ائمه اطهار(علیهم السلام)با توجه به حدیث ثقلین از رسول اکرم (ص) به همراه قرآن ، دو ثقلی هستند که به فرموده ایشان ، از یکدیگر جدا نشده ومتمسک به خود را از گمراهی باز می دارند . فلذا از آنجا که لازمه تمسک ، شناخت صحیح می باشد، پس می بایست با زوایای مختلف زندگانی این بزرگواران در حد توان ، آشنا شده و با استعانت از ثقل دیگر(قرآن)جهت آشنایی هرچه بهتر این بزرگواران ، زمینه را برای هدایت خود و دیگر از مسلمانان فراهم آورد. یکی از زوایای زندگانی این بزرگواران دفاع و مقاومت در برابر ظلم وستم و یا قیام بر گسترش و استقرار عدالت می باشد که این تحقیق به بررسی در مورد دوتن از حضرات معصومین (علیهم السلام) می پردازد. مورد اول، قیامی است که توسط امام حسین(ع) به وقوع پیوسته و آن قیام روز عاشورای سال شصت و یک هجری است وقیام بعدی هم ان شاالله پس از ظهور صاحب الزمان(عج) و به دست مبارک ایشان ،به وقوع خواهد پیوست و از امور قطعییه الهی و از وعده های آخر الزمان میباشد. در این تحقیق ما در نظر داریم ،به بررسی این موضوع بپردازیم ، که آیا ارتباط متقابلی میان این دو قیام وجود دارد؟ ودر صورت وجود،آن ارتباط چه می باشد؟ از این رو، عنوان تحقیق ، ارتباط متقابل قیام امام حسین(ع) و امام زمان(عج)بوده وهمانطور که ذکر گردید دارای یک پرسش اساسی می باشد، که عبارت است ازاینکه:چه ارتباط متقابلی میان ، دو قیام مذکور ، وجود دارد؟

پایان نامه حاضر تحت عنوان «بررسی جایگاه تقلید از منظر قرآن و حدیث» با بهره گیری از تفاسیر قرآنی معتبر در روایات معصومین? به بررسی مفاهیم تقلید و واژگان مرتبط با آن، تبیین هدف و جایگاه تقلید در اسلام، و بیان مصادیق عمده تقلید مذموم و ممدوح می پردازد. تقلید در زندگی انسان نه تنها در تبیین مسائل فقهی و استخراج و استنباط احکام شرعی و تکلیفی نقش دارد، بلکه در سایه روی آوردن و تأسی به پیامبر? و اهل بیت? در ارتباط با وظایف دینی و احکام شریعت و سیراب شدن از دریای علم و معرفت ایشان، می توان به افق های روشن در تحکیم مبانی اعتقادی (نبوّت و امامت) نیز دست یافت. لذا در آموزه های قرآنی و روایی از تقلید مذموم در مواردی همچون تقلید کورکورانه از آباء و اجداد و تقلید از جاهلان مورد نهی واقع شده است. از سوی دیگر، الگوگیری و تبعیّت ممدوح در مواردی همچون اطاعت از خدا و فرامین قرآنی، اطاعت از پیامبران الهی و اولیای معصوم? و صاحبان خرد مورد تشویق و تأکید قرار گرفته است. واژگان کلیدی: تقلید، اتّباع، اطاعت، انقیاد، اُسوه

یکی از اصول دین همه ی ما مسمانان، و بلکه همه ی ادیان الهی، اعتقاد به معاد و جهان واپسین است. اهمیّت این اعتقاد در کنار اعتقاد به توحید و مبدأ آفرینش است. چرا که همه ی انبیاء الهی، انسانها را بعد از ایمان به خدا، دعوت به ایمان به روز جزا و قیامت می کرده اند. این اعتقاد به زندگی انسانها، مفهوم و معنا می بخشد و آثار و نتایج عظیمی برای آنها مانند هدفمند ساختن زندگی، ایجاد امنیت و آرامش، افزایش استقامت و بردباری، و مهّم تر از همه، تقویت و گسترش حجاب و عفاف در افراد و مخصوصاً در بانوان، به همراه دارد. چراکه، حجاب و عفاف، امری فطری در وجود تمامی انسانها بوده و رعایت آن از احکام عقل و شرع می باشد. از مهّمترین اهداف دنبال شده در این پژوهش، بالا بردن آگاهی افراد و شناساندن آثار و فواید حجاب و عفاف به آن ها، مانند ارزش آفرینی برای زنان، کاهش زمینه های انحراف، استواری اجتماع، استحکام پیوند خانوادگی، و همچنین، پی بردن به علل و ریشه های بی حجابی و بدحجابی، و برّرسی راهکارهای مناسب در جهت افزایش و توسعه ی فرهنگ حجاب و عفاف در افراد و نیز، شناسایی آثار و نتایج سودمند اعتقاد به خداپرستی و معاد می باشد. از جمله راه کار های حفظ و توسعه ی حجاب و عفاف، می توان به تقویت ایمان و اعتقاد دینی، افزایش آگاهی و شناخت افراد، زنده نگه-داشتن یاد مرگ و غیره اشاره کرد. پس، هرچه اعتقاد به خدای یکتا و بازگشت به سوی او، در افراد، قویتر باشد، تقیّد آنها به پوشش و حفظ حجاب و عفاف، بیشتر می شود

