نام پژوهشگر: موسی مسکرباشی
ایمان روزبهانی موسی مسکرباشی
نیشکر گیاهی است گرمسیری واز خانواده غلات که تا مدار حدود 32 درجه شمالی و جنوبی در نقاط مختلف گیتی و برحسب شرایط محلی کشت می گردد. واضح است که مقاومت این گیاه در برابر سرما چندان زیاد نمی باشد ولی این امر مانعی برای کاشت آن در مناطق نیمه گرمسیر که احتمال سرمای زیر صفر در آن نواحی وجود دارد نمی باشد زیرا با ایجاد تناسب مابین اراضی زیر کاشت وظرقیت تولید کارخانه وهمچنین انجام عملیات زراعی مناسب می توان خسارت ناشی از سرما را به حداقل رسانید. با توجه به سطح زیر کشت این گیاه در خوزستان در بعضی از سال ها خسارت سرما بیش از حد بوده و منجر به از بین رفتن گیاه شده است. به منظور بررسی روش های هورمونی و مکانیکی در کاهش اثر سرما زدگی بر محصول نیشکر واریته cp48-103 در شرایط آب و هوایی جنوب اهواز، آزمایشی در قالب بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال زراعی 87-86 در کشت و صنعت امیرکبیر واقع در 40 کیلومتری جنوب اهواز انجام گرفت. تیمارها شامل شاهد، کف بر شده، سوزانده شده و هورمون پاشی شده (هورمون سیتوکینینn6banzyladenin) در واحدهای آزمایشی سرمازده شده، بودند. نتایج نشان داد که تیمارها از نظر تعداد پنجه (ساقه) با یکدیگر اختلاف معنی داری نداشتند. در حالی که تیمارهای کف بر شده و هورمون پاشی شده از نظر ارتفاع ساقه با یکدیگر اختلاف معنی داری داشتند. به طوری که تیمار کف بر شده دارای بیشترین میزان ارتفاع نسبت به سایرین بود. تیمار شاهد با تیمارهای سوزانده و کف بر شده و همچنین تیمار هورمون زده با کف بر شده اختلاف معنی داری را از نظر میزان کلروفیل نشان دادند. تیمارها از نظر درصد شربت عصاره نیشکر، درصد مواد جامد محلول در شربت (brix)، درصد قند شربت (pol)، درصد خلوص شربت (pty) و نهایتا درصد قند قابل استحصال با یکدیگر اختلاف معنی داری نداشتند. با توجه به نتایج به دست آمده، در سال هایی که با خسارت سرما به گیاه نیشکر مواجه هستیم، از نظر اقتصادی روش مناسب کنترل خسارت سرما در این گونه مزارع، عدم اجرای هرگونه عملیاتی در مزارع مذکور، خواهد بود.
راضیه تفنگ سازپور موسی مسکرباشی
به منظور بررسی برخی خصوصیات زراعی و فیزیولوژیک چهار رقم سیب زمینی تحت شرایط آبیاری محدود، آزمایشی به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آزمایشی شماره یک گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه شهید چمران اهواز در سال زراعی91 - ???? اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل: روش کشت با دو تیمار: جوی پشته ای و کرتی در کرت های اصلی؛ روش آبیاری با دو تیمار: آبیاری تمام جویچه ها و آبیاری یک در میان جویچه ها در کرت های فرعی؛ نوع رقم شامل چهار رقم راموس، سانته، کوزیما و اگریا در کرت های فرعی فرعی مورد مطالعه قرار گرفتند. بر اساس نقشه طرح، قبل از اعمال تیمار روش آبیاری و پس از استقرار کامل گیاهان، کرت ها تبدیل به جوی و پشته شدند. نتایج نشان داد که دو روش کشت از نظر صفات عملکرد غده، تعداد غده در ساقه، کارایی مصرف آب و میزان نشاسته غده با هم اختلاف معنی دار داشتند. روش کشت جوی و پشته ای باعث افزایش معنی دار عملکرد غده و کارایی مصرف آب گردید. روش های آبیاری از نظر عملکرد غده اختلاف معنی داری با هم نداشتند. اما روش آبیاری یک در میان جویچه ها با کارایی مصرف آب 40/8 کیلوگرم بر مترمکعب به طور معنی دار بر روش آبیاری تمام جویچه ها برتری داشت. همچنین رقم اگریا از نظر عملکرد غده، تعداد غده در ساقه، تعدا غده در بوته و کارایی مصرف آب، نسبت به سایر ارقام برتری داشت در حالی که ازنظر عملکرد غده با رقم سانته اختلاف معنی داری نداشت و رقم سانته تعداد ساقه در بوته بیشتری داشت. محاسبه ضرایب همبستگی بین صفات نشان داد که میان تعداد ساقه در بوته و تعداد غده در بوته با عملکرد در سطح احتمال 1% همبستگی مثبت و معنی دار وجود داشت. با توجه به محدودیت منابع آبی در اکثر نقاط کشور و اینکه مصرف آب در روش کشت جوی و پشته ای کمتر از کشت کرتی است و کارایی مصرف آب بالاتری نیز دارد می توان به عنوان روش کشت کارآمد استفاده گردد. استفاده از آبیاری یک در میان جویچه ها نیز با داشتن کارایی مصرف آب بالاتر و نداشتن تاثیر معنی دار در کاهش عملکرد غده توصیه می شود. بنابراین طبق نتایج به دست آمده، استفاده از ارقام اگریا و سانته در کشت جوی و پشته ای توأم با آبیاری یک در میان برای دستیابی به عملکرد مناسب به همراه کارایی مصرف آب بالا در شرایط اهواز مناسب به نظر می رسد.