نام پژوهشگر: عبدالرضا فرجی راد
جواد مددی عبدالرضا فرجی راد
با توجه منابع عظیم انرژی در منطقه،انتقال از اهمیت بسیار فراوانی برخوردار است.با توجه به مسیرهای مختلف انتقال انرژی از منطقه که اغلب آنه از مسیرهای طولانی و بی ٍثباتی رنج می برند مسیر ایران میتواند بهترین مسیر باشد هرچند که با توجه به نقش آمریکا در منطقه و حمایت از مسیرهای مورد نظر غرب خطوط btc و نوباکو از اهمیت بیشتری برخوردار شده اند اما در نهایت ایران می تواند مناسبترین مسیر برای انتقال انرژی باشد.
حدیث مرادی عبدالرضا فرجی راد
در این پایان نامه در ابتدا به بررسی تاریخ و جغرافیای گرجستان و دو منطقه جدایی طلب آبخازیا و اوستیای جنئبی پرداخته در فصل بعد در خصوص تحولات سیاسی گرجستان پس از فروپاشی شوروی می پردازد و در ادامه به بررسی تاثیر قومیتهای جدایی طلب و روسیه بر بحران ژئوپلتیکی گرجستان پرداخته و در ادامه به تاثیر تنش میان روسیه و غرب بر گرجستان می پردازد در فصل آخر نیز به تاثیر بحران گرجستان بر ایران اشاره شده است.
اسعد خضرزاده عبدالرضا فرجی راد
after the soviet union dissolution, a chaotic period was begun in the russia. russia lost its glory and felt disgrace. the first group of elites came to power under yeltsin; they tried to re-define russia’s identity as a european country and build a foreign policy on this baseline. therefore russia tried to become closer with the west especially with the u.s. according to their view the soviet and cold war and being a super power period was come to end and russia has to deal with this sorrowful truth and just try to become a normal country like others with comparative power. neglecting the russia’s historical legacy, feeling humiliation of the kosovo war and nato expansion, broken economy and domestic chaos resulted to shifting ruler elites at the end of 1990s. new president, vladimir putin, tried to change russia’s view on itself and the “others”. putin wanted to restore russia’s “national identity” as a great power and return russia’s historical sphere of influence in the near abroad. to doing so, russia should recover its economy by modernizing it, increasing oil and gas prices and russia’s vast natural resources paved putin’s way to achieve such goals. then to recover russia’s position in the international arena and for being more assertive, putin tried to restore russia’s sphere of influence in the near abroad. therefore near abroad (especially caucasus) was tighten with russia’s national identity to define itself as a great power. it seems that russia under putin was successful to convince the rest of the world that central asia and caucasus are still russia’s sphere of influence and russia does not bear any interference in these area; and countries that try to be more independence from russia (like georgia) would be punished.
زهرا مسعودی مرغملکی عبدالرضا فرجی راد
هر ساله عده زیادی از مردم در سرتاسر جهان به خاطرمصرف مواد مخدر تولید شده در افغانستان، جان خود را از دست می دهند. تولیدات مواد مخدر در افغانستان، چیزی بیش از 90% هرویین جهان را تامین می کند که نتیجه آن به دست آمدن درآمدی در حدود 52% gdpکشور می باشد. این امر نشان دهنده ضعف دولت مرکزی و حکومتهای ایالتی در کنترل تولید و قاچاق مواد مخدر می باشد.بخش عمده این مواد از طریق خاک کشورهای همسایه افغانستان خصوصا ایران و آسیای مرکزی و پاکستان، ترکیه وسایر کشورهای همسایه انتقال می یابد و در راه انتقال از این کشورها، مقداری نیز در داخل کشور تخلیه می شود. در تحقیق حاضر سعی کرده ایم تا تاثیر مواد مخدر را در کشورهای آسیای مرکزی بررسی کنیم زیرا در سالهای اخیر این منطقه به مرکز اصلی قاچاق مواد مخدر تبدیل شده است و هر چقدر تولید مواد مخدر در افغانستان افزایش یابد به همان میزان بر ترانزیت مواد از طریق کشورهای همسایه و میزان مصرف آنها در داخل این کشورها خصوصاکشورهای آسیای مرکزی افزوده می شود.گسترش فساد ، شورش و تروریسم، همگی با تولید و قاچاق مواد مخدر ارتباط دارند و اقدامات انجام شده بر علیه گروههای شورشی و تروریسم بدون مقابله با مواد مخدر امکان پذیر نیست.
عبدالرضا فرهنگ خردمند عبدالرضا فرجی راد
the quest for power has formed much of the world history especially in 20th and 21st centuries. oil (energy) particularly after industrial revolution has been a tool for conquest and power and has been transformed to a geopolitical issue. from a geopolitical point of view this has been the case for the last two centuries in central asia and caucasus. central asia and caucasus has always been important. from the middle ages to the end of the 19th century, while the central asia and caucasus was part of the russian empire, the oil-bearing areas of baku were producing half of the worlds oil supplies. in world war ii, during his campaign against russia, hitler tried to capture baku and the caucasus n oil fields as part of his strategy for world dominationnotwithstanding the volume of the central asia and caucasus real reserves, struggle for control of remaining hydrocarbon resources of every corner of the world in this case central asia and caucasus has enormous importance for the world powers. therefore the emergence of the caspian and central asia as a new frontier of energy and development in the1990s was viewed as one of the most surprising events following the collapse of the soviet union. this is of course the heart of the matter in the new great game, compared to which the original 19th-century great game between czarist russia and the british empire seem a childish game. from iran national security and interest perspective the formation of pipelines in the region, is of very high importance, because it attracts or have attracted other world powers to irans northern borders so limiting irans geopolitics in caucasus n and central asia. that is why; in the game of development of the various possible pipelines to connect the landlocked caucasus and central asian countries to outer world, iran has claimed its role not merely as a transit route, but also as a final market for the regions energy. tehran not only has offered the cheapest transit route in its region for oil and gas, but also to be competitive from a security and economic point of view. this is because, as regards to transnational pipelines, the role of iran also as a final user of caspian oil and gas could represent a further guarantee that oil and gas flows would not be interrupted. in addition any development in caucasus and central asia will affect the unresolved legal status of the caspian sea thus directly affect irans security for foreseeable future so understanding the delicacies of dynamics involved in pipeline geopolitics, is the prime objective of this research. it should be emphasized that throughout this paper energy is use as something which add to a countrys power and influence not just an economic asset. if we look to gas and oil resources in this light it can be said oil and gas in the 21st century is excalibur of king arthur for world powers to prove they are worthy of universal leadership. that is why despite irans extensive effort to prove its transit routes are more secure and economical have fallen on deaf ears.
زهرا رادمهر عبدالرضا فرجی راد
با در نظر گرفتن مجاورت منطقه آسیای مرکزی با افغانستان و گرایش گسترده اسلامگرایان منطقه به سوی افکار و عقاید تند طالبانی و نیز عملیات تروریستی القاعده ای در تحقیق حاضر به بررسی میزان تاثیر ترورسیم افغانی بر ایجاد بی ثباتی در آسیای مرکزی پرداخته شده است.افراطیون منطقه منجر به گسترش تروریسم، قاچاق مواد مخدر و اسلحه در سطح منطقه شده اند و از این طریق ثبات و امنیت دولتهای منطقه را به چالش کشیده اند.سوال اصلی در این تحقیق این است که آیا تحولات سیاسی افغانستان که منجر به گسترش تروریسم و بی ثباتی در سطح منطقه و جهان شده است، هیچ تأثیری بر ژئوپلتیک آسیای مرکزی داشته است یا خیر؟ فرضیه اصلی تحقیق که در آخر به اثبات رسیده است نیز این است که تحولات مذکوربر ژئوپلتیک آسیای مرکزی تأثیر گذار بوده است. اطلاعات و داده های مورد نیاز از منابع اولیه و ثانویه گردآوری شده اند.روش تحقیق توصیفی یا به عبارتی کتابخانه ایست. یافته های اصلی تحقیق عبارت اند از- تأثیر گذاری افکار تند طالبانی و شبکه تروریستی القاعده بر اسلام گرایان افراطی آسیای مرکزی- مورد تهدید واقع شدن ثبات منطقه بویژه رژیم های توتالیتر منطقه و موضع گیری آن ها در برابر افراطیون. در بخش نتیجه گیری تحقیق حاضراینگونه آمده است که تعریف دقیق و مشخصی ازخود مفهوم" تروریسم" در سطح جهان وجود ندارد. کشورهای غربی و غیر غربی هر یک با توجه به رویکردهای خود تروریسم را تعریف می کنند و گروه های تروریستی را مشخص می نمایند. انتخاب اوباما در آمریکا نشان داد که حتی در داخل آمریکا هم در مورد تعریف تروریسم اجماع نظر وجود ندارد. بنابراین بعد از جنگ سرد به جای اینکه تروریسم به یک واقعیت بیرونی اشاره نماید به ابزاری سیاسی تبدیل شد برای افزایش قدرت و نفوذ آمریکا در سطح نظام بین الملل. و نیز آمده است که اسلامگرایان آسیای مرکزی به شدت تحت تأثیر افکار و اعمال طالبان و القاعده بوده و هستند و این یک تهدید اساسی برای نظام های منطقه به شمار می آید. طالبان که یک گروه اسلامی- افراطی به شمار می آید در شرایط سیاسی اقتصادی خاص با شبکه تروریستی القاعده پیوند خورد ولی گزارشاتی در دست است حاکی از آنکه این جنبش در حال کناره گیری از القاعده است.
