بدون شک فرامرزنامه یکی از زیباترین آثار حماسی ایران بعد از شاهنامه ی عظیم حکیم ابوالقاسم فردوسی است که شناخت هر چه بهتر و بیشتر این اثر، بر میزان درک، فهم و پی بردن به میزان جذابیت شاهنامه تأثیری مستقیم خواهد داشت. در این پایان نامه که موضوع آن بررسی "صور خیال در فرامرزنامه" است، با کمک علم بیان به بررسی تصاویر شعری اثر پرداخته شده است و با معرفی عناصر سازنده صور خیال، راه برای شناخت بیشتر علاقمندان از این اثر زیبای حماسی فراهم شده است. بدین منظور آن را به ده فصل جداگانه تقسیم بندی نموده و ارایه کرده ایم، که فصل اول شامل مقدمه، روش تحقیق، فرضیه ها، پیشینه و اهداف تحقیق می شود و در فصل دوم بخشی در مورد فرامرزنامه و نویسنده آن، در فصل سوم سخنی در مورد حماسه و سبک حماسی و در فصل چهارم صور خیال و عناصر سازنده ی آن مورد بررسی قرار گرفته اند. در فصل پنجم به بررسی توصیف در این اثر حماسی پرداخته شده است. فصل ششم مجاز با علایق آن، فصل هفتم تشبیه و انواع آن، فصل هشتم استعاره و انواع آن، فصل نهم کنایه وانواع و فصل دهم اغراق، مبالغه و غلو که در آثار حماسی جلوه ی بیشتری داشته اند. با مثالهایی از فرامرزنامه توصیف شده است. بعد از پایان تمام فصل ها نتیجه گیری ارایه گردیده است.

موضوع این پژوهش " بررسی اندیشه عرفانی نجم رازی" عارف قرن هفتم می باشد. از آنجایی که تصوف پس از او از شیوه های مختلف عرفانی او بهره جسته است تأثیر اندیشه این عارف بزرگ در برخی از آثار بعد از او قابل ملاحظه است. در این تحقیق سعی شده است با مراجعه به منابع مختلف و تحلیل آثار نجم رازی به بررسی اندیشه او پرداخته شود. این تألیف شامل دو بخش می باشد. بخش اول به بررسی جهان بینی نجم رازی در حول دو محور حق و انسان کامل به صورت سیر نزولی و صعودی وجود می پردازد و به صورتی بعد فلسفه ی عرفانی نجم رازی را به عنوان نظامی از مفاهیم کلیدی که به "هستی" و "وجود" مرتبط اند تحلیل می کند. در بخش دوم به اصطلاحات و تعابیر عرفانی پرداخته شده است، تعابیر و اصطلاحاتی که متصوفه در سخنان خود به کار برده اند ترجمان احوال و مقامات آنان می باشد. زمینه های فکری، مذهبی، فرهنگی، عرفانی و اعتقادی صوفیان مبنی بر پوشیده داشتن افکار و عقاید خود، در پیدایش این اصطلاحات رمزآلود موثر بوده است.

بدون شک شهریارنامه یکی از آثار حماسی است که همچون بهمن نامه فرامرزنامه و برزونامه متاثر از شاهنامه فردوسی و گرشاسبنامه اسدی طوسی است. این منظومه متعلق به اواخر قرن 5 هجری است و از آن روی اهمیت دارد که در اعمال پهلوانی خاندان پهلوانی خاندان رستم تا پشت سوم بعد از او نیز کشیده می شود. شهریار که قهرمان اصلی این منظومه است، آخرین فرد مشهور از خاندان گرشاسب در حماسه ی ملی ایران است. او پسر برزو پسر سهراب پسر رستم (جهان پهلوان داستان ملی ایران) است. پژوهش در آثار حماسی واسطوره ای نفش موثری در شناخت گذشته ملت ها و مناسبات ، آیین ها و رسوم آن ملل خواهد داشت. بدین منظور این پژوهش را به بازده فصل جداگانه زیر که هر کدام به بررسی یکی از اجزاء و عناصر داستانی این اثر می پردازد تقسیم بندی نمودیم. در فصل اول فرم شناسی فصل دوم تعریف داستان و حماسه و برشمردن داستان های این اثر، فصل سوم خلاصه داستان های شهریار نامه، فصل چهارم زاویه دید داستان، فصل پنجم گفتارها، فصل ششم کردارها، فصل هفتم پندارها، فصل هشتم قهرمانان، فصل نهم زمان و مکان، فصل دهم منطق داستان و فصل یازدهم شگردهای داستان پردازی آن مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته اند.

