نام پژوهشگر: محمد علی أیازی
ابراهیم الشامی محمد علی أیازی
تفسیر المصابیح الساطعه الانوار در واقع یک تفسیر نیست بلکه موسوعه تفسیری می باشد که گردآورنده سعی کرد مجموعه زیادی از تفاسیر ائمه زیدیه وحتی غیر زیدیه را در کتاب خود بگنجاند (فعلا 4 جلد آن چاپ شده است که شامل تفسیر سوره های فاتحه والناس تا سوره روم می باشد) ولی میتوان گفت مولف تفسیر عده ای از مفسرین بیشتر در کتاب خود آورده ودر این تحقیق تفسیر این عده را مورد بررسی قرار گرفته ناگفته نماند که خود گرد آورنده در کتاب خود به عنوان مفسر نیز حضور دارد. فصل اول این تحقیق حاوی کلیاتی درباره زیدیه وتفسیر نزد آنهاست فصل دوم معرفی مبانی مفسرین مورد نظر را شامل می شود ودر فصل سوم روش هر کدام از این مفسرین مورد بررسی قرار گرفت با مطالعه این مجموعه تفاسیر متوجه می شویم که بین این مفسرین اشتراکات زیادی از لحاظ مبانی تفسیری وجود دارد که این اشتراک به جهت مشترک بودن مذهب وفکر وهمینطور تقارب زمانی وحتی خانوادگی مفسرین است. اما در بحث روش تفسیری آنچه باید بدان اشاره کرد این است که بحث لغت ولغات قرآنی در اولویت تفسیری همه این مفسرین قراردارد وبعد از آن دیگر منابع تفسیری در مرحله بعدی تفسیر این مفسرین است. ودر زمینه گرایش تفسیری این مفسرین نکته مهم که باید به آن اشاره شود گرایش اخلاقی تفاسیر آنان است که در درجه اول قرار میگیرد نه گرایش کلامی آنان که میتوان گفت در مرتبه دوم تفسیر قرار دارد.