حمیده قاسمی عبدالرضا فرجی راد
در فصل اول این پایاین نامه در خصوص تاریخ کشور اذربایجان قبل و بعد از جدایی این کشور از ایران مورد بررسی قرار گرفته است ودر فصل دوم تحولات سیاسی این کشور بعد از 1991 و در واقع بعد از فروپاشی شوروی و دولتهایی که روی کار امدند در از جمله دولت ابولفضل ایلچی بیگ،دولت حیدر علی اف وبعد از او پسرش الهام علی اف و نگرش هرکدام از این دولتها به سیاسیت خارجی اذربایجان مورد اشاره قرار گرفته است.در ودر فصل سوم به جنگ قره باغ بین اذربایجان و ارمنستان اشاره شده است.و همچنین موضع قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه ای در خصوصه این جنگ مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. در فصل چهارم به روابط خارجی کشور اذربایجان با کشورهای روسیه،ترکیه،ایالات متحده،اروپاو اسراییل و تاثیر این بر روابط برایجاد رابطه با ایران اشاره شده است و در نهایت در فصل پنجم نیز به بررسی عوامل موثر بر رابطه بین ایران و اذربایجان و تحلیل این عوامل پرداخته شده است.و به صورت موردی رابطه این دو کشور در زمان حکومتهای ایلچی بیگ،حیدر علی اف و الهام علی اف مورد بررسی قرار گرفته است.
مریم شفا عبدالرضا فرجی راد
armenias geopolitics and its historical experience have had a determining impact on the character of its foreign policy .present-day armenia is a small, landlocked country with _11,620 square miles area armenias landlocked nature makes it dependent on the benevolence of its neighbors for access to the outside world a fact that gives it a sense of isolation and vulnerability. as it was indicated, the root of armenian’s foreign policy is informants from its structural & internal factors, and also depends on its geopolitical situation. the most important factors which informants the foreign policy of this country can be illustrated as follow: 1) geopolitical factors: • armenia is a small country and has special structural limitations. • armenia is a landlocked country. • from ethnic point of view, armenian is considered among a minority region. • from religious point of view armenians are christians and in muslim countries they feel isolate. • from geopolitical point of view, armenia is considered to be a sensitive country which is located on “the route of energy transit”. due to the above factors the country feels isolate, therefore, in order to get rid of these problems, this country is trying to get enough benefit from its neighboring countries’ open waters. 2) historical experience : one of the most important factor which informants the foreign policy of armenia is the "armenia’s genocide issue", which influenced its foreign policy, as a result of which, this country’s relationship with its great neighbor e.g. turkey remain limited. due to its historical and ethnical characteristics in the region, armenia is a specific country. therefore, it is of high importance to study all those significant factors which could affect its foreign policy. as this country is located on the "route of energy transit" therefore, from strategic point of view it is considered as an important political partner. there are many factors which could affect armenia’s foreign policy, by studying of which the country could boost its relations with iran. one of the historical experiences of this country is the deep understanding of "armenia’s genocide issue", which affected its foreign policy due to which; armenia is to be considered as a pilot for iranian’s foreign policy. armenia relation great neighbor "turkey" is not good, several factors, however prevented improvement in turkish –armenian relations .first turkeys insistence, and armenias refusal to abandon the issue of the 1915"armenian genocide tow, turkeys ambitions to become the dominant regional player in the transcaucasia and central asia, which led it to side completely with azerbaijan in its conflict with armenia obstacles to normalization of relation 1. nagorno-karabakh conflict nagorno-karabakh is a region in the west of azerbaijan, where armenians constitute the majority.12 in the 1980’s, the efforts of the armenians living in this region to unite with armenia intensified, and consequently armed conflict broke out between armenia and azerbaijan. although this skirmish ended with the ceasefire in 1994, armenia still occupies twenty percent13 of azerbaijan’s territories in spite of decisions made by international law and the united nations general assembly. this conflict between armenia and azerbaijan adversely influenced turkey-armenia relations and eventually led to the closure of the common border between the two countries. in addition to the border problem, turkey-armenia relations get worsened when the latter stationed a large number of troops on the border of nakhchivan. in august 1993, in retaliation to this incident and in an attempt to intimidate the armenian troops near the nakhchivan border, turkish tanks ventured very near the armenian town of gyumri, which is close to the border. this action led to an intensification of tensions between the two countries. as stated before, the declaration made by a russian general who was in armenia at the time, asserting that world war iii could break out if turkish tanks passed into armenian territories, is one indicator of how febrile the tensions had been on the border. 2. the question of border recognition another obstacle to the normalization of turkey-armenia relations is that, in spite of the principles regarding the immutability of borders that armenia acknowledged within the framework of osce, this country does not want to make a clear commitment by declaring the recognition the 1921 treaties of kars and gyumri (the treaty of alexandropol), which define the border between the two countries. mainly due to domestic political reasons and the fears of a nationalist reaction, the armenian party does not want to seem as if it acknowledges these treaties that define the current turkish armenian border. armenia argues that there is no need for such a declaration since both countries has never rejected the aforementioned treaties. on the other hand, it is a well-known fact that, in 1991, the armenian parliament adopted a resolution stating that it refuses the validity of the treaties of kars and gyumri. 3. genocide allegations another problem that brings the turkey-armenia relations to a deadlock is the genocide allegations. one of the primary goals of armenian foreign policy is the recognition of the genocide in the international arena, and that disturbs turkey greatly. on the other hand, one should remember that the armenian diaspora puts forth a great effort in order to push for the adoption of genocide allegations in third-party countries’ parliaments in an attempt to give this issue an international character. given that armenia has very limited political and economic power in the international arena; it is a clear fact that the international extensions of the local diaspora in various countries and the armenian diaspora in the usa are quite influential. 4. the question of closed border as it is stated in the first part of this study, opening the border and establishing diplomatic relations have now turned into matters of domestic politics for both countries. before making positive advances towards the other side, the governments of both countries formulate policies by considering the potential reactions of the domestic opposition. therefore, no visible improvement has been achieved in the past seventeen years. this section will briefly look into the issue of the closed border, and the fourth section will discuss in detail the probable effects of opening the border on armenia, turkey and the caucasus region and how this may reflect upon turkey’s relations with the eu. attempts to find a solution 1. attempts made by civil society a. turkish-armenian reconciliation commission (tarc) b. turkish-armenian business development council (tabdc) and other ngo attempts c. local attempts 2. diplomatic attempts
صابر شرمساری مقدم عبدالرضا فرجی راد
از ضروریات زندگی امروز وجود امنیت در سطح جوامع می باشد. صاحب نظران امنیت را به دو بخش امنیت ملی و خارجی تقسیم می کنند که امنیت داخلی را مربوط به عوامل داخلی می دانند و تهدید دولت های دیگر را در خارج از مرزهای جغرافیایی در حوزه امنیت خارجی بر می شمرد. امنیت و گردشگری دو مقوله وابسته به یکدیگر در ارتباط تنگاتنگ در مناسبات داخلی و خارجی هستند. امنیت و گردشگری در تعامل دو جانبه هم می توانند تأثیر افزایشی بر هم داشته باشند و هم تأثیر کاهشی. به این معنا که افزایش (یا کاهش) امنیت، باعث رونق (یا رکود) گردشگری خواهد شد و بالعکس، بنابراین گردشگری ارتباط مستقیم با مقوله امنیت دارد. ایجاد امنیت، تسهیلات ارائه امکانات رفاهی و خدماتی لازم به گردشگران از جمله وظایف اصلی دولت ها نسبت به جریان گردشگری می باشد. هدف نهایی این پژوهش بررسی رابطه میان امنیت و گردشگری است و تاثیر ایجاد احساس امنیت بر توسعه گردشگری است و به بررسی قابلیت ها و تنگناهای ایران برای جذب گردشگران خارجی می پردازیم. در انتها به ارائه پیشنهادات و ارائه راهکارهایی در زمینه ایجاد امنیت و احساس امنیت بیشتر برای گردشگران خارجی می پردازیم.
