نام پژوهشگر: اکبر کارگر بیده
علی اسکندری اکبر کارگر بیده
به منظور شناسایی نماتدهای انگل گیاهی بالاخانواده criconematoidea در ایران، طی فصول زراعی سال های 85-1383 تعداد 250 نمونه خاک و ریشه از مزارع، باغات، جنگل ها و مراتع در مناطق مختلف کشور جمع آوری گردید. پس از انتقال نمونه ها به آزمایشگاه، شستشوی خاک و استخراج نماتدها با استفاده از روش الک و سانتریفوژ و تثبیت و انتقال آن ها به گلیسیرین با استفاده از روش دگریسه (de grisse, 1969b) انجام شد. ضمن تهیه اسلایدهای دائم از نماتدها، برش های عرضی لازم نیز از ناحیه سر و محدوده شکاف تناسلی بدن آن ها تهیه گردید. مشخصات ریخت شناسی و ریخت سنجی جمعیّت های جمع آوری شده با استفاده از میکروسکوپ نوری و الکترونی مورد مطالعه قرار گرفت و با استفاده از منابع و کلیدهای شناسائی معتبر، گونه آن ها تعیین گردید. در این بررسی تعداد 40 گونه از هفت جنس به شرح ذیل شناسائی گردید: 21. h. sturhani 1. criconema annuliferum * 22. ogma castellanum * 2. c. mutabile 23. o. civellae 3. c. princeps * 24. o. fagini * 4. criconemoides antipolitanus 25. o. fimbriatum 5. c. avicenniae * 26. o. menzeli * 6. c. curvatus 27. o. palmatum * 7. c. dherdei * 28. paratylenchus aculentus * 8. c. informis 29. p. arculatus 9. c. mongolensis 30. p. coronatus 10. c. myungsugae * 31. p. elachistus 11. c. neoaxestis * 32. p. lepidus 12. c. ornatus 33. p. nanus 13. c. parvus 34. p. nawadus * 14. c. pseudosolivagus * 35. p. neoamblycephalus 15. c. rusticus * 36. p. paraperaticus 16. c. solivagus * 37. p. projectus 17. c. sphaerocephalus 38. p. similis 18. c. xenoplax 39. p. straeleni 19. hemicriconemoides strictathecatus 40. xenocriconemella macrodora * 20. hemicycliophora lutosa در بین گونه های شناسائی شده 16 گونه (که با علامت * مشخص شده اند) برای اولین بار از ایران گزارش می شوند. در بین جنس ها و گونه های بررسی شده، جنس های criconemoides و paratylenchus به ترتیب با 15 و 12 گونه و گونه های c. antipolitanus، c. xenoplax و p. similis دارای بیش ترین تنوع و پراکندگی بودند. وجود یا عدم وجود ارتباط بین فاکتورهای ریخت سنجی با استفاده از محاسبه ضریب همبستگی در گونه های مختلف متعلق به جنس های criconema، criconemoides، ogma و paratylenchus بررسی و نتایج حاکی از وجود همبستگی مثبت بین l/exp.، conus/stylet، l/head-vulva و stylet/oes. در تمامی گونه ها بود؛ در حالی که بین سایر فاکتورها مانند l/stylet، l/r و shaft+knobs/knobs width در گونه های متعلق به جنس های فوق الذکر یک روند ثابت مشاهده نشد. بررسی میزان ثبات فاکتورهای ریخت سنجی با استفاده از محاسبه cv، نشان داد که در جنس criconemoides، فاکتورهای طول استایلت، v، r و rexp. و در جنس paratylenchus، فاکتورهای v، m، exp.%l و طول استایلت و مری دارای کم ترین میزان تغییرات هستند. بررسی وجود تغییرات درون گونه ای بر اساس اطلاعات موجود در منابع و با استفاده از تقسیم مقادیر حداکثر و حداقل طول استایلت در گونه های مختلف criconemoides و paratylenchus و نیز تعداد حلقه ها در گونه های مختلف criconemoides، حاکی از وجود تغییرات زیاد در خصوصیات ریخت شناسی و ریخت سنجی برخی گونه ها مانند criconemoides informis، c. sphaerocephalus،c. xenoplax و paratylenchus similis بود.
