نام پژوهشگر: فرهاد محمد تراب
اکرم نقیبی فرهاد محمد تراب
در این پروژه، جداسازی آنومالی از زمینه با استفاده از روش فرکتالی عیار- مساحت، در دو محدوده اکتشافی مسجد داغی و خروانق واقع در آذربایجان شرقی مطالعه شده است. حد آستانه ای برای هر عنصر بطور جداگانه در نمونه های سنگی و خاکی، با هر دو روش آمار کلاسیک و فرکتالی عیار- مساحت محاسبه و با یکدیگر مقایسه شد. مقایسه این دو روش، دقت بیشتر روش عیار- مساحت را در نمایان ساختن آنومالی عناصر نسبت به آمارکلاسیک بخصوص برای نمونه های سنگی نشان داد. همچنین همبستگی بین عناصر مورد بررسی و با محاسبه فاکتورهای مستقل، نقشه های فاکتوری آنها ترسیم گردید. مقایسه نتایج بدست آمده از روش فرکتالی عیار- مساحت در دو محیط مذکور نشان داد که به دلیل اثر سرشکن شدگی در محیط خاک، تمایز آنومالی از زمینه مشکل تر بوده و این روش در محیط های سنگی نتایج واضح و متمایز تری را نشان می دهد.
حسین ملایمت امیر حسین کوهساری
ابتدا بانک اطلاعاتی 154 گمانه ای که لایه b2 را قطع کرده اند ساخته شده و بررسی نرمال بودن و تحلیل روند داده های اولیه انجام گردید. از نرم افزار surpac برای تولید واریوگرام ها و تحلیل ساختار فضایی حاکم بر کانسار استفاده شد. مشخص شد که ناهمسانگردی مقادیر خاکستر و ضخامت لایه، تطابق خوبی با شرایط اولیه نهشته گذاری آن دارند. در ادامه نیز عملیات تخمین با استفاده از روش کریجینگ معمولی برای ضخامت و شیب و کریجینگ عام برای خاکستر در مدل بلوکی توسط نرم افزار surpac انجام گردید. با در نظر گرفتن مرزهای ساختمانی و گسل- های محدوده کننده در نرم افزار arcmap، بلوک های خارج از محدوده های تخمین کنار گذاشته شدند و در پایان میزان ذخیره از رخنمون تا افق 600+ متر برابر با 7/23 میلیون تن، از رخنمون تا گسل زنوغان 0/78 میلیون تن و برای کل کانسار 0/125 میلیون تن برآورد شد. همچنین ذخایر هر یک از بخش های فوق به دو قسمت بالانس و زابالانس نیز تقسیم و مقادیر به دست آمده با تخمین دفتر طراحی پروده 4 طبس مقایسه گردید.
مرضیه باغیانی فرهاد محمد تراب
معدن سرب و روی هفتهر در فاصله 130 کیلومتری شمال غرب یزد قرار دارد. ماده معدنی اصلی از نوع ماسیوسولفید و شامل سولفورهای سرب، روی و آهن است که در درون شیل ها جا گرفته است. هدف از انجام این پروژه شناسایی آنومالی های ژئوفیزیکی معدن و تخمین و شبیه سازی آن ها توسط روش های زمین آماری می باشد. در این راستا ابتدا با استفاده از داده های پلاریزاسیون القایی و مقاومت ویژه الکتریکی، رسم مقاطع در محل پروفیل ها، مدل سازی معکوس توسط نرم افزار res2dinv و مدل سازی کیفی سه بعدی توسط نرم افزار rock work انجام شد. سپس با استفاده از نتایج حاصله محل های احتمالی، گسترش های جانبی و قائم کانی سازی های زیرسطحی و روند کانی سازی تعیین شد. همچنین با استفاده از داده های موجود و تخمین زمین آماری به روش کریجینگ معمولی برای داده های پلاریزاسیون القایی و کریجینگ عام برای داده های مقاومت به دلیل وجود