واژه ی « یا لیت و مشتقات آن » در لغت بمعنای آرزو کردن است و دلالت بر تمنی و خواستن می کند. تمنی و درخواست چیزهایی را که بدست آوردن آنها هم اکنون ، ناممکن و غیر دست یافتنی است. آرزوی چیزهایی را که نداشته و هم اکنون می خواهد داشته باشد (مانند بهره برداری صحیح از فرصتها و سرمایه عمر ،...) و بر عکس تمنی چیـزهایی را که داشته و هم اکـنون می خواهد نداشـته باشد. ( مانند شرک و نفاق ) آیات قرآن در شناسایی این وجوه تمنی ، علل و عوامل آنها ، پیامهای ارزشی به انسان می دهد به این معنا که اگر وجه تمنی ، مثبت است ، انسان در زندگیش آن را اجرا کند و از فرصتها به نحو احسن استفاده کند. و اگر وجه تمنی ، منفی و واهی است ، بشر در زندگیش از آن پرهیز کند . این وجوه مذکور در آیات ، دستاوردی برای بشریت است که از نعمت حیات بهره مندند، تا زندگی خود را بر اساس آن سامان دهد و نیز برای انسانهای پند ناپذیر ، اتمام حجت پروردگار است که مبادا آنها هم به همان تمنیات خیالی و واهی گرفتار شوند. در این تحقیق به بررسی چهارده مورد از آیات تمنی پرداخته شده است که به دو بخش تقسیم می شود یکی در قلمرو دنیا و دیگری در قلمرو آخرت است. مـنظور از « قلمرو دنیوی » آنسـت که گویندگان ، « ای کاش » را در دنیا بر زبانـشان جاری می نمایند. و منظور از « قلمرو اخروی » آنست که گویندگان ، « ای کاش » را پس از مرگ و در آخرت و قیامت ، بر زبانشان جاری می کنند. آیات مذکور در قلمرو دنیا و آخرت تنها یک موردش جنبه ی اثباتی دارد( که در دنیا مربوط به حیاء و عظمت روحی حضرت مریم (س) ودر آخرت «برزخ» مربوط به تلاش و استقامت حبیب نجار « مومن آل یس » در هدایت اهل غفلت می باشد ) و بقیه موارد ،جنبه های منفی و سلبی در قلمرو دنیا و آخرت دارد ( مانند شرک و غرور ، نفاق ، آرزوی جدائی از شیطان ، عدم تکذیب آیات الهی ،.....) در هر صورت دستاورد بسیار مهم از آیات ذکرشده، آن است که انسان پیش از فرارسیدن مرگ و حساب و کتاب برزخ و مشاهده عذاب الهی از درسهای آن استفاده و برای زندگی جاودانه خود تدارک کند. بنابراین شناخت این وجوه تمنی در آیات قرآنی به انسان ،این امکان را می دهد که پیش از ، از دست رفتن فرصت ها و پشیمانی ، از فرصت ها استفاده و از درسهای آن بهره گیرد و زندگی خود را براساس کمالات انسانی و رضای پروردگار تنظیم نماید و سامان دهد تا به سعادت ابدی برسد .

