از آنجایی که مقایسه ی اندیشه و افکار دو شاعر یا نویسنده یا حتی دو فرد عادی رویکرد های ذهن آنها را بهتر آشکار می کند، این پ‍ژوهش سعی بر این دارد تا با بررسی مقایسه ای یکی از نقاط اشتراک ذهن سنایی و ابوالعتاهیه (زهد )، با روشی تحلیلی اولا به تحلیل مبانی زهد نزد دو شاعر بپردازد و ثانیا تأثیر ساختارهای اجتماعی و دینی و شخصیت فردی را در اندیشه ی زهدی دو شاعر معلوم نماید. در این راستا نتایجی چند حاصل کار محقق شده اند، ازجمله اینکه تأثیر ساختارها و شخصیت فردی بر ذهنیت ابوالعتاهیه درباره ی زهد به یک اندازه است. نیز نمی توان زهد ابوالعتاهیه رابه تمامه دروغین معرفی نمود، زیرا که زهد را مراتبی است و به نظر می رسد شاعر در مراحل آغازین زهد قرار داشته است. درباره ی سنایی نیز این گونه برداشت شده است که او بیش از هر چیزی متأثر از ساختار ها بوده تا هر عامل محرک درونی . همینطور اگر چه سنایی نیز چون ابوالعتاهیه گرفتار نوعی تعدد شخصیت بوده است، اما نسبت به ابوالعتاهیه در مراتب بالاتر زهد قرار داشته، چنان که شعر تعلیمی او جز از پارسایی و خویشتن داری سخن نمی گوید.

ایمان، از واژگان کلیدی قرآن و از مفاهیم اساسی دین است که؛ دارای ساختار مفهومی و معنایی ویژه ای می باشد. در ساختار لغوی و اصطلاحی مفهوم ایمان، از سه عنصر: تصدیق قلبی، اقرار زبانی و عمل به جوارح سخن گفته شده است. در ساختار معنایی این واژه، دو نسبت ترادفی و تقابلی وجود دارد. ایمان با واژگانی چون: اسلام، تقوا، شک، هدایت، دارای قرابت معنایی می باشد. مفهوم ایمان و بسامد های آن در آیات الهی، نقش متعلّقات در روشنگری ماهیت ایمان دینی، موکّد نمودن متعلّقات خاص، بنا بر مضمون سوره به فراخور حال مخاطبان، همچنین تکرار متعلّق خاص، بنا بر شأن نزول سوره ها – مکی و مدنی- از موضوعات عمده ای است که در این تحقیق پیرامون آنها سخن گفته شده است.

آثار منظوم و منثور هر ملتی که به دفاع از وطن در برابر متجاوزان برمی خیزند، در ادبیات آن ملت، ادبیات پایداری نام دارد. شاعران در این ادبیات، از عشق به سرزمین خویش، مقاومت و مبارزه مردم، امید به آینده ای روشن، رهایی و... سخن می-گویند وگاه این مضامین را با استفاده از تصویرهای شعری تعبیر می کنند. این پژوهش به معرفی ادبیات مقاومت و بررسی نمونه های تصویر در شعر سمیح القاسم می پردازد. او از شاعران معاصری است که از تصویر برای زیبا سازی شعر خود و ابراز اندیشه و خیال و عاطفه بهره برده است. این تصویر ها مفرد، بافتی، تشبیهی، استعاری، واقعی یا مجازی هستند که نحوه ی به کار گیری هر کدام از آن ها بسته به قوه ی خیال پردازی و ذهن وقلم توانای شاعر متفاوت است

این پایان نامه با نگاهی نو، به کارکرد مثل در قرآن می پردازد و شامل دو بخش می شود که در بخش اول تعریفی جامع از مثل ارائه کرده و تعابیر مختلف آن را در قرآن بررسی می کند و انواع مثل های قیاسی طبیعی و داستانی و اهداف و کارکرد آنها را در مسیر القاء پیام های کلیدی قرآن به مخاطب، مورد مطالعه قرار می دهد و در بخش دوم، تمثیل های قرآنی از منظر زیبایی شناسی ادبی و بیانی مانند ایجاز، تصویر سازی، تناسب لفظ و محتوی و سیاق تألیفی بررسی می گردند . فصل های پایانی به تحلیل ویژگی های مثل های تمثیلی و غیر تمثیلی قرآن و کارکرد های ادبی و تربیتی آنها می پردازد و آماری از تعداد مثل های قرآنی با ذکر اختلاف نظرهایی درباره ی آن ارائه می کند

