این تحقیق به بررسی ساخت و نقش های نحوی گروه ها در گویش مازندرانی لهجه ی بهشهری بر اساس نظریه ی اصول و پارامتر ها می پردازد. گروه های نحوی موجود در این گویش ساختی پیچیده و نقش های نحوی متنوعی دارند. این گروه ها در بسیاری موارد ویژگی هایی دارند که آنرا از برخی از گویش ها و زبان های دیگر متمایز می کند. وجود ساخت پس اضافه ای، صفت ملکی و هسته انتها بودن از ویژگی های مهم ساخت گروه ها در این گویش است. نظریه ی اصول و پارامتر ها که این تحقیق بر اساس آن شکل گرفته است، یکی از معروفترین نظریه ها در عرصه ی زبان شناسی است. بررسی صورت گرفته از ساخت و نقش های نحوی گروه ها در این گویش براساس نظریه ی اصول و پارامتر ها جهانی بودن این نظریه را تأیید می کند. در انجام این تحقیق علاوه بر استفاده از اطلاعات و شمّ زبانی نگارنده و آثار مکتوب، از اطلاعات زبانی دیگر گویشوران بومی نیز استفاده شده است. این کار با انجام مصاحبه، ضبط گفتار آنها و استخراج داده های مورد نظر صورت گرفته است. این پژوهش در چهار بخش تنظیم شده است. در بخش اول یا مقدمه به هدف تحقیق، و روش تحقیق اشاره شده است. در این بخش هم چنین اطلاعاتی درباره ی استان مازندران، شهرستان بهشهر، گویش مازندرانی و لهجه بهشهری داده شده است. در بخش دوم، بطور اجمال اطلاعات آواشناختی مربوط به همخوان ها و واکه های موجود در این گویش ذکر شده است. در بخش سوم، نظریه اصول و پارامتر ها معرفی و شرح داده شده است. سرانجام در بخش چهارم که مهمترین بخش این پژوهش است، ساخت و نقش های نحوی گروه ها در این گویش بررسی شده است.

یکی از راه های حفظ زبان ها و گویش ها کوشش برای ثبت علمی دقیق آنهاست . در این پایان نامه سعی شده است ویژگی آوائی زبان اورامی ( گویش پاوه ای ) مورد بررسی قرار گیرد . اورامی یکی از گویشهای اصلی زبان کردی است که در مناطق پاوه ، نودشه ، نوسود و روستاهای اطراف آن در استان کرمانشاه و در شهرهای مریوان ، ژاورود و روستاهای اطراف آنها در استان کردستان به آن صحبت می شود . داده ها در این پایان نامه ، به چندین روش گردآوری شده اند . آشنایی کامل با گویش مذکور که زبان مادری نگارنده است ، گفتگو با گویشوران سالمند محل ، استفاده از گویشوران با سواد و آگاه به زبان محلی و مطالعه ی برخی کتاب ها و پایان نامه ها در این مورد بوده است . به طور کلی این پایان نامه تلفیقی از مطالعات میدانی ـ کتابخانه ای است . دستگاه واجی گویش پاوه ایی شامل 44 واج ، متشکل از 29 همخوان و 15 واکه ی ساده و مرکب است که با استفاده از تلفظ گویشوران استخراج شده و سپس با استفاده از الفبای آوانگاری ، جفت های کمینه را ضبط و ثبت کرده و مورد تحلیل و توصیف قرار داده است . پس از معرفی واجها و واجگونه های گویش اورامی ساختار هجایی که به صورت است مشخص شده و سپس واحدهای زبر زنجیری مورد بررسی قرار گرفته و در پایان از قواعد تغییرات آوایی واژه ای مشترک فارسی و اورامی سخن به میان آمده است . واژه های کلیدی : آوا، واج، واجشناسی، آواشناسی، اورامی .

هدف این پژوهش توصیف ساخت گروه فعلی و زمانهای ترکی قشقایی بر اساس نظریه "اصول و پارامترها" یا همان حاکمیت و مرجع گزینی است . این نظریه یکی از جدیدترین نظریه های زبانی است که توسط نوام چامسکی زبان شناس برجسته آمریکایی مطرح گردیده است . ابتدا مختصری از تاریخچه و خاستگاه ترکهای قشقایی صحبت شده ،موقعیت جغرافیایی ، زیستگاه ، وجه تسمیه این نام ، جمعیت ، اقتصاد و نظام ایلی معرفی گردیده سپس آواهای آن استخراج و با زوجهای کمینه معرفی شده است . هجاهای ترکی قشقایی نیز بطور مختصر بیان شده است . بخشی به معرفی چهارچوب نظری یعنی نظریه اصول و پارامترها اختصاص یافته و سپس در بخش نحو جملات ساده و پیچیده ترکی قشقایی با استفاده از نمودارهای درختی نظریه ایکس تیره تجزیه و تحلیل شده است .در تجزیه گروه فعلی به هسته و وابسته های آن اشاره گردیده و این امر بعنوان یک پارامتر زبان ویژه تعریف شده است . همپایگی و ناهمپایگی در این زبان تعریف شده و به همین جهت انواع جمله واره ها معرفی گردیده است . نوعی جمله واره با عنوان "جمله واره مخفف یا کوتاه شده " که جمله واره های دیگر قابلیت تبدیل شدن به این نوع جمله واره را دارند تعریف شده و به عنوان پربسامد ترین جمله واره در ترکی قشقایی بیان شده است . نتیجه ای که این پایان نامه بدست میدهد این است که ترکی قشقایی با نظریه جهانی اصول و پارامترها منطبق است و در این نظریه تعریف می گردد .

دراین تحقیق در چارچوب مکتب ساختگرایی و نظریه ی هنجارگریزی لیچ به تحلیل نحوی زبان شعر سپهری می پردازیم. لیچ هشت نوع هنجارگریزی را بر می شمارد و آن ها را اسباب آفرینش شعر معرفی می نماید. در این پژوهش به بررسی هنجارگریزی نحوی پرداخته خواهد شد و انواع هنجار گریزی نحوی و بسامد آن ها در شعر سپهری مورد بررسی قرار خواهد گرفت. هشت دفتر شعر سپهری داده های این پژوهش را تشکیل می دهند که به دو گروه جداگانه (چهار دفتر دوره ی اول و چهار دفتر دوره ی دوم) تقسیم شده و انواع هنجارگریزی های نحوی در این دفاتر به طور جداگانه مورد بررسی قرار می گیرد. یافته های تحقیق نشان می دهد که با وجود اینکه میان دو گروه دفاتر از نظر نوع هنجارگریزی نحوی و میزان وقوع آن ها تفاوت وجود دارد، اما هنجارگریزی نحوی به عنوان یک خصیصه ی سبکی در شعرسپهری نقش فعالی در برانگیختن تأمل مخاطب و درک ولذت بیشتر از شعر وی داشته است و سهراب سپهری با بهره گیری از این ویژگی سبکی به توسعه و غنای زبان شعر خود پرداخته است.