این پژوهش به تبیین شرایط و ویژگی های مدیران فرهنگی بنابر آموزه های اسلامی و عالمان به آن آموزه ها، و نیز نظر متخصصان امر، و بیان روشها و معیارهای لازم برای اخذ این پست می پردازد. مفهوم معمول مدیریت فرهنگی نوع مدیریتی است که به منظور مواجهه با محیط پیچیده فراروی سازمان های فرهنگی مطرح گشته است و با توجه به ایجاد تغییرات کلی در عناصر مختلف آموزشی و فرهنگی جامع? ما، ضرورت دقت هرچه بیشتر در عزل و نصب مدیران حوزه های فرهنگی کشور دیده می شود. در جامعه ی اسلامی همچون جمهوری اسلامی ایران انتخاب مدیران فرهنگی در بخش های مختلف سازمان ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است، لذا باید در نحوه انتصاب مدیران با توجه با شایستگی های علمی، اخلاقی، تعهد، تخصص و مهارت و بخصوص صفات پسندیده اسلامی اقدام نمود. از آنجایی که بهترین منبع برای شناخت ملاک و معیارهای مناسب انتخاب مدیران، بعد از مراجعه به قران کریم، سخنان امامان بالاخص حضرت امیرالمومنین(ع) می باشد، لذا در این پژوهش سعی شده است، به اختصار به معیارهای مدیریت فرهنگی از دیدگاه حضرت علی (ع) با توجه به کتاب ارزشمند نهج البلاغه پرداخته شود . با مطالعه خطبه ها، نامه ها و کلمات قصار مولی متقیان حضرت امام علی(ع) در نهج البلاغه 56 مولفه از متن فرمایشات ایشان درباره مولفه های ارزشی مدیریت فرهنگی در نهج البلاغه تحت سه عنوان استخراج گردید: مبانی معرفتی و اعتقادی شامل 14 مولفه، اندیشه های راهبردی و ارزشی شامل 12 مولفه، مولفه های ارزشی در خویها و روشهای عملی شامل 30 مولفه.

دین مبین اسلام یکپارچگی، روح تعاون و ایثار را به عنوان اصول اساسی مطرح می نماید. از آنجایی که تعاون و همکاری در اسلام به عنوان ضرورت برای رشد اجتماعات انسانی، کاهش دهنده مسائل و مشکلات و ضامن بقای انسان قلمداد می شود، در جای مباحث سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و معنوی برآن تأکید شده است.در همین راستا پیامبر اسلام6 همواره پیروان دین خود را به وحدت، همیاری، رشد استعدادها، تلاش برای بهبود زندگی، سازندگی، عدالت، تقوا، احترام با شأن انسان ها، پیمان برادری، ایمانی و دینی، مساعدت بین گروه های مختلف اجتماعی دعوت می نمود. با توجّه به آنکه تعاون نیز انسان ها را به رعایت حقوق انسانی، فضایل اخلاقی، همکاری و همیاری فرا می خواند، بستر اجرای آموزه های عدالت خواهانه، انسان گرایانه دین اسلام در آن فراهم می باشد. با توجّه به آیه قرآنی که همگی را به تعاون در نیکی ها و تقوا دعوت کرده و از گناه و دشمنی منع کرده است.از این رو مکتب اسلام تعاون را به عنوان یکی از ضرورت های تفکّر هنجاری مورد توجّه قرار داده و برّ و خیرخواهی، تقوا و شتاب و همکاری همیاری و دیگر یاری مومنان تأکید نموده و آنها را از هرگونه تعاون در بدی ها و دشمنی ها که به نابرابری و بی عدالتی اجتماعی دامن می زند برحذر داشته است. اقتصاد تعاونی در قانون اساسی کشور ما جایگاه رفیعی دارد و به لحاظ تأثیر بالای آن در تحقّق عدالت اجتماعی و تسریع روند رشد دارای اهمیّت فوق العاده ای است که باید مورد توجّه دست اندرکاران و مدیران کشور قرار گیرد. لذا برای داشتن جامعه آرمانی باید چالش های موجود را شناسایی و درصدد رفع آن برآمد و این همّت والای مدیران را می طلبد تا بتوانند با عملکرد مثبت در زمینه های تعدیل اقتصادی و توزیع ثروت و جلوگیری از تکاثر آن به توسعه پایداری جوامع کمک نمایند.

این پایان نامه ترجمه و تحقیقی بر رساله تفسیر سوره حمد از محمّد صالح خاتون آبادی از علمای قرن یازدهم هجری قمری می باشد. از مجموع مباحث تحقیق شده در این پایان نامه، به دست می آید که سبک نگارش ایشان در این تفسیر بر اساس مباحث ادبی، تفسیر قرآن به قرآن و تفسیر قرآن به روایات می باشد و در مواردی بیانات استنباطی مفصلی در تفسیر و تبیین بیشتر و فهم سوره حمد عنوان کرده؛ عمده ترین محورهای بحث علامه، توحید و اقسام و مراتب آن (توحید در خالقیت، معبودیت، معرفت و اطاعت و استعانت) و نفی شرک و شعب آن (شرک جلی و خفی) و اهمیت تکالیف الهی بر بندگان و مقصود اصلی در خلقت و نیز طلب هدایت در طریق حق و صراط مستقیم و استعانت از خداوند در جهت رسیدن به هدایت الهی و مقصود اعظم الهی است.

