در این پایان نامه غربال و گزینش جهت مقاومت به علف کشهای استورم، فومسافن و ایمازیساپایر در تعدادی از ارقام زراعی لوبیاانجام شده وتعیین مقاومت به علف کشهای استورم، فومسافن و ایمازیساپایر در تعدادی از ارقام زراعی لوبیادر ازمایشگاه انجام شده . اثر ساده علفکش بر روی ارتفاع بوته، سطح برگ، وزن ترساقه، برگ و ریشه،طول ریشه، وزن تر کل ،وزن خشک کل و میزان کلروفیل برگ در سطح 1درصد معنی دار بود. به منظور تعیین مقاومت به علف کشهای استورم، فومسافن و ایمازیساپایر در تعدادی از ارقام زراعی لوبیا آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلو کهای کامل تصادفی با 4 تکرار در سال 1385 ودر آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام شد. فاکتورها ی آزمایش عبارتند از: ارقام لوبیا در ده سطح شامل، دی 81083 ، گلی، تلاش، دهقان، اختر، درخشان، دانشکده، سی ااس 16 ، صیاد، جی 11867 و فاکتور نوع علف کش در سه سطح شامل،ایمازیساپایر، استورم و فومسافن. دزهای مورد استفاده در این آزمایش نیز شامل ایمازیساپایر در دز 150 گرم ماده موثر در هکتار، فومسافن در دز 50 گرم ماده موثر در هکتار و استورم در دز 150 گرم ماده موثر در هکتار بود. بلافاصله پس از کاشت ارقام لوبیا و قبل از جوانه زنی، علف کشهای مورد نظر را در دزهای پیشنهادی و به صورت پیش رویشی به سطح خاک اضافه کردیم. نتایج این تحقیق نشان داد که اثر ساده علفکش بر روی ارتفاع بوته، سطح برگ، وزن ترساقه، برگ و ریشه،طول ریشه، وزن تر کل ،وزن خشک کل و میزان کلروفیل برگ در سطح 1درصد معنی دار بود. اثر ساده رقم نیز به جز صفت میزان کلروفیل که در سطح 5درصد معنی دار بود، برای سایر صفات ذکر شده در سطح 1درصد معنی دار شد. اثر متقابل علف کش و رقم نیز برای صفات ارتفاع بوته و طول ریشه در سطح 1درصد و برای صفات وزن ترریشه و میزان کلروفیل برگ در سطح 5درصد دارای اختلاف معنی دار بود. از طرفی مشخص شد که در تمامی صفات، علف کش ایمازیساپایر بیشترین تاثیر و علف کش فومسافن کمترین تاثیر را بر روی ارقام مورد بررسی داشت. در تمامی صفات، واریته تلاش بیشترین و واریته درخشان و اختر کمترین تاثیر پذیری را از علف کش های به کار برده شده داشتند.

به منظور بررسی تاثیر غلظت های مختلف عنصر بور بر خصوصیات جوانه زنی بذر، رشد رویشی و خواص شیمیایی گیاه دارویی مرزه دو آزمایش جداگانه در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام شد. آزمایش اول در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار و آزمایش دوم به صورت طرح کاملا تصادفی با 5 تیمار و 6 تکرار انجام گردید. در آزمایش اول بذور مرزه تحت تیمارهای 0، 5، 10، 30 و 120 میلی مولار اسید بوریک قرار گرفتند. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت بور درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه، نسبت طول ریشه چه به ساقه چه و طول گیاهچه به طور معنی داری نسبت به شاهد کاهش یافت. در آزمایش دوم که در شرایط گلخانه انجام شد تاثیر 5 سطح بور (0، 5، 10، 25 و 50 میلی گرم بر لیتر اسید بوریک) بر صفات وزن تر و خشک اندام هوایی، محتوای نسبی آب برگ، سطح مخصوص و نشت یونی برگ، میزان پرولین، فلورسانس کلروفیل، کلروفیل a و b، میزان فنول کل و قند محلول بخش هوایی، ازت کل و بور موجود در برگ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت بور میزان وزن تر و خشک بخش هوایی، عملکرد کوانتومی حداکثر، کلروفیل a وb و ازت موجود در برگ نسبت به شاهد کاهش یافت اما سطح مخصوص و نشت یونی، میزان پرولین، فنول کل و قند محلول بخش هوایی و همچنین بور موجود در برگ افزایش معنی دار نسبت به شاهد نشان داد. به طور کلی می‏توان نتیجه گرفت که حداکثر مقاومت گیاه مرزه به میزان اسیدبوریک موجود در آب آبیاری برای جوانه‏زنی و رشد عادی گیاهچه تا 5 میلی ‏مولار بوده و بیشتر از این حد جوانه‏زنی کاهش خواهد یافت. در رابطه با خصوصیات مورفولوژیک، فیزیولوژیک و دارویی نیز گیاه مرزه تا تیمار 10 میلی گرم بر لیتر تا حدودی قادر به تحمل این عنصر در آب آبیاری بوده اما در تیمار 25 میلی‏گرم تنش ایجاد می ‏گردد قابل توجه اینکه افزایش میزان فنول گیاه در تیمار 25 میلی‏گرم بر لیتر تحریک می شود.