پایان نامه حاضر به بررسی مقابله ای ساخت نحوی مجهول در زبان های انگلیسی و فارسی، و کاربرد نتایج حاصل از آن در ترجمه می پردازد. برای انجام این پایان نامه، پس از تعریف ساخت مجهول، فرایند مجهول سازی، انواع ساخت مجهول، نقش ها یا موارد کاربرد ساخت مجهول، و بسامد کاربرد این ساخت در دو زبان مورد بررسی قرار گرفته است. به طور کلی، ساخت مجهول زبان انگلیسی از نهاد و فعل کمکی به همراه شکل سوم فعل ساخته می شود. انواع ساخت مجهول در این زبان عبارتند از : مجهول های اصلی، نیمه مجهول ها، شبه مجهول ها. مجهول های اصلی به دو دسته ی مجهول-های بدون عامل و مجهول های دارای عامل تقسیم می شوند. ساخت مجهول در زبان انگلیسی نقش های متعددی دارد، و برای اهداف مختلف از این ساخت استفاده می شود. ساخت مجهول در زبان فارسی از جمله موضوعات بحث انگیز نحو فارسی قلمداد می شود. برخی از دستوریان و زبان شناسان به وجود آن اعتقاد ندارند. بسیاری از دستوریان با وجود ساخت مجهول در زبان فارسی موافقند، و آن را توصیف کرده-اند. نگارنده نیز به وجود ساخت مجهول در زبان فارسی معتقد است. آنچه با عنوان ساخت مجهول در زبان فارسی شناخته می شود از نهاد، اسم مفعول فعل واژگانی به همراه فعل کمکی شدن ساخته می شود. در زبان فارسی، دو نوع ساخت مجهول وجود دارد: مجهول بدون عامل و دارای عامل. همچنین، ساخت هایی شبیه ساخت مجهول وجود دارد که برپایه ی برخی استدلال ها نمی توان آن ها را مجهول دانست. این ساخت-ها ساخت های ناگذرا نامیده می شوند. ساخت مجهول در زبان فارسی از بسامد بالایی برخوردار نیست. کاربرد فراوان ساخت مجهول در زبان انگلیسی و کاربرد اندک آن در زبان فارسی به دلیل تفاوت های ساختاری دو زبان است. علاوه بر این، زبان فارسی از امکانات قابل ملاحظه ی دیگری نیز برخوردار است که می تواند در بسیاری از موارد به جای ساخت مجهول از آن ها استفاده کند. ساخت های مجهول انگلیسی و فارسی از لحاظ نقش و کاربرد تفاوت هایی با هم دارند. درنظر گرفتن این تفاوت ها در ترجمه ضروری است، و به یافتن معادل مناسب در برابر ساخت مجهول انگلیسی کمک می کند. در برابر ساخت های مجهول انگلیسی با نقش های مختلف، زبان فارسی ساخت های متنوعی در اختیار مترجم قرار می دهد؛ ساخت مجهول انگلیسی همواره به مجهول فارسی ترجمه نمی شود.

این پژوهش به بررسی ساخت گروه فعلی گویش لکی دلفان بر پایه ی نظریه ی اصول و پارامترها می پردازد. در آغاز به شکل مختصر به روش اتخاذ شده در انجام تحقیق و موارد کاربرد پایان نامه پرداخته می شود. سپس یک فصل به توضیحاتی چند در باره ی گویش لکی، تاریخچه و پراکندگی جغرافیایی گویش لکی و ادبیات آن اختصاص داده می شود.در گام بعد دستگاه آوایی گویش لکی به همراه همخوانها و واکه ها با استفاده از مثالهای کافی ارائه می-شود. سپس به چارچوب نظری پژوهش نظری افکنده می شود و به توضیح زیر نظریه های اصول و پارامترها پرداخته می شود تا مبنای پژوهش مورد نظر مشخص شود . در بخش پایانی و اصلی، گروه فعلی و انواع آن با توجه به متمم هایی که می گیرند در این گویش ارائه می شود و توضیح داده می شود که تنوع فعلهای این گویش منبعث از تنوع زیر مقوله ها می باشد. در ادامه هفت نوع فعل با توجه به متممهایی که می گیرند در این گویش معرفی می شوند و نمودار درختی آنها رسم می شود. همچنین در این فصل درباره ی وجه و زمان فعل توضیحاتی داده می-شود.

