نام پژوهشگر: بهار شمشادی
امیر امین رنجبر بهار شمشادی
خلاصه از شایعترین عفونت های انگلی در کبد نشخوارکنندگان می توان به عفونتهایی که از خانواده فاسیولیده ودیکروسلیده و مراحل نوزادی خانواده تنی ایده (کیست هیداتیک،کبدی و سیستی سرکوس تنیوکولیس ) اشاره داشت که بعضی از این آلودگیها علاوه بر لطمات فراوان به ساختمان کبد چون توانایی بیماریزایی در انسان را نیز دارند از لحاظ مسائل بهداشت فرد و جامعه نیز بسیار حائز اهمیت هستند. انگلهای شایع ریوی نظیر کیست هیداتیک ریوی و استرانژیولوسهای ریوی نیز مشابه انگلهای کبدی سبب زیانهای فراوان بر بافت ریه گشته و تظاهرات درمانگاهی را نیز به دنبال دارد. بازرسی از کشتارگاه کرج راک واقع در جاده شهریار بعد از سیمین دشت و کشتارگاه نیک احشام واقع در شهریار دو تا از شناخته شدهترین کشتارگاههای کشور انجام شد .بررسی در چهارفصل سال انجام گرفته است. تعداد 22599 دام مورد بررسی قرار گرفت بیشترین میزان آلودگی ابتلا به ریه کیست هیداتیک با25/6 درصد و سپس آلودگی به استرونژیلوس می باشد که 15/5 درصد کشتار را بخود اختصاص داده است. آلودگی کبد به کیست هیداتیک(19/3 درصد) وفاسیولا(28/2 درصد) ودیکروسلیوم(14/2درصد) و سیستی سرکوس بویس (13/0درصد) به ترتیب آلودگیهای شایع در دامهای کشتاری این شهرستان می باشند.
مجتبی اسمعیل پور روشن شاهرخ رنجبر بهادری
وقتی صحبت از انگل خارجی (کک ، کنه، شپش و ...) در بدن گربه می شود باید یک نکتهء بسیار مهم را به خاطر داشت. و آن اینکه این انگل ها به خودی خود در بدن گربه بوجود نمی آیند . و حتما باید از بدن یک میزبان دیگر وارد بدن گربه شوند . برخی اینگونه می پندارند که با به خاطر عدم رسیدگی به گربه ، اینگونه انگل ها در سطح پوشش گربه به صورت خود به خود ایجاد میشوند. دقت کنید. این یک باور غلط است. انگل های خارجی خود به خود بوجود نمی آیند و حتما باید به صورت زنده یا تخم از بدن یک میزبان دیگر (سگ ، گربه ، انسان ، یا هر حیوان دیگر) وارد بدن گربه شوند . بارها پیش آمده که دوستان از بنده در مورد احتمال وجود شپش یا کنه در بدن گربه خود می پرسند. در پاسخ اولین سوالی که از آنها می پرسم این است؟ آیا گربه شما در محیطی قرار گرفته که سگ ها و گربه های نا آشنا در آنجا قرار داشتند؟ آیا گربهء شما به تازگی با گربه و سگ های غریبه ملاقات کرده؟ یک پت شاپ آلوده که گربهء شما چند روز در آنجا پانسیون بوده ، حیاط منزلی که محل رفت و آمد گربه های خیابانی است و گربهء شما نیز گاهی اوقات به آنجا سر میزند ، سگ دوست شما که چند روز پیش برای چند ساعت به منزل شما آورده شده بود . اینها همه می توانند عامل انتقال انگل خارجی به بدن گربهء شما باشند . علائم وجود انگل خارجی در گربه متفاوت اند اما عموما با خارش بیش از حد بدن ، التهاب و در پاره ای اوقات زخم همراه اند. اگر به گربهء خود در مورد داشتن انگل خارجی مشکوک شدید سریع تر گربه را نزد دامپزشک ببرید. درمان انگل های خارجی عموما امری دشوار نیست و با یک دورهء درمانی همراه با شستشوی با شامپو و محلول های توصیه شده توسط دامپزشک ، شما به سرعت از شر انگل ها خلاص می شوید .
احسان عابدیان بهار شمشادی
بیماری تیلریوزیکی از بیماریهای انگلی مهم در مناطق گرمسیری ونیمه گرمسیری است.این بیماری توسط تک یاخته تیلریا ایجاد می گردد.کنه های ناقل بیماری در ایران گونه های مختلف جنس هیالوما هستند که در اکثر مناطق آب وهوایی ایران حضور دارند.بنابراین آلودگی نشخوارکنندگان به تک یاخته تیلریا در بیشتر مناطق ایران گزارش شده است.در تحقیق حاضربررسی میزان آلودگی به تک یاخته تیلریا درگاوهای ارجاعی به یکی از کلینیک های شهرستان تربت جام انجام گرفته است. تشخیص آلودگی با مشاهده علایم بالینی (تب،تورم عقده های لنفاوی و آنمیک بودن مخاطات )وهمچنین تهیه گسترش از خون محیطی ،رنگ آمیزی گیمسا ومشاهده اجرام تیلریا در گسترش انجام گرفته است.نتایج این تحقیق با استفاده از آزمون مربع کای مورد تجزیه وتحلیل آماری قرار گرفت .این بررسی نشان داد که 88 در صد دامهای مشکوک به تیلریوز ارجاعی به کلینیک از نظرتشخیص آزمایشگاهی مثبت بودند ودردامهای آلوده 97.7 درصد دارای تورم عقده های لنفاوی بودند و در95.4 درصد آنها زردی مخاطات مشاهده شد.همچنین در96.5 در صد دامها تب مشاهده شد در این تحقیق بین بیماری وجنس دام ارتباط معنی داری مشاهده نشد.همچنین بین بیماری وسن دام نیز ارتباط معنی داری مشاهده نشدولی بین بیماری وتورم عقده های لنفاوی،تب وآنمیک بودن مخاطات ارتباط معنی داری مشاهده شد.در مرحله بعدی از صد دام منطقه به صورت تصادفی نمونه خون گرفته شد واز نظر حضور تیلریوز مورد بررسی قرار گرفت.نتایج نشان داد که در 13 درصد موارد دامهای مورد بررسی آلودگی به تیلریوز وجود دارد.