کتاب " الرحلات الخیالیه فی الشعر العربی الحدیث"، اثر محمد الصالح السلیمان است که در سال 1999 در دیرالزور به چاپ رسید. از جمله موضوعات مورد بررسی در این کتاب می توان به انواع سفرنامه های خیالی، موضوعات این گونه سفرنامه ها، منابع فرهنگی و ادبی و علمی و دینی آن و انگیزه ی شاعران در روی آوری به نگارش این گونه سفرنامه ها اشاره کرد. وی در این اثر به بررسی سفرنامه های خیالی چندین شاعر از جمله معلوف، زهاوی،ابن شهید، معری، محمد فراتی، عباس محمود عقاد، نسیب عریضه،قلعچی، الهمشری،فقی، انیس خوری المقدسی می پردازد. محمد الصالح السلیمان به طور کلی سفرهای خیالی را به چند نوع تقسیم نموده و برای هرکدام، شعری از شاعران فوق را گواه و شاهد برمی گیرد.

کتاب "جنبش طالبان، از پیدایش تا سرنگونی" نوشته "محمد سرافراز" در باره یک جنبش شبه نظامی متحجر و تندروی مذهبی سخن به میان آورده که در سال 1994م در افغانستان به قدرت رسید و در سال 2001م و پس از حوادث 11 سپتامبر سرنگون شد. در این کتاب به بررسی جغرافیای سیاسی مذهبی افغانستان پرداخته است. نقش قدرت های بزرگی همچون آمریکا، انگلیس، ایران، پاکستان و عربستان در این کشور از جمله مسائلی است که با شیوه ای علمی و منطقی پرده از آن برداشته شده است. در مرحله بعدی سطوح مختلف تحلیلی در موضوعات سیاسی، فرهنگی، مذهبی و اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است. در پایان پس از بیان پیشینه تاریخی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی این جنبش به پایان کار آن اشاره می کند. شیوه ای که در این پژوهش انتخاب شده ، روش اسنادی همراه با بهره گیری از مطالب نوشتاری مثل کتاب و مقاله و مصاحبه ها و تحقیق در مستندات و ادله های موجود است .تحلیل مسائل مربوط به پیدایش جنبش طالبان و سقوط آن به صورت تحقیق در دیدگاه های مختلف پیرامون این قضیه و نیز به شیوه تحلیلی خواهد بود .

استعاره در بلاغت مهمترین بحث است و در واقع مباحث دیگر در تشبیه برای تعریف استعاره بکار می روند. این اهمیت بسیار که شمیسا بر روی آن تاکید دارد در کنار حساسیتی که محققان و مترجمان برای قرآن قائل هستند و همچنین این نوع بیان بلاغت که در متون ادبی بسیار مهم است دقت بیشتری در ترجمه قرآن را می طلبد. در این تحقیق بیست ترجمه از 33 استعاره قرآن کریم مورد بررسی قرار گرفت . سپس مشخص شد که پرکاربردترین شیوه مترجمان این تحقیق در ترجمه استعاره ها "ترجمه تحت اللفظی" بوده است.63 درصد از استعاره ها به این روش ترجمه شده اند. در نهایت نیز مشخص شد مترجمان دهه هشتاد پس از گذشت چهار دهه از مترجمان دهه چهل ترجمه تحت اللفظی بیشتر مورد کاربرد آنها بوده است.