مینا اله مرادی سالار جمالی
به منظور شناسایی نماتدهای انگل گیاهان زینتی، طی فصول تابستان و پاییز سال 1390، تعداد 115 نمونه خاک از اطراف ریشهی گونههای مختلف گیاهان زینتی گلخانهها و فضای سبز به همراه ریشه و برگ گیاهان مزبور از نقاط مختلف استان گیلان جمعآوری شد. پس از استخراج، کشتن، تثبیت و به گلیسیرین رساندن نماتدها، از آنها اسلاید های میکروسکوپی دائم تهیه گردید. شناسایی گونهها با استفاده از میکروسکوپ نوری مجهز به دوربین دیجیتال بر اساس ویژگیهای ریختشناسی و ریختسنجی و با استفاده از کلیدهای شناسایی معتبر انجام گرفت. در این بررسی 18 گونه نماتد به شرح زیر شناسایی شد: criconema mutabile, helicotylenchus dihystera, h. erythrinae, h. exallus, h. microlobus, h. pseudorobstus, h. sharafati, meloidogyne incognita, mesocriconema curvatum, m. xenoplax, paratrichodorus minor, paratylenchus elachistus, p. salubris, p. veruculatus, pratylenchus neglectus, p. thornei, p. vulnus, scutellonema brachyurus. در این بررسی گونههای h. microlobus، h. sharafati و p. salubris برای اولین بار از ایران گزارش و توصیف شده است.
راضیه منصوری محمد آبادی اکبر کارگر بیده
به منظور بررسی اثر بازدارندگی برخی از گیاهان بر فعالیت نماتدهای ریشهگرهی، meloidogyne incognita و m. javanica و گوجهفرنگی آلوده به نماتد آزمونها گلخانهای صورت گرفت. نتایج دو نوبت آزمایش نشان داد که میانگین وزن خشک شاخساره گوجهفرنگی آلوده به نماتد m. incognita و تیمار شده با کود سبز گل جعفری و کنجد رقم داراب ? و کرچک نسبت به شاهد افزایش پیدا کرده است. همچنین تعداد گال در گرم ریشه گیاه تیمار شده با کود سبز کلزا، رقم ملایه، گل جعفری و کنجد رقم داراب ? در هر دو نوبت آزمایش نسبت به شاهد کاهش یافته است. نتایج دو نوبت آزمایش با نماتد ریشهگرهی گونه m. javanica نیز نشان داد که وزن خشک شاخساره گوجهفرنگی آلوده به نماتد، تیمار شده با کود سبز کرچک و خاکشیر همراه با شاهد، افزایش یافته است. همچنین میانگین تعداد گال در گرم ریشه گوجهفرنگی آلوده به نماتد، تیمار شده با کود سبز گل جعفری و خاکشیر نسبت به شاهد در دو نوبت آزمایش کاهش یافته است. در بررسی دیگر تأثیر باقیمانده ترشحات ریشه گیاهان بازدارنده بر فعالیت نماتدهای ریشهگرهی، m. incognita و m. javanica و گوجهفرنگی رقم ارلیاربانا آلوده به نماتد در شرایط گلخانه مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج نشان داد که وزن خشک شاخساره گوجهفرنگی آلوده به m. incognita تحت تأثیر باقیمانده ترشحات ریشه گیاهان منداب، کنجد رقم داراب ?، کلزا رقم ساریگل، خاکشیر، گل جعفری، کنجد رقم داراب ?? و کلزا رقم ملایه نسبت به شاهد از میانگین دو نوبت آزمایش، افزایش یافته است. همچنین تعداد گال در گرم ریشه گیاه گوجهفرنگی تحت تأثیر باقیمانده ترشحات ریشه گیاهان گل جعفری و خاکشیر نسبت به شاهد از میانگین دو نوبت آزمایش کاهش یافته است. در مورد گونه m. javanica نیز نتایج نشان داد که وزن خشک شاخساره در گوجهفرنگی رقم ارلیاربانا آلوده به نماتد، تحت تأثیر باقیمانده ترشحات ریشه گیاهان منداب، کنجد داراب ? و ?? و کلزا ملایه، افزایش یافته است همچنین میانگین تعداد گال در گرم ریشه گوجهفرنگی آلوده به نماتد و تحت تأثیر باقیمانده ترشحات ریشه گیاهان کلزا رقم ملایه و گل جعفری نسبت به شاهد دو نوبت آزمایش کاهش یافته است.