مجتبی گلی بهار شمشادی
با توجه به اینکه ضایعات انگلی در کبد می توانند دارای نشانه های بالینی و تحت بالینی باشند ضرورت بررسی کشتارگاهی و کالبد گشایی جهت تامین میزان آلودگی مشخص می گردد . در مطالعه مذکور کبد 100 نفر شتر از لحاظ میزان آلودگی های انگلی مورد بررسی قرار گرفت که مشاهدات آلودگی به کیست هیداتیک و فاسیولا را نشان داد سن هایی که مورد بررسی قرار گرفتند در گروههای 2 ، 3 ، 4 ، 5 ، 6 سال به بالا بودند که بیشترین آلودگی در گروه سنی 4 ، 5 و 6 سال به بالا بودند . سطح آلودگی های انگلی کبد در شتر های نحر شده شهرستان شاهرود به خاطر شرایط آب و هوایی و انتقال پایین شترهای غیر بومی و مصرف صحیح داروهای ضد انگل توسط دامداران و نظارت خوب شبکه دامپزشکی شهرستان ، بسیار پایین می باشد . با این وجود به حداقل رساندن سطح آلودگی و کنترل و درمان استراتژیک امری ضروری است .
رشید کمانی شاهرخ رنجبر بهادری
بررسی الودگی انگلی کریپتوسپوریدیوم در گوساله های اسهال منطقه اراک انجام گرفته که 150 نمونه از مدفوع گوساله ها جمع اوری شده و این نمونه ها را با استفاده از رنگ امیزی به روش ذیل نیلسون رنگ امیزی کرده که در 17 نمونه الودگی یافت شد که برای مقایسه این نمونه ها از سه فاکتور جنس ،فصل و سن استفاده شد.در روش اماری مربع کای بین این سه فاکتور و انگل کریپتوسپوریدیومرابطه معنی دار وجود دارد
سید امین دوشابچی اسکویی شاهرخ رنجبر بهادری
تعدادی از فیلرهای موجود در سگ، نوزادان خود را درخون محیطی رها می نمایند از بین این فیلرها دیروفیلاریاایمیتیس یا کرم قلب سگ حائز اهمیت فراوانی می باشد چرا که ضمن آلودگی همراه با ایجاد علائم کلینیکی در حیوان مبتلا باعث انتقال آلودگی به انسان و مخاطره انداختن بهداشت جوامع انسانی نیز می گردد لذا در این بررسی سعی می گردد تا با بررسی فیلرهای خونی موجود در سگ و تشخیص تفریقی آنها، میزان آلودگی به دیروفیلار یا ایمیتیس تخمین زده شود. همچنین وقوع فیلرهای خونی در سگ های خانگی شهر تبریز چگونه بوده و ارتباط میان آلودگی به آن و سن و جنسیت و نژاد سگهای مورد بررسی به چه صورتی می باشد. روش تحقیق: روش اصلاح شده نات می باشد و در این تحقیق از 110 قلاده سگ در استان تبریز که از این تعداد هیچ مورد آلوده به کرم قلب تشخیص داده نشده اند. نمونه های خون از 110 قلاده سگ خانگی در شهر تبریز تهیه و به روش نات اصلاح شده مورد بررسی قرار می گیرند. بدین ترتیب که 1 سی سی خون محیطی با 9 سی سی فرمالین 2% مخلوط شده و پس از سانتریفیوژ به مدت 3 دقیقه با دور 1500 دور در دقیقه و خارج نمودن مایع رویی، سپس رسوب حاصله پس از افزودن 1 قطره رنگ آبی هماتوکسیلین یا گیمسا مورد بررسی با میکروسکوپ نوری قرار می گیرد. قابل ذکر می باشد که از روش مطالعه میدانی برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است و همچنین برای تجزیه و تحلیل اطلاعات روش توصیفی استفاده شده است.
