این پایان نامه به رشد تک بلورهای سه تایی znsx se1-x به روشcvt و بررسی خواص آن ها می پردازد. فصل اول پایان نامه به معرفی بلورها به عنوان گروهی از جامدات، اهمیت، کاربرد و روش های متداول در رشد آن ها می پردازد. فصل دوم به بررسی اهمیت بلورهای گروهii-vi جدول تناوبی و معرفی روش انتقال بخار شیمیایی(cvt) اختصاص یافته است. در فصل سوم محاسبات تئوریکی برای تعیین شرایط بهینه رشد قبل از شروع آزمایشات آورده شده است. در فصل چهارم تجهیزات مورد نیاز در رشد بلورها به روشcvt و آنالیز آنها معرفی شده است. در فصل پنجم، گزارش فعالیت های محدود انجام پذیرفته توسط سایر محققین در رشد این بلورهای سه تایی مرور و نتایج انجام آزمایشات نیز آورده شده است. در فصل آخر این پایان نامه، نتایج آنالیزهای متعدد انجام پذیرفته بر روی بلورهای رشد یافته، نظیر طیف سنجی پراش پرتو ایکس(xrd)، سختی سنجی ویکرز، طیف سنجی عبور نوریuv-vis، مطالعه میکرو ساختاری و آنالیز تعیین کیفیت ساختاری آورده شده است.

در این تحقیق در چهار فصل ابتدایی به مقدمه ای درباره فناوری نانو، روش های سنتز و آنالیز و کارهای انجام شده توسط دیگران پرداخته می شود. در فصل پنجم به کارهای آزمایشی انجام شده برای سنتز نانوذرات سولفید کادمیوم با دو روش خودآرائی (رشد تاریکی) و فوتوشیمیایی پرداخته شده است. از ماده ی na2s2o3 به عنوان منبع تامین یون سولفور استفاده شد، که ماده ای حساس به نور است و تحت تابش نور می تواند به آرامی یون های خود را آزاد کند. هم چنین از ماده تیوگلیسرول (tg) به عنوان عامل پوششی و کاتالیستی واکنش ها استفاده گردید. نانوذراتی با اندازه میانگین nm6-2 بدست آمد. در روش خودآرائی (رشد تاریکی) رشد نانوذرات تنها همراه با tg به عنوان کاتالیست امکان پذیر شد، و بدون حضور این ماده هیچ cdsای بدست نیامد. در این مرحله تاثیر عوامل موثر بر رشد و اندازه ذرات از جمله ph واکنش، زمان واکنش، غلظت مواد اولیه، غلظت tg و درصد ناخالصی بررسی گردید. در مرحله بعدی نانوذرات با روش فوتوشیمیایی رشد داده شدند. در این روش نانوذرات بسیار سریع تر و در زمان کوتاه تری (حدود یک ساعت) شکل می گیرند و استفاده از tg موجب پوشش خوب نانوذرات و بدست آمدن ذراتی تک توزیع می شود. در این روش نیز تاثیر عوامل مختلف از جمله زمان نورتابی، شدت نورتابی، ph واکنش، درصد آلاینده و حضور و عدم حضور tg مورد بررسی قرار گرفت. هم چنین از نانوذرات بدست آمده آنالیز نورتابی گرفته شد. نورتابی با گذشت زمان، تغییر ph و تغییر درصد ناخالصی تغییر می کند. نتایج نشان می دهند که با گذشت زمان نورتابی زیاد شده و سپس کاهش می یابد. بیشترین نورتابی در 6=ph مشاهده شد. همچنین مشاهده شد که افزایش درصد ناخالصی از 1% تا 10% موجب افزایش نورتابی نانوذرات cds می گردد. در نهایت ازنانوذرات بدست آمده آنالیز xrd گرفته شد که نتایج آن ها نشان می دهد که نانوذرات cds فاز هگزاگونال دارند.

