در سال 2001 ، اندرسون و همکارانش طبقه بندی را که در سال 1956 توسط بنجامین بلوم ارائه شده است را اصلاح نمودند. . توجه به فراشناخت ، تا کید بر روی سطوح مختلف فرایند های شناختی از جمله آنالیز کردن، ارزیابی کردن و تولید کردن، توجه به دانش مفهومی و رویه ای و توسعه طبقه بندی از یک بعد به دو بعد از جمله مزیت های طبقه بندی اصلاح شده بلوم می باشددر این پژوهش، عملکرد ریاضی فراگیران مقطع سوم دبیرستان ناحیه 2 شهرستان مشهد بر اساس طبقه بندی اصلاح شده بلوم مورد ارزشیابی قرار گرفت. برای انجام این پژوهش، برای هر خانه از 24 خانه جدول طبقه بندی اصلاح شده بلوم 5 سوال ریاضی از مباحث توابع ، حد و مشتق طراحی گردید و عملکرد حل مساله ریاضی دانش آموزان بر اساس طبقه بندی اصلاح شده بلوم مورد سنجش قرار گرفت. یافته های این پژوهش نشان می دهد که عملکرد حل مسئله ریاضی دانش آموزان در فرایند های شناختی مختلف و در سطوح مختلف دانش متفاوت می باشد. به عبارت دیگر عملکرد ریاضی دانش آموزان از اطلاعات اولیه به سمت اطلاعات فراشناختی کاهش می یابد و همچنین از فرایند شناختی یادآوری به سمت فرایند تولید کردن در موقعیت حل مسئله ریاضی عملکرد دانش آموزان کاهش می یابد

در سال 2001 ، اندرسون و همکارانش طبقه بندی را که در سال 1956 توسط بنجامین بلوم ارائه شده است را اصلاح نمودند. . توجه به فراشناخت ، تا کید بر روی سطوح مختلف فرایند های شناختی از جمله آنالیز کردن، ارزیابی کردن و تولید کردن، توجه به دانش مفهومی و رویه ای و توسعه طبقه بندی از یک بعد به دو بعد از جمله مزیت های طبقه بندی اصلاح شده بلوم می باشد. هدف از این پژوهش، بررسی چگونگی تأثیر مولفه های ظرفیت حافظه فعال ،دقت و اضطراب ریاضی فراگیران مقطع سوم دبیرستان های دخترانه ناحیه 2 شهرستان مشهد بر عملکرد حل مسئله آنان، بر اساس طبقه بندی اصلاح شده بلوم می باشد. برای انجام این پژوهش، برای هر خانه از 24 خانه جدول طبقه بندی اصلاح شده بلوم 5 سوال ریاضی از مباحث توابع ، حد و مشتق طراحی گردید و عملکرد حل مساله ریاضی دانش آموزان و رابطه آن با عوامل ظرفیت حافظه فعال ،دقت و اضطراب ریاضی، بر اساس طبقه بندی اصلاح شده بلوم مورد سنجش قرار گرفت.ابزار سنجش، «مقیاس اضطراب ریاضی» ، «مقیاس دقت ریاضی» ، «مقیاس نگرش به ریاضی» ، «آزمون اعداد معکوس» و «آزمون عملکرد ریاضی» بود. یافته های این پژوهش نشان می دهد که میزان اثرگذاری حافظه فعال ، دقت ، نگرش و اضطراب ریاضی بر عملکرد حل مسئله ریاضی فراگیران در سطوح مختلف دانش و فرایند های شناختی ، متفاوت می باشد. نتایج این پژوهش می تواند در زمینه پیشرفت عملکرد دانش آموزان در حل مسائل ریاضی، یادگیری معنادار، تدریس اثر بخش و همچنین آگاهی هر چه بیشتر دبیران در جهت شناخت بیشتر دانش آموزان و ارائه تدریس متناسب، سودمند واقع گردد.