حسین احمدی بهار شمشادی
چکیده فارسی: زمینه و هدف : انسان همواره برای از بین بردن بیماریها، از ابتدای خلقت تا به امروز از گیاهان دارویی استفاده نموده است. با توجه به اینکه کشور ما ایران مهد ،دانشمندان بزرگ بوده و علم طب و استفاده از گیاهان دارویی از دیر باز در آن رواج داشته، هنوز اکثر گیاهان دارویی مفید کشور ما ناشناخته بوده و اگر عده معدودی از آنها مورد استفاده می باشند، ریشه در طب سنتی دارد و در طب مدرن کمتر از آنها استفاده می شود . یکی از بیماریهای شایع در ایران و کشورهای همجوار ، بیماری لیشمانیوز است که برای درمان آن در هر گوشه از سرزمین ما روش خاصی وجود دارد .0)1) که در اینجا هدف ما بررسی تاثیر عصاره هیدروالکلی ریشه گیاه کاپاریس اسپینوزا بر روی پروماستیگوتهای لیشمانیا در محیط کشت است. روش بررسی: این پژوهش، یک مطالعه تجربی جهت بررسی اثرات ریشه گیاه کاپاریس اسپینوزا بر روی پروماستگوتها ،یکی از عوامل لیشمانیوز در محیط کشت، انجام شده است . برای انجام این پژوهش ریشه گیاه کاپاریس اسپینوزا جمع آوری و پس از تهیه پودر آن ، عصاره گیاه فوق با غلظتهای مختلف تهیه و برروی محیط کشت پروماستیگوت اضافه گردیده و اثرات آن بررسی گردید 0)1) برای تکمیل شدن این تحقیق،اثر عصاره هیدروالکلی ریشه گیاه کاپاریس اسپینوزا در زخم سالکی )آماستیگوت( بر روی موش سوری(در سن 8 هفتگی) مورد آزمایش قرار گرفت. یافته ها: عصار ریشه گیاه کاپاریس اسپینوزا که با غلظتهای مختلف بر روی 5 محیط کشت (3تایی) تلقیح شده لیشمانیا اضافه شده وشمارش تعداد پروماستگوتهای آن نشان داد ، در غلظتهای 1/0، 3/0 الی 9/0 عصاره این گیاه دارویی مانع از رشد عامل لیشمانیوز در محیط کشت شده است. در صورتیکه در محیط های کشت کنترل ، تکثیر این عامل بیماری صورت گرفته است. 0)1) میانگین اندازه زخم در گروه های دریافت کننده عصاره هیدروالکلی ریشه گیاه کاپاریس اسپینوزا تاثیر خوبی بر جلوگیری ازروند توسعه زخم داشته است و آزمون آماری نشان می دهد در هفته دوم در گروه های دریافت کننده عصاره هیدروالکلی ریشه گیاه کاپاریس اسپینوزا بین میانگین قطرزخم ها قبل و پس از درمان اختلاف معنی داری مشاهده می گردد. نتیجه گیری : با توجه به تاثیر عصاره گیاه مذکور بر روی پروماستیگوت و آماستیگوت لیشمانیا پیشنهاد می شود، ترکیب عالی خالص گیاهی، به شکل پماد یا کرم، بدلیل ایجاد مرگ ومیر کمتربدون داشتن اثر تحریکی پوستی وسایر اثرات ناخواسته روش سالم تری دردرمان زخم لیشمانیوز پوستی درموشها می باشد لذا استفاده از عصاره هیدروالکلی ریشه گیاه کاپاریس اسپینوزا بصورت پماد یاکرم برای زخم های لیشمانیوز پیشنهاد می شود. در نتیجه پیشنهاد می شود بر روی لیشمانیوز موجود در بافت زنده ،از این داروی گیاهی، در درمان لیشمانیوز استفاده شود . کلید واژه ها: ریشه گیاه کاپاریس اسپینوزا ، لیشمانیوز، پروماستیگوت، آماستیگوت
حسین یوسفی بهار شمشادی
تک یاخته های خونی در گوسفند از جمله تیلریا ، بابزیا ، آناپلاسما ، سالانه منجر به تلفات اقتصادی شامل ضعف دام – کاهش روند رشد ، تضعیف سیستم ایمنی و در برخی موارد تلفات مستقیم ناشی از این تک یاخته ها بوفور مشاهده می شود. لذا شناسایی شیوع انواع این تک یاخته ها در گوسفندان از اهمیت خاصی جهت سنجش تمهیدات لازم برای کنترل و پیشگیری از شیوع این گونه بیماری ها برخوردار است لذا در این مطالعه سعی شده است. حضور انواع و شیوع این تک یاخته ها در گوسفندان ارجاع شده به کشتارگاه در شهرستان تربت حیدریه مورد بررسی قرار گرفت در طی فصل بهار و اوایل تابستان از 200 راس گوسفند و 160 راس بز ارجاعی به کشتارگاه قبل از کشتار خون گیری به عمل آمد و پس از تهیه گسترش شعله شمعی و رنگ آمیزی با گیمسا حضور این انواع تک یاخته ها توسط مشاهده میکروسکوپی مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس نتایج بدست آمده میزان آلودگی از میان 200 گوسفند مورد بررسی قرار گرفته در شهرستان تربت حیدریه 1% گوسفندان مورد مطالعه آلوده به تیلریا sp و 2% به بابزیا اویس و 2% به آناپلاسما مارژیناله بودند و این در حالی است که از میان 160 بز مورد بررسی قرار گرفته در شهرستان تربت حیدریه 625/0% آلوده به تیلریا sp و 125/3% آلوده به آناپلاسما مارژیناله و آلودگی به بابزیا اویس مشاهده نشد. بررسی های آماری توسط آزمون مربع کای نشان داد که تفاوت معنی داری بین دو گونه حیوان و جنسیت از نظر میزان آلودگی مشاهده نشد (05/0<p ) نتایج حاصله از تحقیق فوق حاکی ازآندمیک بودن این بیماری در نقاط مختلف کشور است ، جهت کاربردی شدن نتایج حاصله و مطالعات مشابه بایستی کنترل انگل های خارجی ناقل این تک یاخته ها (توسط سم پاشی و غیره )و همچنین درمان به موقع دام ناقل یا بیمار به عنوان راهکاری جهت کنترل و کاهش شیوع بیماری و در پی آن کاهش مضرات اقتصادی ناشی از آن مد نظر دامپزشکان قرار گیرد.