متون مقدس و مذهبی با اعتقادات و اندیشه های دینی مردم مرتبط است، از این رو مهم ترین موضوع در ترجمه یک متن مقدس و حساس، انتقال صحیح مفاهیم آن به خواننده در متون مقصد است؛ یکی از مواردی که در بحث انتقال معنا و مفاهیم موجود در متن قرآن به عنوان یکی از متون مقدس اهمیت دارد، انتقال مفهوم تعجب است. این پژوهش با رویکردی توصیفی- تحلیلی بر آن است تا با بررسی ترجمه آیات مشتمل بر مفهوم تعجب، راهکارهای مختلف مترجمان فارسی و انگلیسی در انتقال مفهوم تعجب را توصیف کند. در بررسی چهار ترجمه فارسی و چهار ترجمه انگلیسی قرآن کریم، به این نتیجه رسیدیم که راهکارهای مترجمان مختلف در ترجمه های مذکور برای انتقال مفهوم تعجب، تصریح و ترجمه لفظی می باشد. ممکن است اولویت مترجمان فارسی و انگلیسی در استفاده از انواع تصریح متفاوت باشد ولی به طور کلی تصریح به عنوان روش غالب مورد استفاده برای انتقال مفهوم تعجب به کار رفته است. ضمنا تمایل مترجمان انگلیسی برای استفاده از تصریح در انتقال مفهوم تعجب بیشتر بوده است. دلیل این امر می تواند مشابهت بیشتر زبان فارسی و عربی به یکدیگر و ورود برخی از مفاهیم از عربی به فارسی در طول زمان بوده باشد که باعث شده فهم زبان عربی برای فارسی زبانان نسبت به فهم آن برای انگلیسی زبانان تا حدی آسانتر باشد و لذا در انتقال مفهوم تعجب از عربی به فارسی نیاز به تصریح کمتر احساس شده است.

پژوهش حاضر، شعر و شخصیت تهامی شاعر عرب در قرن پنجم هجری را مورد نقد و بررسی قرار میدهد. او از زادگاه خود تهامه به شام مهاجرت کرد و بیشتر عمر خود را در آنجا گذرانید. گفته شده است که تهامی به صورت مخفیانه وارد مصر شد تا برخی قبایل را به شورش علیه فاطمیان دعوت کند.اما فاطمیان مطلع شده و او را دستگیر و به زندان افکندند و سپس او را به قتل رساندند. برجسته ترین موضوعات شعری تهامی به ترتیب اهمیت،رثا،مدح،حسب حال،فخر،عتاب و غزل است. ارزش مدایح تهامی بخاطر وجود پندها و نکته های حکمی در آن و نیز توجه به فضایل اخلاقی است. رثای او نیز دربردارنده ی فلسفه و دیدگاه خاصی به زندگی و مرگ است و سادگی الفاظ در آن موج میزند. دلیل عمده ی این ساده پردازی،همان جنبه ی عاطفی و احساسی است که منشأ سرودن اشعار وی بوده است.تشبیه، استعاره، جناس و تکرار نیز مهمترین فنونی است که شاعر در تصاویر خود از آن بهره گرفته است.تصویر در شعر وی اغلب پویا و متحرک است،به ویژه در مراثی و حبسیات؛چراکه حاصل تجربه ی شخصی خود شاعر هستند.همین تصاویر در مدایح،اغلب جزئی و هدف از آن توضیح،تأکید یا تزئین است.

تصوّف طریقه ای التقاطی از فلسفه و مذهب است که به عقیده¬ی پیروان آن راه وصول به حق منحصر بدان می باشد. پیوند میان شعر و تصوّف پیوندی عمیق است و شاعران، در دوره های مختلف از تصوّف و موضوعات آن در شعر خود بهره گرفته اند. یکی از این شاعران صلاح عبدالصّبور از شاعران برجسته معاصر عرب می باشد که از تصوّف برای بیان اندیشه های اجتماعی خود استفاده نموده است.