در این پژوهش به بررسی نظام آوایی گویش لکی ترکاشوندی در چارچوب واجشناسی زایشی پرداخته شده است .پژوهش حاضر از شش فصل تشکیل شده است . جامعه ی آماری نمونه شامل گویشوران بومی مرکز شهرستان کنگاور است . بعضی از محققان تعداد واژه های گویش لکی را تا سی هزار واژه تخمین زده اند . این گویش تا حد زیادی در برابر نفوذ زبانهای بیگانه مقاومت کرده و کمتر واژه های بیگانه در آن مشاهده می شود .گویشوران لکی علاوه بر شهرستان کنگاور در سایر مناطق ایران واستان کرمانشاه وحتی خارج از مرزهای ایران پراکنده شده اند . برای انجام پژوهش چندین هدف در نظر بوده است که از آن جمله محک خود نظریه واجشناسی زایشی و کارآیی آن در توصیف نظام آوایی گویش لکی است . هدف دیگر، ثبت گویش لکی امروز است طوری که نسلهای بعد از تغییراتی که در آن رخ داده است آگاه شوند . پژوهش حاضر پژوهشی است توصیفی ، بنابراین بیشتر داده های این پژوهش به صورت هدایت نشده می باشد .یعنی داده هایی هستند که گویشور از ثبت و ضبط آنها توسط محقق اطلاعی نداشته است و یا بعد از ضبط صدای گویشور به آنها اطلاع داده شده است . البته در این پژوهش از داده های هدایت شده نیز بهره برده شده است .علاوه بر منابع فوق از منابع کتابخانه ای نیز استفاده شده است . پس از بررسی نظام آوایی گویش لکی ترکاشوندی در چارچوب واجشناسی زایشی ، نتایج زیر محقق شد: 1)کلیه ی واج های این گویش با مکانیسم ششی برونسو ایجاد می شود . واج های این گویش شامل سی و هفت واج است که از این تعداد بیست و پنج واج، همخوان و دوازده واج، واکه هستند . همخوان های گویش لکی ترکاشوندی بر اساس شیوه ی تولید شامل شش همخوان انسدادی ، سه همخوان خیشومی ، چهار همخوان روان ، دو غلت ، هشت همخوان سایشی و دو همخوان انسایشی هستند . تمایز واج ها در هر کدام از دسته ههای طبیعی فوق به واسطه ی جایگاه تولید متفاوت و نیز واک داری و بیواکی ایجاد می شود . واکه های گویش را نیز در سه دسته ی طبیعی واکه های پیشین شامل هفت واج ، واکه های پسین شامل چهار واج و واکه ی مرکزی شامل یک واج مورد بررسی قرار داده ایم ، که تمایز آنها به واسطه ی ارتفاع زبان ، گردی لبها و کشش ایجاد می شود . در این گویش واکه ی مرکب وجود ندارد . 2) واج های گویش لکی با توجه به بافت آوایی ، دارای واج گونه های مختلفی بودند که این واج گونه ها و محیط آوایی رخ داد آنها به طور کلی به صورت زیر می باشند . ? کلیه ی واج های همخوانی در صورت ظاهر شدن قبل از واج هم جایگاه تولید خود بدون انجام می شوند . ? کلیه ی واج های همخوانی در صورت ظاهر شدن بعد از واج هم جایگاه تولید خود بدون آغاز می شوند . ? کلیه ی واج های همخوانی در صورت ظاهر شدن قبل از واکه ی گرد ، گرد تلفظ می شوند . ? کلیه ی همخوان های انسدادی بیواک در آغاز هجا و قبل از واکه ی گرد ، دمیده ی گرد هستند . ? کلیه ی همخوان های انسدادی بیواک نادمیده، قبل از واکه ها و در آغاز هجا دمیده می شوند . ? کلیه ی همخوان های واک دار در پایان واژه و یا قبل از همخوان بیواک واکرفته هستند . ? همخوان های انسدادی هم جایگاه تولید همخوان های خیشومی در صورت ظاهر شدن قبل از همخوان خیشومی هم جایگاه تولید خود دارای رهش خیشومی هستند . ? همخوان های انسدادی هم جایگاه تولید همخوان های کناری در صورت ظاهر شدن قبل از همخوان کناری هم جایگاه تولید خود دارای رهش کناری هستند . ? همخوان / n / در صورت ظهور بعد از همخوان دندانی به صورت دندانی ظاهر می شود . ? همخوان / m / در صورت ظهور قبل از همخوان لبی - دندانی سایشی به صورت لبی – دندانی تلفظ می شود . ? همخوان / v / در صورت قرار گرفتن بین دو واکه به صورت نیم واکه / ? / تلفظ می شود . ? کلیه ی واج های واکه ای قبل از همخوان های خیشومی ، خیشومی شده هستند . ? کلیه ی واج های واکه ای قبل از خوشه ی دو همخوانی پایانی بسیار کشیده هستند . ? کلیه ی واج های واکه ای قبل از همخوان واکدار با کشش اضافی تلفظ می شوند . 3) فرآیند واجی همگونی در ظهور واج گونه های واج های گویش لکی مشاهده می شود : خیشومی شدگی واکه قبل از همخوان خیشومی ، دندان شدگی همخوان/ n / قبل از همخوان های دندانی ، رهش خیشومی همخوان های انسدادی قبل از همخوان خیشومی هم جایگاه خود ، رهش کناری همخوان های انسدادی قبل از همخوان کناری ، گرد شدگی همخوان ها قبل از واکه های گرد ، لبی – دندانی شدگی همخوان/ m / قبل از همخوان لبی – دندانی ، ملازی شدگی همخوان/ n / قبل از همخوان ملازی ، نیم واکه شدگی همخوان/ v / بین دو واکه و نیز واکه رفتگی همخوان های واک دار قبل از همخوان بیواک را می توان مواردی از فرآیند همگونی دانست . چندین فرآیند صرفی – واجی ( واژ- واجی ) در هنگام ظهور پسوند های تصریفی در واژه های گویش مورد بررسی قرار گرفته اند : الف ) تک واژ جمع به دو صورت/ - / و/ ?- / با توجه به بافت آوایی دارای تنوع است . به طوری که در کلمات مختوم به همخوان/ - / ظاهر می شود . در کلمات مختوم به واکه در صورتی که واکه ی پایانی، افتاده باشد / ?- / و اگر واکه، غیر افتاده باشد پس از درج واج میانجی/ - / ظاهر می شود . ب) فعل ربطی " است " در گویش لکی با پسوند / ?- / نشان داده می شود که با اضافه شدن به کلمات مختوم به واکه جهت جلوگیری از با هم آیی دو واکه درج صورت می گیرد . در نوع همخوان درج شده تنوعاتی دیده می شود . در اکثر بافت ها، همخوان درج شده / j / است ، اما در صورتی که کلمه به واکه ی پسین گرد ختم شده باشد همخوان درج شده / w / است . پ) تکواژ معرفه در گویش لکی به صورت / ?- / است . در اضافه شدن آن به کلمات تنوعاتی دیده می شود . اگر کلمه به همخوان ختم شده باشد / ?- / ظاهر می شود . اگر کلمه به واکه ختم شده باشد در اکثر بافت ها پس از درج واج میانجی/ ?-/ اضافه می شود . اگر واکه ی پایانی واژه/ ?- / باشد درج صورت نمی گیرد و / ?- / پایانی و / ?- / معرفه ساز در هم ادغام شده و به صورت / : ?- / ظاهر می شود. ت) تک واژ نکره در گویش لکی / ?- / است . این تک واژ به همین صورت به کلمات مختوم به همخوان اضافه می شود . اگر این تک واژ به کلمه ای اضافه شود که به /?- / ختم شده باشد نوعی ادغام صورت گرفته و این دو واکه به صورت یک واکه ی کشیده /:?- / تلفظ می شود .اگر این تک واژ به کلمه ای اضافه شود که به واکه / ?- / ختم شده باشد در آن ادغام شده و به صورت / ? / ظاهر می شود . اگر کلمه به سایر واکه ها ختم شده باشد پس از درج واج میانجی، تک واژ نکره به صورت /?- / اضافه می شود. ث) پسوند های شخص و شمار که به فعل اضافه می شوند با توجه به لازم یا متعدی بودن فعل با هم تفاوت دارند . با توجه به محیط آوایی در صورتی که ریشه ی فعل به همخوان ختم شده باشد این پسوند ها بدون تغییر ظاهر می شوند . اگر این پسوندها به ریشه های افعال متعدی ختم شده به واکه اضافه شوند، پسوندهایی که خود با همخوان شروع می شوند تغییری نمی کنند اما پسوندهایی که با واکه آغاز می شوند جهت جلوگیری از با هم آیی دو واکه ، واکه ی خود را از دست می دهند . در افعال لازم که ریشه ی آنها به واکه ختم می شود در اول شخص مفرد چون شناسه با همخوان آغاز می شود، تغییری در آن رخ نمی دهد .در سوم شخص جمع واکه ی شناسه حذف می شود . در دوم شخص مفرد، اول و دوم شخص جمع، درج صورت می گیرد یعنی / j / بین واکه ی پایانی ریشه و واکه ی آغازی شناسه درج می شود . 4) الگوی کلی عنصر هجایی در گویش لکی به صورت (c)v(c)(c) می باشد . واکه ها عناصر هجایی هستند که در مرکز هجا قرار می گیرند . وجود حداقل یک همخوان در آغازه ی هجا اجباری است . بسامد وقوع همخوان ها در آغازه هجا متفاوت است ، اگرچه بجز همخوان های/ l / ، / r / و / ? / همه ی همخوان های دیگر در آغازه ی هجا واقع می شوند . کلیه ی همخوان های گویش بجز / h / می توانند در پایانه ی هجا واقع شوند . در خوشه های آغازه ی هجا دو الگوی زیر مشاهده می شوند : الف ) همخوان اول انسدادی بیواک و همخوان دوم رسای غیر خیشومی است . ب) همخوان اول همخوانی غیر لبی بجز/ l / ، / r /، / ? / و / j / و همخوان دوم / w / است . در مورد خوشه های پایانه ی هجا محدودیت کمتری حاکم است و اکثر همخوان ها می توانند در کنار هم قرار گیرند . تقطیع هجایی کلمات گویش از اصل آغازه بیشینه متابعت می کند . 5)در گویش لکی تکیه در جفت های کمینه محدودی تمایز معنی ایجاد می کند ، اما تعداد این کلمات بسیار اندک است به طوری که می توان گفت که تکیه نقش واژی ندارد . بنابراین جایگاه تکیه مورد بررسی دقیق تر قرار گرفته است.

زبان به عنوان ابزاری قدرتمند نقش بسزایی در ارتباطات اجتماعی ایفا می کند. با توجه به گسترش رسانه ها و ابزار ارتباط جمعی در عصر حاضر، بیم آن می رود که گونه های زبانی معیار گونه های غیرمعیار و منطقه ای را تحت تأثیر قرار داده و حتی منجر به خاموشی آنها شوند. لذا جهت جلوگیری از خاموشی گونه های زبانی مختلف و آمیزش نسبی آنها با یکدیگر، ضروری است که گویشوران بومی به توصیف و مطالعه ی دقیق این گویش ها بپردازند تا مرزهای زبانی و گویشی به درستی مشخص شوند. از این رو، هدف رساله ی حاضر بررسی ساختواژه ی یکی از گونه های مرکزی زبان کردی، یعنی سورانی است. در این پژوهش، محقق در چارچوب زبانشناسی ساختگرا و با نگرشی همزمانی، توصیفی صوری و نظام مند از فرایند اشتقاق در گویش سورانی زبان کردی ارائه داده است. اشتقاق بخشی از ساختواژه است که با ساخت واژه ها از طریق وندافزایی سروکار دارد. وند عنصری زبانی است که به تنهایی به کار نمی رود و برای تشکیل یک واژه ی جدید به واژه ای می چسپد و باعث تغییر نحوی یا معنایی می شود. در این پژوهش، دو نوع وند مورد مطالعه قرار گرفته اند: پسوندها و پیشوندها. پسوند وندی است که به انتهای پایه می چسپد، اما پیشوند وندی است که به ابتدای پایه اضافه می شود. طبق این تعاریف، نگارنده وندهای اشتقاقی گویش سورانی را توصیف و طبقه بندی کرده است. برای هر وند، تمام ساختارهای موجود که وند در آن به کار می رود را به دست داده و زایایی یا نازایی و همچنین، مقوله-ساز بودن یا واژه ساز بودن هر وند را طبق معیارهای تعریف شده مشخص نموده است. برای جمع آوری داده ها، نگارنده تعدادی از گویشوران بومی را انتخاب کرده و آنها را مورد مشاهده قرار داده است. وی سپس، گفتگوهایشان را ثبت کرده و داده های مرتبط را طبقه بندی نموده است. فرهنگ کردی-فارسی «هه نبانه بورینه» یکی از منابع مهم در گردآوری داده ها بوده است. از آنجاییکه محقق خود گویشور بومی این گویش می باشد، در طبقه بندی و تحلیل داده ها از شم زبانی خود نیز استفاده کرده است. وی سپس، قوانین عام و الگوهای اشتقاقی را کشف و ساختار درونی واژه های اشتقاقی را به همراه مقوله هایشان از طریق نمودار درختی نشان داده است. در نهایت، محقق پی برد که اشتقاق شیوه ای فعال در ساخت واژه ی کردی سورانی است. بسیاری از واژه ها در این گونه ی زبانی از طریق اشتقاق، یعنی افزایش پسوندها و پیشوندها به پایه، ساخته می شوند. به علاوه، در این گویش از اشتقاق پسوندی به مراتب بیشتر از اشتقاق پیشوندی استفاده می شود.

