نام پژوهشگر: ابراهیم حاجیانی
حسینعلی میرزایی بهجت یزد خواستی
در دهه های اخیر موضوع هویت ملی و قومی به یکی از مسایل مورد توجه خصوصا در کشورهای با تنوع قومی- فرهنگی تبدیل شده است.در برجسته شدن این موضوع عوامل گوناگونی موثر بوده اند که در این میان بر پروسه جهانی شدن اتفاق نظر زیادی هست.گروهی بر این باورند که گسترش و تعمیق فرایند جهانی شدن باعث تشدید و برجسته شدن وفاداری های قومی و محلی و در نتیجه تضعیف هویت و انسجام ملی گردیده است.در مقابل گروهی دیگر معتقدند که تقویت هویت قومی در تعارض با هویت و انسجام ملی نیست بلکه می تواند منجر به تقویت هویت و انسجام ملی جوامع گردد.به عبارتی افراد دارای هویت ترکیبی هستند بدون آنکه تعارضی بین عناصر هویتی آنان باشد. این رساله با هدف« بررسی تحلیلی هویت قومی و ملی دانشجویان دانشگاههای دولتی ایران و عوامل موثر بر آن »در سال 1387 با حجم نمونه1814 به صورت پیمایشی و از طریق پرسشنامه به انجام رسید. فرضیه های اصلی این تحقیق عبارتند از؛ «رابطه بین هویت ملی و قومی »و همچنین «رابطه متغیرهای مستقل«احساس محرومیت نسبی»،«جامعه پذیری قومی»،«میزان تسلط به زبان مادری» و «رسانه» با متغیرهای وابسته یعنی هویت ملی و هویت قومی. به طور کلی یافته های تحقیق نشان داد که افراد مورد بررسی در عین داشتن هویت قومی نسبتا بالا از هویت ملی قوی نیز برخورداند و در کل نمونه و نمونه اقوام بین دو متغیر هویت ملی و هویت قومی رابطه مثبت،هم افزا و متوسطی وجود داشته است. نتایج دیگر نشان داد که بین متغیر«احساس محرومیت نسبی» و هویت ملی رابطه منفی نسبتا بالای وجود دارد و این متغیر باعث تقویت هویت قومی نمونه شده است.از طرفی متغیر«جامعه پذیری قومی»با هویت ملی کل نمونه رابطه ضعیف و مثبت و با هویت ملی نمونه اقوام رابطه ای نداشته است.همچنین رابطه این متغیر با هویت قومی مثبت و هم افزا بوده است. در رابطه با متغیر تسلط به زبان مادری تاثیری بر هویت ملی نمونه کلی تحقیق نداشته است اما در تقویت هویت قومی نقش مثبتی داشته است.نهایت اینکه متغیر میزان استفاده از رسانه تاثیری در برجسته شدن هویت ملی نمونه تحقیق نداشته با این وجود باعث تشدید هویت قومی افراد مورد بررسی گردیده است.
زهرا ایروانی ابراهیم حاجیانی
مفهوم هویت ملی به عنوان فراگیرترین و مهم ترین سطح هویت جمعی که از مفاهیم جدید علوم اجتماعی به شمار می رود و بر وحدت ملی و انسجام اجتماعی یک کشور تأثیرگذار است و موجب ثبات و امنیت آن کشور می شود امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته است. تحقیق حاضر با هدف بررسی تطبیقی هویت ملی در ایران ولبنان و عوامل موثر برآن در میان دانشجویان دانشگاه تهران و دانشگاه بیروت انجام شد. متغیر وابسته که به عنوان مسأله اصلی تحقیق در نظر گرفته شده بود بررسی هویت ملی دانشجویان بود که در شش بعد اجتماعی، تاریخی، جغرافیایی، زبانی، سیاسی و فرهنگی سنجیده شده و با متغیرهای مستقلی هم چون هویت قومی، فرهنگ تساهل و تسامح، جهانی شدن و عوامل فردی چون جنس، سن، ... در ارتباط و مقایسه گذاشته شده است.برای توصیف و تبیین هویت به طور کلی چارچوب مفهومی نظریه کنش متقابل نمادین که از سوی جرج هربرت مید مطرح شده است استفاده گردید. حجم نمونه آماری شامل 800 نفر دانشجویان دانشگاه تهران و بیروت است که نمونه ی هر کشور400 نفر از میان چهارقومیت عمده ایران(فارس، ترک، کرد و لر) و لبنان(شیعه، سنی، مسیحی مارونی و دروزی) به روش سهمیه ای انتخاب شدند. روش تحقیق حاضر از نوع پیمایشی است و گردآوری داده ها به وسیله پرسش نامه انجام شده است.در این بررسی برای تعیین روایی از اعتبار صوری و برای تعیین پایایی سوال ها از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید.