تصاویر بیانی، همواره به عنوان صور خیال در ادبیات مطرح بوده اند. امّا زبان شناسی نوین آنها را صرفاً آرایه ای ادبی و زیبایی آفرین نمی داند و آنها را از دیدگاه های مختلف بررسی می کند. در این پژوهش سعی بر آن است تا آنها از دیدگاه زبان شناسی شناختی بررسی شوند، دیدگاهی که تصاویر بیانی را به مثابه ی فرآیندی ذهنی و شناختی معرفی می نماید و جزئی از پیکره ی زبان می داند. داده های این جستار، شامل تمام آیات سوره ی بقره است. پژوهش حاضر تلاش دارد تا نشان دهد در نقد جدید با کدام رویکرد زبان شناسی می توان به انواع تصاویر بیانی در سوره ی بقره را بررسی کرد؟ رویکرد قرآن در تبیین مفاهیم انتزاعی چگونه است؟ هم سویی تصاویر بیانی قرآن کریم با فرهنگ عربی در دوره ی نزول به چه میزانی است؟ و رویکرد های روانشناسانه در جهت گیری های زبان شناختی تصاویر بیانی قرآن چه جایگاهی دارد؟ این پژوهش در چهار باب سامان یافته است که یافته های آن نشان می دهد قرآن از این سازوکارها نه فقط برای زیبایی آفرینی بلکه برای تبیین مفاهیم انتزاعی و مجرد بهره برده است تا این معانی را بر اساس تجربیات بشر برای او مفهوم سازی کند و این از آن روی است که نظام مفهومی انسان، نظامی استعاری است که در زبان نمود پیدا می کند و به همین سبب بسیاری از مفاهیم قرآن کریم نیز با زبانی استعاری و در قالب تصاویر بیانی نمود یافته است.

با دقت در تاریخ ادبیات از گذشته تا بحال درمی یابیم که نوگرایی منحصر به زمان خاصی نمی شود و از آغاز همراه بشر و ادب و تاریخ او بوده است. ما در این پژوهش، به دنبال چیستی نوگرایی و همچنین روشن ساختن اینکه سرعت روند مدرنیسم در عصر معاصر در پی چه اتفاقاتی بوده است و مهم ترین عوامل سیاسی و اجتماعی موثر بر مدرنیسم و مخصوصا ادبیات عرب و فارسی کدام است؟آیا نوگرایی عصر معاصر که تمام جنبه های زندگی بشر را در برگرفته به طور کامل سنت ها را در هم می شکند یا اینکه بنیان آن بر پایه هایی از سنت شکل گرفته است؟ برای بررسی زمینه های نوگرایی در شعر مراجعه به تاثیر عوامل فرهنگی ،سیاسی ، اجتماعی و ... ضروری است زیرا شاعران از میان مردم بر می خیزند اگرچه همیشه با مردم و برای مردم سخن نمی گویند و شعرشان در همه دوره ها بازتاب زندگی مردم نیست ولی به هر صورت پیوستگی و نسبتی با فرهنگ و شرایط حاکم بر جامعه دارند در این زمینه نظریات صاحبنظرانی از جمله ادونیس و نیما تا حدودی راه را برای ما روشن می سازد.

این پژوهش با این پیش¬فرض که متون دینی از سازوکارهای متون ادبی برای اثرگذاری بر دل و جان مخاطب بهره می¬گیرند، به توصیف و تحلیل مؤلفه¬های زیبایی¬شناختی صحیفه سجادیه می¬پردازد. از میان عناصر متعددی که ناقدان به واسطة آن¬ها به نقد و بررسی آثار هنری می¬پردازند، سه عنصر تصویرپردازی، موسیقی و آشنایی¬زدایی را برگزیدیم و با ذکر شواهد متعدد از هر یک از این مؤلفه¬ها در صحیفه سجادیه به نقد و بررسی این اثر پرداختیم و به این نتیجه رسیدیم که امام سجاد () هنگامی¬که در صدد انتقال مفاهیم دینی و انتزاعی هستند، به جهت ملموس و محسوس نشان دادن این مفاهیم برای خواننده، آن¬ها را در قالب تصاویر هنری همچون تشبیه، استعاره، کنایه، تمثیل، کنایه و... ارائه می¬دهند. گاهی نیز انتقال معنای کلام را از طریق موسیقی کلام به انجام می¬رسانند. به عبارت دیگر، به کارگیری عناصر موسیقایی کلام همچون تکرار حروف و کلمات، سجع، جناس، ردّ العجز علی الصدر و... در صحیفه سجادیه، الهام¬گر معنای کلام است و همان چیزی را که خواننده با خواندن متن می¬یابد، موسیقی ناشی از این فنون به او القا می¬کند. آشنایی¬زدایی یکی دیگر از شگردهایی است که امام سجاد () در صحیفه سجادیه به کار گرفته و از این رهگذر، هم به زیبایی کلام خود پرداخته و هم لذت درک ادبی و تأمل مخاطب را فزونی بخشیده است. مهمترین جلوه¬های آشنایی¬زدایی که در صحیفه مورد بررسی قرار دادیم، عبارتند از: آشنایی¬زدایی ترکیبی، آشنایی¬زدایی واژگانی و آشنایی¬زدایی معنایی. در مبحث آشنایی¬زدایی ترکیبی به مواردی همچون، تضمین نحوی، تقدیم و تأخیر، حذف و اضافه، التفات و... پرداختیم و دریافتیم که این فنون نقش زیادی در تقویت معنا و اعطای معنای جدید به کلام دارد. و با بررسی آشنایی¬زدایی واژگانی به واژگانی که از معنای اصلی خود عدول کرده¬اند پرداختیم. و در آشنایی¬زدایی معنایی به بررسی راه¬کارهایی که سبب ناآشنا نمودن معنای کلام برای خواننده می¬شود، پرداختیم.این راه¬کارها ¬عبارتند از: تشبیه، مجاز و استعاره، کنایه، پارادوکس و مشاکله.