چکیده خطاب صورتهای زبانی هستند که برای خطاب کردن ،جلب یا اشاره به دیگران در طول گفتگو استفاده می شود و انعکاس دهنده روابط پیچیده اجتماعی افراد در یک جامعه زبانی می باشند. صورتهای خطاب موضوع جالبی برای جامعه شناسان ، مردم شناسان و روانشناسان اجتماعی می باشدزیرا این صورتها به طور برجسته ارتباط بین زبان و اجتماع را نشان میدهند. آنچه در این پژوهش مورد بررسی قرار میگیرد توصیف صورتهای خطاب در زبان هورامی و کاربرد متفاوت هر یک از آنان در موقعیتها و شرایط مختلف می باشد. اینکه افراد در موقعیتها و بافتهای مختلف چگونه همدیگر را مورد خطاب قرار میدهند و همچنین تاثیر عوامل فرا زبانی از جمله تاثیر عواملی چون سن،جنس،قدرت و طبقه اجتماعی افراد نیز در انتخاب صورت های خطاب مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که صورت های خطاب در زبان هورامی بیشتر به صورت واژه های خویشاوندی،ضمایر،عنوان ها،اسامی،عناوین شغلی،عناوین مذهبی و واژه های گرامی داشت می باشند که هر یک از این صورتهای خطاب در بافتهای اجتماعی مختلف و تحت تاثیر عوامل اجتماعی مختلف کاربر دهای متفاوت دارند.

چکیده: گفتگو و سیستم پیام کوتاه همانند بسیاری از کشورها، در میان جوانان ایرانی از محبوبیت بسیاری برخوردار است. نگاهی به اتاق های گفتگوی فارسی زبان نشان می دهد که درصد بسیار بالایی از گفت و گوهای فارسی به خط انگلیسی نوشته می شود که پدیده ای جالب توجه است و از آن تحت عنوان فینگلیش یا فینگلیسی یاد می شود که ترکیبی از دو واژه فارسی و انگلیسی است. رواج گفتگو باعث شده که علاوه بر قشر جوان بسیاری از بزرگسالان نیز به فینگلیش روی آورده که نگاهی به پیام های کوتاه ارسال شده توسط آنان گویای این امر است. خط فارسی از گذشته تا کنون به علت عدم استفاده از واکه های کوتاه در نوشتار همواره در خواندن با مشکل روبرو بوده است و این امر می تواند یکی از علل گرایش مردم به استفاده از حروف انگلیسی برای نوشتن پیام کوتاه و گفتگو باشد. علاوه بر این، وجود این فناوری های جدید اثرات جدیدی در زبان ها و به خصوص زبان فارسی به همراه داشته است. کلماتی مانند s بده به جای sms بده، آز به جای آزمایشگاه، بزنگ به جای زنگ بزن و بسیاری از واژه های دیگر که هر روز با آنان مواجه هستیم نمونه های کوچکی از این تحولات است. همانگونه که مشخص است زبانی که در اتاق های گفتگو و پیام های کوتاه استفاده می شود، هم از لحاظ ساختار نحوی و واژگانی و هم از لحاظ نوشتاری با زبان استاندارد تفاوت هایی دارد و این مسأله در تمامی زبان های زنده دنیا که گفتگو و پیام کوتاه توسط آنها انجام می شود مشهود است. در تحقیقات انجام شده به کرات دیده شده بسیاری از کاربران اینترنت که بخش بزرگی از آنان راجوانان و نوجوانان تشکیل می دهند به علت استفاده مکرر از اتاق های گفتگو، زبان گفتگو را به مانند زبان معیار و گاهاً بیش از آن پذیرفته اند و همین امر مشکلات بسیاری را برای معلمان و استادان ایجاد کرده است تا جایی که بسیاری از آنان اذعان داشته اند این گونه جدید، صورت زبانی معیار فاسد شده است و اگر همین گونه ادامه پیدا کند طولی نخواهد کشید که زبان به ورطه نابودی کشیده می شود و به قول بسیاری از آنان یک تحول زبانی منفی پیش رو خواهیم داشت. در این پایان نامه سعی شده که زبان الکترونیک فارسی (گفتگو و پیام کوتاه) با زبان گفتار و نوشتار معیار مقایسه شده و تفاوت های آنان، هم از نظر ساختار نحوی و واژگانی و هم از نظر نوشتاری آشکار شود. پس از مشخص شدن این تفاوتها، تاثیراین زبان را بر سیستم گفتار و نوشتار بررسی می کنیم و خواهیم دید آیا این تفاوتها باعث ایجاد تغیییر در پیکره زبانی خواهند شد یا خیر؟

از آنجا که وندافزایی یکی از پرکاربردترین فرایند های واژه سازی در بسیاری از زبان ها و همچنین در گویش های کردی است، توصیف و تحلیل نحوه ی افزایش وندها به پایه، به صورت موضوعی مهم در تکواژشناسی مطرح است. در تکواژشناسی واژگانی، نحوه ی افزوده شدن تکواژهای مختلف به پایه مورد بررسی قرار می گیرد. در همین راستا، مدل های مختلفی توسط کیپارسکی (1982 ) ، کاتامبا و استون هام( 2006 ) و ... برای ساخت واژه و لایه های واژگانی ارائه گردید. در این تحقیق، نگارنده وندهای موجود در گویش لکی الشتری را با استفاده از مشاهده ی محاوره ی گویشوران لک، و نیز با به کار گیری شم زبانی خود گرد آوری کرده است. وندها، در مدل کاتامبا و استون هام، با توجه به تأثیری که روی پایه ی واژه می گذارند، به دو گروه؛ وندهای خنثی و غیرخنثی تقسیم می شوند. همه ی پسوند های اشتقاقی و تصریفی لکی، به استثنای شناسه های فعلی، تکیه ی واژه را به هجای آخر جابجا می کنند و به همین دلیل، غیرخنثی محسوب می شوند. پیشوندهای تصریفی تکیه بر و غیرخنثی، اما پیشوندهای اشتقاقی خنثی هستند.