سید حسین میربابایی کرانی اکبر کارگر بیده
در بررسی اولیه بوتههای توتفرنگی دارای علایم چروکیدگی و بدشکلی برگها از مزارع توتفرنگی استان مازندران، نماتدی از جنس ditylenchus جداسازی و تشخیص داده شد. نماتد جدا شده از بافت، پس از خالصسازی و تکثیر، گونه d. dipsaci تشخیص داده شد. همچنین مشخصات ریختسنجی و ریختشناسی جمعیتهایی دیگری از این گونه که از گیاهان سیر و یونجه جداسازی شده بودند نیز مورد بررسی قرار گرفت. مقایسه این جمعیّتها، شباهت کامل ژن 18s آنها و اختلاف جزیی در ناحیه d2-d3 بین جمعیتهای سیر با توتفرنگی و یونجه را نشان میدهد.نتایج با استفاده از برنامهsas مورد تجزیه آماری قرار گرفت نشان داد که رقمهای بکار گرفته شده در این آزمون، از نظر شاخص تعداد نماتد در بافت گیاهی، در سه گروه مقاوم، حساس وگروه حد واسط قرار میگیرند. آزمون تعیین دامنه میزبانی دو گیاه سیر و یونجه به عنوان میزبان رایج این نماتد در ایران، برای جمعیت توتفرنگی انجام پذیرفت. عدم آلوده شدن این دو گیاه توسط جدایه توتفرنگی نشاندهنده تفاوت نژاد جمعیت توتفرنگی با نژادهای حاضر در ایران میباشد. به دلیل بیماریزا نبودن جمعیت توتفرنگی بر روی گیاه سیر، در آزمونی دیگر بیماریزایی جمعیت سیر بر روی دو گیاه توتفرنگی و سیر بررسی گردید. همچنین آزمونی جهت بررسی امکان نفوذ نماتد از طریق ساقههای رونده به گیاهان جدید انجام گردید.
غلی بهره بر محمد عبدالهی
به منظور شناسایی ریزکرم های انگل گیاهی زیر راسته criconematina همراه با برخی درختان و درختچه های جنگل های استان کهگیلویه و بویراحمد، طی سال های 1391 تا 1392، تعداد 90 نمونه خاک و ریشه از مناطق مختلف استان جمع آوری گردید. پس از انتقال نمونه ها به آزمایشگاه، شستشوی خاک و ریشه ها و استخراج نماتدها با استفاده از روش الک و سانتریفیوژ و تثبیت و انتقال آن ها به گلیسیرین با استفاده از روش دگریسه انجام گرفت. سپس از نماتدهای جدا شده ، اسلاید های میکروسکوپی دائمی تهیه شد. مشخصات ریخت شناسی و ریخت سنجی جمعیّت های جمع آوری شده با استفاده از میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفت و با استفاده از منابع و کلیدهای معتبر، گونه آن ها تعیین گردید. در این بررسی تعداد 13 گونه از 4 جنس به شرح ذیل شناسایی گردید: criconema mutabile, hemicriconemoides cocophillus, mesocriconema antipolitanum, m. xenoplax, paratylenchus alleni, p. arculatus, p. colbrini, p. mexicanus, p. peraticus, p. pesticus, p. projectus, p. tenuicaudatus, p. variabilis, که گونه های p. alleni، p. colbrini، p. pesticus، p. tenuicaudatusو p. variabilis برای اولین بار از ایران شناسایی و گزارش می شود.