عشق ورزی وعشق به زیبایی ویژگی مشترک همه ی انسان هاست که از آغاز آفرینش تاکنون نه تنها جلوه ی خود را ازدست نداده است بلکه محبوب تر وتابناک تر نیز شده است. از آنجاکه عشق ازاحساسات انسان سرچشمه می گیرد وشعر نیز در وهله نخست عرصه ای برای جولان احساسات است،بنابراین ازهمان آغاز یکی ازمضامین اصلی شعربه شمارمی رفته است و بسیاری ازشاعران بدان پرداخته اند اما همه دراین عرصه موفق نبوده اند. ما دراین تحقیق برآنیم که عشق این اکسیرحیات بخش را درشعرعربی ودرمیان سروده های سه شاعر عرب (محمود درویش،نزار قبانی ونازک الملائکه)جست وجوکنیم واحوال این سه شاعر را در بیان سوز واشتیاق درونیشان نظاره گرباشیم. شایان ذکراست که بررسی عشق دراشعار این سه شاعرموضوعی نیست که تحقیق حاضربه عنوان اولین پژوهش دراین باب قلمدادشود،چراکه بسیاری ازپژوهشگران به بررسی این موضوع به صورت جدا وغیرمقایسه ای پرداخته اند اما این تحقیق سعی دربیان نقاط اشتراک وافتراق آنان داشته است. در این مقاله بعد از ذکر خلاصه ا ی از بیوگرافی وآثار شاعران به بیان ویژگی ها و طرز موضع گیری هر یک از این سه شاعر در قبال مساله ی عشق پرداخته و در پایان داده ها و اطلاعات گرد آوری شده و به صورت یکجا مقایسه می شود.

کتاب حاضر شامل دیدگاه هایی درمورد رویکردهای نوگرا در بررسی قرآن کریم است. ضروری است که کتاب مقدس قرآن، بارها و بارها و از دریچه های مختلف بدان نگریسته شود، حال آنکه ‍‍ژرف کاوی ها پیرامون آن تمام شدنی نیست. از جمله اهداف از برگردان چنین کتابی می توان به آشنایی فارسی زبانها با قرآن پژوهی های محققین سایر کشورها از جمله اهل سنت دانست، زیرا نویسنده سعی دارد بدون پیش فرض، شیوه های خوانش علمی قرآن را تبیین کند. وی در این کتاب مستندات زیادی در مورد لزوم عدم تکیه بر فهم پیشینیان و باز بودن همیشگی درهای فهم و علم و شناخت برای پسینیان تاکید می کند، چون مردم هر دوره اقتضائات و دریافت های خاص خود را دارند. وی معتقد است برای فهم درست قرآن، این کتاب را باید کاملا علم گرا نگریست و نام این عمل را "علمنه: سکولاریسم"می نهد و خدشه ای که دنیای غرب بر این مفهوم وارد کرده است را محکوم و بدانگاری می کند. به نظر او انسان نباید به اندیشه خویش به عنوان یک کالای تجاری و توجیه گر منافع شخصی خویش بنگرد، مخصوصاً درباره قرآن، چنین نگاهی باید کنار گذاشته شود تا عبادت علمی فراتر از عبادت عملی صورت گیرد. انسان به خاطر وجود فهم حسی، عقلی و بیانی در مجموع دارای فهم علمی می شود و با اینها فرایند خوانش به معنی وجود همزمان احساس، اندیشه و بیان را به دست می آورد و از موجودی صرفأ تکثیرشونده، به بالنده ای اندیشه ورز تبدیل می گردد.