ترجمه ی مقابله ای به عنوان رویکرد کاربردی تحلیل مقابله ای به منظورتوصیف راهکارهایی به کار برده می شود که مترجمان از طریق آنها به ترجمه ی زبان مبدأ در هر سطحی از آن (از تکواژ گرفته تا متن) می پردازند. تا آنجا که به نگارنده مربوط است می شود تحقیقی راجع به بررسی مقابله ای ترجمه ی جملات بلند انگلیسی به فارسی صورت نگرفته است.هدف این پایان نامه ، طبق زبانشناسی مقابله ای توصیف راهکارهایی است که مترجمان از طریق آن جملات بلند انگلیسی را به فارسی ترجمه می کنند؛ به علاوه بررسی تغییرات ساختاری ای که در روند ترجمه صورت می گیرد. ترجمه ی این گونه جملات به خاطر ساختار پیچیده ای که دارند مشکل تر از دیگر انواع جملات است، بنابراین ارائه راهکار برای ترجمه این جملات کار ترجمه را راحت تر می کند. در این تحقیق، مطالب مورد بررسی (جملات بلند) از سه کتاب انگلیسی الاصل می باشد که شامل اتاقی از آن خود نوشته ویرجینیا وولف، تاریخچه مختصرزبانشناسی نوشته آر.اچ رابینز،مقدمه ای بر زبان و ارتباط نوشته آدریان آکماجیان،ریچارد. ای دمر،آ.کی فارمر و رابرت . ام. هانریش که به ترتیب ترجمه صفورا نوربخش، علی محمد حق شناس و خسرو غلامعلی زاده می باشند. به منظور یافتن راهکارها، چند متن یکسان به عبارتی سه کتاب انگلیسی به همراه ترجمه معادل آنها مورد بررسی قرار گرفت. جملات بلند و ترجمه آنها مورد تقابل قرار گرفت تا تغییرات ساختاریی که توسط مترجم در روند ترجمه صورت گرفته است مشخص شود.با توجه به داده های موجود راهکارهایی که مترجمان برای ترجمه جملات بلند ازانگلیسی به فارسی استفاده کرده اند شامل موارد زیر است: تبدیل جمله واره به گروه ،گروه به جمله واره، خروج و تکرار هسته و در بعضی موارد تغییر نوع جمله واره.به علاوه ترتیب سازه ای از قبیلsvo یا sov بودن در بلند بودن جمله نقش داشت . به این صورت که ا ز آنجا که در زبان انگلیسی، متمم های فعل که معمولاً به صورت گروه اسمی ویا حرف اضافه هستند ، بعد از خود فعل قرار می گیرند این امکان را می یابند که از طریق جمله واره های موصولی ویا گروه واژه ها مورد توصیف قرار بگیرند، چون ضمایر موصولی بعد از گروه اسمی به عنوان جمله واره محدود کننده ویا غیر محدود کننده قرار می گیرند ،اما در زبان فارسی، می توان ضمیر موصولی را بعد از گروه فعلی قرار داد؛ همچنین گروه واژه ها به منظور درک بهتر جمله تقطیع می یابند. کلید واژه ها: ترجمه ی مقابله ای، مطالعات ترجمه، پیکره های متنی، زبان مبدأ و مقصد.

چکیده واجشناسی، قسمت مهمی از دستور زبان را تشکیل می دهد که بسیار مورد توجه دستوریان زایشی می باشد. یکی از مهم ترین رویکردهای واجشناسی، رویکرد واجشناسی زایشی است که می توان آن را حاصل تلاش های چامسکی و هله دانست. در این رویکرد آواهای زبان به صورت طبقاتی از مشخصه های آوایی نشان داده می شود. بخش اصلی پژوهش حاضر به توصیف نظام آوایی هوره کردی کلهری ( نوعی آواز اصیل کردی ) و تبیین قواعد آوایی آن در چارچوب واجشناسی زایشی و بر طبق اصول و قراردادهای انگاره spe ( انگاره ی آوایی زبان انگلیسی ) مطرح شده توسط چامسکی و هله ، می پردازد . بخش دیگر کار، جنبه معنایی هوره را به عنوان آوازی اصیل که آینه فرهنگ و آداب و رسوم مردم کرد است مطالعه می کند. برای این کار، ابتدا تصویری کلی از هوره و سبک ها و مقام های مختلف آن ارائه می گردد . سپس، پیشینه ای از مطالعات انجام شده در جنبه معنایی و محتوایی هوره بیان می گردد. فصل سوم به معرفی مکتب واجشناسی زایشی، شیوه نوشتن قواعد در این مکتب و مشخصه های تمایزدهنده واجی در spe که الگوی نوشتن قواعد آوایی هوره هستند، می پردازد. در فصل چهارم واج های زبان کردی کلهری، به عنوان ابزار اصلی کار در توصیف آوایی هوره ارائه می گردند. فصل پنجم به تحلیل آوایی هوره می پردازد و اصول و قواعدی کلی بر نظام آوایی هوره به دست می دهد. در پایان، نتیجه گرفته می شود که در هر سبک خاص هوره قواعد آوایی خاصی وجود ندارد و تنها سه اصل آوایی کلی و دو قاعده آوایی مهم بر کلیه سبک های هوره کردی کلهری حاکم می باشد. داده های کار که برخی مستقیماً توسط نگارنده ضبط شده و بعضی دیگر، برنامه های صوتی موجود در بازار را تشکیل می دهند، در پایان فصل آخر ارائه گردیده اند.

چکیده یکی از نظریه های مطرح در زبان شناسی امروز که به زعم واضعانش جهانی بوده و اصول آن برای توصیف داده-های کلی? زبان ها قابلیت استفاده را دارد، نظری? حاکمّیت و مرجع گزینی است. این نظریه از تعدادی زیر نظریه تشکیل شده است که یکی از آن ها ، زیر نظری? حالت است که به بررسی تظاهر ساخت واژی گروه های اسمی در حالت های مختلف فاعلی، مفعولی، اضافی و غیره می پردازد. پایان نام? حاضر به بررسی و توصیف نظام حالت در زبان هورامی با استفاده از نظری? حاکمیّت و مرجع گزینی می پردازد. نگارنده به عنوان گویشور بومی این زبان داده های مختلفی را که شامل گروه های اسمی و ضمایر در حالت های مختلف بودند گرد آوری نموده و ضمن دسته بندی آن ها به حالت های فاعلی، مفعولی، اضافی و مفعول غیر مستقیم، با به کار گیری نظری? حالت مطرح شده در نظری? حاکمیّت و مرجع گزینی به توصیف و تبیین آن ها می پردازد. یافته های این بررسی نشان داد که گروه های اسمی در زبان هورامی در جایگاه فاعل فاقد تظاهر ساخت واژی خاصی که نشان دهند? جایگاه فاعلی آنها باشد هستند. در حالت مفعولی هم اسم ها و هم ضمایر دارای تظاهر ساخت واژی معینی هستند که آن ها را از همان اسم ها و ضمایر هنگامی که در جایگاهی غیر از مفعول هستند جدا می سازد. اسم ها در حالت مفعول غیر مستقیم دارای تظاهر ساخت واژی هستند که این تظاهر ساخت واژی تحت تاثیر عواملی چون مفرد و جمع بودن یا مذکر و مونث بودن نیست. در مورد حالت اضافی وضعیت پیچیده تر می باشد به گونه ای که تظاهر ساخت واژی اسم ها و ضمایر در دو نوع ترکیب اضافی موجود در این زبان، متفاوت و گاهی متضاد است. به طور کلی نتایج بدست آمده نشان می دهند که نظری? حاکمیّت و مرجع گزینی به خوبی از پس توصیف نظام حالت در زبان هورامی برآمده است. کلید واژه : زبان هورامی، نظری? حاکمیّت و مرجع گزینی، نظام حالت، تظاهر ساخت واژی، گروه اسمی.