موضوع اصلی این پایان نامه جایگاه خاص زن در نمایش نامه های بهرام بیضایی، نمایش نامه نویس بزرگ معاصر است. در این پایان نامه که به شیوه ی کتاب خانه ای و براساس مطالعه ی نمایش نامه های بیضایی تهیه شده است، به بررسی جایگاه خاص و منحصر به فرد زنان در این دسته از آثار نمایشی بیضایی پرداخته شده و دیدگاه کاملا انتقادی و سنت شکن ایشان در مورد مقام و ارزش زن در اسطوره و تاریخ ایران، همراه با اشاره به اسطوره ی خدایان و ناهید و پریان و همچنین مشاسپندان مونث آیین زرتشتی و ارتباط آنان با زنان نمایش نامه های بیضایی مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. در این میان به برخی از موارد اسطوره شکنی و یا برداشت آزاد بیضایی از وقایع تاریخی در نمایش نامه های اسطوره ای و تاریخی ایشان اشاره شده است . به علاوه همراه با بیان خلاصه ی نمایش نامه ها، برخی از ویژگی های خاص سبک نثر بیضایی در نمایش نامه های مورد مطالعه و نیز درون مایه های این نمایش نامه ها مورد توجه قرار گرفته اند. در بخشی دیگر از این پایان نامه به مقایسه ی مقام و مرتبه ی زن در ایران قبل و بعد از اسلام پرداخته شده و سپس برخی از ویژگی های خاص زن در نمایش نامه های بیضایی مورد بررسی قرار گرفته است.

موضوع این پژوهش «مقایسه تطبیقی دیدگاه های عرفانی ملامتیان و کیش مانی» است. در این تحقیق سعی شده است با مراجعه به منابع مختلف به بررسی شیوه ی عرفانی مانویان و ملامتیان پرداخته شود. از آنجایی که تصوف از شیوه های مختلف عرفانی بهره جسته است. تأثیر ادیان مختلف در برخی از فرقه های آن قابل ملاحظه است از جمله در فرقه ی ملامتیه تشابهاتی میان آراء و عقاید این گروه از صوفیان و آیین مانی وجود دارد. این تألیف شامل شش فصل می باشد. فصل اول به شرح حال مانی و همچنین سیر گسترش مانویت می پردازد. در فصل دوم سعی شده است اصول اعتقادی مانویان ارئه شده و مورد بررسی قرار گیرند. فصل سوم حاوی مطالبی راجع به ریشه های آیین مانی است و در فصل چهارم تاریخچه تصوف و عقاید فرقه ی ملامتیه گنجانده شده است. پس از این فصل، در فصل پنجم به فرقه ی قلندریه پرداخته شده و در پایان، در فصل ششم، اشتراکات تصوف، ملامتیه و قلندریه با مانویت بررسی شده اند.

بررسی ساختاری روایت و داستان پیشرفت و کارایی بسیاری داشته به طوری که امروزه کمتر نقدی را می توان سراغ گرفت که از کارکردهای ساختاری بی بهره باشد. اصطلاح (شکل شناسی) برگردان لغت مورفولوژی غربی است. این اصطلاح در ادب فارسی واژه ای جوان و تازه است و در باب مبحث شکل شناسی در حوزه ادبیات داستانی در کشور ما کارهایی اندک انجام شده است. این پایان نامه پس از بررسی مفهوم شکل شناسی و کاربرد ادبی آن و نقل آرای صاحب نظران نامدار این زمینه به شکل شناسی داستان یوسف و زلیخای جامی می پردازد. یوسف و زلیخا را می توان دارای دو بخش روایی دانست: الف : بخش اساسی داستان یوسف و زلیخا که در این بخش گزاره هایی مثل خوابهای سه گانه زلیخا محور اصلی داستان را تشکیل می دهند. ب: داستان دختری به نام بازغه که هر یک از این بخش های داستانی دارای ساختاری مستقل است که از دیدگاه شکل شناسی مانند هر اثر روایی دیگر شامل اجزاء و عناصری است. بر این اساس ما با نگاهی شکل شناسانه بخش روایی داستان اصلی را مورد بررسی قرار داده ایم و داستان را از منظر شکل شناسی تجزیه و تحلیل کرده ایم.

سام نامه یکی از منظومه های ارزشمند و قابل تقدیر زبان و ادبیات فارسی است که در زیر سایه ی شاهنامه فردوسی حکیم ناشناخته مانده است. حال آنکه این اثر گرانقدر و استثنایی، ما را از مطالعه ی دیگر آثار حماسی از جمله سام نامه بی نیاز نمی کند چرا که هر گلی بویی دارد. شناخت بیشتر آرایه ها و ترفندهای تصویرسازی در این اثر به درک و فهم فضا و حال و هوای حاکم بر آن کمک خواهد کرد. در این پایان نامه که موضوع آن "بررسی صور خیال در سام نامه ی خواجوی کرمانی" است، با کمک علم بیان آرایه های تصویرسازی در سام نامه توضیح داده خواهند شد تا علاقمندان این منظومه ی حماسی نسبت به آن شناخت بیشتر و دقیق تری پیدا کنند. این پایان نامه در دوازده فصل تقسیم بندی شده که در فصل اول کلیات تحقیق گنجانده شده است، در فصل دوم بحثی راجع به سام نامه و سراینده آن، در فصل سوم بحثی در مورد حماسه و سبک حماسی، در فصل چهارم صور خیال و عناصر سازنده ی آن مورد بررسی قرار گرفته اند. در فصل پنجم توصیفات این اثر و از فصل ششم تا دوازدهم به ترتیب مجاز، تشبیه، استعاره، کنایه، اغراق تمثیل و نماد و اسطوره با ذکر نمونه هایی از سام نامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. پس از تمام این فصول نتیجه گیری ارائه شده است.