جواد خوانساری عبدالرضا فرجی راد
از زمان استقلال کشورهای آسیای مرکزی به موازات فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، نگرانی های زیادی از بابت نقشی که اسلام در تحولات آینده این منطقه ایفا خواهد کرد در میان ناظران و تحلیلگران وجود داشته است. به طور سنتی اسلام مذهب اکثریت ساکنان آسیای مرکزی می باشد، اما در طی هفتاد سال حکومت شوروی تا زمان استقلال ای جمهوری ها زیر فشار و نفوذ روس ها بوده است. کشورهای آسیای مرکزی پس از استقلال همواره با چالش های بسیاری مواجه بوده اند. یکی از این چالش ها بحث بنیادگرایی اسلامی و گسترش و توسعه آن در این منطقه پس از فروپاشی شوروی می باشد. در این میان کشور ازبکستان به عنوان مهم ترین مرکز حرکت های بنیادگرایانه از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. در موضوع بنیادگرایی اسلامی و دلایل گسترش آن در ازبکستان دو دسته عوامل خارجی و داخلی نقش دارند. به نظر می رسد که در این میان نقش عوامل داخلی از اهمیت بیشتری برخوردار است.
پرستو معاونی عبدالرضا فرجی راد
چکیده: در دنیای معاصر یکی از موضوعات اساسی و مورد بحث موضوع توسعه و بویژه توسعه پایدار است که اتفاقاً نقشی اساسی در برقراری ثبات و امنیت یا بالعکس آن در حوزه های جغرافیایی دارد و گاهی حتی شیوه عملکرد دولت ها در نحوه توزیع عوامل و عناصر توسعه چالش بر انگیز می شود و باعث مخاطرات سیاسی و امنیتی می شود. به همین دلیل و با توجه به اهمیت این موضوع از اواخر قرن بیستم و دهه اخیر جغرافیا و نگرش های جغرافیایی به توسعه با اولویت دو عامل اساسی انسان و محیط در دستور کار بسیاری از دولت ها قرار گرفت. در این تحقیق ظرفیت های رشد و توسعه ، موانع رشد و توسعه استان سمنان را بررسی کردیم و راهکارهای مناسب برای رشد و توسعه استان سمنان را ارائه داده ایم.
مهتاب جعفری عزت الله عزتی
امنیت در جهان از گذشته تاکنون در طول حیات سیاسی حکومت ها از عناصر اساسی و اصلی محسوب می شده که شرط لازم آن دستیابی به سطح بالایی از قدرت ملی و نیز اقتدار در صحنه بین المللی است. آنچه از تصور قدرت فضای مجازی در تهدید امنیت ملی کشورهای جهان در ذهن متبادر می شود احتساب بی قید و شرط آن به عنوان یک امپراطوری بزرگ و حقیقی است که در بستری مجازی تحقق یافته و منشاء قدرت خود را از منبعی نامرئی می گیرد لذا توجه به اهمیت ویژه 1- نوع قدرت در قرن بیست و یکم که شرط بقا و نیز لزوم آن تلقی می شود خصوصیت نامرئی آن است که قدرت تفکر ، شناسایی و رقابت را از طرف مقابل می گیرد و 2- که وسعت و سرعت عملکرد آن است که تامین کننده اهداف دارنده آن محسوب می شود . لذا در پژوهش حاضر به این نتیجه می رسیم که این پدیده بزرگ هزاره سوم، در اصل ابزار و بستر جهانی شدن می باشد که دارای عملکرد و نیز اثرات متناقضی است که هم در قالب چالش و تهدید و هم فرصت نمود می یابد. پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی به بررسی اثرات فضای مجازی بر امنیت ملی کشورها در حوزه جغرافیای سیاسی پرداخته و نتیجه می گیرد که فضای مجازی به عنوان ظرف و بستری برای تامین اهداف جهانی شدن در نظر گرفته می شود و به ذکر این نکته می پردازد که این فضا با همه ابعادش هم می تواند در قالب تهدید امنیت ملی کشور تحت عنوان عامل بحران ساز و نیز نوعی قلمروخواهی مدرن و تهدید نرم با ابزار رسانه عمل کرده و یا در قالب فرصت به ابزاری کارآمد در کسب قدرت برتر جهانی و نیز عاملی وحدت بخش که ضمن ارتقا سطح دانش و فرهنگ و آگاهی ملی زمینه را جهت تحقق مفهوم شهروندی در سایه سطح قابل قبولی از جریان دموکراسی و حاکمیت بهینه و جامع نگر در تدوین استراتژی داخلی و خارجی کشور در زمینه های اقتصادی و سیاسی پیش برد و از آن به عنوان عاملی پیش برنده در تشکیل همگرایی های منطقه ای استفاده کند . درنتیجه این تحقیق به نظر می رسد که تدوین راهبرد ملی در زمینه امنیت سیاسی و فرهنگی کشورها با توجه به ظهور تکنولوژیهای نوین اطلاعاتی و ارتباطی می توان سه رویکرد را با توجه به سه محور اساسی درسیاست گذاری راهبردی در حوزه سیاست و فرهنگ در نظر گرفت که این سه رویکرد شامل: ثبات گرایی ، تحول گرایی و اعتدال گرایی است و آن سه محور شامل : خط مشی سیاسی – فرهنگی ، تمرکز قدرت سیاسی – فرهنگی ، شیوه مدیریت سیاسی – فرهنگی است . در توضیح مطلب فوق باید اضافه کرد که از میان سه رویکرد فوق دو رویکرد یعنی ثبات گرایی و تحول گرایی دو قطب مقابل هم را تشکیل می دهند ولی رویکرد سوم یعنی اعتدال گرا مناسب ترین پاسخ راهبردی به چالش های فن آوری اطلاعاتی و ارتباطی است.
علیرضا لطفی سلطان احمدی محمد اخباری
در این پژوهش تلاش شده نقش ژئواکونومیکی دریای خزر در معادلات انرژی با تأکید بر جایگاه ایران مورد بررسی قرار گیرد فلذا با توجه به حوزه مورد مطالعه بهره گیری از شیوه تجزیه و تحلیل عقلانی و منطقی و البته با بازخورد افزایشی مدنظر واقع و بر اساس نتایج حاصله به قضاوت دربار? فرضیه های طرح شده همت گماشته ونسبت به رد یا تأیید آن اقدام شده است . با مطالعه صورت گرفته نتایج زیر حاصل شده است : 1. دو حوزه ای که در استراتژی جهانی به اولویت های مختلف به خصوص ژئواکونومی با محوریت انرژی دارای اهمیت هستند یکی خلیج فارس و دیگری حوزه دریای خزر است و ایران در وسط ژئواکونومی دنیا است فلذا ایران بالقوه جایگاه ویژه ای در این مطالعه دارد . 2. از نظر مقایسه ذخایر نفت و گاز حوزه خزر حدود یک سوم ذخایر خلیج فارس و بیش از 3 برابر ذخایر نفتی کشورهای اروپایی را داراست . فلذا در شرایط فعلی که نیاز به این 2 محصول استراتژیکی به طور روزافزون افزایش می یابد نمی توان نقش این حوزه را در معادلات انرژی نادیده گرفت . 3. برنامه ریزی مدون ایران برای اکتشاف و تسهیل شرایط لازم جهت صادرات نفت و گاز سایر کشورهای حاشیه خزر که محاط در خشکی هستند و همچنین حضور فعال در پیمان های منطقه ای ضمن اینکه منافع اقتصادی مهمی را به دنبال خواهد داشت بلکه ایران را به جایگاه واقعی خود در جهان نزدیک خواهد کرد
قاسم باقری محمد اخباری
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در کشورمان ، کشورهای معاند با نظام جمهوری اسلامی ایران همه تلاشهای خود را در جهت براندازی این نظام بکار بستند.این امر ابتدا توسط تهدیدات سخت و سپس در سالهای اخیر توسط تهدیدات نرم طراحی و برنامه ریزی گردید. در این میان دو کشور انگلستان و امریکا با تاسیس دو شبکه فارسی زبان bbc و voa نقشی اساسی را در رهبری این جنگ نرم ایجاد نمودند. در این پژوهش با استفاده از مولفه های زیر سعی براین است تا ابعاد امنیتی آن در سطح ملی مورد بررسی قرار بگیرد. 1- بررسی تاریخچه و عملکرد شبکه های فوق بر امنیت ملی ایران. 2- بررسی هویت اجتماعی – سیاسی ایران و تاثیر رسانه ای شبکه های فوق بر مولفه های امنیتی جمهوری اسلامی ایران. اصلی ترین نتیجه ای که می توان از کل این تحقیق گرفت این است که تاثیر تهدیدات نرم خارجی بر امنیت ملی ج. ا.ا ( تهدیدات مترتب از طریق شبکه های تلویزیون ماهواره ای bbc و voa ) را مورد بررسی قرار داده و به این سئوال اساسی پاسخ دهد که آیا برنامه های شبکه های تلویزیونی صدای آمریکا و بی بی سی بر امنیت ملی ج. ا.ا تاثیر گذاشته است یا خیر. واژگان کلیدی: تهدید نرم ، امنیت ، شبکه bbc و voa
رضا قهرمانی غلامحسن حیدری
دولتها بعنوان عالی ترین نهادهای تصمیم گیرنده درزمینه چگونگی سازماندهی سیاسی فضا،وظیفه دارندباطراحی برنامه ریزیهای محیطی و آمایش سرزمین،تعادل فضایی را درسرزمین ملی ایجادوازنابرابری های ناحیه ای جلوگیری نمایند.ازآنجا که معمولاًرابطه معناداری بین ساختاردرونی نظام سیاسی باعدم تعادل های فضایی درکشورهای مختلف مشاهده میگردد،بنابراین میزان انسجام ناحیه ای وتعادل فضایی درکشورهای مختلف بیانگرمیزان اقتدارسیاسی آنهامحسوب میشود.ازسوی دیگرباتوجه به اینکه دردولتهای ازنوع بسیط(متمرکز)درتدوین واجرای طرح های توسعه ملی،نقش گروه های ذی نفوذ رابه هیچ وجه نمیتوان نادیده گرفت،ومعمولاًاین گروه ها تلاش دارند تاجریان تخصیص اعتبارات را به اشکال مختلف به سمت وسوی استان یاناحیه موردنظر خود سوق دهند.به همین سبب دراین بایان نامه سعی شده ضمن ارائه چشم اندازی بروضعیت کنونی نابرابری های ناحیه ای درایران تاحدودی نقش این گروه ها درجابجایی اعتبارات عمرانی مورد بررسی قرارگیرد. واژگان کلیدی:توسعه،آمایش سرزمین،توسعه ناموزون،عدم تعادل فضایی.