پژوهش های مختلف حاکی از آن دارد که عوامل روانشناسی متفاوت و توانایی شناختی مختلف در افراد وجود دارد که ناشی از تفاوت های فردی بین آنها می باشد و همین عوامل سبب بروز عملکردهای متفاوت در کار ریاضی می شود. از سوی دیگر، محققین آموزش ریاضی نشان دادند بین زن و مرد در عملکرد ریاضی و استراتژی هایی که آنها برای حل مسائل ریاضی به کار می برند، تفاوت وجود دارد. در پژوهش حاضر سعی بر این شده است که نقش و اثر بخشی هورمون های تستوسترون، پرولاکتین، تیروکسین و tsh را بر توانایی فضایی، توانایی استدلال عددی، توانایی استدلال کلامی، توانایی استدلال انتزاعی، دقّت ریاضی، نگرش و اضطراب ریاضی، سبک های شناختی(fd/fi)، ظرفیت حافظه فعّال و عملکرد ریاضی دانشجویان بررسی شود . این تحقیق بر روی تعداد 109 نفر از دانشجویان دوره ی کارشناسی دانشگاه فردوسی مشهد در نیمسال اول سال تحصیلی 1390-1389 انجام شد. در این تحقیق میزان هورمون ها از طریق نمونه گیری خون اندازه گیری شد و برای سنجش دانشجویان در زمینه های مختلف ریاضی مطرح شده در فوق، طی چند روز آزمون های مربوطه گرفته شد و مشاهده شد که در این نمونه: تفاوت معناداری بین سطح هورمون پرولاکتین و عملکرد ریاضی و توانایی فضایی در دانشجویان دختر وجود دارد ؛ همچنین تفاوت معناداری بین سطح هورمون تیروکسین و نمره ی سبک شناختی و توانایی فضایی در دانشجویان پسر مشاهده شد ؛ تفاوت معناداری بین سطح هورمون تیروکسین و دقّت ریاضی در دانشجویان دختر وجود دارد ؛ تفاوت معناداری بین سطح هورمون تستوسترون و توانایی فضایی و توانایی استدلال انتزاعی و توانایی استدلال عددی در دانشجویان دختر وجود دارد ؛ همچنین می توان به این نکات نیز اشاره نمود که در این نمونه نتایج زیر نیز بدست آمد: بین سطح هورمون تستوسترون و سبک شناختی، دقّت ریاضی و اضطراب ریاضی در دانشجویان دختر ارتباط خوبی وجود دارد . بین سطح هورمون پرولاکتین و نمره ی سبک شناختی در دانشجویان دختر ارتباط خوبی برقرار می باشد. بین سطح هورمون tsh ودقّت ریاضی، نگرش ریاضی، توانایی استدلال کلامی و توانایی استدلال انتزاعی در دانشجویان پسر ارتباط خوبی وجود دارد. همچنین بین سطح هورمون tsh و نگرش ریاضی و اضطراب ریاضی در دانشجویان دختر ارتباط خوبی برقرار می باشد. هورمون تیروکسین بر ظرفیت حافظه فعّال دانشجویان پسر و دختر و همچنین بر نگرش ریاضی دانشجویان پسر تأثیر گذار است. بین سطح هورمون تستوسترون و توانایی فضایی و نگرش ریاضی در دانشجویان پسر نیز ارتباط خوبی وجود دارد. بین سطح هورمون تیروکسین وتوانایی استدلال کلامی در دانشجویان دختر ارتباطی خوب وجود دارد. در مورد ارتباط بین هورمون ها و دیگر عوامل پیش بینی کننده در رفتار ریاضی که دراین تحقیق مورد استفاده و ارزیابی قرار گرفت ارتباطی مشاهده نشد .

هدف اصلی تحقیق بررسی سواد ریاضی دانش آموزان مقاطع ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان می باشد. منظور از سواد ریاضی توانایی دانش آموزان در به کارگیری ریاضی برای حل مسائل زمینه مدار دنیای واقعی است. یافته های این تحقیق نشان داد که دانش آموزان ابتدایی در حل مسائل زمینه مداربه طور قابل ملاحظه ای نسبت به دانش آموزان راهنمایی و دبیرستان بهتر عمل کردند. دانش آموزان راهنمایی و دبیرستان تفاوت قابل ملاحظه ای نشان ندادند . در این تحقیق نقاط ضعف و قوت دانش آموزان در چهار شاخه ریاضی فضا وشکل، رابطه و تغییر، کمیت و عدم قطعیت بررسی شد. ابتدایی ها در فضا و شکل و عدم قطعیت بهتر از کمیت و رابطه و تغییر عمل کردند.راهنمایی ها در عدم قطعیت،فضا و شکل و رابطه و تغییر بهتر از کمیت عمل کردند.عملکرد دبیرستانی ها در فضا و شکل بهتر از سه شاخه دیگر بود. نتیجه روشن این مقایسه ها این است که دانش آموزان هر سه پایه در شاخه فضا و شکل به طور قابل ملاحظه ای بهتر از شاخه کمیت عمل کرده اند. در ارتباط با عملکرد عمومی ریاضی و اثربخشی آن بر سواد ریاضی، دانش آموزانی که نمرات بالاتری داشتند، باسوادتر بودند. ولیکن همبستگی بین عملکرد عمومی ریاضی و سواد ریاضی در مقاطع ابتدایی و راهنمایی معنادار بود ولی در دبیرستان معنادار نبود. در این تحقیق اثربخشی سبک های شناختیfd و fi بر سواد ریاضی بررسی شد که درنمونه ما در هر سه مقطع، fi ها باسوادتر بودند و لیکن همبستگی بین سبک شناختی و سواد ریاضی در ابتدایی بیشترین و در دبیرستان کمترین بود. در رابطه با اثربخشی جنسیت بر سواد ریاضی، دانش آموزان پسر ابتدایی به طور قابل ملاحظه ای از دانش آموزان دختر ابتدایی، باسوادتر بودند. درمقاطع راهنمایی و دبیرستان دانش آموزان دختر باسوادتر بودند که در مقطع راهنمایی تفاوت قابل ملاحظه ای در عملکرد دختران و پسران دانش آموز وجود نداشت. لازم به ذکر است که در هر مقطع دختران و پسران با عملکرد عمومی ریاضی یکسان، در سواد ریاضی مقایسه شدند..

