شهروندی از مهمترین ایده های اجتماعی محسوب می شود که از گذشته مورد توجه بوده اما در دوران معاصر از اهمیت زیادی برخوردار شده است. شهروندی به عضویت سیاسی و اجتماعی افراد در یک جامعه گفته می شود که رابطه متقابل میان فرد، دولت و نهادهای مختلف در قالب یک سری از حقوق و مسئولیت های متقابل را دربرمی گیرد. لذا در هر جامعه ای شهروندان باید از حقوق و وظایف و مسئولیت های تعیین شده مربوط به خود آگاه باشند. در همین راستا پژوهش حاضر به بررسی عوامل موثر بر میزان آگاهی از حقوق شهروندی در میان دانشجویان پرداخته است. برای انجام این پژوهش در بخش نظری از روش اسنادی و در بخش سنجش و تحلیل از روش پیمایش استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشکده های علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی و دانشگاه آزاد اسلامی در سال 1388 می باشند و حجم نمونه شامل 300 نفر بوده است. روش نمونه گیری، خوشه ای چندمرحله ای و نمونه گیری سهمیه ای بوده است. چارچوب نظری پژوهش برگرفته از دیدگاه ها و نظریات سیاسی (مکتب لیبرالی و جمهوری خواهی) دیدگاهها و نظریات جامعه شناسی (شامل نظریه های هابرماس، وبر، مارکس، ژانوسکی، مارشال، پارسونز، ترنر) و دیدگاهها و نظریات پست مدرنیستی(فمنیست ها، فالکس، و یانگ) با رویکرد تلفیقی است. نتایج حاکی است که در دانشگاه علامه طباطبایی بین متغیرهای میزان پیگیری از اخبار و وقایع سیاسی، میزان آگاهی از حقوق دانشجویی، نگرش به مشارکت، میزان ملی گرایی و میزان فعال گرایی با میزان آگاهی از حقوق شهروندی رابطه معنادار وجود دارد. در دانشگاه آزاد نیز رابطه متغیرهای رشته ی تحصیلی، پایگاه اقتصادی- اجتماعی خانواده، میزان پیگیری از اخبار و وقایع سیاسی، میزان آگاهی از حقوق دانشجویی، نگرش به مشارکت، نگرش به دموکراسی، میزان ملی گرایی و میزان فعال گرایی با میزان آگاهی از حقوق شهروندی تأیید شده است. در میان دانشجویان (صرف نظر از نوع دانشگاه) نیز بین دانشگاه محل تحصیل، میزان پیگیری از اخبار و وقایع سیاسی، میزان آگاهی از حقوق دانشجویی، میزان آگاهی از وظایف شهروندی، نگرش به مشارکت، نگرش به دموکراسی، میزان ملی گرایی و میزان فعال گرایی با میزان آگاهی از حقوق شهروندی رابطه معنادار وجود دارد.