زین العابدین حسن بگلو عبدالرضا فرجی راد
پایان جنگ سرد تحول سیستماتیکی بود که تغییردر توزیع قدرت درروابط بین الملل ومنطقه ،سلسله مراتب پرستیژو قوانین وحقوق تضمینی را بعد از فروپاشی شوروی موجب گردید. راجع به منطقه ، از یک طرف ایالات متحده آمریکا از سیکولاریسم درکشورهای آسیای مرکزی وقفقازحمایت می کرد که توانست نفوذ سنتی ایران وروسیه راکاهش دهد وازطرف دیگر ترکیه درگسترش نفوذ اقتصادی وفرهنگی درآن منطقه علاقه مند بود. ترکیه به عنوان یک کشور درحال توسعه ،رول مدلی برای کشورهای تازه استقلال یافته به خاطر موفقیت در اهدافش تبدیل گردید.که سوالات اصلی زیر دراین تحقیق مورد بررسی قار می گیرد:1- چرا ترکیه درنفوذ به منطقه آسیای مرکزی وقفقاز بیشتر ازایران موفقیت آمیزبود؟2- نتایج افزایش روابط بین ترکیه وآن کشورها چه چیزهایی بودند؟ ضمنا این پایان نامه شامل پنج فصل می باشد ،فصل یک: طرح پایان نامه "بیان مساله ،سولات کلیدی،فرضیه ها،سوابق وادبیات تحقیق،اهداف تحقیق،روش تحقیق ومفاهیم تئوریک برگرفته ازمفاهیم تز(واژگان کلیدی) " راشامل می شود. فصل دو: خلاصه ای از تاریخ هریک ازکشورهای ترکیه،ایران،آسیای مرکزی وقفقازراشرح می دهدودرمباحث جزئی هر یک از این کشورها بحث می گردد. فصل سه: چالشهای امنیتی کشورهای ترکیه ،آسیای مرکزی وقفقاز راتوصیف نموده وعوامل تاثیرگذار در افزایش روابط این کشورها را ارائه می دهد.فصل چهار: روابط دوجانبه کشورهای ترکیه وآسیای مرکزی وقفقاز را ازلحاظ اقتصادی،نظامی،سیاسی،فرهنگی مورد مطالعه قرار می دهد.فصل پنج: تاثیرات سیاسی ونتایج روابط ترکیه،آسیای مرکزی وقفقاز وتاثیران آن برروی منافع ملی ایران رامورد بررسی قرار می دهد.
مهدی یوسف زاده عبدالرضا فرجی راد
introruction khawf in(iran)-herat and mazaresharif and shirkhan bandar in (afghanistan)-dushanbe in (tajikistan)_(kirgizstan)-kashghar in(china) project railway network is under construction that it is as a significant corridor for revitalizing silk road corridor in the region .at the present there are three different gauge in the region central asia with 1,520 mm gauge and turkey-islamic republic of iran with 1,435 mm standard gauge and pakistan with 1,676 mm gauge there for iran with khawf- kashghar railway project can play role of leadership for connect chinese standard gauge railway network (1,435) to turkey standard gauge railway network (1,435) by afghanistan territory .competition between russia and england in nineteen century lead to afghanistan play role of buffer state in india region .and prevented development in afghanistan and transport sectors particularly railway network established on the basis of moscow in central asia region . after collapse of soviet union and independence of central asian republics and establish people’s government in afghanistan region have a safe territory to cooperation in any issues particularly in transport sectors. go west policy of people’s republic of china and joint of this country to wto world trade organization lead to a significant economic prosperity in this country and lead to china be second largest economy after united states. these issues present a huge potential for region to revitalizing ancient silk road corridor in this region to play role of crossroads to connect peoples republic of china to european union and play role of bridge between europe and asia. at the present only iran and china have standard gauge railway 1,435 in the region and offer a significant potential for afghanistan to play role of bridge to connect chinese standard gauge railway to iranian standard gauge railway network and in continue connect to turkey standard railway and finally connect to european union standard railway network .this plan khawf in (iran)-kashghar in (china) railway can connect directly industrial cities in east of china to rotterdam in nederland in north of europe . standard-gauge tracks avoid the need for cargo and passengers to be off-loaded and reloaded from one track to another different gauge track thus lead to reducing both travel time and costs in cargo transportation. at the present revitalizing ancient silk road corridor is an interesting subject in the region .that it seems only united states and china offer a clear policy in these issues that in chinese policy it’s so called new silk road corridor or eurasian continental bridge that launched in 1991s. . the project involved the modernization and infrastructure development of a 4,131 km railroad route traveling through central and northwestern china to the central asia and finally connect to the rotterdam. also after collapse of taliban in afghanistan united states present a clear policy about transport sectors in the region that it’s so called msr strategy modern silk road strategy tapi pipeline project, is a key element of a msr (modern silk road) strategy of us. it seems united states with msr strategy in transport sectors and pipe lines network in this region in short term try to bypass iran. however it’s clear that any plan in transport sectors in this region that try to bypass iran is looser because iran is a natural corridor for access land lock central asia republics to international waters in south of iran . iran have a more than 11,000 standard-gauge railway network in this region and present a significant potential for land lock central asian republics and afghanistan for play role of crossroads between chinese standard railway to european union standard railway .herat-sherkhn bandar is a main part of khawf in (iran)-kashghar in (china) standard gauge railway project located in afghanistan . and lead to afghanistan be-coming a hub for transportation in central asia and south and west asia for play role of bridge between europe and asia .we believe revitalizing silk road corridor is the key success in afghanistan. afghanistan is a key country in the region and instability and poverty in this country impact on economic prosperity in this region .we believe this project present a significant opportunity for peoples afghanistan for economic development in this country. this plan can help to economic development in the region and afghanistan country and cause afghanistan be more stable also help to two million refugees in iran return to afghanistan country .also this plan can lead to decrease of drug trafficking trade in afghanistan country and impact in global security challenges as a terrorism, religious extremism or drug trafficking in the region. at present, road routes between origin and destination points in europe and asia are 8000 km shorter than sea routes. and present a significant potential for promoting inland routes between europe and asia. the 2nd euro-asian road transport conference in tehran, on 6-7 october 2003 identified challenges and opportunities in developing trade and road transport along the silk road. today, the silk road again can connect both european and asian countries in order to boost economic, cultural and trade exchanges between countries and continents. iran is a closest corridor for land lock central asian republics to international waters and has a best position for connect chinese hug market to european union community. • over the past three decades, china, as the fastest developing nation in asia, has enjoyed rapid annual economic growth. in 2003 china’s railways carried 2.2 trillion tons of freight and 478.9 trillion passenger/kilometers. that more than 95 percent of chinese cargo transport carry out by sea. rail is the major mode of transport in china. 