان-تریآزین کربوکسیلیک اسیددار پایدار کننده نانوذرات مغناطیسی اکسید آهن tcdsn-(cu(ii طراحی و سنتز و به وسیله روشهای مختلف دستگاهی مورد شناسایی قرارگرفت. از این کاتالیست جهت سنتز n-آریل-n-boc-پیپیرازینها از طریق واکنش آریل هالید و n-boc-پیپیرازین در حضور باز پتاسیم کربنات استفاده شد و محصولات مربوطه با بازده بسیار خوب حاصل شدند. در تمامی این واکنشها، کاتالیستهای مورد استفاده، قابلیت بازیابی و استفاده مجدد بسیار خوبی از خود نشان داد، بطوریکه حتی بعد از چند بار استفاده مجدد هم فعالیت بسیار خوبی از خود نشان می دادکه بیانگر پایداری خوب این کاتالیستها میباشد.
اشرف یزدانی مجید مقدم
در سالهای اخیر، نانوذرات مغناطیسی بهعلت قابلیت جداسازی آسان بهعنوان بسترهای مناسبی برای تثبیت گونههای کاتالیستی مورد استفاده قرار گرفتهاند. همچنین سنتز کمپلکس کبالت تتراسولفوفتالوسیانین بهعلت فعالیت کاتالیستی بالا مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق بهمنظور جداسازی آسان کاتالیست از مخلوط واکنش، از نانوذرات مغناطیسی آهن اکسید استفاده شده است. بدین منظور ابتدا نانوذرات مغناطیسی طبق روش همرسوبی از نمکهای آهن کلرید (ii) و (iii) با نسبت مولی 1:2 در محیط قلیایی و در حضور گاز بی اثر آرگون سنتز شدند. بهمنظور حفظ پایداری و جلوگیری از اکسایش ذرات توسط لایهای از نگهدارنده معدنی سیلیکا پوشش داده شدند. در ادامه بهمنظور اصلاح سطح سیلیکا ابتدا از کلروپروپیل تریمتوکسی سیلان و سپس از 1-متیل ایمیدازول استفاده شد. در نهایت کبالت تتراسولفوفتالوسیانین سنتز شده تحت تابش ریزموج و شرایط بدون حلال، بر روی بستر قرار داده شد. سپس کاتالیست سنتز شده توسط روشهای ft-ir، uv-vis، xrd، fe-sem، tem، icp، chns و agfm شناسایی شد. بعد از آماده سازی و شناسایی کاتالیست ناهمگن fe3o4/sio2/amine/cotspc فعالیت کاتالیستی آن در واکنش اپوکسایش آلکنها و اکسایش آلکیل آرنها تحت شرایط رفلاکس و تخریب رنگها بررسی شد. شرایط واکنش از جمله، حلال، مقدار کاتالیست و نوع اکسیژندهنده و... بهینه شد. این کاتالیست کارایی بالایی در اپوکسید کردن آلکنهای خطی و حلقوی و اکسایش آلکیل آرنها و تخریب دو رنگ رودآمینb و بروموتیمول بلو از خود نشان داد. کاتالیست ناهمگن fe3o4/sio2/amine/cotspc دارای قابلیت بازیابی بالایی بوده و چندین مرتبه بدون از دست دادن فعالیت کاتالیستی استفاده شد، همچنین واکنشهای ذکر شده را با فرکانس تبدیل و بازده بالا انجام داد.
اکرم خلیلی احمدرضا خسروپور
واکنش¬های چند جزئی (mcrs) به خاطر مزایای فراوان همچون تهیه ساده، همگرایی و سهولت اجرا از بهترین روش¬ها در شیمی تلفیقی می¬باشد و بنابراین طراحی واکنش¬های چند جزئی جدید توجه بسیاری از شیمیدان¬ها و داروسازان را در کشف دارو، سنتزهای آلی و علم مواد به خود جلب کرده است. مایعات یونی ترکیب¬هایی هستند که به دلیل خواص ویژه آنها اخیراً به طور گسترده در سنتز ترکیب¬های آلی مورد استفاده قرار گرفته¬اند. از جمله این خواص می¬توان به سمیّت پایین، سهولت تهیّه و نگهداری، پایداری حرارتی خوب آن¬ها، فشار بخار کم و غیر فرّار بودن آن¬ها اشاره نمود. مشتق¬های فتال¬آزین دارای خواص دارویی از جمله خواص ضد باکتری، ضد تشنج، ضد قارچ، ضد سرطان و ضد التهاب می¬باشند. با توجه به اهمیت این گونه ترکیبات، ارائه یک روش سنتزی مناسب برای این ترکیبات با استفاده از کاتالیست مایع یونی حائز اهمیت است. امروزه مایعات یونی تثبیت شده بر روی نگهدارنده¬ها با دارا بودن مزیت¬های توأم از مایعات یونی و کاتالیست¬های ناهمگن بسیار مورد توجه قرار گرفته¬اند. لذا کاتالیست¬های مایع یونی برونستد اسید تثبیت شده بر روی نانو سیلیکا تهیه شد و برای سنتز ایندازولو فتال¬آزین تری اون¬ها از طریق واکنش سه جزئی و تک ظرف آلدهید، 3،1-دی کتون و فتال¬هیدرازید در غیاب حلال مورد استفاده قرار گرفت. در این تحقیق ابتدا شرایط واکنش نظیر دما، زمان واکنش، مقدار کاتالیست و مقدار مواد اولیه بهینه شدند. سپس تحت شرایط بهینه، انواع مشتقات ایندازولو فتال¬آزین¬ها و پیرازولو فتال¬آزین¬ها سنتز شدند. محصولات پس از جداسازی و خالص سازی به وسیله روش های دستگاهی مانند 13c-nmr, 1h-nmr, ft-ir و با استفاده از خواص فیزیکی نظیر نقطه ذوب مورد شناسایی قرار گرفتند. در حضور کاتالیست ناهمگن سنتز شده، محصولات با بازده بالا، زمان کوتاه و با انتخابگری عالی تهیه شدند. کاتالیست به راحتی از طزیق صاف کردن از مخلوط واکنش جدا شد و بدفعات مورد استفاده مجدد قرار گرفت.