خانواده کوچکترین و مهم ترین واحد سازنده ی جامعه است که از پیوند زندگی مشترک میان زن و مرد آغاز می گرددد .تعریفی که شکل غالب خانواده های امروز در آن می گنجد و بر حسب معمول فرزندانی نیزبه این جمع کوچک افزوده می گردد .که بر اثر مراقبت برای حضور و فعالیت در جامعه هنجار ها ارزش ها و قوانین حاکم بر جامع آموزش می بیند نباید فراموش کرد که آغاز زندگی هر زن و مردی از هگام تولد در کنار یک زن صورت میگیردو طبیعی است که اولین و مهمترین تجربه از دنیا را هر کسی از طریق مادر خویش کسب می کند .بنابراین سلامت جسمی و روحی خودباوری و عقلانیت یک مادر در جریان امر تربیت فرزند نهادینه میگردد بدیهی است جامعه که مجموعه ای از افراد در جایگاهها و مسئولیت های مختلف قرار دارد متاثر از نگرش ها و عقاید اعضای تشکیل دهنده ی آن است اگر زنان از اهمیت درخور و جایگاه شایسته برخوردار نباشند و در نگرش مردان موجودی ضعیف وابسته و منفعل نمود یابند چگونه میتوان انتظار داشت جامعه ای مبتنی بر عدالت و دموکراسی شکل گیرد که مبنای دست یابی به توسعه پایدار گردد که گفته اند "جوکشته گندم ندرود"

تحقیق حاضر به مطالعه و بررسی "تأثیر استفاده از اینترنت بر آگاهی از تعهدات شهروندی" در بین دانشجویان دانشگاه تهران پرداخته است.این مطالعه از این حیث اهمیت دارد که باوجود آنکه تعهدات شهروندی را معمولاً یکی از شاخص های پویای شهروندی در جوامع جدید می دانند اما با گسترش اینترنت، تأثیر آن بر آگاهی از تعهدات شهروندی موردمطالعه جدی قرار نگرفته است.از نگاه دیگر،اینترنت بر آگاهی و دانش کاربران آن تأثیرگذار است. اما اینکه چه مقدار از این آگاهی مربوط به تعهدات شهروندی می باشد، سوالی است که این تحقیق در پی پاسخ به آن است. نمون? تحقیق شامل 353 نفر از 5 دانشکده علوم اجتماعی، اقتصاد، فنی، تربیت بدنی و زبان و ادبیات خارجی دانشگاه تهران می-باشد که با استفاده از فرمول کوکران محاسبه شده است. از آنجا که حجم دانشجویان دانشکده ها متفاوت بوده است، برای انتخاب نمون? تحقیق از روش نمونه گیری طبقه ای نسبی استفاده شده است. روش تحقیق، روش پیمایشی است، همچنین از روش اسنادی به منظور استخراج نظریه های مرتبط با موضوع و مرور تحقیق های انجام شده نیز بهره گرفته شده است. پس از تکمیل پرسشنامه ها و تجزیه و تحلیل یافته ها نتایج ذیل حاصل گردید: به طورکلی آگاهی از تعهدات شهروندی 55درصد از دانشجویان دانشگاه تهران یعنی اکثریت آنها درحدمتوسط است. بیشترین میزان آگاهی از تعهدات شهروندی، آگاهی از تعهدات اجتماعی و بعد آگاهی از تعهدات سیاسی بوده است و آگاهی از تعهدات قانونی و مشارکتی در رتبه های بعدی قرار دارند. در مورد تأثیر استفاده از اینترنت(نوع و میزان آن) بر هرکدام از ابعاد تعهدات شهروندی (تعهدات سیاسی، قانونی، اجتماعی و مشارکتی) باید گفت؛ استفاده از اینترنت بر همه ابعاد آگاهی از تعهدات شهروندی تأثیر معنی داری دارد. درواقع استفاده از اینترنت 13.2? آگاهی از تعهدات سیاسی، 15.7? آگاهی از تعهدات قانونی، 9? آگاهی از تعهدات اجتماعی و 15.6? آگاهی از تعهدات مشارکتی را تبیین می کند. همچنین در مورد فرضیه اصلی تحقیق، یعنی تأثیر استفاده از اینترنت بر آگاهی از تعهدات شهروندی دانشجویان بایدگفت؛ ابعاد استفاده از اینترنت 19.8 درصد از تغییرات آگاهی از تعهدات شهروندی دانشجویان را تبیین می کند و 80 درصد مابقی این تغییرات تحت تأثیر متغیرهای خارج از مدل می باشد. علاوه برآن برطبق نتایج،آگاهی از تعهدات شهروندی بین دانشجویان دختر و پسر متفاوت است.آگاهی از تعهدات شهروندی دانشجویان در دو مقطع لیسانس و فوق لیسانس، بین ترم های تحصیلی مختلف، دربین دانشجویان تهرانی و شهرستانی، در میان پایگاه اجتماعی و اقتصادی مختلف، در میان افرادی که به میزان متفاوتی درهفته از اینترنت استفاده می کنند،تفاوت معنی داری نداشته و این فرضیه ها تأیید نشدند. سن بر آگاهی دانشجویان از تعهدات شهروندی تأثیرگذار است اما سطح تحصیلات پدرو مادر، درآمد ماهیانه خانواده و تعداد افراد خانواده بر آگاهی دانشجویان از تعهدات شهروندی تأثیری ندارد.آگاهی از تعهدات-شهروندی دانشجویان در میان دانشکده های زبان وادبیات خارجی، تربیت بدنی، اقتصاد، فنی و علوم اجتماعی دانشگاه تهران متفاوت است و این تفاوت در بین دانشکده های زبان وادبیات خارجی با تربیت بدنی و دانشکده فنی معنی دار است.