موضوع پژوهش حاضر "شکستن تابو در اسطوره های ایرانی با نگاهی به عرفان و قصه های عامیانه" است که بقصد نشان دادن ناپختگی روان آدمی، به صورت رمزوار شکستن تابو در اساطیر و افسانه های ایرانی و عرفان اسلامی با نمایش مراحل رشد و بلوغ روان با گذر از سختی ها تا رسیدن به تعالی درون و اتصال به سرچشمه ی هستی و حیات جاودانه صورت گرفته است و در همین راستا، این پژوهش مجموعاً در چهار بخش و بیست فصل تنظیم شده است و بخش اول آن به تعاریف و کلیاتی درباره ی تابو، اسطوره عرفان و بررسی اعتقادات تابو در اساطیر ایرانی، عرفان اسلامی و باورهای عامیانه می پردازد که در واقع به منظور فضاسازی جهت آشنایی کلی با محتوا و نتیجه ی پژوهش است. و بخش دوم به معرفی شخصیت ها و قهرمانانی تابوشکن از عرصه ی اسطوره، عرفان و قصه های عامیانه اختصاص دارد که شرح تابوشکنی آن ها با استناد به منابه مرتبط در بخش سوم ارائه می شود و بخش آخر مربوط به تابوشکن و فرجام کار او پس از توبه و عقوبت است که از آن سرنوشت فرجامین در این پژوهش، به بازگشت جاودانه تعبیر شده است.

این پایان نامه در دوره ی کارشناسی ارشد ، با درون مایه ی بررسی ضحاک در نمادپردازی و اساطیر ایرانی می باشد. این اثر دربردارنده یسه فصل است: فصل نخست: با مضمون خلاصهی داستان ضحاک. فصل دوم: شامل سه قسمت است. 1- کشتن جمشید 2- بر تخت نشستن ضحاک 3- شیوه حکومت ضحاک فصل سوم: این فصل نیز شامل سه قسمت است. 1- پیدا شدن کاوه 2- آمدن فریدون و نابودی ضحاک 3- سرانجان ضحاک در این پایان نامه، ضمن معرفی شخصیت اساطیری ضحاک در ایران باستان، اوستا، بندهش و غیره به معرفی شخصیت هایی که در ارتباط با ضحاک بودند مانند جمشید شاه، فریدون و کاوه نیز پرداخته است.

در رساله ی "اثرپذیری اخوان ثالث از اوستا" سعی شده تا نمود اسطوره های ایرانی بویژه اسطوره های پیش از اسلام و زردتشتی در اشعار اخوان و همچنین تاثیر بسزایی که کتاب اوستا بر اشعار وی داشته، مورد بررسی قرار گیرد. رساله شامل سه فصل است، در فصل اول به دفترهای وی، روایت، اسطوره و ایران دوستی در شعرخوان و دو فصل پایانی آن به تجزیه وتحلیل اسطوره ای اشعار و ارتباط آن با اوستا پرداخته ایم. در رساله ی پیش رو، پس از بررسی کتب مرتبط با اسطوره و مطالعه ی کتاب اوستا و اشعار اخوان، ارتباط اسطوره ای اشعار اخوان ثالث شرح و بررسی شده است. نتیجه ای که از این تحقیق بر می آید، این است که شاعر در ساخت اسطوره های شعری خود به آیین زرتشتی و کتاب "اوستا" توجه ویژه ای داشته است.

عنوان این پایان نامه "بررسی تحلیلی داستان رستم و سهراب بر اساس ژرف ساخت های اسطوره ای و روانکاوی" است. هدف از انجام این پایان نامه آشنایی با نقد و تحلیل اسطوره ای و روانکاوی است. در این داستان مفاهیم عمیق اسطوره ای و روانکاوانه ذکر شده است و تحلیل این داستان بر اساس دیدگاه های یاد شده دارای اهمیت فراوان است. فصل های این پایان نامه که در برگیرنده ی نتایج حاصله از این پژوهش هستند، عبارتند از : فصل نخست: کلیات تحقیق ، فصل دوم : خلاصه ی داستان، فصل سوم : اسطوره ، تعاریف و کارکردهای آن، فصل چهارم: مادرسالاری تاریخی، فصل پنجم : تحلیل اسطوره ای رستم و تهمینه، فصل ششم : تحلیل روان کاوانه ی داستان، فصل هفتم : قهرمان قربانی –نوزایی و فصل هشتم : رمز گشایی نمادها. نتیجه ی کلی که در پایان این پایان نامه به دست آمد این است که در این داستان جست و جوی پدر به گونه ی نمادین بیانگر نیاز و ضرورت شناخت هویت خویشتن و رسیدن به خودآگاهی است.