در این پژوهش، ساختار نحوی ممیزهای عدد در گروه حرف تعریف زبان کردی کلهری در چارچوب برنامه کمینه گرا بررسی می شود. ممیزهای عدد تکواژهایی هستند که هنگامی که اسم توسط یک عدد مورد شمارش قرار می گیرد به همراه اسم به کار می روند. باتوجه به این که ممیزهای عدد در معنای گروه اسمی دخیل نیستند جزو همگانی های زبانی نبوده و در هر زبانی نمودی ویژه و خاص دارند. زبان کردی کلهری از جمله زبان هایی است که در ساختار اسمی خود دارای ممیز عدد است. در این پژوهش با تحلیل ویژگی های ساخت واژی و نحوی ممیزها در رابطه با سایر سازه های گروه حرف تعریف ازجمله اعداد، نشان می دهیم که ممیزها خود هسته هستند، به این مضمون که اعداد و ممیزها به صورت هسته های نقشی جداگانه ای هستند که گروه ممیزی به عنوان متمم هسته عددی در مجاورت آن قرارمی گیرد و در نتیجه ممیزها و اعداد هر یک دارای مشخصه های نحوی متمایزی هستند. در ادامه، ضمن ارائه توصیفی دقیق از مقوله های نقشی، به بررسی جایگاه گروه ممیزی به عنوان یکی از عناصر نقشی در ساختار نحوی گروه حرف تعریف می پردازیم و برای تبیین نقش ممیزها مدل های نوینی ارائه می دهیم تا براساس آن ها به تحلیل داده های مورد مطالعه پرداخته و در نهایت مشخص کنیم که کدام یک از مدل ها قادر به توصیف نقش عنصر ممیز در ساختار نحوی کردی کلهری است. در این راستا ابتدا مدل چیرچیا (1998) را مورد ارزیابی قرار می دهیم؛ براساس این مدل، در زبان های ممیزی دلالت اسامی به صورت توده وار است و برای قابل شمارش-کردن اسم ها به ممیز نیاز است و اسم ها در چنین زبان هایی معمولا" جمع بسته نمی شوند. بررسی ویژگی داده های کردی کلهری ازجمله وجود اسامی قابل شمارش و تکواژ شمار در این زبان و اختیاری بودن ممیز عدد، صحت این نظریه را در مورد توصیف نقش ممیزها رد می کند. بورر (2005) با ارائه تحلیلی ساختاری بر این باور است که تکواژ شمار و ممیزها در توزیع تکمیلی با هم هستند زیرا از گره یکسانی تجلی پیدا می کنند که گره انفراد است و نقش شمار و ممیزها منفردکردن عناصر است. داده های کردی کلهری موید این است که تحلیل بورر در مورد این زبان صادق نیست و در برخی زبان ها از جمله کردی کلهری ممیز و نشانه جمع می توانند در یک ساختار یکسان به کار روند. مدل دیگری که در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد نظریه گبهارت (2009) است. باتوجه به این که در ساختار دستوری عناصر در برنامه کمینه گرا، هنگامی که عناصر تشکیل دهنده سازه اسمی از واژگان انتخاب می شوند مشخصه هایی درآن ها تعبیه شده است. در مدل گبهارت (2009) همسو با تعاریف به کار رفته در برنامه کمینه گرا نقش ممیزهای عدد در کردی کلهری از راه بازبینی مشخصه هایی که در این عناصر تعبیه شده است مورد بررسی و تبیین قرار می گیرد.

در این پژوهش، ساختار منفیسازی در زبان ترکی آذری در قالب نظری? حاکمیّت و مرجعگزینی بررسی میشود. از نظر زبانشناختی نفی در هر زبانی نمودی ویژه و خاص دارد. با توجه بهاینکه نفی در هم? زبانهای طبیعی وجود دارد و همچنین رفتار نحوی نشانگرهای منفی، جایگاه آنها نسبت به فعل و جایگاه آنان در سلسلهمراتب فرافکنهای جمله نیز از زبانی به زبان دیگر متفاوت است، نفی و منفیسازی هم جزء اصول و هم جزء پارامترهای زبان به شمار میآید. یکی از مفاهیم نحوی در منفیسازی، پدید? توافق منفی است. با توجه به نظری? ایکس-تیره و وجود جایگاههایی مانند شاخص در فرافکنها در این نظریه، اگر زبانی دارای پدید? توافق منفی باشد میتوان منفیسازی زبان مذکور را در قالب این نظریه تحلیل کرد. روششناسی تحقیق در این پژوهش همانند برهان خلف است؛ ابتدا فرض میکنیم که پدید? توافق منفی در آذری وجود دارد، سپس تحلیلهای خود را بر اساس نظری? ایکس-تیره و دیگر نظریات مشمول حاکمیّت و مرجعگزینی ارائه میکنیم. پس از معرفی نشانگرهای منفی به کاربرد آنها در نفی جملهای و سازهای اشاره میکنیم. در ادامه، ضمن ارائه توصیفی از تعامل نشانگرهای منفی با زمان، وجه و نمود به بررسی جایگاه نفی در انواع جملات دارای فعل واژگانی و اسنادی میپردازیم. پس از ارائ? مباحثی توصیفی، و با استفاده از اصل آیین? بیکر (1985) جایگاه گروه نفی را در آذری مشخص میکنیم. بر این اساس مشخص میشود که در آذری گروه نفی تحت تسلط گروه زمان بوده و خود بر گروه فعلی مسلط است، همچنین میتوان اذعان کرد که طبق پارامتر نفی، در ترکی آذری نفی گروه فعلی را انتخاب میکند. پس از آن، با بررسی نحو? حرکت هسته به هسته و حرکت هست? گروه نفی به گروه زمان در جملات زمان گسترده، فرضی? اول پایاننامه مبنی بر عدم خروج فعل از گروه نفی را رد میکنیم. سپس عناصر قطبی منفی در آذری را بررسی میکنیم. مشخص میشود که این عناصر در ترکی آذری تابع اصل a نظری? مرجعگزینی هستند. از آنجایی که برخی زبانشناسان همچون ائنچ (1998)، کورنفیلت (1997) و پروگوواچ (2005) زبان ترکی را فاقد عنصر توافق منفی میدانند، و از طرفی فقدان این عنصر در هر زبانی، تحلیل منفیسازی آن زبان را در چهارچوب نظری? ایکس-تیره ناممکن میسازد و همچنین این امر که وجود عناصر دارای heç مشکوک بهوجود توافق منفی در ترکی است، اثبات وجود عنصر توافق منفی در آذری لازم مینماید. از این رو، با اقام? سه استدلال با استفاده از تعمیم زانوتینی (1991)، آزمون والدووی (1994) و جیاناکیدو (2000) و توصیفات نحوی-معناشناختی درزی (1389) وجود عنصر توافق منفی را در ترکی آذری ثابت میکنیم. با اثبات وجود عناصر توافق منفی، برهان خلف مطرح شده نیز میتواند صدق تحلیلهای نحوی این پژوهش را تصدیق نماید. در پایان بخش نهایی رسال? حاضر نیز با بررسی رفتار نحوی عناصر توافق منفی در بافتهای سوالی معیار دیگری را موسوم به بند f به معیارهای آزمون مذکور میافزاییم. طبق بند f ادات سوالی نیز همانند ادات نفی میتواند عنصر توافق منفی را جوازدهی کند.

امروزه به خاطر احیاء زبان و گویش های بومی و شناخت ارتباط تاریخی و فرهنگی یک گویش با سایر گویش های یک زبان و نیز شناخت بهتر زبانی که گویش های مختلفی از آن انشعاب یافته، گویش شناسی از اهمیّت ویژه ای برخوردار شده است. این امر خود به خود منجر به تکمیلِ خانواده های زبانی و شاخه های مختلف آن می شود؛ همچنین اهمیّت این امر در تولید نظریات زبانی عام، واضح و مبرهن است. زبان کُردی یکی از زبان های زنده و رایج ایران است که طیف گویش های متنوعی را در بر می گیرد. این زبان خود به سه شاخه تقسیم می شود: شمالی، مرکزی و جنوبی. گویش دینوری یکی ازگونه های گویش کردی مرکزی است. مهم ّترین عنصر در دستور هر گویش و زبانی همان عنصر فعل است. شناخت ساختار فعل کلید شناخت دستور زبان محسوب می شود، زیرا سایر عناصر زبانی اهمیّت و عنوان خویش را در نحو? ارتباطی که با فعل دارند به دست می آورند. در این پایان نامه سعی شده است که فعل در گویش دینوری از لحاظ صوری و تصریفی مورد بررسی واقع شود . در این تحقیق ابتدا طرح مسأله و خاستگاه کردیِ دینوری ارائه شده، سپس به تبیین مفاهیم نظری و پایه در ساختواژ? فعل پرداخته شده و توصیف ساختمان صوریِ فعل در گویش دینوری یعنی بررسیِ ساخت های گوناگون فعل از قبیل: ساده، مرکب، پیشوندی، پسوندی، افعال گروهی، افعال ناگذر یک شخصه، افعال کمکی و وجهی، ساخت معلوم و مجهول، ساخت سببی و انواع متمّم های گروه فعلی در ساخت نحوی جملات؛ و نیز بررسی جنب? تصریفی فعل، یعنی بررسی شناسه های شخص و شمار، نمود، وجه و مطابقه مورد مطالعه واقع شده است. نتایج به دست آمده از این تحقیق شامل موارد زیر می شود: گویش دینوری از گویشهای کردی مرکزی بوده و پیشوند فعلیِ [?a-] در زمانهای مضارع اِخباری و ماضی استمراری موید آن است. ساخت مجهول در این گویش همانند فارسی باستان و میانه از نوع ساختواژی بوده و نیازی به افعال کمکی برای صرف مجهول نیست. ساختهای سببی در این گویش متنوع بوده و تقریباً همانند فارسی معیار است. زمان آینده در این گویش برخلاف فارسی معیار صرف نمی شود، بلکه از مضارع اخباری به جای آن استفاده می شود. کلید واژه ها: کردی دینوری، فعل، زمان، وجه، نمود، مطابقه