پژوهش حاضر با تحلیل محتوای منابع اسلامی (آیات قرآن کریم و روایات معصومین (ع)) و متون ادبی ایرانی به بررسی محورهای تبیین های روانشناختی-اجتماعی جرم در این منابع پرداخته است. تبیین های روانشناختی –اجتماعی ، جرم را بر اساس ابعاد کنش متقابل موجود در درون موقعیت های اجتماعی که جرم در آن رخ می دهد، مطالعه می کنند. پیش فرض اساسی در این تبیین ها، این است که جرم در فرایندهای کنش متقابل اجتماعی شکل می گیرد، بنابراین فرد در فرایند مشاهده و یادگیری رفتار مجرمانه، تقلید و الگوسازی از مجرمین، کنترل های ضعیف درونی و بیرونی و جامعه پذیری ناقص و تغییر هویت که به علت برچسب های اجتماعی در او به وجود می آید، مرتکب جرم می شود. عناوین ارایه شده در نگرش های موجود در این حوزه عبارتند از : الگوهای یادگیری، الگوهای کنترل و الگوهای کنش متقابل. در این پژوهش، از میان روایت های متعدد الگوهای یادگیری، کنترل و کنش متقابل، به دلیل شهرت و اهمیت نظریه های همنشینی افتراقی، کنترل اجتماعی و بر چسب زنی، این سه نظریه انتخاب گردیده و محورهای این نظریه ها در این منابع مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج به دست آمده از این پژوهش را می توان در سه بند بیان نمود : 1) گزاره هایی که در منابع اسلامی و ادبی یافت می شوند، نگاه فراگیر و دقیق این منابع را به موضوع اثرگذاری ها و اثرپذیری های همنشینان-که درونمایه ی نظریه ی همنشینی افتراقی را تشکیل می دهد –نشان می دهند و ملاحظه می شود که با تکیه بر دیدگاههای موجود در قرآن کریم و احادیث معصومین (ع) و آموزه های ادبی می توان الگویی نظری را درباره ی آثاری که همنشینان می توانند در سوق دادن افراد به جرم داشته باشند، ارایه داد. 2) از آنجا که در انسان تمایل به خیر و شر وجود دارد، علاوه بر توجه به علل ارتکاب جرم، عوامل بازدارنده و کنترل کننده ی رفتار هم در آموزه های اسلامی وادبی مورد بررسی قرار گرفته اند و زمینه ها و راهکارهایی به منظور پیوند اجتماعی افراد-که به عقیده ی هیرشی (مهمترین نظریه پرداز کنترل اجتماعی )مانع ارتکاب رفتارهای مجرمانه است-مشاهده می شود. 3) برچسب خوردن فرد در نتیجه ی وارد شدن به نظام کیفری که در نظریه ی برچسب زنی مطرح شده، واقعیتی انکارناپذیر است که در متون اسلامی و ادبی بدان توجه شده و راهکارهایی به منظور جلوگیری از برچسب خوردن و برچسب زدن پیش بینی گردیده است. لازم به ذکر است که چنین پژوهش هایی در راستای بومی سازی مطالعات مربوط به جرم می توانند راهگشا باشند.

چکیده ندارد.