24% of the world’s railway transport volume is belong to china. in 2010, the railway network of china has been expanded to 91,000 km. china present a significant potential for central asia republic and eco members for play role of crossroads between these huge markets. • china present a clear policy about transportation in west of china that it’s so called the "new silk road" or "eurasian continental bridge" project. that launched in china in 1992 the project involved the modernization and infrastructure development of a 4,131 km railroad route traveling through central and northwestern china to the central asia and finally connect to the rotterdam in north of europe. after only ten years of efforts, 83% of this huge project has already been completed .more and more attention is being paid to opening china, its western regions for connect to international road transport connections. maritime transport is relatively inexpensive a container to reach europe by sea from china takes on average 4-6 weeks (although it often can exceed 2 months due to port congestion) but its carryout by land approximately less than 20 days. khawf in (iran)-kashghar in (china)is a unique standard railway in the region that is under construction that try to directly connect eastern ports in china and south east asia to rotterdam in the nederland in north of europe. railway is a safe and cheap instrument for far-distance cargo transport and lead to decrease delivery time and costs in cargo transport. in lands corridors in eurasia region lead to considerable saving in distances depending on what railways corridor is to be used.fo example distance from chinese ports to istanbul by northern (trans-siberian) route is about 14,000 km and by iranian territory the distance decrease to around 9,500 km which means around 4,500 km saving in favor of the central asian and iran railway route. iran has a unique situation to role a leader ship to connect chinese standard railway to europe normal railway by iran and afghanistan territory. this project lead to eliminate costs of a change standard-gauge to broad-gauge in the region. having standard-gauge tracks avoids the need for cargo and passengers to be off-loaded and then reloaded from one track to another differently gauged track, thus reducing both travel time and costs. for example it is estimated by the consultant that for passengers, an all standard-gauge line between osh and kashi would save 5 to 8 hours of travel time. the reduction in transit time for cargo would even be more— mostly likely to be over a day. moreover, an all standard-gauge line between osh and kashi would result in a 10% to 20% savings in freight cost, depending on whether or not the cargo is containerized, and a 5% to 10% savings in passenger transport cost. (www.unsecap.org). at the present khawf in (iran)-kashghar in (china) railway is only standard gauge railway network in the region that directly connect eastern industrial zones in china and south east of asia to rotterdam in nederland in north of europe .that this project is as a main corridor for revitalizing silk road corridor in this region (north east of iran).that lead to a significant in efficiency and decreasing in delivery time and costs in cargo transport between europe and asia. region suffer from poor infrastructure in transport sectors particularly in central asia transport sectors established on basis of moscow capital of russia in nineteen century .after independence of central asian republics these countries need to a sufficient transport corridors to access international markets . shortcomings in transport sectors in the region divide to: -physical barriers -nonphysical barriers transport infrastructures in the region need to develop, in the legal framework, insurance and tariff structures, as well as security and border crossing procedures to decrease delivery time and costs in cargo transportation in the region. a common plan for the development of transport sectors, present by unece and unescap, and un development for facilitation and harmonization in transport sectors in this region.( www.unescap.org) for example international euro-asian conferences on transport in saint petersburg was the first conference, in 1998, that recommended by unece and unescap, with the support of the concerned governments, for elaborate a joint programme on the development of transport links between europe and asia. the recommendation plans was include, finalization of projects prioritization; measures to address the physical and non-physical obstacles to euro-asian transport, including to reduce times and costs at borders through the implementation of the relevant multilateral agreements; strengthening national transport facilitation bodies and formulation of appropriate national action plans. promotion of regional cooperation in regional transport is a vital part of the proposed strategy, for the region which requires (i) cooperation in planning, development and marketing of regional transport corridors, (ii) regional integration, focused restructuring and tariff setting for the railways, and (iii) harmonization of regulations, improvement in border controls and sustainable network development for roads. since then several new issues have emerged region need to review in transport sectors: • the beginning of the reconstruction of afghanistan, which has opened up new opportunities for economic cooperation between afghanistan and central asia, most of these issues can be tackled through regional cooperation on: • implementing common trade conventions and agreements (especially the tir convention) • harmonizing and streamlining border practices (including convoy practices) • agreements on monitoring problems at and between borders • agreements on removal of unnecessary checkpoints, and • development of standard visa procedures for commercial drivers (www.unescap.org) khawf in (iran)-kashghar in (china) railway is only standard gauge railway network in the region that directly connect eastern industrial zones in china and south east of asia to rotterdam in nederland in north of europe .that this project is as a main corridor for revitalizing silk road corridor in this region (north east of iran).that lead to a significant efficiency and decreasing in delivery time and costs in cargo transportation between europe and asia. afghanistan is a key country in this project. this plan can lead to economic development in the region and afghanistan country and cause afghanistan be more stable also help to two million afghan refugees in iran come back to the home. also this plan can lead to decrease of drug trafficking trade in afghanistan and impact in global security challenges as a terrorism, religious extremism or drug trafficking in the region. revitalizing silk road corridor is a best project for efficiency in inland corridors between europe and asia and khawf in (iran)-kashghar in (china) railway project is as a unique corridor for revitalizing ancient silk road in the region (north east of iran).
زهرا احمدی عبدالرضا فرجی راد
با توجه به اینکه مبلمان شهری مجموعه وسیعی از وسایل، اشیاء، دستگاه ها، نمادها، خرده بناها، فضاها و عناصری است که در شهر و خیابان و در کل فضای باز نصب شده و استفادهْ عمومی دارند، عاملی برای ارتباط گسترده بین انسان و محیط زیست او و باعث رابطه ای کمابیش معنوی بین آنها خواهد شد وبرای جذب گردشگران شایان توجه می باشد. لذا جذابیت فضاهای شهری منوط به محصوریت و عناصر محصور کنند? آنها و اثاثه توقف و استراحت موجود در آن است و دارای پیام های بصری فراوان می باشد و نقش ایجاد کننده ارتباطات میان مردم را بعهده دارد. بحث آسایش، استراحت و طراحی فضاهای شهری همواره در ایران مطرح بوده و امروزه تاثیر این فضا برای جذب گردشگر مورد توجه قرار گرفته است، لذا در این پژوهش تلاش شده ابتدا به تعاریف مختلف فضاهای شهری و اثاثه توقف و استراحت در کنار مباحث مختلف انواع گردشگری و یافتن ارتباطی بین این دو مقوله در فضای شهری تهران و به خصوص منطقه یک پرداخته شود، سپس به عملکرد وجود رستورانهای در مسیر ارتفاعات (خاصه دربند) در جلب رضایت گردشگران که از این محیط تفرجی، ورزشی استفاده می کنند نظاره ای صورت پذیرد. در راستای اهداف و سوالات در این پژوهش از روش های پیمایشی، توصیفی ـ تحلیلی، اکتشافی و روش تحلیلی مقایسه ای استفاده شده است. برای گردآوری اطلاعات در این پژوهش از روش های کتابخانه ای و اسنادی، مشاهده مستقیم و روش های میدانی و پیمایشی، مصاحبه با کسبه و صاحبان رستوران ها، کارشناسان و نخبگان شهری، گردشگران و تهیه پرسش نامه استفاده شده است. قلمرو تحقیق حاضر منطقه یک شهر تهران می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد که با توجه به مطالعات عام برنامه ریزی شهری منطقه یک تهران با وجود تعداد زیادی از جاذبه های گردشگری شهری و مراکز فرهنگی تاریخی این کلان شهر به همراه توجه به طرح های فرا دست در مورد منطقه و تعداد بازدید کنندگان از منطقه مورد نظر، پتانسیل و توانایی تبدیل شدن به مسیرهای گردشگری شهری را دارد که این مطالعات دال بر اثبات فرضیه ها می باشد که در تداوم این اثبات پژوهش مسیر دارای پتانسیل برای توسعه و ایجاد مسیری برای تفرج و گردشگری شهری تعیین می گردد. با انجام تحلیل مکانی ـ فضایی مسیر دربند به عنوان مسیر پیاده گردشگری انتخاب گردید. ? با توجه به مطالعات خاص گردشگری و بررسی ظرفیت تحمل و پیمایش جامعه میزبان ومهمان این مسیر نتایج نشان می دهد که این منطقه دارای پتانسیل گردشگری است و جامعه میزبان و مهمان نیز با ایجاد این مسیر موافق هستند. در انتها نیز برنامه اجرایی و پیشنهادات لازم با توجه به توسعه پایدار گردشگری شهری ارائه گردید.