شکوه السادات کمالی اکبر کارگر بیده
به منظور مطالعهی اثر تلفیقی کود سبز گیاهان بازدارنده و قارچ paecilomyces lilacinus بر فعالیّت نماتد ریشهگرهی ابتدا تأثیر عصارههای گیاهان بارهنگ، زنیان، کرچک، گلجعفری و منداب بر تفریخ تخم و مرگ و میر لارو سن دو نماتد ریشهگرهی meloidogyne incognita در شرایط آزمایشگاه، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد تمام عصارهها افزایش معنیدار بر مرگ و میر لارو سن دو داشتند و عصارههای منداب و بارهنگ باعث کاهش معنیدار تفریخ تخم شدند. در آزمونی دیگر نشان داده شد که هیچ کدام از عصارهها بر روی رشد قارچ p. lilacinus، تأثیر سویی ندارند. جهت بررسی اثر تلفیقی قارچ با گیاهان بازدارنده بر رشد گوجهفرنگی رقم ارلی اربانا و فعالیّت نماتد ریشه گرهی، آزمونهای گلخانهای در دو مرحله انجام شد. در مرحلهی اول که در مخلوط خاک و ماسه سترون انجام گرفت، تیمارهای حاوی گلجعفری بیشترین اثر را روی افزایش شاخصهای رویشی گیاه داشته ولی بر شاخصهای نماتد موثر نبود. در این آزمون، کودهای سبز منداب، کرچک و گلجعفری در افزایش شاخصهای رویشی گیاه بسیار بهتر از قارچ عمل نمود. همچنین در اکثر موارد استفادهی همزمان از قارچ و کودهای سبز در کاهش شاخصهای نماتد موثرتر بوده است. در آزمون مرحلهی دوم که در خاک مزرعه انجام گرفت، استفادهی توام قارچ و کود سبز نسبت به استفادهی هر کدام از آنها به تنهایی، تأثیر بیشتری در افزایش شاخصهای رویشی گیاه، و در اکثر موارد، کاهش شاخصهای نماتد داشته است.
رضا قادری اکبر کارگر بیده
به منظور مطالعهی نماتدهای انگل گیاهی خانوادهی dolichodoridae chitwood in chitwood & chitwood, 1950، طی سالهای 1389 تا 1392 تعداد 810 نمونهی خاک از فراریشهی گیاهان مختلف در هفت استان جنوبی کشور شامل فارس، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، کرمان و بوشهر، همچنین 345 نمونه از سایر استانهای کشور جمعآوری گردید. جمعیّتهای این خانواده با رهیافتهای ریختشناختی، مولکولی و فنتیک مورد مطالعه قرار گرفتند. در این مطالعه در مجموع 32 گونه شامل: 14 گونه از زیرخانوادهی merliniinae siddiqi, 1971 به نامهای amplimerlinius globigerus siddiqi, 1979، a. macrurus (goodey, 1932) siddiqi, 1976، a. paraglobigerus castillo, siddiqi & g?mez-barcina, 1990، amplimerlinius sp.، merlinius brevidens (allen, 1955) siddiqi, 1970، m. indicus zarina & maqbool, 1995، m. microdorus (geraert, 1966) siddiqi, 1970، m. nanus (allen, 1955) siddiqi, 1970، nagelus obscurus (allen, 1955) powers, baldwin & bell, 1983، paramerlinius neohexagrammus (ivanova, 1978) sturhan, 2012، scutylenchus paniculoides (vovlas & esser, 1990) siddiqi, 2000، s. rugosus (siddiqi, 1963) siddiqi, 1979، s. tartuensis (krall, 1959) siddiqi, 1979 و scutylenchus sp.