رساله¬ی حاضر تحقیقی است در باب معرفی تکواژها و تکواژگونه¬های فعل¬ساز در کردی کلهری گیلان¬غرب. صورت تکواژها، بسته به شرایط صرفی و آوایی آنها، ممکن است تغییر کند. هدف عمده در این تحقیق معرفی صورت¬های متناوب تکواژهای فعل¬ساز و انتخاب صورت زیربنایی است که دیگر صورت¬ها از آن مشتق می¬شوند. چارچوب نظری این رساله واج¬شناسی زایشی است که بر اساس آن برای صورت¬های متناوب تکواژ، یک صورت زیربنایی فرض می¬شود که صورت¬های متناوب از آن مشتق می¬شوند. پرسش تحقیق این است که صورت زیربنایی که دیگر صورت¬ها از آن مشتق می¬شوند کدام است. محقق علاوه بر تکیه بر شم زبانی خود به عنوان گویشور کردی کلهری، پیکره¬ی ده ساعته¬ای را که از گویشوران شهر گیلان¬غرب به دست آمده، پس از جمع¬آوری تحلیل کرده است. به منظور تحلیل داده¬ها، سعی شده است صورت¬های متناوب تکواژهای مختلف در ساختمان فعل استخراج شود و سپس یک صورت به عنوان صورت زیربنایی انتخاب شود. پس از تحلیل داده¬ها، بعضی فرآیندها که در کردی کیلان¬غرب فعال هستند و در نتیجه اعمال آنها تکواژگونه¬های مختلف به دست داده می¬شوند مشخص شد که شامل حذف، درج، همگونی و هماهنگی می¬باشد. فرآیند حذف پرکارترین فرآیند بود و مشخص شد که واکه¬ها بیشتر از همخوان¬ها تحت تأثیر فرآیند حذف قرار می¬گیرند. همچنین دیده شد که فرآیندها نسبت به نوع تکواژی که بر آن اعمال می¬شوند، حساس هستند.

پژوهش حاضر بر اساس آراء و نظریات موجود در زبان شناسی شناختی تدوین شده است. این پژوهش مشتمل بر چهار فصل است. در فصل اول طرح پژوهش، چکیده و اهداف ذکر شده اند. فصل دوم به پیشین? نظری اختصاص یافته است. در این فصل تا جایی که به موضوع این پژوهش مربوط باشد، تاریخچه و نظریات موجود در قالب زبان-شناسی شناختی مطرح شده است. در فصل سوم آثار و بررسی های انجام شده توسط زبان شناسان فارسی زبان بر این چارچوب ذکر می گردد. در فصل چهارم داده های زبان فارسی در قالب نظریات زبان شناسی شناختی (بویژه دستور شناختی) بررسی شده اند. در این فصل، ابتدا توضیحی برنحوه و روش انجام کار صورت می گیرد و بعد نقش (پویایی) در مفهوم سازی بر اساس داده هایی از فارسی تحلیل می شود. در ادامه، نقش زاوی? دید در تعدد ساخت های جملات زبان فارسی و در نهایت تأثیرمفهوم پویایی بر انتخاب دید و نحو? نمابرداری رخدادها تحلیل شده است.در آخر فصل نتیجه گیری کلی از تمام تحلیل های قبلی به عمل آمده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی نقش زاوی? دید در تجلی و بازنمایی ساخت های متعدد و متنوع جملات در زبان فارسی است. داده ها ومطالب این پژوهش به روش کتابخانه ای (با استفاده از کتاب و اینترنت) جمع آوری شده اند. کتاب های داستان جلال آل احمد منابع مورد استفاده برای جمع آوری داده ها هستند. البته به صورت خیلی محدود و در چند مورد اندک از روزنامه های کثیرالانتشار داده گردآوری شده است. نتایجی که از بررسی ها به دست آمده عبارتند از: اینکه زاوی? دید دارای نقش مهمی در مفهوم سازی و معنای زبانی است. دیدهای متفاوت و نحو? نمابرداری متفاوت سبب تعدد ساختاری جمله هستند. انتخاب زاوی? دید و نحو? نمابرداری از رخدادها تا حد زیادی تحت تأثیر مفهوم پویایی رخداد یا رابطه است.

در این پژوهش به دنبال ایجاد ارتباط میان سبک¬شناسی به-عنوان یک دیدگاه زبان¬شناختی و ادبیات به ویژه شعر معاصر هستیم. برای رسیدن بدین منظور به تعریف نقش¬های شش¬گان? زبان از دیدگاه یاکوبسن اشاره می¬کنیم. هنجارگریزی یکی از یافته¬های مهم فرمالیست¬ها و صورت¬گرایان روس از جمله شکلوفسکی و موکاروفسکی می¬باشد. لیچ انواع هنجارگریزی را در هشت گونه طبقه¬بندی کرده است که یکی از آنها هنجارگریزی نحوی می¬باشد. در این رساله هنجارگریزی نحوی در اشعار مهدی اخوان ثالث، براساس ساختار بی¬نشان زبان فارسی که همان sov است، بررسی شده است. با بررسی¬ای که انجام شده¬است 18 نوع هنجارگریزی نحوی در اشعار اخوان یافت شده است از میان آنها انتقال متمم قیدی به جایگاه پس از فعل با 498 مورد بیشترین بسامد و انتقال مفعول مستقیم به جایگاه پیش از نهاد با 2 مورد کمترین میزان را به خود اختصاص داده¬اند. بر این اساس مشخص شد که اخوان ثالث از این نوع هنجارگریزی¬های نحوی برای برجسته¬سازی و زیبایی کلام خود بهره برده است، و با استفاده از این نوع هنجارگریزی¬ها سبک خاصی را به خود اختصاص داده است.