سید هادی ساداتی عبدالرضا فرجی راد
abstract u.s. attack to afghanistan after 9/11 provided opportunities for us who tried to become the dominant power after collapse of ussr and bipolar world. thinkers like fukuyama believed american liberal democrats thought would be universally accepted without resistances. liberal democracy is the best and final model of governance; in this regard, united state has moral responsibilities for providing it. while, u.s. announced that its goals in afghanistan is moral policy. this country pursues some other security and strategic goals that are related to terrorism, opium, control irresponsible state including russia, china and iran as challenger players in the region. this development led to new geopolitics of afghanistan. new geopolitics of afghanistan`s elements including u.s. and nato presence, increased poppy production, failed state, developing islamic radicalism, and not completely suppression of taliban’s forces, avoiding afghan mujahidins forces and taking the power from pro-western afghans. iran a neighbor of afghanistan and has common historical and cultural heritage with this country. therefore, afghanistan development is important for iran. in this dissertation we study the new geopolitics of afghanistan after 11 september 2001 and its impact on iranian national security in short and long terms
محمد رضا حاجی نوروزی عبدالرضا فرجی راد
جنبش اخوان المسلمین یکی از مهمترین، قدیمی ترین و تاثیر گذارترین جنبش های اسلامی معاصر است. این جنبش که از ابتدای تاسیس تاکنون بارها توسط دولت های حاکم در مصر و سایر کشورهای عربی سرکوب شده بود، پس از بیداری اسلامی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا توانسته است موقعیت برتر خود را در میان سایر جریانات سیاسی تثبیت کند. با عنایت به اینکه هرگونه تغییر و تحول ساختاری قدرت در حوزه کشورهای خاورمیانه که دارای اهمیت استراتژیک می باشد، سبب لرزشهای ژئوپلیتیکی نوینی درسطوح مختلف بین المللی می گردد، بررسی ماهیت و شکل گیری تحولات اخیر منطقه و نقش و تاثیر گذاری اخوان المسلمین در این روند، امری مهم در شرایط کنونی تلقی می گردد. اگرچه به اعتقاد بسیاری از ناظران و تحلیل گران سیاسی اخوان المسلمین آغاز کننده و طراح این تحولات نوین ژئوپلتیکی نبوده است، ولی جمعیت اخوان المسلمین و احزاب وابسته به آن در کشورهای این منطقه با داشتن تاریخ مبارزه، کار تشکیلاتی، سیاست هدفمند و سرمایه گذاری چند دهه گذشته قطعا به عنوان یکی از بازیگران اصلی و تاثیر گذار در تعیین نوع حاکمیت کشورهای منطقه و تحولات ژئوپلیتیکی نوین خاورمیانه ایفای نقش خواهد داشت که نتایج آراء در انتخابات پارلمانی در کشورهای تونس و مصر موید این ادعا می باشد. در این مقاله با روش توصیفی _ تحلیلی و با تکیه بر اسناد کتابخانه ای سعی شده است تا ایفای نقش اخوان المسلمین در تحولات ژئوپلتیکی نوین خاورمیانه مورد مطالعه و ارزیابی قرار گیرد.
شهلا برهانی عبدالرضا فرجی راد
در عصر حاضر عواملی چون رشد جمعیت، شهرنشینی فزاینده و مشکلات زندگی شهری و در نتیجه انواع بیماری های عصبی و روانی در بین شهرنشینان، رشد ارتباطات و فن آوری و رشد و توسعه حمل و نقل و افزایش اوقات فراغت و همچنین افزایش درآمدها، همه و همه زمینه را برای سیر و سفر و گردشگری افراد فراهم کرده است.گردشگری در اشکال مختلفی انجام می شود که یک نوع آن اکوتوریسم و توریسم درمانی است. توریسم آب درمانی دربسیاری از کشورها نقش مهمی در ارز آوری دارد، اما در ایران این صنعت جایگاه خود را باز نیافته و گامهای نخستین را طی می کند. استفاده از آب در موارد درمانی و رفع خستگی در انسان ها و به دست آوردن آرامش جسمی و روحی، قدمتی معادل قدمت زندگی بشر دارد. در غالب کشورهای جهان مجامع علمی و پزشکی، خواص درمانی آبهای معدنی را مورد تایید قرار داده اند. در ایران بخصوص استان سمنان دارای چشمه های آب معدنی فراوانی است که هر کدام دارای خواص درمانی متفاوتی هستند و قابلیتهای بالایی در جذب افراد از گوشه و کنار این مرز و بوم را دارند. بیماری هایی که با آب درمانی مداوا می شوند می توان به روماتیسم، نقرس، ریزش موی سر، ضعف اعصاب، انواع بیماری های پوستی، دیسک کمر، آرتروز، دردهای مزمن ستون فقرات، انواع دمل ها و زخم عفونی، میگرن ها و بیماری های دیگر و بطور کلی پاکسازی عمیق جسم از تمام سموم را اشاره نمود. در این پژوهش به شناسایی این چشمه ها در استان پرداخته شده و خواص هریک از این آب ها مورد بحث و بررسی قرار گرفته تا این استان را در زمینه اکوتوریسم و جذب توریسم آب درمانی بیشتر به مردم معرفی کرده تا زمینه صنعت توریسم را فراهم نماید. امید است با برنامه ریزی صحیح، همگی شاهد پیشرفت طرح ها و صنعت گردشگری سلامت را در استان سمنان باشیم تا جمعیت بیشتری را با اهداف آب درمانی به این استان جذب نماییم زیرا گردشگری سلامت یا توریسم آب درمانی و اکوتوریسم (بوم گردی) در بسیاری از کشورهای بزرگ و کوچک جهان، یکی از بزرگ ترین و سودآورترین صنایع محسوب می گردد.
علی کاظمینی زاده عبدالرضا فرجی راد
عراق به صورت سنتی یکی از کشورهای تأثیرگذار در زمینه ایجاد امنیت یا بی ثباتی در منطقه خلیج فارس بوده است . عراق جدید با نظام سیاسی دموکراتیک و سیاست خارجی متفاوت نسبت به گذشته خود ، واقعیت نوینی در سطح خلیج فارس ایجاد کرده است . عراق جدید واجد تحولاتی است که تغییر در ساختار قدرت و هویت آن باعث دگرگونی هایی در ژئوپلیتیک و رویکردهای بازیگران خاورمیانه ای شده است . حضور شیعیان و اکراد در ساخت قدرت بغداد ، حذف رژیم بعثی ، تغییر رویکرد « عربی – سنی » به « عربی – شیعی – کردی» در فضای سیاسی عراق ، فرصت های بوجود آمده در عراق جدید در جهت منافع ملی ایران است . حضور بازیگر فرامنطقه ای امریکا و بازیگران منطقه ای دیگر در آمایش و روند تحولات عراق نوین باعث اتخاذ استراتژیهای سیاسی امنیتی ویژه ایران در قبال این واقعیات شده است . حضور شیعیان در راس هرم سیاسی عراق ، عنصر کردی ، مسائل مرزی ، منافع بازیگران منطقه ای و... از جمله دغدغه هایی است که رویکرد های استراتژیک ایران در عراق را توجیه و تبیین می نماید . پایان نامه پیش رو در پی تحلیل رویکردهای سیاسی – امنیتی ایران در قبال عراق نوین می باشد و با بررسی فرصت ها و چالش های امنیتی ایران در این کشور، سعی در ارایه رویکردهای بهینه استراتژیک در قبال تحولات عراق نوین در جهت افزایش و کارایی امنیت ملی ایران دارد .
محمد امیرمحمدی بهراسمان عبدالرضا فرجی راد
منازعه قره باغ از ابتدای سال 1989 بر فراز منطقه ای کوچک شامل 4400 کیلومتر مربع بین ارمنستان و اذربایجان شروع شد که منجر به اواره شدن 1 میلیون نفر شد منازعه به عنوان امر داخلی با قدرت های مطرح و سازمان های بین المللی در نظر گرفته می شود در سال 1923 تحت سیاست استالین تفرقه بیانداز و حکومت کن قره باغ از ارمنستان جدا شد با این وجود روابط اذربایجان و ارمنستان در طول دوره شوروی ارام ماند زمان شروع درگیری اغاز سیاست فضای باز گورباچف بود عتاوه بر این مساله دیدگاهای متفاوت دو کشور باعث درگیری بین دو کشور شده است از دیدگاه ارمنستان قره باغ به عنوان اخرین سنگر در نظر گرفته می شود و از دست دادن ان به منزله از دست دادن هویت ان کشور است کشتار ارامنه در این کینه تاثیر دارد از دیدگاه اذربایجان این اقدام ارمنستان تلاشی توسط روسیه می دانند که میخواهد اذربایجان را به استعمار در اورد در این میان ترکیه تلاش میکند از یک طرف اذربایجانرا به عنوان متحد استراتژیکش با یافتن راه حل صلخ امیز حفظ کند و از سوی دیگرروابط خود را با ارمنستان بهبود بخشد
سید وحید سجادی عبدالرضا فرجی راد
فروپاشی شوروی و استقلال جمهوریهای آسیای مرکزی منجر به حضور و رقابت بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای در این منطقه شد که انها با اهداف و انگیزه های سیاسی و اقتصادی به رقابت و نقش آفرینی مشغول هستند. توجه چین به آسیای مرکزی( مرزهای مشترک با سه کشور آسیای مرکزی) در نتیجه ی نگرانیهای امنیتی پس از فروپاشی شوروی بسیار افزایش یافته است.علاوه بر این این حادثه فرصت هایی ر ا هم برای این قدرت نوظهور فراهم کرده است. تشکیل سازمان همکاری شانگهای ، یک ایده ی موفق برای پاسخ دادن به این نیازهای اقتصادی و امنیتی بود. به نظر می رسد که کشورهای اسیای مرکزی تلاش می کنند در میان مدت به چین در چارچوب سازمان همکاری شانگهای تا تلاش روسیه برای احیای نقش سنتی خود و همچنین حضور گسترده امریکا را در این منطقه خنثی نمایند.