واژه ی تصویر ذهنی برای شرح تمام ساختارهای شناختی وابسته به یک مفهوم که شامل تمام تصاویر موجود در ذهن، ویژگی ها، خصوصیات و فرایندهای مربوط به آن مفهوم می باشد مورد استفاده قرار می گیرد. هدف این پژوهش بررسی تصویر ذهنی فراگیران از خط مماس بر منحنی و ارتباط آن با سبک های شناختی (میدان وابسته/میدان ناوابسته و همگرا/واگرا)، توانایی فضایی، دانش قبلی و عملکرد ریاضی آنها در مبحث مشتق توابع می باشد. تعداد صدوبیست ونه دانش آموز سال سوم دبیرستان رشته ی ریاضی و فیزیک، در شهرستان های لارستان و گراش واقع در استان فارس مورد مطالعه قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از دو آزمون سبک شناختی، آزمون خط مماس، آزمون ریاضی در رابطه با مشتق و آزمون توانایی فضایی استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها به کمک نرم افزار آماری (spss) انجام شد و نتایج نشان داد که نوع تصویر ذهنی که در ذهن فراگیران شکل می گیرد به سبک های شناختی (میدان وابسته/میدان ناوابسته و همگرا/واگرا) و توانایی فضایی آنها وابسته می باشد. همچنین هرچه دانش قبلی فراگیران بیشتر و کامل تر باشد تصویر ذهنی که در ذهن آنها از مفاهیم جدید شکل می گیرد مناسب تر می باشد و عملکرد ریاضی بهتری دارند.

در این تحقیق ابتدا به برازش یک مدل تئوری پیرامون فاکتورهای شناختی طرح مسئله ریاضی می پردازیم. سپس یک مدل ساختاری برای بررسی رابطه بین مولفه های شناختی طرح مسئله ریاضی را بررسی می کنیم. از دیگر اهداف تحقیق تعیین میزان اثربخشی سبک شناختی ، خلاقیت ، اضطراب ریاضی ، خودکارآمدی ریاضی و عملکرد حل مسئله ریاضی دانش آموزان دختر سال دوم دبیرستان بر توانایی طرح مسئله ریاضی آنان می باشد. تحقیق بر روی 129 دانش آموز دختر سال دوم دبیرستان در رشته های تجربی و ریاضی انجام شده است. در برازش مدل تئوری فاکتورهای شناختی طرح مسئله ثابت شد مدل مطرح شده با داده ها سازگار است و منجر به این نتیجه شد که چهار فرآیند انتخاب، درک، ویرایش و تفسیر اطلاعات کمی، در توانایی طرح مسئله ریاضی دخالت دارند. برازش مدل روند تکوینی طرح مسئله ریاضی به این نتیجه رسید که مدل انتخاب شده، مدل مناسبی نمی باشد یعنی این نظر که دانش آموزان در طرح مسائلی که با فرآیند انتخاب اطلاعات کمی سروکار دارند، موفق ترند و سپس در فرآیندهای درک و ویرایش اطلاعات کمی و در نهایت تفسیر اطلاعات کمی رد می شود. هم چنین نتایج تحقیق نشان داد که متغیرهای سبک شناختی ، خلاقیت ، اضطراب ریاضی ، خودکارآمدی ریاضی و عملکرد حل مسئله ریاضی تأثیر معناداری بر توانایی طرح مسئله ریاضی دانش آموزان دارند.