در این پژوهش مجموعه شعرهای آزاد نیما یوشیج براساس چهارچوب نظری موجود در سبک¬شناسی با عنوان نظریۀ برجسته¬سازی، و مهم¬ترین مبحث موجود در آن به نام هنجارگریزی، مورد بررسی قرارگرفته است.در واقع، در این تحقیق برآنیم که زبان¬شناسی را به عنوان ابزار مناسبی برای تجزیه و تحلیل¬ نحوی متون ادبی نشان دهیم و ادبیات را حوزه¬ای درخور توجّه برایبررسی¬های زبان¬شناسی معرفی نماییم. از آنجایی که مطالعات زبان¬شناختی آثار ادبی در ایران پیشینۀ زیادی ندارد، انجام این تحقیق می¬تواند تأثیرات نظریه¬های زبان¬شناسی و به خصوص نظریۀ هنجارگریزی را بر آفرینش ادبی بیشتر روشن نماید؛ به علاوه با مشخص کردن شگردهای نحوی مورد استفادۀ نیما یوشیج به منظور ایجاد شگفتی و زیبایی کلام، این قبیل یافته¬ها می¬توانند در خلق آثار ادبی از طریق هنجارگریزی نحوی به کار روند. در این پژوهش، مجموعه شعرهای آزاد نیما یوشیج که 170 عنوان شعر را تشکیل می¬دهد مورد بررسی قرار گرفتند و کلیۀ بندهای اشعار به صورت جزء به جزء و با در نظر گرفتن آنها به عنوان نثری که باید بر اساس ساخت و قواعد نحوی زبان فارسی از ساخت بی¬نشان(sov) پیروی کنند، تجزیه و تحلیل شدند. ابتدا ساخت نحوی و نوع آرایش جمله¬ها در هر بند طبق قواعد مذکور مشخص و سپس هنجارگریزی¬های نحوی که به دنبال فرایند حرکتی ایجاد شده بودند، معلوم گردیدند.پس از بررسی¬ها مشخص شد که 22 نوع هنجارگریزی نحوی حرکتی در شعرهای آزاد نیما یوشیج رخ داده است که انتقال فعل به آغاز جمله با 1006 مورد، بیشترین بسامد و انتقال پرسشواژه با 14 مورد، کمترین بسامد را به خود اختصاص داده است. به طور کلّی، بر اساس پژوهش صورت گرفته، می¬توان نتیجه گرفت که فرایند هنجارگریزی حرکتی در شعرهای آزاد نیما یوشیج یکی از خصایص سبکی و عوامل زیبایی آفرینی در اشعار او به شمار می رود.

در پژوهش پیش رو به بررسی معنایی حروف اضاف? گویش گورانی از زبان کردی در چارچوب معناشناسی شناختی پرداخته می شود. معناشناسی شناختی نگاه ویژه ای به پرسمان چندمعنایی و به ویژه چندمعنایی حروف اضافه دارد. از دید معناشناسان شناختی، حروف اضافه نمونه های روشنی از چندمعنایی در هر زبانی هستند. اینان بر این باورند که حروف اضافه دارای یک معنای اولیه و کانونی هستند که با گذشت زمان و بر اثر کاربرد در بافت های گوناگون، دستخوش گسترش معنایی شده و معناهای تازه ای را می پذیرند. ارتباط میان معنای پیشین و معنای تاز? این واژه ها انگیخته و طبیعی است. از این رو، می توان پیوند میان معناهای گوناگون یک حرف اضافه را در قالب شبک? معنایی نشان داد. در شبک? معنایی، معنای اولی? حروف اضافه در کانون قرار می گیرد و دیگر معناها در گرداگرد معنای اولیه به آن پیوند می خورند و یک ساختار سامان یافت? پرتویی را پدید می آورند. نظریه ها و رویکرد های گوناگونی در این زمینه مطرح شده که تازه ترین آنها، الگوی چندمعنایی سامان مند (تایلر و ایوانز، 2001، 2003؛ ایوانز و تایلر، a2004، b2004؛ ایوانز، 2004، 2005، 2006) است. در این الگو معیارهای کاربردی و روشنی برای بازشناسی مفهوم اولیه و مفهوم های مجزای حروف اضافه و سرانجام دست یابی به شبک? معنایی آنها پیشنهاد شده است. از آنجا که تاکنون هیچ پژوهشی پیرامون بررسی معنایی حروف اضاف? زبان کردی دیده نشده است، خواست ما آن است که برای نخستین این کار را با رویکردی شناختی و برپای? الگوی چندمعنایی سامان مند بر روی حروف اضاف? گویش گورانی انجام دهیم. یافته های پژوهش گویای آن است که گورانی دارای پنج حرف اضاف? l?، w?، w?l، t? و ?r? است که هریک دارای معناهای گوناگونی هستند. مفهوم اولی? l? بیان «آغاز، مبدأ و منشأ» است. مفهوم اولی? w? «گیرنده و مقصد» است. مفهوم اولی? w?l «همراهی» است. مفهوم اولی? t? «پایان» است. مفهوم اولی? ?r? نیز «برای و به خاطرِ» است. هریک از این حروف اضافه دارای شبک? معنایی روشنی هستند که پیوند میان مفهوم اولیه با دیگر مفهوم های مجزای آنها را به شیوه ای سامان مند بازمی نمایانند.

زبان¬شناسی شناختی یکی از گرایش¬های جدید علم زبان¬شناسی است که نظریه استعاره مفهومی از نظریات مهم آن می¬باشد. از دیدگاه زبان¬شناسی شناختی، استعاره درک یک حوزه مفهومی از راه حوزه مفهومی دیگر است. حوزه مفهومی که استعاره از آن برمی¬خیزد و دارای مفهومی ملموس¬تر است حوزه مبدأ و حوزه انتزاعی¬تر حوزه مقصد است. در نظریه استعاره مفهومی حوزه مبدأ و حوزه مقصد بهم پیوند می¬خورند و این پیوند در سطح واژگان و زبان نیست بلکه در سطحی ژرف¬تر و در دستگاه ذهن و شناخت آدمی است. در پژوهش پیش¬رو در چارچوب زبان¬شناسی شناختی و با تکیه بر نظریه استعاره مفهومی، استعاره¬های حوزه علوم رایانه¬ای و دنیای مجازی بررسی می¬شوند. این پژوهش به روش توصیفی صورت گرفته است و داده¬های آن از فرهنگ جامع اصطلاحات علوم رایانه¬ای و دنیای مجازی گردآوری شده است. در جمع¬آوری داده¬ها از اصطلاحات و مفاهیم تخصصی این حوزه که کاربردی در میان کاربران معمولی رایانه ندارند چشم¬پوشی کرده¬ایم. یافته¬های پژوهش گویای آن است که استعاره¬های مفهومی «رایانه یک انسان است»، «برنامه¬های رایانه¬ای انسان هستند»، «رایانه یک ساختمان است»، «رایانه یک اداره است»، «اینترنت بزرگراه است»، «اینترنت دریا است» و «اینترنت بازار است» در سامانه ذهن انسان جای گرفته و بستر مناسبی را برای درک و به¬کارگیری مفاهیم این حوزه فراهم می¬کنند. استعاره¬های مفهومی نام¬برده هنگام درک استعاره¬های زبانی این حوزه به¬طور ناخودآگاه برانگیخته می¬شوند و نگاشت استعاری میان حوزه¬های مبدأ و مقصد را به¬وجود می¬آورند. نگاشتی که بر مبنای آن مفاهیم انتزاعی و پیچیده به زبانی ساده بیان می¬شوند. تحلیل داده¬ها اهمیت و نقش استعاره در آفرینش و درک مفاهیم حوزه علوم رایانه¬ای و دنیای مجازی را تایید می¬کند و حاکی از این است که بدون زبان استعاری بسیاری از مفاهیم این حوزه قابل بیان نیستند.

این پژوهش به بررسی ساخت های غیرشخصی در کردی کلهری (کرمانشاهی) که یکی از گویش های زبان های ایرانی غربی است، می پردازد. پایان نامه ضمن معرفی و توصیف نحو? شکل گیری و ترکیب ساخت های غیر شخصی، این ساخت ها را در قالب یکی از نظریه های چامسکی تحت عنوان نظری? حاکمیت و مرجع گزینی بررسی می کند. هدف پژوهش حاضر این است که با ارائ? شواهد زبانی میزان تطابق اصول نحوی حاکم بر ساخت های غیرشخصی در نظری? مذکور را با چگونگی اعمال آن در کردی کلهری ارزیابی کند. پس از تعیین انواع ساخت های غیرشخصی موجود در کردی کلهری، مقول? نحوی این ساخت ها، وجود فاعلِ آشکار یا ناآشکار از نقطه نظر نقش معنایی، چگونگی مطابق? فعل و فاعل، و چگونگی وضعیّت کنترل این ساختها، در این گون? زبانی مشخص می شود.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.