روند، توسط نرم افزار sgems پهنه وسیع تری از منطقه به منظور تعیین آنومالی های احتمالی تخمین زده شد. در نهایت به منظور تعیین صحت نتایج حاصله و همچنین تخمین بهتر و وسیع تر منطقه مورد مطالعه شبیه سازی زمین آماری توسط نرم افزار wingslib صورت گرفت. با توجه به مطالعات صورت گرفته منطقه کانی سازی که با مقاومت پایین و پلاریزاسیون القایی بالا مشخص گردید در نواحی با عمق 35 متر و بیشتر از اواسط پروفیل ها شروع شده و به سمت جنوب غرب منطقه به صورت توده ای ادامه می یابد. همچنین کانی سازی در نواحی سطحی در قسمت جنوب غربی پروفیل شماره دو و در شمال شرق منطقه ابتدای پروفیل شماره دو و سه به صورت توده هایی که توسط شیل در برگرفته شده، قرار دارد. بنابراین می توان با برداشت های ژئوالکتریکی با هزینه کمتر و به صورت غیر تخریبی داده مورد نظر را برداشت و سپس تفسیر نمود. آن گاه با استفاده از تخمین و شبیه سازی زمین آماری برای مناطق فاقد برداشت نتایج مناسب تری را به دست آورد
سمیه بشر امیرحسین کوهساری
کانسار سنگ آهن سه چاهون مشتمل بر دو آنومالی 10 (x) و 11(xi) می باشد. آنومالی 11 سه چاهون خود از دو بخش جنوبی و شمالی تشکیل شده است که تأمین کننده ی اصلی خوراک خط سه چاهون و کارخانه ی فراوری چغارت می باشد. امروزه علاوه بر تخمین های زمین آماری که خود شامل روش های مختلفی می باشد ( کریجینگ ساده، کریجینگ معمولی، کریجینگ شاخص و...)، از روش شبیه سازی زمین آماری نیز به طور گسترده در مدل سازی ذخایر معدنی استفاده می شود. باتوجه به وضعیت توزیع ماده ی معدنی در کانسار آنومالی 11 جنوبی معدن سه چاهون و کم عیار بودن کانسنگ استخراجی آن، ارزیابی ذخیره قبلی انجام شده دراین کانسار ازخطای تخمین مناسبی برخوردار نبوده، لذا هدف از انجام این پروژه تخمین ذخیره آنومالی 11 با استفاده از تکنیک های جدید زمین آماری با توجه به داده های اکتشافی و اطلاعات چالهای آتشباری این معدن می باشد تا مدل هندسی ذخیره ارائه شده اصلاح و تعدیل گردد.در این راستا با ارزیابی داده های آهن بخش جنوبی آنومالی xi معدن سه چاهون، به بررسی چگونگی تغییر پذیری عیار در دو بخش پرعیار و کم عیار کانسار پرداخته شده و همچنین نقش شبیه سازی زمین آماری در تعیین روند تغییرات عیار در جهات مختلف مورد ارزیابی قرار گرفته است. همچنین ذخیره کانسار به دو روش کریجینگ معمولی و شبیه سازی گاوسی ترتیبی محاسبه و با یکدیگر مقایسه شده است. بر این اساس ذخیره کانسار به روش کریجینگ در دو بخش پرعیار و کم عیار به ترتیب 13,560,000تن با عیار 75/55 درصد و 59,520,000 تن با عیار 45/26 درصد بدست آمده که در مقایسه به روش شبیه سازی برابر 14,500,000 تن با عیار 24/56 درصد مربوط به بخش پرعیار و 58,900,000 تن با عیار 88/26 درصد مربوط به بخش کم عیار بوده است. عیار حد منظور شده در محاسبات 20 درصد می باشد. مطالعات حاصل از این تحقیق نشان می دهد که هر دو روش با خطایی کمتر از 7 درصد میزان ذخیره مشابه ای را برای این کانسار تأیید می نمایند.