؛ چهار گونه از زیرخانوادهی pratylenchoidinae sturhan, 2012 شامل pratylenchoides crenicauda winslow, 1958، p. erzurumensis yüksel, 1977، p. ritteri sher, 1970 و p. utahensis baldwin, luc & bell, 1983 و 13 گونه از زیرخانوادهی telotylenchinae siddiqi, 1960 به نامهای bitylenchus brevilineatus (williams, 1960) jairajpuri, 1982، b. parvus (allen, 1955) jairajpuri, 1982، b. ventrosignatus (tobar jiménez, 1969) jairajpuri, 1982، neodolichorhynchus phaseoli (sethi & swarup, 1968) talavera & tobar, 1997، n. sulcatus (de guiran, 1967) jairajpuri & hunt, 1984، paratrophurus kenanae decker & el amin, 1978، trophurus impar ganguly & khan, 1983، t. ussuriensis eroshenko, 1981، tylenchorhynchus annulatus (cassidy, 1930) golden, 1971، t. brassicae siddiqi, 1961، t. clarus allen, 1955 (= t. variannus mavlyanov, 1978)، t. graciliformis siddiqi & siddiqui, 1983 و t. leviterminalis siddiqi, mukherjee & dasgupta, 1982 مورد شناسایی قرار گرفت. از این تعداد هفت گونه (پررنگ) گزارش جدید برای نماتدهای ایران محسوب شده و دو گونهی amplimerlinius sp. و scutylenchus sp. گونههای توصیف نشده هستند. دامنهی تغییرات درونگونهای برخی از نماتدهای این خانواده از جمله a. globigerus (20 جمعیت)، m. brevidens (30 جمعیت)، m. microdorus (10 جمعیت)، m. nanus (11 جمعیت)، p. ritteri (هشت جمعیت)، s. rugosus (30 جمعیت)، b. parvus (شش جمعیت)، b. ventrosignatus (10 جمعیت)، t. annulatus (14 جمعیت)، t. brassicae (11 جمعیت) و t. clarus (شش جمعیت) مورد مطالعه قرار گرفت. کلیدهای شناسایی گونهها برای جنسهای زیرخانوادهی merliniinae ارائه شد. بر اساس مطالعهی نمونههای تیپ و سایر جمعیتهای متعلق به 14 گونه از جنس pratylenchoides و یا مشاهدهی تغییرات درونگونهای ویژگیهای مورد استفاده برای تمایز گونهها، مترادفبودن گونهی p. variabilis sher, 1970 با p. crenicauda، گونهی p. arenarius brzeski, 1998 با p. bacilisemenus sher, 1970، گونههای p. sheri robbins, 1985 و p. arenicola ryss & sturhan, 2001 با p. heathi baldwin, luc & bell, 1983، گونهی neodolichorhynchus motiaii zarina & maqbool, 1998 با n. phaseoli و گونهی tylenchorhynchus variannus با t. clarus پیشنهاد میشود. اعتبار گونهی scutylenchus paniculoides و تمایز آن از s. tartuensis با استناد به شواهد ریختشناختی و مولکولی و همچنین پیشنهاد مترادفبودن pratylenchoides alkani yüksel, 1977 با p. ritteri که قبلاً مطرح شده بود، بر اساس نتایج بررسیهای ریختشناختی، زیستشناختی و مولکولی تأیید میشود. در بخش مولکولی، ناحیهی d2-d3 ژن زیرواحد بزرگ ریبوزومی برای 16 گونه از نماتدهای خانواده تعیین ترادف شد و بر اساس واکاوی تبارزایی بین اعضای این خانواده، تمایز telotylenchinae از دو زیرخانوادهی merliniinae و pratylenchoidinae، ارتباط نزدیک جنس pratylenchoides با اعضای merliniinae و همچنین اعتبار جنس bitylenchus filipjev, 1934 مورد تأیید قرار گرفت. در بخش فنتیک نیز، میزان ثبات شاخصهای ریختسنجی و تغییرات درونگونهای آنها مشخص شد و گروهبندی جنسها و گونههای تعدادی از جنسها با روشهای واکاوی چندمتغیره از جمله خوشهبندی سلسله مراتبی صورت گرفت. در مجموع نتایج نشان داد که تطابق نسبتاً خوبی بین سه رهیافت مورد استفاده در پژوهش حاضر (شناسایی ریختشناختی، شناسایی مولکولی و ردهبندی فنتیک) وجود دارد و میتوان این رهیافتها را در کنار یکدیگر برای شناسایی دقیقتر و درستتر این گروه از نماتدهای انگل گیاهی یا سایر خانوادهها بهکار برد.