سعید حسینیان نایینی عبدالرضا فرجی راد
در هزاره سوم رشد جهانی شدن بیش از پیش ادامه دارد واقتصادهای ملی برای باقی ماندن در رقا بت جهانی بسوی تشکیل گروههای منطقه ای می روند زیرا کشورها به تنها یی تمامی عوامل تولید را در اختیار ندارند وسعی میکنند درقالب تشکیلات اقتصا دی منطقه ای به اهدافی که به تنهایی قادر به رسیدن آنها نیستند برسند. اتحادیه اروپا وآسه آن دو نمونه موفق سا زمانهای منطقه ای هستند .اتحادیه اروپا با انگیزه های اقتصادی شروع به کار کرد وبه مرور زمان کشورهای اتحادیه به همکاریهای سیا سی نیز پرداختند . آسه آ ن که با علا یق سیاسی شروع به کار کرد به مرور زمان تبدیل به یک سازمان اقتصادیه موفق شد. سازمان اکو یک نمونه سازمان منطقه ای در آسیا است که بدلیل مشکلات اقتصادی و سیاسی نتوانسته بمانند آسه آن سازمان موفقی باشد هرچندهردو این سازمانها در ابتدا با پشتیبانیه کشورهای غربی تشکیل شده اند. سازمان اکو در سال 1964با نام سازمان آر سی دی با عضویت 3کشور ایران-ترکیه-پاکستان تشکیل شد.سازمان آسه آن کمی بعدتر از اکودرسال 1967باعضویت پنج کشورمالزی-اندونزی-سنگاپور-فیلیپین-تایلند تشکیل شد.هر دو سازمان با حمایت ایالت متحده آمریکا و با هدف جلوگیری از نفوذکمونیست وبا اهداف سیاسی تحت نام سازمانهای اقتصادی تشکیل شده اند.فعالیتهای سازمان اکوبه دلایل مختلفی مثل عدم وجود اطمینان بین اعضاء مشکلات اقتصادی ودرنهایت انقلاب ایران متوقف شد –اما درسال 1985سه کشور عضودرچهارچوب اهداف اقتصادیه آر سی دی سازمان اکو را تشکیل دادند.سقوط شوروی واستقلال کشورهای آسیای میانه وقفقاز درسال 1991وتمایل کشورهای کمونیست آسیای جنوب شرقی به همکاری های منطقه ای باعث گسترش هر دو سازمان شد.بدین سان کشورهای آذربایجان - قزاقستان – قرقیزستان - افغانستان - ترکمنستان به سازمان اکو ملحق شدندوویتنام –لائوس – میانمار - کامبوج به آسه آن پیوستند. دراین تحقیق سعی شده است هردوسازمان ازابعاد مختلف موردبررسی قرارگیرندودلایل موفقیت سازمان آسه آن نسبت به اکوواکاوی شود.
احمد موحدی عبدالرضا فرجی راد
پس ازفروپاشی شوروی،رشد منابع نفت و گاز، آسیای میانه و قفقاز را در یک بازی ژئوپلتیکی انرژی قرار داده است. با در نظر گرفتن این منابع هیدروکربنی، این منطقه به یک میدانجنگ و رقابت تجاری برای بازی های ژئوپلتیکی قدرت های بزرگ جهانی تبدیل شده است. روسیه منطقه را به عنوان حیات خلوت خود تلقی نموده و علاقمند به حفظ حضورش می باشد تا همانند گذشته گاز طبیعی را به وسیله خط لوله مرکزی دریافت و به عنوان یک واسطه، صادرات گاز به اروپا را در انحصار خود نگه دارد. هدف روسیه بدست آوردن گاز طبیعی کافی درپاسخ به تقاضای اروپا برای دریافت گاز می باشد.روسیه در پی ممانعت سایر کشورها جهت تبدیل شدن به هژمونی منطقه و کنترول جریان نفت و گاز از آسیای میانه به بازار جهانی است. در مجموع روسیه با داشتن موقعیت استراتژی خود خواهان حفظ ترکمنستان و قزاقستان درحوزه منافع خود بوده و مخالف احداث هر خط لوله ای است که منافعش را تهدید کند. با توجه به روابط تاریخی با کشورهای حوزه دریای خزر، روسیه به آسانی شانس خرید مستقیم نفت و گاز ازاین کشورها را به اروپا نخواهد داد.
بهمن خدادادی عبدالرضا فرجی راد
چکیده در این پایان نامه مباحثی همچون موقعیت جغرافیایی استان و انزلی و کشورهای حوزه حاشیه خزر و نیز نقش منطقه آزاد در توسعه اقتصادی کشوری بطور اعم و تأثیر منطقه آزاد انزلی در رشد اقتصادی و مناسبات فرهنگی با کشورهای همسایه بطور اخص پرداخته شده است و اینکه مناطق آزاد نه فقط به عنوان ابزارهای توسعه اقتصادی مطرح بوده بلکه عواملی برای جذب سرمایه و انتقال فناوری و آموزش نیروی انسانی و ارتباط با بازار جهانی و در نهایت دریچه ای به سوی رشد و شکوفایی اقتصادی به شمار می رود و امروزه کشورها برای تأمین سرمایه و ایجاد زیر ساخت های اساسی رشد و توسعه اقتصادی، کسب فناوری نوین ، ایجاد اشتغال و رونق صنعت توریسم و کسب درآمد بیشتر و موارد از این قبیل ناگزیر از برنامه ریزی برای جلب سرمایه های داخلی و خارجی هستند و ایجاد مناطق آزاد یکی از راهکارهای کشورهای مختلف دنیا در چند دهه اخیر به این مهم بوده است و نیز مناطق آزاد عامل موثری برای تشویق صادرات به شمار می آید منطقه آزاد انزلی با عنایت به اینکه قابلیت سرمایه گذاری در عرصه های مختلف را داشته به ویژه با مهیا بودن شرایطی نظیر داشتن بزرگترین و مدرنترین بندر ایران در دریای خزر و آزاد داشته آزاد راه قزوین رشت و فرودگاه بین المللی سردار جنگل بندر در حال احداث کاسپین به عنوان بزرگترین بندر ایران در دریای خزر و همچنین راه آهن در حال احداث قزوین و رشت- انزلی و اتصال آن به اروپا از طریق آستارا و دارا بودن طبیعت زیبا و دروازه ورود به بازارهای آسیای میانه و قفقاز و تالاب و ترانزیت کالای خارجی از مسیر منطقه آزاد انزلی و توانمندیهای بالقوه توریسم دریایی به عنوان عامل توسعه پایدار و نظایر آن ایجاد منطقه آزاد انزلی را توجیه اقتصادی می نماید. به دیگر سخن اینکه منطقه آزاد انزلی می تواند اهدافی نظیر عمران و آبادانی و ارائه خدمات عمومی رشد و توسعه اقتصادی جذب ایجاد اشتغال سالم و مولد و جذب سرمایه و تنظیم بازار کالا و تشویق تولید و صادرات ورود حضور فعال در بازارهای منطقه ای و جهانی را دنبال نماید.
مرتضی شاهی عبدالرضا فرجی راد
پایان نامه پیشنهاداتی را راجع به تامین منافع ملی ایران در قفقاز جنوبی ارائه میکند.