رابطه متقابل قرآن و پیامبر (ص)ازجایگاه والایی برخوردار است چرا که قرآن آخرین و مهمترین کتاب آسمانی است که گوینده آن خداوند متعال و مخاطب آن اشرف مخلوقات خاتم پیامبران حضرت محمد(ص)و حافظ و نگهبان آن نیز، داوند متعال است این قرآن از دو لب مبارک حضرت محمد(ص)،اشرف خلائق برای ماجلوه کرده حال،آیا قرآن معرف پیغمبر (ص)است ؟یا پیغمبر(ص)معرف قرآن است؟. البته هردو، اگر این قرآن را بشناسیم و این پیامبر عظیم الشأن (ص) را بشناسیم،در می یابیم ،که نمی شود،این قرآن برای بی مثل محمدی(ص)،باشد،و اگر نبود پیامبر عظیم الشان (ص) ومقام نورانی او محلی برای دریافت قرآن نبود .قرآن در معرفی خودش می فرماید :"بَل هُو آیاتٌ بَینات فِی صُُدور الذینَ اُوتُواالعِلم". قرآن کلام الهی است ،وحضرت محمد (ص) به راستی پیامبر (ص) او است. پس قرآن به دلالت محکمات آیاتش می گوید: بروید به دنبال پیامبر (ص) تا این پیامبر(ص)در پرتو نور قرآن شما را هدایت کند .خدای متعال پیغمبرش را به قرآن تربیت کرده وبالا آورده است.پیامبر (ص) نیز به اذن خداوند علی (ع) وسایر اهل بیت (ع)وبه تبع آنان دیگران را به راه خدا دعوت وبه شرط ایمان و پذیرش، تعلیم می دهد وتربیت می کند .قرآن می فرماید:"وَاَنَزلنااِلَیکَ الذّکر لِتُبَیِنَ لِلنَاس مَا نُزلَ اِلَیهِم "؛ حقایقی ازجانب خداوند بر پیامبر(ص)نازل گشته تا با داشتن آن ،ایشان توانایی تبیین آیات قرآنی را پیدا می کند،ومردم به واسطه پیامبر(ص) با آنچه برای ایشان از قرآن نازل شده است آشناشوند.قرآن کلام جاری و جاوید خداوند است که باید برای تمامی مردم تا قیامت راه گشا باشد.بنابر این، وجود مبینی زنده پس از پیامبر(ص)،ضروری و عقلانی است چرا که مراجعه به مبینی الهی برای بهره مندی از قرآن بسیار حیاتی بوده خدای متعال توسط رسولش(ص) تبیین کنندگان پس از او یعنی علی بن ابیطالب وفرزندان معصومش – علیهم السلام- را نیز معرفی فرمود تا مردم هیچ عصری ،از هدایت الهی قرآن محروم نمانند.

اسلام همان گونه که دارای نظام اعتقادی، فرهنگی، سیاسی و... است، دارای یک نظام اخلاقی نیز می باشد. ادیان الهی- به ویژه اسلام – برای تعلیم و تربیت و رشد انسانها و به تعبیری به منظور انسان سازی آمده اند. همچنین، برخلاف آنچه برخی تصور می کنند، اخلاق، بخشی از مطالب دین را تشکیل نمی دهد بلکه تمام دین را شامل می گردد! چنانکه خود فرموده: « من برای تکمیل مکارم اخلاقی برانگیخته شده ام». به عبارت یگر اسلام یک نظام فراگیر اخلاقی است که درآن، تمامی ارکان و اجزاء دین؛ اعم از اعتقادات، احکام و اخلاقیات، به گونه ای هماهنگ و هدفدار به هم پیوسته اند. با مراجعه به منابع اصلی دین، یعنی مجموعه کتاب و سنت و تأمل در آنها، این مطلب را واقعیت و حقیقی انکار ناپذیر می یابیم ودر این راستا شواهد فراوانی می توانیم برای آن ارائه دهیم. در میان منابع دینی ما، صحیفه ی سجادیه، بی تردید گنجینه ای است پرمحتوا و ارزشمند، که بسیاری ازمعارف الهی، بنیاد های فرهنگی و اخلاقی را - درقالب دعا ونیایش – آورده است. یکی از دعاهایی که از این فرهنگ غنی حکایت دارد و جزء کامل ترین دعاهای صحیفه به شمار می آید ، دعای مکارم الاخلاق می باشد که بسیاری از ارزش های نظام اخلاقی اسلام درآن نهفته است. این نوشتار کوشیده است تا در حد مقدور برخی از "شاخصه های نظام اخلاقی اسلام" را بر مبنای دعای زیبای "مکارم الاخلاق" استخراج کرده، سپس شاخصه های مذکور را - بر اساس آیات و روایات دیگر- مورد بررسی ودقت قراردهد. بعلاوه گهکاه به برخی مبانی راهبردی وآموزه های عملی آن – در ابعاد فردی و اجتماعی- اشاره شده است. واژگان کلیدی : صحیفه ی سجادیه، دعا، مکارم الاخلاق ، نظام اخلاقی اسلام، شاخصه ها