ساسان قربانی امیر حسین کوهساری
با توجه به اینکه امروزه درجهان مبنای رقابت بین واحدهای تولیدی صنایع سیمان درکشورهای مختلف،تولیدمحصولات باکیفیت بالاتروقیمتپائین ترمی باشد؛ در اینجا هدف بررسی روش های تلفیق داده های دورسنجی، ژئوشیمیائی و زمین شناسی در اکتشاف مواد معدنی صنایع سیمان، در خصوص بهره برداری متناسب با واحد تولیدی از نظر کمی و کیفی می باشد. در اینپروژه تلفیق داده های دور سنجی، ژئوشیمیایی و زمین شناسی در اکتشاف مواد معدنی سیمان سامان مورد بررسی واقع شده است و به این منظور در ابتدا پس از تعریف، مواد اولیه مورد نیاز سیمان پرتلند عنوان گردیده؛در ادامه به روشهای پی جویی و اکتشاف ذخایر مواداولیه صنایع سیمان شامل اکتشاف مقدماتی، محاسبات سیمان سازی، مطالعات اکتشافی نیمه تفضیلی، مرحله اکتشاف تفضیلی منطقه، برخی ازکاربردهای زمین آمار، شبکه بندی نقشه توپوگرافی، تخمین ذخیره وتهیه نقشه پرداخته شده است؛و پس از بیان روش های اکتشاف و تلفیق در اکتشافات مواد اولیه صنایع سیمان،معرفی منطقه مورد نظر و مطالعات زمین شناسی، سنجش از دورضمن محاسبه oifوترکیب باندها،مطالعات ژئوشیمیائی، تلفیق با مدل چند کلاسه به منظور شناسائی مناطق امید بخش در منطقه معادن سیمان سامان کرمانشاه مورد ارزیابی قرار گرفته است. درپایان نتیجه گیری شد در مطالعه محدوده معادن سیمان سامان پس از وزن دهی به معیارها و زیر معیارهای پارامترهای موثر در تلفیق، به منظور تعیین مناطق احتمالی امیدبخش با استفاده از روش مدل چند کلاسه جهت تلفیق داده های زمین شناسی، ژئوشیمی، دورسنجی، انطباق خوبی بین نقشه ها وجود دارد که دردو لایه وزن داده شده دورسنجی و زمین شناسی مشهودتر است، که آن هم احتمالاً به علت گستردگی مطالعات دورسنجی وزمین شناسی و وسعت کمتر مطالعات ژئوشیمیائی در منطقه مورد مطالعه می باشد.باانطباق مناطق امیدبخش ومحل احداث کارخانه سیمان سامان کرمانشاه،قسمت هائی ازمنطقه محدوده های موردنظرکه ثبت نشده بوددرحال اخذمجوزازسوی مراجع ذیصلاح می باشد.
ملکه خردمند فرهاد محمد تراب
هدف از انجام این تحقیق، مطالعه تغییرات سطح ایستابی آبخوان دشت ابرکوه و بررسی تأثیر افت سطح آب بر پارامترهای کیفی و هیدروشیمیایی این آبخوان می¬باشد. روش¬های گرافیکی برای تفسیر داده¬های هیدروژئوشیمیایی و تعیین تیپ آب و رخساره آن به کار برده شد. بر این اساس، تیپ آب، کلروره و رخساره آن کلسیک تشخیص داده شد. از آن¬جا که ارائه روش¬های گرافیکی و آمار کلاسیک، قادر به در نظر گرفتن توزیع مکانی پارامترهای کمی وکیفی آب¬های زیرزمینی دشت نبوده، لذا از زمین¬آمار به عنوان تکنیکی برای این هدف استفاده گردید. هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی کمیت و کیفیت آب زیرزمینی با استفاده از روش¬های زمین¬آماری است. در این تحقیق برای تخمین تراز آب زیرزمینی دشت ابرکوه و تغییرات کیفیت آن از روش کریجینگ معمولی و کوکریجینگ استفاده شده است. بدین منظور علاوه بر تخمین¬های زمین¬آماری از روش شبیه¬سازی زمین¬آماری نیز کمک گرفته شد. به طور کلی هر سه روش به کار گرفته شده، نتایج یکدیگر را تأیید کرده¬اند. در این پژوهش از میانگین واریانس تخمین برای تعیین سطح اعتماد استفاده شد. روش¬های شبیه¬سازی و کوکریجینگ به ترتیب نسبت به روش کریجینگ معمولی دارای میانگین واریانس کمتر و بالتبع دقت بالاتری در برآوردها می¬باشند. علاوه بر آن، نتایج حاصل ازروش کوکریجینگ با کریجینگ معمولی برای برآورد کلر به کمک معیار آماری rmse مورد ارزیابی قرار گرفت که برتری روش کوکریجینگ (rmse=1.338) را نسبت به کریجینگ معمولی (rmse=2.046) نشان داد. اعتبارسنجی روش¬های شبیه¬سازی نیز با مقایسه هیستوگرام داده¬های خام و شبیه¬سازی شده صورت گرفت که نتایج شبیه¬سازی را تصدیق می¬کند. مشاهدات نشان داد حداکثر و حداقل ارتفاع سطح آب در سال1390، 1750 و 1409 متر می¬باشد و سطح آب زیرزمینی با تبعیت از توپوگرافی، روند غربی- شرقی دارد. کیفیت آب آبخوان نیز با همین روند از منطقه تغذیه به سمت تخلیه رو به کاهش است. ولی در بخش غرب و شمال شرق محدوده با افت کیفیت آب رو به رو هستیم. علت آن می¬تواند تمرکز مناطق مسکونی و ورود فاضلاب¬های شهری به منابع آب زیرزمینی باشد. افت کیفیت آب در بخش شمال شرق منطقه علاوه بر وجود مناطق مسکونی، می¬تواند ناشی از وجود رسوبات حاوی کانی¬های نمک¬دار سازندهای دوره نئوژن باشد.