حسین غفاری محمد اخباری
ایران و ترکیه دو بازیگر قدرتمند در منطقه خاورمیانه هستند که اهداف و منافع ملی آنها در تضاد با یکدیگر قرار ندارند و حتی یکدیگر را از جنبه های مختلف سیاسی- امنیتی و استراتژیک، اقتصادی، و فرهنگی و اجتماعی تکمیل می کنند. همان گونه که ترکیه با تغییر در استراتژی های سیاست خارجی خود و با بهره گیری از فرصت های موجود درمنطقه و پتانسیل های ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی خود سعی در افزایش نقش منطقه ای و جهانی خود دارد، ایران هم باید با حضور فعال در مسائل منطقه ای و با اتخاذ راهبردها و تاکتیک های مناسب درجهت منافع و امنیت ملی کشور، از فرصت پدید آمده موجود در منطقه نهایت بهره را ببرد. اگر چه ایران نسبت به ترکیه با چالش های بیشتری به ویژه در سطح منطقه و نظام بین الملل مواجه است، ظرفیت ها و قابلیت های ایران و ترکیه در تمامی ابعاد سیاسی، امنیتی، اقتصادی و ژئوپلیتیکی، این دو کشور را به عنوان مهمترین بازیگران منطقه ای تبدیل می کند. در چنین وضعی، رژیم اسرائیل نهایت تلاش خود را جهت اخلال در تقویت چنین ائتلافی به کار خواهد گرفت. رهیافت رئالیسم نئوکلاسیک تلاش می کند میان سطوح تحلیل خرد وکلان ارتباط معنایی ایجاد کند واز این رو به جز بیان عوامل تأثیر گذار خارجی وفرصت ها وتهدیدها در تدوین سیاست خارجی، بر عناصر داخلی ازجمله ویژگی های ساختارسیاسی کشورها، چگونگی استفاده از منابع داخلی و تجهیز سرمایه و برای اجرای سیاست خارجی مطلوب خود و... توجه دارد به نحوی که شرایط نفوذ حداکثری را برای کشورها به ارمغان آورده تا به ارتقای جایگاه آنان در سطوح جهانی ومنطقه ای بیانجامد. ترکیه در شرایط کنونی وبا توجه به ساختارروابط بین الملل که عموماً کشورهای قدرتمندی چون ایالات متحده واتحادیه اروپا همچنان از قدرت تأثیرگذاری وفشار برسایر کشورهابرخودارند ودر موقعیت های مختلفی شرایط تهدیدکننده برای کشورها فراهم می کنند وبا در نظر گرفتن جهشی که ترکیه در جایگاه منطقه ای وجهانی برای خود ترسیم کرده است، از فرصت هایی که جامعه بین المللی برایش در جهت منافع وعلاقمندی های خود ایجاد کرده است، تغییر سیاست خارجی ترکیه به امر مداخله گری تا حصول به موقعیت مورد نظرش امری اجنتاب ناپذیر خواهد بود. سیاست خارجی ترکیه به دنبال حداکثرسازی مطلوبیت های تاریخی وهویتی خود در منطقه وجهان است و با ادامه این رویکرد در نظر دارد در خرده سیستم های منطقه ای به عنوان مرکز و نظام بین الملل به عنوان بازیگر مطرحی شناخته شود. چراکه حزب عدالت وتوسعه با وجود افرادی چون اوغلو واردوغان و چشم انداز وسیعی که در مقابل ترکیه قرار گرفته شده است در سال های آتی نیز به همین روند ادامه خواهد داد واین نگرش به خاطر تحولاتی است که در ساختارهای هویتی ترکیه رخ داده است.البته باید دید که با وجود کشورهای منطقه ای چون ایران که به نوعی به جهت صدور انقلاب و پارامترهای نامتقارن در مواجهه با قدرت های بزرگ چگونه می تواند این مسیر را طی کند. دیدگاه های منتقدان به تقویت منطقه گرایی در سیاست خارجی ایران :وجوه مشترک تمامی دیدگاه های منتقد موجود در این زمینه عمدتاً برمحور ناهماهنگی موجود میان ایران و همسایگان در منطقه درزمینه هایی همچون ساخت قدرت و سیاست، شکاف های فرهنگی - اجتماعی و مذهبی، سیستم های حکومتی متفاوت ، ناهماهنگی درمیزان و توانایی های توسعه یافتگی، دیدگاه های متفاوت درمورد تهدیدات امنیتی و ریشه های ناامنی در سطح ملی و منطقه ای و نهایتاً نوع روابط با قدرت های بزرگ غربی به خصوص آمریکا و میزان حضور این کشور درمنطقه می-باشد. از نظر این دیدگاه ها در طی دهه های گذشته، طرز تفکر متفاوت در نزد جمهوری اسلامی و کشورهای منطقه به خصوص جهان عرب به نوعی مانع جدی درتقویت منطقه گرایی درسیاست خارجی ایران بوده و به دلیل ساختاری بودن این ویژگی ها این مسئله در آینده نیز ادامه خواهد داشت. منطق چنین بحث هایی درست است. اما تداوم تأثیرگذاری چنین طرز تفکری در حوزه ی سیاست گذاری خارجی، سیاست خارجی ایران را منفعل و به تبع جایگاه منطقه ای و جهانی آن را ضعیف می کند. خاورمیانه بعد از حوادث 11 سپتامبر در حال گذاربه نظم جدید سیاسی – امنیتی است که در آن هریک از بازیگران مهم منطقه ای تلاش برای تثبیت نقش های سیاسی – امنیتی و اقتصادی خود دارند. ایران نیز یک قدرت نوظهور منطقه ای و جهانی است. مسائل ایران از جمله ژئوپلتیک حساس و برنامه ی هسته ای آن ضمن اینکه اهمیت ایران را در نظام منطقه ای و جهانی افزایش می دهند به همان اندازه بر تهدیدات و آسیب پذیری ملی و امنیتی ایران می افزاید. تثبیت دامنه های نفوذ اقتصادی در منطقه برای تحقق اهداف چشم انداز20 ساله و همچنین پیشگیری از تهدیدات امنیتی آینده در منطقه نیازمند تمرکز بر منطقه گرایی و اتخاذ یک سیاست خارجی فعال است که همزمان رویکردهای " توسعه ای " و " سیاسی – امنیتی " را در خود لحاظ کند. تجربه نشان می دهد که هر قدرت درحال ظهور درجهان امروز به ناچار نگاه منطقه گرایی و حرکت به سوی اتحادها و ائتلاف ها را درسیاست خارجی خود الویت داده است. مولفه های قدرت ملی ایران از جمله، برخورداری از یک دولت ملی قوی، موقعیت ژئوپلتیک و عنصر ایدئولوژی به گونه ای است که به ایران نقش ممتازی در مسائل منطقه ای می دهد. ارزش استراتژیک ایران از طریق متصل شدن به مسائلی در منطقه خاورمیانه است که بعد از حوادث 11 سپتامبر با نظام امنیت بین الملل ارتباط مستقیم یافته اند. تمرکز بر منطقه گرایی درسیاست خارجی ایران به نفع امنیت و منافع ملی ایران دربلند مدت می باشد.
سلیمان حیدری محمد اخباری
چکیده : جامعه ایرانی جامعه ای با خرده فرهنگهای متنوع است. این ویژگی خاص کشور ایران نیست و 90 در صد از کشور های دنیا را در بر می گیرد و تنها 14 کشور و از نظر جمعیتی 4در صد جمعیت دنیا در کشورهایی با یک گروه قومی زندگی می کنند.البته در ایران علی رغم قومیت ها،فرهنگ ها و گویش های متنوع،تنوع و تکثر درون زا و بومی است. به تعبیری دیگر،اقوام قبل از آنکه خودشان را متعلق به قومی خاص بدانند،متعلق به ایران می دانند.شاید یکی از دلایل آن این باشد که نام ایران از نام هیچ قومی گرفته نشده و ارتباط انحصاری با هیچ قومی ندارد. ایران از معدود کشورهایی است که در طول تاریخ به عنوان یک دولت ملی با مرز بندی های سیاسی محلی و از لحاظ تاریخی و فرهنگی عمدتاً یک ملیت جامع شامل همه قومیت ها می شود.نکته جالب این است که قومیت های مختلف ساکن در ایران همگی خودشان را منتسب به بستر فرهنگی منسجم و در هم تنیده ایرانی می دانند؛چنانکه حتی بعد از ورود اسلام به ایران تمام سلسله هایی که همزمان بر قسمت های مختلف ایران حکومت می کردند –گاهی با هم در تعارض بودند- خودشان را وابسته به فرهنگ یکپارچه ایرانی می دانستند و برای کسب مشروعیت بیشتر،تلاش می کردند این موضوع را به بقیه نشان دهند.از نظر دینی و مذهبی نیز اگر چه اسلام دین رسمی و آیین اکثریت ملت ایران است.جالب است بدانیم که اقلیت های دینی و قومی در ایران هم بعضاً خودشان را ایرانی تر از بقیه می دانند . به طور مثال زرتشتیان، آشوری ها و یهودیان تاریخ و ایرانی بودنشان را متعلق به قبل از اسلام می دانند.این ها نقاط بسیار برجسته ای هستند که ایران را از بسیاری از کشورهای مشابه خود جدا می کند. بنابراین تنوع قومی در ایران نه مصنوعی است. نه حاصل مهاجرت های سیاسی و اقتصادی و نه برون زا،به جرات می توانیم بگوییم که اقوام ایرانی به لحاظ واگرایی در نازلترین وضعیت بحرانی قرار دارند و به طور مشخص آنچه که باعث دغدغه خاطر است، تضعیف هویت ملی است؛ هر چند این مسئله می تواند نقطه شروع ماجرا باشد.