احسان معتمدی شاهرخ رنجبر بهادری
چکیده: در این بررسی میزان وقوع کیست هیداتیک در نشخوارکنندگان کوچک کشتارشده در کشتارگاه تربت حیدریه در طی چهار فصل(از تابستان 90 تا بهار91) مورد مطالعه قرار گرفت و به تفکیک مجموعا 3200 رأس گوسفند و 800 رأس بز از نظر آلودگی به کیست هیداتیک بررسی شدند. ابتدا مشخصات دام کشتار شده یادداشت می شد وبا توجه به تهیه پرسشنامه دقت گردید تا منشاء دامهای مورد بررسی از شهرستان تربت حیدریه باشند. در صورت وجود کیست هیداتیک مشخصات دام آلوده و محل قرارگیری کیست ثبت می گردید. از مجموع 3200 رأس گوسفند کشتار شده 461 رأس(40/14%) آلوده به کیست هیداتیک بودند، آلودگی کبد به کیست هیداتیک (87/4%)، ریه (13/3%)، کبد-ریه (40/6%) بود. از مجموع 800 رأس بز کشتار شده 117 رأس(60/14%) آلوده به کیست هیداتیک بودند، آلودگی کبد به کیست هیداتیک (75/3%)، ریه (5/1%)، کبد-ریه (35/9%) بود. در طی این دوازده ماه حدود 238 کیلوگرم کبد و 244 کیلوگرم ریه ضبط و معدوم گردید که مجموعا به مبلغ روز حدود 32220000ریال ضرر و خسارت بر اقتصاد دامپروری این شهرستان وارد آمده است. بنابراین با توجه به مشترک بودن این بیماری بین انسان ودام و خسارات اقتصادی وارد شده به صنعت دامپروری باید روشهای پیشگیری و کنترل دقیقتری در زمینه این بیماری در شهرستان تربت حیدریه اعمال شود. کلید واژه ها کیست هیداتیک، هیداتیدوزیس، نشخوارکنندگان کوچک، تربت حیدریه
رضا نباتیان جوان بهار شمشادی
افزایش جمعیت جهان و لزوم تأمین پروتئین مورد نیاز انسان، استفاده از منابع غذایی بیشتر و تکنولوژی برتر را طلب می کند. همین مسأله سبب شده است که در دنیای امروز اهلی کردن حیوانات مفید مختلف و استفاده از آنها به عنوان منابع غذایی مورد نظر واقع شود، در این ار تباط صنعتی کردن پرورش این قبیل حیوانات به لحاظ تأمین مقادیر زیادی از نیازهای پروتئین اهمیت زیادی در دامپروری پیدا کرده است. پرورش شتر مرغ که در ارتباط با گوشت و پوست و پر آن از بعد اقتصادی اهمیت زیادی دارد در شکل صنعتی در بسیاری از کشورهای جهان معمول گردیده و فرآوری پوست و پر آن برای استفاده در صنایع مختلف از قبیل تهیه ی لباس، کیف، کفش، چکمه و کلاه منافع زیادی را به دنبال داشته است و از گوشت این حیوان بهترین سوسیس ها تهیه شده و گوشت آن مصرف زیادی پیدا کرده است، لذا بررسی آلودگی های انگلی شترمرغ بسیار حائز اهمیت می باشد. در تحقیق حاضر کلیه ی انگل های خارجی، انگل های داخلی کرمی و تک یاخته ای در جمعیت شترمرغ های اطراف ساوه مورد بررسی قرار گرفت و خوشبختانه از آنجا که بی دقتی های گذشته در پرورش این پرنده تبدیل به تجربه ای گرانبها در این صنعت گردیده، آلودگی خفیفی مشاهده شد. در این بررسی 100 نمونه از شترمرغ های اطراف ساوه از لحاظ وجود انگل های داخلی و خارجی مورد آزمایش قرار گرفتند، در بررسی انگل های مدفوع (با رنگ آمیزی زیل نلسون) تک یاخته ی کریپتوسپوریدیوم یافت نشد و در هیچ یک از نمونه ها تخم انگل مشاهده نشد « epg=0» (تعداد تخم در یگ گرم مدفوع). تنها در 23 درصد از این نمونه ها آلودگی ئوئوسیست آیمریا با استفاده از روش کلیتون-لین مشاهده شد که در ادامه جزیئات و «opg» مربوطه معرفی می گردد. در بررسی آلودگی های خونی به روش رنگ آمیزی گیمسا نتیجه آزمایش در مورد تک یاخته های خونی منفی بود و در مشاهدات سطوح بدن همان طور که پیش تر اشاره شد به علت مدیریت مناسب و قیمت بالای این پرنده حتی یک مورد هم از انگل های سطحی به چشم نخورد.