نرجس خوشبخت طاهره فیضی
بیشتر سازمان ها مفهوم مسئولیت اجتماعی را به کار می برند ولی در عمل به کارگیری این مفهوم در سازمان مشکل است. مدل برتری تجاری از سال 1992 به عنوان ابزار قدرتمند برای کیفیت یکپارچه در سازمان ها معرفی شده است. مسئولیت اجتماعی سازمان نیز ابتدا در مدلی در سال 2002 معرفی شد و از سال 2004 بنیاد مدیریت کیفیت اروپا تلاش کرد تا مدلی را به عنوان ابزار موثر جهت به کارگیری مسئولیت اجتماعی سازمان ارائه دهد. هدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر به کارگیری مدل ای.اف.کیو.ام بر مسئولیت اجتماعی سازمان در پتروشیمی منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر است. روش تحقیق از نوع توصیفی– همبستگی، و جامعه آماری شامل کارکنان رسمی شرکت پتروشیمی و افراد شرکت کننده در دومین جایزه تعالی سازمانی پتروشیمی در تاریخ 17/12/90 تهران است. روش نمونه گیری، تصادفی- طبقه ای است و حجم نمونه بعد از اجرای پیش آزمون و محاسبه آلفای کرونباخ از طریق فرمول کوکران 286 تن تعیین شد. از آمار توصیفی و استنباطی و نرم افزار لیزرل به منظور انجام دادن تحلیل ها و ارائه مدل استفاده شده است. یافته های تحقیق شامل تایید نه فرضیه در مورد تاثیر توانمندسازها و نتایج بر مسئولیت اجتماعی سازمان و سه بعد کلیدی آن، همچنین تایید تاثیر متغیر مداخله گر فرهنگ سازمانی بر مسئولیت اجتماعی سازمان است. نتایج به دست آمده بیانگر تاثیر مثبت و معنا دار توانمندسازها و تاثیر منفی و معنادار نتایج و عدم تاثیر فرهنگ سازمانی بر مسئولیت اجتماعی سازمان است.
محمد محسن دوباشی غلامحسین بلندیان
امروزه امنیت ملی به عنوان یکی از عمدهترین اولویتهای فراروی دولت ـ ملتها مطرح بوده و بالا بردن ضریب آن از طریق شناسایی و رفع تهدیدهای موجود یکی از دغدغههای نخبگان و حاکمان سیاسی در جوامع مختلف به شمار میرود. عوامل تهدیدزا علیه امنیتملی کشورها را میتوان در طیف وسیعی از عوامل و تهدیدهای سختافزاری و نرمافزاری دستهبندی و تجزیه و تحلیل کرد. در میان عواملی که به روش نرمافزارانه بر امنیت ملی تأثیر میگذارد عملکرد رسانهها بهطور اعم، و رسانه های دیداری و شنیداری بهطور اخص از برجستگی خاصی برخوردار است. مفروض اصلی در این بحث این است که رسانه ملی و عملکرد آنها میتواند بر ضریب امنیت ملی هم تأثیر مثبت و ایجابی، و هم تأثیر منفی و سلبی داشته باشد. اما نکتهی اساسی این است که تأثیربرنامه های صدا و سیما به عنوان یک متغیر مستقل بر امنیت ملی به عنوان یک متغیر وابسته در نحوه تعامل آنها با متغیرهایواسطهای بروز و ظهور مییابد. هدف این مقاله محاسبه میزان اثرگذاری و اثرپذیری شاخص های امنیت ملی در برنامه های صدا و سیما است. برای این منظور پس از احصاء مولفه های امنیت ملی، با بهره گیری از مقایسه زوجی و تکنیک دیمتل، نظر کارشناسان حوزه رسانه مورد ارزیابیقرار گرفته و اهمیت مولفه ها و میزان اثر آنها بررسی و تحلیلگردیده است. کلمات کلیدی: رسانه ملی، امنیت ملی، تصمیم گیری، افکار عمومی، دیمتل