قادر کیانی جلودارلو محمد عبدالهی
نماتدهای ریشه گرهی غالب ترین نماتد در میان نماتدهای انگل گیاهی سبزیجات هستند. از نظر اهمیت، این نماتدها جزو سه گروه مهم نماتدهای انگل گیاهی تلقی می شوند و از برخی جهات، از جمله دامنه میزبانی و تعامل با بسیاری از عوامل بیماری زا، از مهم ترین نماتدهای انگل گیاهی به شمار می آیند. خسارت این نماتدها در گوجه فرنگی 20% تا 30% محصول تخمین زده شده است. از روش های نوین در کنترل آفات و بیماری های گیاهی و به ویژه در تولید محصولات ارگانیک، استفاده از مواد و ترکیبات طبیعی با منشاء میکروبی و گیاهی است. در تحقیق حاضر، اثر بازدارندگی عصاره گیاهی اسفند p. harmala و کور c. spinosa بر نماتد ریشه گرهی m. javanica در شرایط آزمایشگاهی و گلخانه ای به صورت ترکیب تیماری با سه جزء، 1- دو نوع گیاه: اسفند و کور 2- سه اندام گیاهی شامل: برگ، میوه و دانه 3- پنج غلظت عصاره: 1/0%، 5/0%، 1%، 3% و 5% برای شرایط آزمایشگاهی و سه غلظت عصاره: 5/0%، 1% و 3% برای شرایط گلخانه ای، در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار انجام گرفت. در بررسی های آزمایشگاهی هر دو گیاه مورد استفاده در غلظت 5% برای مرگ و میر لارو سن دوم و غلظت های 3% و 5% میوه و 5% برگ کور به عنوان تیمارهای بودند که باعث 100% مرگ و میر لارو سن دوم و بازدارندگی تفریخ تخم شدند. اما در بررسی های گلخانه ای تیمارهای مایه زنی شده با 3% عصاره آبی و پودر گیاهی بیش ترین تأثیر بر شاخص های نماتدی داشتند.
محمود احمدی منصور آباد اکبر کارگر بیده
اثر عناصر کممصرف آهن، روی و سیلیس و عناصر پرمصرف نیتروژن، فسفر و پتاسیم به صورت مجزا و ترکیبی بر فعالیّت نماتد ریشهگرهی (meloidogyne incognita) و شاخصهای رشدی خیار رقم گلخانهای نگین و رقم مزرعهای s2f1 (عناصر کممصرف) در آزمایشهای گلخانهای مجزا و در دو نوبت مورد بررسی قرار گرفت. آزمونها به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. پنج میلیگرم بر کیلوگرم خاک از هر یک از عناصر کممصرف آهن، روی و سیلیس، به ترتیب از منابع سکوسترین آهن، سولفات روی و سدیم سیلیکات. همچنین عناصر نیتروژن در سه سطح 60، 120، 180 میلیگرم بر کیلوگرم خاک، فسفر در سه سطح 25، 50، 75 میلیگرم بر کیلوگرم خاک و پتاسیم در سه سطح 5/12، 25، 5/37 میلیگرم بر کیلوگرم خاک، به ترتیب از منابع کود اوره، سوپر فسفات تریپل و سولفات پتاسیم، قبل از کاشت به خاک اضافه و گیاهچههای خیار در مرحله چهار برگی، با 8000 تخم و لارو سن دو در هر گلدان (دو تخم و لارو سن دو به ازای هر گرم خاک) مایهزنی شد. 60 روز پس از مایهزنی، شاخصهای گیاه و نماتد مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج آزمایش تأثیر عناصر کممصرف نشان داد که تیمار سیلیس+آهن به ترتیب در نوبت اول و دوم باعث کاهش 55 و 42 درصد (رقم نگین) و 38 و 49 درصد (رقم s2f1) تعداد گال در گرم ریشه در مقایسه با شاهد شدند. ولی هیچیک از آنها تأثیر معنیداری بر بهبود شاخصهای رشدی گیاه و افزایش محصول در دو رقم مورد مطالعه نداشت. در آزمایش دیگر نتایج نشان داد که تیمارهای نیتروژن-فسفر-پتاسیم، به نسبتهای 120-25-25 و 120-50-25 میلیگرم/کیلوگرم خاک به ترتیب باعث کاهش 96 و 81% (نوبت اول) و 79 و 70% (نوبت دوم) تعداد گال در گرم ریشه و بهبود شاخصهای گیاه شامل وزن تر و خشک شاخساره، وزن تر ریشه و میزان محصول گردیده است.
مجید پدرام غلامرضا نیکنام
چکیده ندارد.
ابراهیم زاهدی اصل غلامرضا نیک نام
چکیده ندارد.
لیلا زندیه شیرازی اکبر کارگر بیده
چکیده ندارد.