غلامرضا بهنام بهار شمشادی
مدیریت سیستم دو ملکه ای یکی از روشهای موثر در تولید عسل و مبارزه با بیماری های زنبور عسل است که مطالعات انجام شده در این تحقیق افزایش تولید محصولات کندو و کاهش بیماری ها را نشان می دهد در این تحقیق 4 بیماری مهم زنبور عسل که هر ساله خسارت فراوانی به زنبور داران می رساند در کندوهای تک ملکه ای و دو ملکه ای مورد ارزیابی قرار گرفت که دو بیماری ناشی از تک یاخته نوزما و جرب واروا از دسته بیماری های انگلی و دو بیماری لوک آمریکایی و لوک اروپایی از دسته بیماری باکتریایی هستند ،بیماری نوزما مربوط به مناطق گرم و مرطوب است اما جرب واروآ در اکثر مناطق مشاهده می شود. در این دو بیماری می توان گفت که تمام کندوها درگیر هستند و ریشه کنی آنها کار بسیار سختی است. این بیماری ها منجر به حذف کندو نمی شوند ولی اگر درمان نشوند ، باعث کاهش تولیدات کندو خواهند شد. دو بیماری لوک آمریکایی و اروپایی ، از بیماری های شایع زنبور عسل است که خسارت شدیدی به زنبورداران می زند و در بسیاری از موارد باعث کاهش تولیدات کندو و هم چنین حذف کندوها می شود. در نتیجه ی بررسی تولید عسل در کندوهای دو ملکه ای در مقایسه با کندوهای تک ملکه ای مشاهده شد که عسل تولید شده از کندوهای دو ملکه ای بیشتر از عسل تولید شده از دو کندوی تک ملکه ای است ، که می توان دلیل آن را افزایش جمعیت زنبور کارگر دانست(3.4برابر). در کندوهای دو ملکه ای برای ذخیره ی تولیدات کندو (عسل ، گرده و ...) و هم چنین تخم-ریزی احتیاج به شان های بیشتری است ، که افزایش تولید موم نسبت به تک ملکه ای را شاهد بودیم(2.4برابر). در طول زمان بررسی کندوها هیچ علائم و درگیری از لوک آمریکایی و اروپایی مشاهده نشد. می توان این عدم درگیری را به دلیل رعایت بهداشت و اصول زنبورداری و همچنین افزایش زنبوران کارگر نظافت گر در داخل کندو دانست. میزان شیوع بیماری نوزما در کندوهای تک ملکه ای بیشتر از دو ملکه ای بوده که علت نتیجه بدست آمده را می توان افزایش قدرت کندو ذکر کرد. نتایج به دست آمده از جرب واروآزیس نشان می دهد که درگیری در بین کندوهای تک ملکه ای و دو ملکه ای در حد خفیف است ولی میزان درگیری در تک ملکه ای بیشتر است. می توان چنین نتیجه گیری کرد که افزایش جمعیت و تعداد زنبوران نر باعث کاهش تعداد کنه ها شده است. واژه های کلیدی: کندوهای دوملکه ای، نوزما، لوک آمریکایی، لوک اروپایی، جرب واروازیس،عسل،موم
مسعود ناظم نژاد هدایت حسینی
اکینوکوکوس گرانولوزوس یکی از شایع ترین و مهم ترین انگل های نشخوارکنندگان در سراسر دنیا است که این گونه دام ها به عنوان میزبان واسط نوزاد این سستود می باشند. هیداتیدوزیس از بیماری های انگلی مشترک انسان، دام، گوشتخواران اهلی و وحشی می باشد. بیماری در انسان موجب ضایعات و آسیب های عضو شده و گاهی منجر به مرگ می گردد. هیداتیدوزیس در حیوانات به خصوص دام ها موجب زیان های اقتصادی فراوان می شود. لذا تعیین میزان آلودگی نشخوارکنندگان کوچک به کیست هیداتید و تعیین خسارات اقتصادی ناشی از ضبط اندامهای آلوده می تواند اطلاعات مفیدی را در اختیار سازمان دامپزشکی و سایر ارگان های ذیربط قرار دهد. این مطالعه به روش مقطعی و توصیفی بر روی 14884 رأس گوسفند و بز ذبح شده در کشتارگاه شهرستان دامغان در طول یک سال، از تیرماه سال 90 تا خرداد ماه سال 91، بروی گوسفند و بز صورت پذیرفت. دام ها پس از ذبح از نظر ابتلا به کیست هیداتیک در کبد و ریه مورد بررسی قرار گرفتند. این بررسی در تمام فصول صورت گرفت و آمار کل دام های ذبح شده و دام های آلوده و اندام های آلوده به کیست هیداتیک (کبد و ریه) در ماههای مختلف به تفکیک بررسی شده و مورد ارزیابی قرار گرفتند. طبق آمار شبکه دامپزشکی شهرستان دامغان در سال 90 تعداد 212274 رأس دام در نواحی مختلف شهرستان پراکنده اند. چون استان سمنان یک از استان هایی است که بیشترین میزان ابتلا به کیست هیداتیک انسانی در کشور را دارا است، و همچنین آلودگی 60 درصدی سگ های ولگرد منطقه دامغان با توجه به سیکل زندگی انگل، پیش بینی این مطلب را که آلودگی در دام های منطقه دارای آمار قابل توجهی است را آسان می سازد. در بررسی حاضر 4/5% گوسفندان و 8/3% بزان مورد بررسی ، آلوده به کیست هیداتیک بودند. میزان آلودگی در استان هایی که سرد و معمولاً بارانی هستند تقریباً با این بررسی نزدیکی دارد.، این امر می تواند به خشک بودن خاک و تعداد زیاد روز های آفتابی در دامغان و ماه های زیاد سرد و یخبندان در استان های غربی مربوط باشد، زیرا هر دو عامل بر روی تخم انگل اثر کشندگی دارند. علت اختلاف میان رقم گزارش شده در این بررسی با استان های غربی کشور، می تواند دلایل مختلفی نظیر نوع اقلیم آب و هوایی، اختلاف درجه حرارت منطقه و غیره داشته باشد. عواملی مثل شیوه پرورش دام که در دامغان اغلب دام ها در شرایط غیر بهداشتی و کاملا سنتی و در تماس مستقیم با سگ پرورش داده می شوند، وجود کشتارگاه های سنتی و غیر بهداشتی که خود منبع مناسبی برای شیوع آلودگی است، به علاوه فرهنگ مردم دامغان که قربانی کردن دام ها یکی از عادات مرسوم و متداول آن ها است و در مراسم مختلفی مثل اعیاد، سوگواری ها، جشن ها و ... دام ها به طور غیر بهداشتی کشتار می شوند و حتی بسیاری از خانواده ها به عنوان هدیه برای یکدیگر دام زنده را هدیه می دهند. این عوامل به علاوه عدم استقبال بسیاری از دامداران به رعایت اصول پیشگیری، کنترل درمان بیماری های انگلی و مشخصاً هیداتیدوزیس میزان وقوع بیماری را در این منطقه افزایش داده است. متأسفانه به علت عدم آشنایی بعضی از دامداران منطقه با سیکل این بیماری، مشاهده می شود که اندام های آلوده و غیر قابل مصرف را به جای معدوم کردن به سگ های گله می دهند و یا در معرض تغذیه سگ های ولگرد قرار می دهند که این امر خود کمک قابل توجهی به تکامل سیکل انگل و افزایش وقوع بیماری می کند. هر چند بی انصافی است که تلاش بخش های درمانی دولتی و خصوصی در شهرستان را برای کم کردن و کنترل میزان وقوع بیماری نا دیده بگیریم ولی به دلیل عدم وجود گزارش های قبلی در این مورد نمی توان قضاوت درستی در مورد میزان موفقیت این اقدامات داشت.