صغری کونانی عبدالحمید انصاری
سه نمونه خاک از سایت ژئوفیزیک دانشگاه یزد تهیه و هر یک از این سه نمونه در هشت طبقه بندی بین ابعاد 75 میکرون تا 841 میکرون تقسیم شد. چون در تست تراکم استاندارد حجم خاک زیادی مورد نیاز است، تعریف شرایط بهینه برای تست تراکم در قالبی با حجم کمتر ضروری شد. پس از تعیین شرایط بهینه برای تست تراکم (3 ضربه در هر لایه تراکم) در قالبی با قطر 6/5 سانتی متر و اندازه گیری رطوبت بهینه نمونه ها، مقدار سرعت موج تراکمی و مقاومت ویژه الکتریکی در 24 نمونه و در سه رطوبت اندازه گیری شد که یکی از این رطوبت ها مقدار رطوبت بهینه نمونه است. ب
فرزانه فریدونی حسین مجتهدزاده
روش لیتوژئوشیمیایی چند عنصری می¬تواند منجر به یافتن مبنایی برای مطالعه گرانیت¬ها بر پایه تحولات زمین¬شناسی و ژئوشیمیایی گردد. توده¬های گرانیتوئیدی که تمرکزهایی از عناصر اقتصادی را به همراه دارند عمدتا الگوی ژئوشیمیایی خاصی را نمایش می¬دهند که شناخت این الگوها در بعضی از موارد امکان تشخیص واحدهای بارور از عقیم را فراهم می¬سازد. در هر ناحیه خاص،¬ تمایز میان توده¬های گرانیتی مولد کانسارهای قلع از انواع عقیم می¬تواند براساس یک یا چند نسبت از نسبت¬های ,k/rb ,mg/li ba/rb و rb/zr انجام پذیرد. مقادیر بسیار کم این نسبت¬ها و یا مقادیر بسیار بالای rb/sr ,(na+k)/fe ,(na+k)/(ca+mg) می¬تواند معرف کانی¬سازی قلع در آن ناحیه باشد. برای تشخیص گرانیت¬های حاوی تنگستن از گرانیت های عقیم از تنگستن استفاده از شاخص ژئوشیمیایی gci=log10 ((rb3×li×104) / (mg×k×ba×sr)) پیشنهاد شده است. در گرانیت¬های حاوی تنگستن نسبت¬هایrb/sr ,li/k و ba/sr بالا بوده و در گرانیت¬های فاقد تنگستن نسبت-های,k/rb ba/rb و mg/liپایین می¬باشد. با مقایسه ترکیب عناصر جزئی و کمیاب توده¬های نفوذی مناطق مورد بررسی برای تشخیص گرانیت¬های حاوی قلع و تنگستن سه نمودار بسیار مهم نسبت sm/eu به rb , دیاگرام سه جزیی (na + k)، fe و mg و دیاگرام سه جزئی rb ,ba و sr به دست آمده است. در این مطالعه گرانیت های مناطق مشیرآباد، بروجرد، آستانه، ده¬نو و کلاه قاضی در زون سنندج-سیرجان و گرانیت شیرکوه در زون ایران مرکزی با استفاده از شاخص¬های ژئوشیمیایی ذکر شده در پایان¬نامه جهت تشخیص کانی¬زایی قلع و تنگستن مورد بررسی قرار گرفته¬اند، که با توجه به شاخص های ژئوشیمیایی به دست آمده به نظر می¬رسد که مناطق بروجرد، مشیرآباد، کلاه قاضی و شیرکوه دارای پتانسیلی از کانی¬زایی قلع و تنگستن و مناطق ده¬نو و آستانه فاقد این کانی¬زایی می-باشند.
بهروز فیل زاده عبدالحمید انصاری
سیگنال های تشدید مغناطیس هسته ای همواره دارای نوفه هستند که میتوانند پردازش را دچار مشکل کنند روش های متعددی برای رفع نوفه از سیگنال بیان شده است یکی از این روش ها روش تبدیل موجک است .