نسبت فلسفه و تفکر، با شعر و ادبیات چیست و از چه منظری می توان به تعامل و گفتگو میان این دو حوزه ی اصیل حیات بشری پرداخت؟ بی شک رابطه میان فلسفه وادبیات، یکی از مهمترین چالشهایی است که می توان روش های آن را آزمود و از تجربه های دیگران، برای فهم موضوع سود جست. پرسش مهم دیگر در این باره این است که جایگاه فلسفه و ادبیات کجاست و فلسفه و و ادبیات چیست؟ آیا صرفا اهل فلسفه، قوام بخشان تفکر یک قوم و ملت هستند، یا شاعران و ادیبان نیز؟ نسبت میان فیلسوف و شاعر در فرهنگ یک ملت چیست؟ آیا تعاملی میان شاعران و فیلسوفان وجود دارد؟ آیا میان فلسفه و ادبیات، می توان مرزهای قاطع و روشنی ترسیم کرد؟ میخائیل نُعَیمه بعنوان یکی از ادیبان و فیلسوفان و شاید بهتر بتوان گفت بعنوان یک ادیب فیلسوف، با تفکرات عمیق فلسفی و صوفیانه توانسته است از نسبت میان فلسفه و ادبیات به خوبی بهره برده و تفکرات خویش را پیرامون مسائل اساسی زندگی و هستی به ویژه موضوع وحدت وجود انسان و طبیعت ، با زبانی شاعرانه و ادیبانه بیان کند. پایان نامه حاضر توانسته است تا حدودی بستر مناسبی را برای تامل بیشتر در باب نسبت این دو حوزه از طریق بررسی تفکرات شاعرانه این نویسنده و شاعر مسیحی معاصر عرب فراهم کند. تلاش بنیادین در این پژوهش بر این امر استوار گردیده است تا از رهگذر تحلیل پیوند میان ادبیات به طور کلی و نقد ادبی به شکل خاص با فلسفه، به نتایج زیبا و مثبتی در این دو حوزه دست یابد. بنابراین با در نظر گرفتن نسبت میان این دو گفتار و سپس تطبیق آن بر آثار میخائیل نعیمه به ویژه الغربال، تلاش خواهیم کرد تا ادبیات و فلسفه را در یک پارادایم به گفتگو و تعاملی ارزنده واداریم.

همان گونه که از عنوان کتاب برمی آید ؛تحلیل وبررسی متون معاصر از جمله شعر ،داستان وقصه ی کوتاه می باشد.این کتاب منبع بسیار مناسبی برای دانشجویان رشته ی عربی است تا با استفاده از آن به فراگیری علوم ادبی وتطبیق آن با شواهد مناسب بپردازند ونیز در زندگی شعرا ونویسندگان معاصر عربی سیری اجمالی داشته باشند. از آنجایی که کتاب دارای شاهد مثال می باشد؛پس دیگران نیز می توانند در برخورد با مشکلات از نکته نظرات نویسنده بهره گیرند.هدف مترجم نیز تحقیق همین امر مهم می باشد.کتب مورد استفاده ؛فرهنگ لغت های عربی وفارسی ،قرآن کریم می باشد.