احسان افشاری مقدم بهار شمشادی
یکی از شایع ترین بیماریهای دامی، آلودگی به انگل های خونی از جمله آلودگی به تیلریوز، بابزیوز و آناپلاسموز می باشد که در ایران، در نواحی مختلف بویژه در جنوب شرقی ایران هر ساله صدمات جبران ناپذیری بر جای می گذارند. بر همین اساس مطالعه انجام شده بر روی 122 راس گاو نژاد سیستانی انجام گرفت تا میزان شیوع این بیماریها و خسارت اقتصادی ناشی از لاغری، کاهش تولید شیر و ... بررسی گردد زیرا در صورت بهبودی از این بیماریها دام بعد از چند ماه پروار شده و برای کشتار آماده می گردد و تولید شیر نیز تنها پس از گوساله زایی بعدی به حالت عادی باز می گردد. روش کار بر اساس مشاهده مستقیم انگل در گسترشهای خونی بدست آمده از دامها است. لذا جهت تهیه گسترش های خونی لازم، روزانه و بطور تصادفی جمعیتی از گاوان نژاد سیستانی انتخاب گردید. جستجوی انگل در بخش نازک گسترش (بخش شعله شمع) صورت می گیرد . بر اساس نتایج بدست آمده مشاهده گردید که از این تعداد44 راس (36% ) آلوده به انگل های تیلریوز و بابزیوز بوده است که از این تعداد 36 راس (8/81%) گاو نر آلوده و 8 راس (2/18%) گاو ماده آلوده می باشد. همچنین تعداد گاو آلوده به انگل تیلریوز 33 راس (75 % ) که از این تعداد 27 راس ( 8/81 %) از جنس نر و 6 راس ( 2/18%) آن از جنس ماده می باشد. تعداد گاو آلوده به انگل بابزیوز 10 راس( 25%) می باشد که از این تعداد 9 راس ( 90 % ) گاو نر و 1 راس ( 10 %) گاو ماده آلوده وجود دارد. این مطالعه با سایر مطالعاتی که در سایر نقاط دنیا انجام گردیده مطابقت دارد.آلودگی انگلی آناپلاسموز در این بررسی مشاهده نشد و هیچ گونه انگل خارجی روی بدن گاوهای مورد بررسی مشاهده نگردید .
سید حسین موسوی بهار شمشادی
عفونتهای انگلی درنشخوارکنندگان باعث ایجاد خسارتهای زیادی می شوند.همچنین بسیاری ازآنها درگروه بیماریهای مشترک انسان ودام قراردارند وسلامت جامعه انسانی را درمعرض خطر قرارمی دهند.ازشایع ترین عفونتهای انگلی درکبد نشخوارکنندگان می توان به عفونتهای ناشی ازترماتودهای خانواده فاسیولیده 1 ودیکروسیلیده 2ومراحل نوزادی خانواده تنی ایده3 (کیست هیداتیک کبدی وسیستی سرکوس تنیوکولیس)نام برد که این آلودگیها باعث ضبط ویا اصلاح کبد می شوند. همچنین عفونت های انگلی در عضلات نشخوارکنندگان که عمدتاً در عضلات و زبان و قلب و عضلات جوشی و عضلات بین دنده ای وجود دارند می توان به سارکوسیست و سیستی سرکوس اشاره کرد. این آلودگیها هم باعث حذف قسمتی و یا در صورت کثرت کیست باعث حذف کل لاشه می گردند که علاوه بر خسارات اقتصادی ، از نظر بهداشت فرد و جامعه نیز حائز اهمیت است. در این بررسی میزان آلودگی انگلی در کبد و عضلات نشخوارکنندگان کشتار شده در شهرستان کاشمر در طی چهار فصل سال 90 انجام گرفته است که تعداد 61523 راس گوسفند و بز و 5429 راس گاو کشتار گردیده است که بیشترین میزان آلودگی ابتلاء کبد به کیست هیداتیک در گوسفند و بز با 08/8 درصد و در گاو با 94/17 درصد می باشد. آلودگی در گوسفند و بز به فاسیولا (11/1 درصد) و کیست هیداتیک کبد ( 08/8 درصد) و دیکروسلیوم ( 65/0 درصد) ، سیستی سرکوس اویس در عضله قلب ( 09/0 درصد ) و سارکوسیست (01/0 درصد) و در گاو آلودگی به فاسیولا (16/4 درصد ) ، کیست هیداتیک کبد ( 94/17 درصد ) ، دیکروسلیوم (16/1 درصد ) و سیستی سرکوس بویس ( 01/0 درصد ) می باشد. در طی این 12 ماه حدود 5548 کیلوگرم کبد و 537 کیلوگرم گوشت ضبط و معدوم گردید که مجموعاً به مبلغ روز حدود 621460000 ریال ضرر و خسارت بر اقتصاد دامپروری این شهرستان وارد آمده است. بنابراین با توجه به خسارات اقتصادی وارد شده به صنعت دامپروری باید روشهای پیشگیری و کنترل دقیق تری در این زمینه در شهرستان کاشمر اعمال شود. چکیده واژه ها : انگل های کبد و عضلات ، نشخوارکنندگان ، کشتارگاه کاشمر
علی ناطقی بهار شمشادی
انگل های خارجی یکی از مشکلات مهم در صنعت طیور کشور در گله های طیور تخم گذار می باشد. یکی از انگل های خارجی مهم در مزارع طیور ایران جرب درمانیسوس گالینه می باشد. طی سالیان گذشته در مبارزه با این انگل از سموم مختلفی استفاده شده است که به مرور زمان مقاومت های نسبت به این سموم مشاهده و گزارش گردیده است. همچنین استفاده از بسیاری از سموم در حضور مرغ ممنوع می باشد و علاوه بر بحث امکان باقی مانده آن در تولیدات می تواند برای سلامت گله و محیط زیست هم خطر آفرین باشد. با توجه به بحث مقاومت دارویی و همچنین سلامت محیط زیست و باقی مانده های دارویی در تولیدات دام و طیور امروزه روش های متفاوتی برای