هدف از این پژوهش بررسی اثر بخشی برخی از فاکتورهای روان شناختی بر میزان ماندگاری موثر مطالب ریاضی دانش آموزان پایه دوم راهنمایی شهرستان رشتخوار می باشد. نمونه آماری در این پژوهش شامل 155‎ دانش آموز از بین دانش آموزان دختر و پسر پایه دوم راهنمایی شهرستان رشتخوار بوده که به روش نمونه گیری خوشه ای یک مرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های جهت گیری به اهداف میدگلی ‎(2000)، اضطراب ریاضی فرگاسن(1986)، نگرش ریاضی فنما- شرمن ‎(1970)، سبک شناختی ویتکین ‎‎(1971) و آزمون های ظرفیت حافظه فعال، دقت ریاضی و همچنین آزمون آغازین پاسخ دادند. آنالیز داده های این پژوهش توسط نرم افزار ‎spss‎ نگارش 20 صورت گرفته است. نتایج این پژوهش نشان داد که از ابعاد جهت گیری به اهداف دو بعد تسلط و عملکرد رابطه مستقیم و معناداری با عملکرد ریاضی دارند، اما تنها جهت گیری به اهداف عملکرد می تواند به طور معناداری در سطح خطای 5 درصد‎ پیش بینی کننده عملکرد ریاضی باشد. همچنین متغیرهای دقت ریاضی و نگرش ریاضی رابطه مستقیم و معنادار و اضطراب ریاضی رابطه غیر مستقیم و معنادار با عملکرد ریاضی دارند. در بین این متغیرها دقت ریاضی بیشترین تأثیر را بر روی عملکرد ریاضی در سطح خطای ‎5 درصد‎ ‎ داشته است. ظرفیت حافظه فعال نیز تأثیر معناداری بر روی عملکرد ریاضی در آزمون آغازین داشته است. ضمناً سبک شناختی تأثیر معناداری بر روی عملکرد ریاضی در آزمون آغازین ندارد.

این تحقیق به بررسی اثربخشی هوش سیال و ظرفیت حافظه فعال بر عملکرد ریاضی دانش آموزان مدارس استعدادهای درخشان و عادی با تفکیک جنسیت و بدون تفکیک جنسیت می پردازد. به همین منظور ‎42‎ دانش آموز(21دختر و ‎21‎ پسر ) به روش تصادفی ساده از مدارس استعدادهای درخشان و ‎114‎ دانش آموز( ‎57‎ دختر و ‎57‎‎ پسر) به روش خوشه ای دو مرحله ای از مدارس عادی انتخاب گردید، و اطلاعات آنها از طریق ‎3‎ آزمون هوش سیال مقیاس ‎3‎ فرم ‎a‎ کتل، آزمون فراخنای حافظه و آزمون ریاضی محقق ساخته به دست آمده است. تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد در دو گروه مدارس عادی و استعداد درخشان اثر متقابل هوش سیال و ظرفیت حافظه فعال بر عملکرد ریاضی معنادار نیست، یعنی در هر گروه در بین دانش آموزانی که دارای هوش سیال پایین، متوسط یا بالا دارند ظرفیت حافظه فعال بر عملکرد ریاضی آنها تأثیرگذار نیست، و همچنین در بین دانش آموزانی که حافظه فعال پایین یا بالا دارند هوش سیال آنها بر عملکرد ریاضی تأثیرگذار نمی باشد. در دو گروه دانش آموزان دختر و پسر اثر متقابل هوش سیال و ظرفیت حافظه فعال بر عملکرد ریاضی معنادار نیست.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین ظرفیت حافظه فعال، هوش سیال وعملکرد ریاضی در مبحث کسرها انجام شد. جامعه آماری این پژوهش عبارت است از کلیه دانش آموزان دختر پایه اول مقطع متوسطه شهرستان باخرز که در سال تحصیلی 94-1393 مشغول به تحصیل بودند که از میان آن ها 75 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. آزمون فراخنای ارقام وارونه وکسلر برای سنجش ظرفیت حافظه فعال و آزمون ماتریس های پیش رونده ریون برای ارزیابی هوش سیال بر روی نمونه انجام شد. برای برآورد عملکرد ریاضی دانش آموزان در زمینه کسرها نیز پنج سوال از سوالات ریاضی پایه هشتم آزمون تیمز 2007 انتخاب شد. این پنج سوال زیرساختارهای نسبت، اندازه، عملگر، خارج-قسمت و هم ارزی در کسرها را بنابر نظریه کی یرن (1976) و بهر (1983) مورد ارزیابی قرار دادند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها روش های آمار توصیفی و استنباطی مورد استفاده قرار گرفتند. برای بررسی همبستگی بین ظرفیت حافظه فعال، هوش سیال و نمره کل عملکرد ریاضی ضریب همبستگی خطی پیرسن به کار برده شد، همچنین برای بررسی همبستگی بین ظرفیت حافظه فعال و هوش سیال با تک تک سوالات آزمون عملکرد ریاضی که شامل زیرساختارهای مختلف هستند از ضریب همبستگی کندال استفاده شد.