سنتز احتراقی و زیر روشهای مختلف وابسته به آن از جمله سنتزاحتراقی جامد، محلول و ژل، پارامترهای موثر در این روش و تاًثیر این پارامترها بر روی خواص ماده تولید شده مورد بررسی قرار گرفت. اثر سوخت و نسبت سوخت به اکسنده بر روی اندازه دانه، سطح ویژه، مورفولوژی و فاز ماده تولید شده برای سوختهای مختلف به ویژه سوخت اوره مورد بررسی دقیق تر قرار گرفت. انجام محاسبات ترمودینامیکی نشان داد که آمونیوم کربنات و آمونیوم سولفات می توانند به عنوان دو سوخت جدید معدنی برای تولید نانو ذرات آلومینا، به روش سنتز احتراقی استفاده گردند. لذا آزمایشات برای این دو سوخت جدید، با استفاده از آلومینیوم نیترات به عنوان اکسنده انجام پذیرفت و ذرات حاصل از سنتز، به وسیله آنالیزهای مختلف کمی وکیفی مورد بررسی قرار گرفت. برای بررسی خواص حرارتی (تغییرات وزن نمونه مورد سنتز در اثر اعمال حرارت)، از آنالیز tg، به منظور شناسایی فاز، میزان بلورینگی و تعیین اندازه بلورک های محصول از آنالیز پراش اشعه ایکس(xrd)، و برای مطالعه نوع و قدرت پیوندها و برای تکمیل اطلاعات به دست آمده از پراش اشعه ایکس، از آنالیز طیف سنجی تبدیل فوریه مادون قرمز(ftir) استفاده شد. برای تعیین سطح ویژه و توزیع منافذ نمونه های سنتز شده از آنالیزbet ، برای مشخصه یابی سطح و شکل ذرات و تعیین اندازه کلوخه ها از آنالیز میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem) و برای بدست آوردن توزیع اندازه ذرات نمونه های تولید شده از آنالیز پراکندگی دینامیکی نور ( (dlsاستفاده گردید

سنتز احتراقی و زیر روش های مختلف وابسته به آن از جمله سنتز احتراقی جامد، محلول و ژل و تأثیر عوامل مختلف بر روی خواص ماده تولید شده مورد مطالعه قرار گرفت. علاوه بر این اثر سوخت و نسبت سوخت به اکسنده بر روی اندازه دانه، سطح ویژه، ساختار و فاز ماده تولید شده برای سوخت های مختلف به ویژه سوخت اوره بررسی گردید. انجام محاسبات ترمودینامیکی نشان داد که آمونیوم بی کربنات می تواند به عنوان سوخت معدنی برای تولید پودر نانو کامپوزیت آلومینا زیرکونیا به روش سنتز احتراقی استفاده گردد. بنابراین آزمایشات مختلف برای این سوخت جدید با استفاده از آلومینیوم نیترات و زیرکونیل نیترات به عنوان اکسنده انجام پذیرفت و ذرات حاصل از این سنتز به وسیله آنالیزهای مختلف کمی وکیفی مورد بررسی قرار گرفت. برای بررسی خواص حرارتی (تغییرات وزن نمونه مورد سنتز در اثر اعمال حرارت) از آنالیز tg، به منظور شناسایی فاز ، میزان بلورینگی و تعیین اندازه بلورک های محصول از آنالیز پراش اشعه ایکس (xrd) و برای مطالعه نوع و قدرت پیوندها و تکمیل اطلاعات به دست آمده از آنالیز پراش اشعه ایکس از آنالیز طیف سنجی تبدیل فوریه مادون قرمز (ftir) استفاده شد. برای تعیین سطح ویژه و توزیع منافذ نمونه های سنتز شده از آنالیز bet و برای مشخصه یابی سطح و شکل ذرات و تعیین اندازه کلوخه ها از آنالیز میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem) و برای تعیین اندازه دانه نانو ذرات آلومینا و زیرکونیا از آنالیز میکروسکوپ الکترونی عبوری (tem) استفاده گردید.