مبارزه با این انگل طراحی وپیشنهاد شده است، یکی از این روش ها استفاده از داروهای گیاهی می باشد. در این تحقیق پس از نمونه برداری از جرب و انتقال ان به محیط ازمایشگاه از غلظتهای 0.0 2 و 0.04 و0.07 و 0.3 )میلی گرم بر سانتی متر مکعب( از عصاره کاپاریس،زیره و زردچوبه در مواجهه باجرب درمانیسوس گالینه استفاده شد و تعداد جرب های کشته شده پس از 2، 4، 8 ، 12و 24 ساعت پس از مواجهه و سپس یک هفته پس از مواجهه جرب با عصارها شمارش گردید و در نهایت میزان ld50 وld99در ارتباط با زمانهای مختلف محاسبه شده و بررسی اماری ان با تست اماریanova انجام گردید با توجه به نتایج بدست امده استفاده از عصاره هر سه گیاه در از بین بردن جرب موثر بوده است به طوری که پس از گذشت 1 هفته از مواجهه عصاره با انگل عصاره زیره(80%) زردچوبه (72%)و کاپاریس (56%) در از بین رفتن جرب ها موثر بوده اند. . همچنین ld50 در مورد عصاره های کاپاریس، زیره و زردچوبه به ترتیب0.07 , 0.02, 0.3(میلی گرم بر سانتی متر مکعب) و ld99 درغلظت های مورد استفاده و در زمان مورد بررسی برای عصارهای کاپاریس ، زیره و زردچوبه حاصل نشد. همچنین با شمارش تعداد جرب های کشته شده باتوجه به تحلیل آماری anova و سطح معنی داری p?0.05 بین سه گروه زیره و زردچوبه و کاپاریس مشخص گردید که بین سه گروه زیره ، زردچوبه و کاپاریس اختلاف معنی داری وجود دارد.بطوری که زیره بیشترین و کاپاریس کمترین مقدار را دارا می باشد.
سعید کیانی بجستانی بهار شمشادی
ابتلا به انواع تک یاخته های خونی و انگلهای داخلی در بین طیف وسیعی از پرندگان اعم از وحشی و صنعتی و بومی اتفاق می افتد که کبوتران نیز در میان از این قاعده مستثنا نیستند. موضوع مورد بررسی دراین پایان نامه بررسی میزان شیوع آلودگی انگلی کبوتر در شهر مشهد میباشد.در این مطالعه تعداد 30 کبوتردرسنین مختلف با تفکیک جنسیتی برابر(15 عدد ماده و 15 عدد نر) با گونه و نژاد همسان وبطور کاملا تصادفی از نواحی مختلف شهر مشهد ( شمال, جنوب, شرق, غرب ومرکز) به تعداد برابر(از هر منطقه جغرافیایی 3 عدد ماده و 3 عدد نر) در بهار 92 جمع آوری شد. نتایج به دست امده نشان میدهد از کل 30 نمونه تعداد یک نمونه(% 3.3) درگیر انگل جلدی آرگاس در منطقه جغرافیایی جنوب مربوط به جنس نر است. با تهیه گسترش خونی از سیاهرگ براشیال و روش رنگ آمیزی گیمسا مشخص شد تعداد 15 نمونه(% 50) (8 نر و7 ماده) درگیر یاخته خونی هموپروتئوس کلمبه که پراکندگی ان مربوط به جنوب ,شرق و غرب میباشد و یک نمونه (%3.3) درگیر یاخته خونی لکوسیتوزون در منطقه جغرافیایی جنوب و مربوط به جنس ماده میباشد. در بررسی مری که با سواپ با روش گسترش مرطوب روی لام تهیه شد و به روش تری کروم رنگ امیزی صورت گرفت تعداد 4 نمونه (%13.3) (3 نر و 1ماده) آلوده به انگل تریکوموناس در مناطق جغرافیایی جنوب و شرق یافت شد. در بررسی نای با گرفتن سواپ از نای و سیرنکس با رنگ آمیزی به روش ذیل نلسون تعداد 11 نمونه (%36.6)(6نر و5ماده) آلوده به کریپتوسپوریدیوم مربوط به مناطق جغرافیایی شمال ,جنوب وشرق یافت شد. در بررسی مدفوع به روش رنگ امیزی ذیل نلسون تعداد 4 نمونه (% 13.3)(2نرو2ماده) آلوده به کریپتوسپوریدیوم در منطقه جغرافیایی جنوب یافت شد. در این بررسی بین دو جنس نر وماده در مقایسه انگلهای هر ارگان و به تفکیک درهر منطقه جغرافیایی اختلاف معناداری یافت نشد(p>0.05). در این بررسی مقایسه انگلهای هر ارگان در جنس نر با جنس نر و جنس ماده با جنس ماده درمقایسه منطقه جنوب که بیشترین یافته های انگلی در انجا میباشد با سایر مناطق جغرافیایی دیگر داری اختلاف معنادار میباشد(p<0.05). با توجه به نگهداری وسیع و گسترده از کبوترها در مناطق و استانهای مختلف کشور و استفاده ازاین پرنده ی زیبا به مقاصد مختلف می توان نتیجه گرفت که توجه به وضعیت بهداشتی آن امری جدی و اجتناب نا پذیر است.با توجه به وجود میزبان های واسط از جمله پشه های کولیکوئیدس و سایمولیوم و مگس های هیپوبوسیده در انتقال آلودگی انگلی وافزایش اگاهی افراد ونظارت بهداشتی دقیق تر درکنترل چرخه میزبان واسط میتواند نقش بسزایی در عدم گسترش آلودگی انگلی در مناطق پرورشی داشته باشد. بطور کل در این بررسی به این مهم میتوان دست یافت که در مناطقی که رعایت اصول بهداشتی کمتر مورد توجه قرار می گیرد میزان شیوع آلودگیهای انگلی بیشتر میباشد. به نظر می رسد که عواملی از قبیل تفاوت های اقلیمی، فصلی و نژادی در وجود اختلاف نتایج بررسی حاضر با تحقیقات دیگر نقش داشته باشند. واژهای کلیدی:آلودگی انگلی ,میزبان واسط , کبوتر,مشهد .