بررسی مسائل ادبی در هر یک از زبان های خارجی، بخش گسترده ای از موضوعات پایان نامه های دانشگاه را شامل می شود. و دانشجویان زیادی درباره ی آنها طرح های خود را ارائه داده اند، این پایان نامه ترجمه ی کتاب «من اعلام النقد العربی الحدیث و المعاصر» «از پیشگامان نقد جدید عربی» مجموعه ای از سخنرانی های علمی جناب آقای دکتر محمد لخضر زبادیه (استاد دانشگاه قاهره) است که در قالب آن، دیدگاه های خویش را درباره ی برخی بزرگان نقد عربی معاصر، بیان کرده و نخستین نوشته ها و نمادهای نوگرایی پیشتازان نقد جدید عربی را مشخص نموده و یک چشم اندازی نسبت به دستاورد ادبی اینان، ارائه داده تا پژوهشگران علاقمند به ادبیات، با سبک های اینان، آشنایی داشته باشند. بنابراین می توان گفت، این کتاب به مطالعه ی شیوه های علمی برخی ناقدین عرب معاصر می پردازد و سعی دارد بدون غرض ورزی شخصی یا سیاسی یا دینی عمل کند و تعامل درستی با شخصیت های برجسته ی ادبیات معاصر داشته باشد. و منابع فکری نقادان را مورد بررسی قرار دهد. مثلاً بررسی مکتب بازگشت ادبی و نمایندگان این مکتب مانند احمد مرصفی و جرجی زیدان و مصطفی رافعی و اطلاع یابی از تلاش پژوهشگران نقد نوگرا و سبک های نقدی عربی امروز و برخی از نمایندگان این مکتب مانند احمدضیف و طه حسین و محمد مندور که هر یک دارای سبکی ویژه در پژوهش ادبی می باشند.

شنیدن آوای ناشی از تلاوت قرآن موجب ایجاد انفعال در عقل روح و جسم جان انسان می¬شود. بعضی دانشمندان علوم قرآنی راز این تأثیر را در اعجاز بیانی و بعضی دیگر آن را ناشی از محتوای عمیق قرآن و یا مقوله ساختاری آن دانسته اند. در حقیقت راز جاذبه قرآن موسیقی ویژه¬ی آن است؛ که حاصل تناسب های کمی، تألیفی یا عددی است. موسیقی قرآن از مقوله زبانی است که ناشی از تناسب های صوت، لفظ، معنی و ساختار آن است. این تناسب ناشی از عوامل متعدی چون حروف، حرکات و اصوات و مخارج آن، ترکیب و تألیف، مقاطع، فواصل، تقدیم و تأخیر، تقارن، تضاد، مشاکله حذف و اضافه، هنجار گریزی، آشنایی زدایی در اسماء و افعال و حتی نحوه کتابت و قرائت و... است؛ که در جهت رسیدن به یک هدف کلی (دینی) حرکت می کنند. آهنگ های صوتی در قرآن متنوع و متغایرند اگر صوتی از حروف جهری و شدید باشد مقطع بسته و باعث اضطراب و هراس اغلاغ و انفجار می شود؛ و هرگاه صدایی در کنار حروف لین (الف، واو، یاء) قرار گیرد، نرم، آرام و مقاطع باز و متحرک می شوند و موجب نشاط و شادمانی، آرامش و امنیت می گردند. با عنایت به این که سوره های مکی مربوط به آغاز وحی است و در آغاز وحی نیاز به انفعالات روحی، روانی، حسی، وعقلی بیشتری احساس می شود عوامل موسیقایی قرآن عموماً در جزء سی وبخصوص در سوره های مکی بیشتر از سوره های مدنی است. به همین دلیل در این سوره ها همنوائی و تنوع در ریتم بیشتر است.