فروز رستگاری احمد رضا خسروپور
امروزه نانو¬کاتالیست¬ها نقش مهمی در شیمی ایفا می¬کنند. با کوچک شدن اندازه کاتالیست¬ها کارایی آن¬ها افزایش پیدا می¬کند. نانو¬ذرات کاتالیستی به دلیل ابعاد بزرگ¬تر نسبت به ذرات کاتالیست همگن، در محلول واکنش حل نشده و به سادگی قابل جداسازی هستند. سطح فعال زیاد به همراه جداسازی آسان کاتالیست در پایان واکنش، از نانو¬کاتالیست¬ها پلی میان کاتالیست¬های همگن و نا¬همگن ساخته است. نانو ذرات کارایی بسیار متنوعی را دارا می¬باشند که با اصلاح سطح شان می¬توان این کارایی را توسعه داد. یکی از این موارد اصلاح سطح نانو ذرات با مایعات یونی است که آن¬ها را به کاتالیست¬های فعال و سبز در سنتز¬های آلی تبدیل می¬کند. بر این اساس در این تحقیق؛ از کاتالیست سبز نانو¬ذرات مغناطیسی اصلاح شده با مایع یونی که دارای قابلبیت جداسازی آسان، استفاده مجدد و کارآمدی بالا می¬باشد جهت سنتز ایزوبنزوفوران-1(3h)- اون¬ها که دارای خواص بیولوژیکی و دارویی مهم هستند، استفاده شده¬است.
ناهید رسولی شهرام تنگستانی نژاد
چکیده ندارد.
نفیسه حسینی ولی اله میرخانی
چکیده ندارد.
مهدی عراقی شهرام تنگستانی نژاد
چکیده ندارد.
سمیه دیانت ولی اله میرخانی
چکیده ندارد.
بتول ضیایی ولی اله میرخانی
چکیده ندارد.
مریم موسوی فر شهرام تنگستانی نژاد
چکیده ندارد.
داود کریمیان ولی الله میرخانی
چکیده ندارد.
رضا کشاورزی مجید مقدم
چکیده ندارد.
فرهاد رمضانیان لهمانی ایرج محمدپور بلترک
تری متیل سیلیل اترها، تتراهیدروپیرانیل اترها، کتالها، استالها و فنیل هیدرازونها، پارا نیتروفنیل هیدرازونها، سمی کاربازونها و اکسیمها مهمترین گروههای محافظ برای الکلها و ترکیبات کربونیل دار در سنتز مواد آلی چند مرحله ای می باشند. اکسایش مستقیم این مشتقات به ترکیبات کربونیل مربوطه در سال های اخیر جلب توجه زیادی کرده است. گرچه روش های زیادی برای این تبدیل گزارش شده است، اما محدودیت هایی مانند: پرهزینه کردن واکنشگر، طولانی بودن زمان واکنش، پایین بودن راندمان، مشکل جداسازی محصولات و نیاز به آب در شرایط واکنش دیده می شد. بنابراین هنوز ابداع روش های جدید و استفاده از واکنشگرهای کم هزینه تر مورد توجه می باشد. واکنشگرهای بنزیل تری فنیل فسفونیوم پراکسودی سولفات و کوئینولینیوم فلورو کرومات واکنشگرهای مفید و گزینش پذیری می باشند. واکنشگر بنزیل تری فنیل فسفونیوم پراکسو دی سولفات، تری متیل سیلیل اترها، تتراهیدروپیرانیل اترها، کتالها، استالها فنیل هیدرازونها، پارا نتیروفنیل هیدرازونها و سمی کاربازونها را به ترکیبات کربونیل مربوطه تبدیل می کند. این واکنشگر تری متیل سیلیل اترها را بطور انتخابی در حضور تتراهید رو پیرانیل اترها، کتالها و استالها اکسید و محافظت زدایی می کند. واکنشگر کوئینولینیوم فلورو کرومات تری متیل سیلیل اترها، فنیل هیدرازونها و اکسیم ها را به ترکیبات کربونیل مربوطه تبدیل می کند. این واکشنگر فنیل هیدرازونها را بطور انتخابی در حضور اکسیم ها محافظت زدایی می کند.