سیاوش اسدی بهار شمشادی
در این مطالعه که بر روی گیاهان نعناع ، سیر و زردچوبه جهت بررسی اثرات درمانی این گیاهان بر روی بیماری کوکسیدیوز طیور صورت گرفت، مشخص گردید که این گیاهان در کنترل این بیماری می توانند موثر واقع شوند . در این آزمایش تعداد 150 قطعه جوجه گوشتی نژاد راس 308 بر روی بستری از تراشه ی چوب نگهداری شدند. بعد از تقسیم جوجه ها به 5 گروه 30 قطعه ای در سن 20 روزگی ، یک گروه به عنوان شاهد در نظر گرفته شده و با جیره غذایی فاقد کوکسیدیواستات تغذیه شدند. در گروه دوم از برگ گیاه نعناع تهیه شده در فصل بهار به میزان 1% جیره غذایی استفاده شد. در گروه سوم از سیر در جیره غذایی به میزان gr/bird3 استفاده گردید. در گروه چهارم از پودر زردچوبه به میزان 2% جیره غذایی استفاده شد و در گروه پنجم از داروهای مادورامایسین به میزان 5/0 کیلوگرم در تن از سن 20 تا 34روزگی و آمپرولیوم+ اتوپابات به میزان 5/0 کیلوگرم در تن از سن 35 روزگی تا پایان دوره به عنوان ضدکوکسیدوز استفاده گردید.با قرار دادن چندین قطعه مقوای سفید بر روی بستر محل نگهداری از فضولات نمونه برداری و نسبت به تعیین اووسیست در هر گرم از فضولات اقدام گردید . همچنین ارزیابی لازم در ارتباط با شاخص هایی مانند وزن بدن ، مقدار دان مصرفی و ضریب تبدیل غذایی به عمل آمد . با بررسی های انجام شده در خصوص داده ها می توان نتیجه گرفت که با توجه به میزان دفع اووسیست در هر گرم ازمدفوع ، گروه های زردچوبه ،سیر و نعناع عملکرد بهتری را نسبت به گروه شاهد دارا می باشند اما در مقایسه با گروه دارو عملکرد ضعیف تری را نشان داده اند ،این تفاوت ها در بررسی های آماری معنی دار (p<0.05) می باشد . در کل می توان چنین نتیجه گرفت که با توجه به بررسی های انجام شده ، گیاهان زرد چوبه ، سیر و نعناع دارای اثرات ضد کوکسیدیایی بوده که لازم است مطالعات و تحقیقات بیشتری در مورد این گونه های گیاهی برای نشان دادن اثرات ضد تک یاخته ای و کرمی موجود در آنها انجام گردد .
علی شهرکی بهار شمشادی
تک یاخته های خونی در نشخوارکنندگان کوچک منجر به خسارات اقتصادی شامل: مرگ و میر، تضعیف سیستم ایمنی، کاهش روند رشد و تولیدات دامی می گردند. هدف از مطالعه حاضر تعیین شیوع این تک یاخته های خونی در نشخوارکنندگان کوچک (گوسفند و بز) شهرستان گنبد کاووس است. نمونه های خونی گرفته شده از 100 گوسفند و 100 بز در فصول بهار و تابستان در سال 1392. پس از تهیه گسترش و رنگ آمیزی با گیمسا حضور این تک یاخته ها توسط مشاهده میکروسکوپی مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج به دست آمده از میان 100 گوسفند مورد بررسی قرار گرفته 5? تیلریا sp، 6? بابزیااویس و 3? آناپلاسما مارژیناله بود. از میان 100 بز مورد بررسی قرار گرفته 1? تیلریا spو2% بابزیااویس و 4? آناپلاسما مارژیناله بود. بررسی های آماری حاکی از آن بود که تفاوت معنی داری بین جنسیت و گونه حیوان مشاهده نشد. براساس نتایج حاصل درگیری به تک یاخته های خونی در این شهرستان آندمیک می باشد و کنترل این وکتورها می تواند در کاهش میزان وقوع این ها تاثیر گذار باشد.