این رساله با نام «دیدگاه حازم القرطاجنی درباره ی معیارهای سرایندگی» به بررسی زندگی، آثار و اندیشه های نقدی ابوالحسن حازم االقرطاجنی پرداخته و در آن تلاش شده تا ارزش و جایگاه کتاب نقدی «منهاج البلغاء و سراج الأدباء» در میان آثار نقدی قدیم نمایانده شود. حازم در شهر قرطاجنه ی اندلس درخانواده ای ثروتمند و دانش دوست، چشم به جهان گشود و از آنجا که تحت سرپرستی پدری فقیه و قاضی قرار داشت، تربیت دینی با روحش عجین گشت و رنگ و بوی فقه بر اندیشه و آثار او غالب گردید. پس از مرگ پدر، به تونس رفت و در سرایی که امیر ابوزکریا بن یحیی برای دانشمندان ساخته بود، اقامت گزید و با دانشمندانی که مانند او با رنج و مصیبت آشنا بودند، همنشین گشت. حازم تا پایان عمر در تونس باقی ماند و زندگی خویش را با کار در دیوان نویسندگی و بر پایی کلاسهای درس به سرآورد و با نوشتن کتاب منهاج در حوزه ی بلاغت و نقد، به پیشگامان نقد و بلاغت در مغرب پیوست. در این تحقیق، تلاش شده تا اندیشه های برجسته ی حازم در عرصه ی نقد به عنوان عاملی که او را از ناقدان پیش از خود متمایز می سازد، مورد بررسی قرار گیرد. این رساله دارای سه باب می باشد که در باب اوّل، اوضاع سیاسی-اجتماعی قرطاجنه به همراه زندگی و آثار حازم مورد بررسی قرار گرفته است و در باب دوّم شعر و أغراض آن، سرقت ادبی و لفظ و معنا از نظر حازم مورد توجّه قرار گرفته است و در باب سوّم نقش خیال و محاکات، صدق و کذب در شعر از نظر حازم بیان گردیده است.

این پژوهش در چهار فصل تنظیم شده است. در فصل نخست به تعریف برخی از اصطلاحات رایج در گفتمان زبانشناسی ابن جنی و تطبیق آن با اصطلاحاتی مانند: زبان، قول و کلام در زبانشناسی جدید پرداخته شده است.دراواخر این فصل نیز دیدگاه ابن جنی در باب اصل زبانها با نظریات رایج دراین باب مقایسه شده است.در فصل دوم از رساله به مباحث و مبانی آواشناسی زبان عربی پرداخته شده و نحوه¬ی دسته بندی ، نام گذاری وچگونگی همنشینی آواها درسنت زبانشناسی عربی توضیح داده شده است .در این فصل تلاش شده تا نظم حاکم بر نحوه¬ی همنشینی واجها نشان داده شده و نظام هجایی زبان عربی همراه با دیدگاه ابن جنی و دیگر لغویان دراین مورد مطرح شود. درفصل سوم به نقد و بررسی نحو زبان عربی پرداخته شده و زیر بنای نحو زبان عربی که بر پایه مفاهیمی نظیر قیاس؛علت و عامل بنا شده، تحلیل و نقد شده است.در این فصل نگاه بدیع ابن جنی به پاره ای ازاین مقولات ذکر شده و برخی از دیدگاههای وی بطور خاص مورد تحلیل واقع شده است. دراین فصل تلاش شده تا میزان تاثیر پذیری نحو عربی از مقولات فرازبانی نشان داده شود تا ازاین طریق، میزان اعتبار این مقولات در نحو آشکار شود.فصل پایانی و چهارم به مبحث معنی شناسی اختصاص دارد. در این فصل تلاش شده تا میزان درستی برخی از نظریات ابن جنی دراین باب بویژه در مساله ارتباط دال و مدلول تبیین شود و نقش مولفه های فرازبان دردرک معنا ازنظر ابن جنی و برخی نظریه های زبانشناسی جدید به صورت مبسوط مورد بررسی قرار گیرد.و درآخر لازم به ذکر است تا آنجا که ممکن است تلاش شده تا بررسی تطبیقی در مبانی زبانشناسی ابن جنی در کتاب الخصائص صورت گیرد تا ریشه¬ی برخی از مشکلات درحوزه¬ی زبان عربی برای ما روشن شود.

دراین رساله سعی شده است پس از بررسی اوضاع و احوال صاحب ابن عباد، بشرح احو و اشعار او پرداخته شود . رساله شامل یک مقدمه و دو فصل می باشد که در فصل اول به شرح احوال و آثار او پرداخته شده و در فصل دوم ضمن شرح نمونه ای از اشعار به شرح قصیده معروف او (لامیه) همت گماشته شده است .

چکیده ندارد.