گیاه دارویی اسپند (. peganum harmala l) گیاهی علفی، پایا و منشأ آن آسیای مرکزی می باشد. با افزایش شوری از پراکنش آن کاسته می شود. پرایمینگ بذر نقش موثری در ارتقاء بنیه بذر و استقرار گیاهچه در محیط های تنش زا دارد. به منظور بررسی تاثیر پیش تیمار پرایمینگ بر خصوصیات جوانه-زنی بذر اسپند در شرایط تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه باغبانی دانشکده کشاورزی بیرجند در سال 1393 اجرا شد. فاکتور اول، تیمار پرایمینگ، شامل شاهد، سولفات کلسیم (در غلظت های 5 و 10 میلی مولار)، اسید آسکوربیک (1 و 2/0 میلی مولار) و اسید سالسیلیک (1/0 و 3/0 میلی مولار) و فاکتور دوم، شامل سطوح مختلف شوری (0، 6، 12، 18 و 24 دسی زیمنس بر متر) بود. درصد و سرعت جوانه زنی نقش بیشتری بر جوانه زنی دارند، نتایج نشان داد که تیمارهای پرایمینگ و شوری اثر معنی داری بر خصوصیات جوانه زنی در سطح یک درصد داشتند. نتایج اثر متقابل شوری در پرایمینگ نشان داد که بیشترین و کمترین درصد جوانه زنی را به ترتیب تیمار سولفات کلسیم 5 میلی مولار در شوری شاهد و تیمار اسید آسکوربیک1 میلی مولار در شوری سطح 24 دسی زیمنس بر متر، و بیشترین و کمترین سرعت جوانه زنی را به ترتیب اسید سالسیلیک 3/0 میلی مولار در سطح شاهد و اسید آسکوربیک1 میلی مولار در سطح 24 دسی زیمنس بر متر داشتند. اسید آسکوربیک1 میلی مولار بیشترین تاثیر را بر صفات بنیه بذر، طول ریشه-چه و ساقه چه و وزن تر داشت.

برخی صفات فیزیکی و شیمیایی میوه ی زرشک بی دانه در طی مراحل مختلف رشد و نمو تحت شرایط اقلیمی متفاوت در دو منطقه (مرک و امیر آباد از روستاهای نزدیک شهرستان بیرجند)، واقع در استان خراسان جنوبی در سال 1392مورد بررسی قرار گرفتند. آزمایش به صورت تجزیه مرکب در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرارانجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل پنج زمان برداشت (15 تیر، 15مرداد، 15 شهریور، 15 مهر و 15 آبان) و دو مکان (منطقه مرک و امیرآباد) بود. نتایج نشان داد که نزدیک شدن بهآخرین زمان برداشت، سبب افزایش وزن تازه، خشک و حجم میوه ی زرشک بی دانه، میزان ph، درصد مواد جامد محلول، شاخص رسیدگی، اسید آسکوربیک و آنتوسیانین در هر دو منطقه شد، در حالی که این افزایش در منطقه مرک بیشتر بود. حداکثر میزان آنتوسیانین به میزان 88/4 میلی گرم بر 100 گرم وزن تازه و حداکثر میزان اسید آسکوربیک به مقدار 919 میلی گرم بر 100 گرم وزن تازه در 15 آبان مشاهده شد. میزان تغییرات فنول و فعالیت آنتی اکسیدانی در منطقه امیرآباد بیشتر بود. حداکثر میزان تغییرات فنول 1732/0میلی گرم در گرم وزن خشکو فعالیت آنتی اکسیدانی 73/65 درصد 15 آبان در امیرآباد مشاهده شد که رابطه ای مثبت معنی داری با افزایش نمو و رسیدگیدر مراحل انتهایی برداشت داشت و این افزایش در منطقه امیرآباد به دلیل تجمع واحد حرارتی و میانگین دمای ماهانه بیشتر نسبت به منطقه مرک بود. همبستگی مثبتی بین میزان تغییرات فعالیت آنتی اکسیدانی و فنول با تأخیر در زمان برداشت مشاهده شد. چگالی و اسیدیته قابل تیتر با تأخیر در زمان برداشت در هر دو شرایط کاهش یافت. همبستگی مثبت معنی داری بین ph و درصد مواد جامد محلول و ph و اسیدیته قابل تیتر وجود داشت. به علاوه همبستگی مثبت بین آنتوسیانین با میزان درصد مواد جامد محلول و phبود، آنتوسیانین همبستگی منفی با اسیدیته قابل تیتر داشت. بر اساس نتایج بدست آمده، برداشت در مراحل انتهایی نمو و رسیدگی سبب دستیابی به میوه ای با کیفیت بالاتر می شود. برخی صفات میوه با افزایش در نمو و رسیدگی میوه در زمان انتهایی برداشت افزایش یافت و چون حداکثر اسیدیتهدر زمان برداشت نهایی، حاصل شد در نتیجه احتمالاً ماندگاری میوه تازه در برداشت آبان ماه کمتر خواهد بود و بهتر است برای افزایش مدت ماندگاری میوه تازه آن را زودتر (شهریور ماه) برداشت کرد. به طور کلی می توان نتیجه گرفت که زمان مناسب برداشت با توجه به هدف پس از برداشت میوه ی زرشک بی دانه متفاوت است.