نام پژوهشگر: آزیتا گشتاسبی

مقایسه رژیم روزانه آهن یاری و دوبار درهفته برعوارض و اندکسهای خونی مادر و نوزاد(بندناف)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1388
  مژگان علیزاده   آزیتا گشتاسبی

هدف:این مطالعه با هدف مقایسه عوارض مصرف در دوران بارداری وپیامد های دو رژیم مکمل آهن روی اندکس های خونی هموگلوبین وفریتین بند ناف ومادرانجام شده است. مواد و روشها: این مطالعه به صورت تجربی از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی بودکه بر روی 365 خانم باردار بین 35-18 سال و حاملگی تک قلو و bmi بین و g/dl مراجعه کننده به مرکز پری ناتال بیمارستان امام خمینی شهرستان ساری انجام شد.مادران انتخاب شده به طور تصادفی به دو گروه دریافت کننده آهن روزانه و هفتگی وارد شدند. گروه روزانه یک قرص فروس سولفات حاوی 60 میلی گرم بصورت روزانه و در گروه هفتگی یک قرص فروس سولفات 60 میلی گرم دوشنبه و پنجشنبه داده شد مادران در طی بارداری از نظر عوارض مصرف مکمل آهن کنترل شدند در زمان زایمان از مادران و بندناف نوزادان نمونه خون برای اندازه گیری هموگلوبین و فریتین گرفته شد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از آزمون t مستقل و مجذور کای،من ویتنی،کلموگروف اسپیرنوف مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت . یافته ها: دو گروه مادران از توده بدنی، تعداد بارداری، سن، شغل، تحصیلات و میزان هموگلوبین اولیه تفاوت آماری معنی دار نداشتند .میانگین هموگلوبین مادران زمان زایمان در گروه روزانه (08/1±)35/12 گرم در دسی لیتر ودر گروه هفتگی (0/1±)25/12گرم در دسی لیتر که با اختلاف معنی داری نداشتندولی میزان فریتین در گروه روزانه(69/50±)84/70 و در گروه هفتگی (67/23±)48/44 با هم اختلاف معنی دار داشتند میانگین هموگلوبین بند ناف در گروه روزانه (92/0±) 75/14 و در گروه هفتگی (80/0±)55/14 گرم در لیتر بود، میانگین فریتین بند ناف در گروه روزانه (77/83±)23/133 و در گروه هفتگی(02/85±)88/147 میکرو گرم در لیتربود که هر دو شاخص بین دو گروه تفاوت آماری معنی داری نداشتند (به ترتیب(54/0 =p)و(148/0p=). ولی نوزادان متولد شده در دو گروه از نظر وزن(001/0p= )وقد(007/0p=) با هم اختلاف معناداری داشتند.از نظر عوارض مصرف مکمل آهن شامل میزان تهوع،استفراغ،یبوست در گروهروزانه وهفتگی با هم تفاوت معنی داری داشتند نتیجه: اگرچه میزان هموگلوبین مادرونوزاد و فریتین نوزاد در دو گروه مشابه بود ولی با توجه به آنکه فریتین مادرکه نشانگری از ذخایر آهن بدن می باشد در گروه روزانه بیشتر بوده همچنین با توجه به شاخص وزن وقد نوزادان متولد شده که ونقش وزن بدو تولد در سلامتی وبقای نوزاد توصیه می شود رژیم مکمل آهن دوبار در هفته در مواردی که به علت عوارض گوارشی مادر قادر به مصرف روزانه آهن نباشد تجویز شود .

بررسی ارتباط سطح مارکرهای بیوشیمیایی سرم مادر (inhibin a وue3 ،ms afp ، hcg) در سه ماهه دوم بارداری و ارتباط آن بازایمان پره ترم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم پزشکی 1389
  زهرا صحت   آزیتا گشتاسبی

زمینه وهدف : شواهدی مبنی بر ارتباط بین سطح (hcg.msafp.ue3 inhibina) سرم مادر در سه ماهه دوم حاملگی وپیش بینی زایمان زودرس وجود دارد در این مطالعه با هدف تعیین ارتباط این بیومارکرها با بروز زایمان زودرس انجام شد . روش بررسی : پژوهش حاضر یک مطالعه طولی می باشد که بر روی 700 مادر باردار که در سه ماهه دوم حاملگی جهت انجام تست quad marker screening در فاصله اسفند ماه 1387 تا شهریور1388 مراجعه کرده بودند ، انجام شد ، اطلاعات مربوط به بارداری و زایمان توسط بررسی پرونده و نیز مصاحبه تلفنی با مادر جمع آوری گردید . با کمک نرم افزار آماری spss16 و با استفاده از آنالیز roc curve نقاط برش ،حساسیت وویژگی برای هر مارکر به تنهایی وهمراه با دیگر مارکرها تعیین گردید . یافته ها: 7.3 % (53 نفر) از مادران دچار زایمان زودرس بودند . افزایش سطح سرمی afp وinhibina با زایمان زودرس رابطه مستقیم دیده می شود. کاهش سطح سرمیue3با زایمان زودرس رابطه عکس دیده می شود. اما بین افزایش hcg و زایمان زودرس رابطه ای دیده نمی شود. نتیجه گیری : نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که افزایش سطوح سرمی afp و inhibin a و کاهش سطح سرمی ue3 در سه ماهه دوم حاملگی با وقوع زایمان زودرس ارتباط دارد . اما کاربرد بالینی این تست ها در پیش گویی زایمان زودرس نیاز به مطالعات گسترده تر دارد. واژه های کلیدی : زایمان زودرس، quad marker، afp، hcg، inhibin a و ue3، آنالیز roc curve

کارآزمایی بالینی تأثیر مدروکسی پروژسترون استات و تران اگزامیک اسید در درمان زنان مبتلا به منوراژی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم پزشکی 1389
  سمیه موخواه   آزیتا گشتاسبی

خونریزی زیاد قاعدگی یکی از علل عمد? کاهش کیفیت زندگی در زنان سنین باروری و نیز کم خونی فقر آهن محسوب می گردد. مطالع? حاضر به منظور بررسی و مقایس? اثر درمانی داروی مدروکسی پروژسترون استات و تران اگزامیک اسید بر منوراژی صورت گرفته است. معیارهای ورود به مطالعه شامل سن 45-20 سال، قاعدگی منظم، شکایت از خونریزی زیاد قاعدگی در چند سیکل پیاپی، عدم مصرف داروهای هورمونی و داروهای موثر بر خونریزی قاعدگی، فقدان هرگونه بیماری سیستمیک یا علل پاتولوژیک برای خونریزی زیاد قاعدگی، هموگلوبین بیشتر 5/10 نانوگرم بر دسی لیتر و عدم استفاده از مکمل آهن بود. 119 زن با شکایت از خونریزی زیاد قاعدگی با سیکلهای منظم از درمانگاه ابوریحان و مراکز بهداشتی شرق تهران بررسی شده و از بین آنها 90 نفر از زنان واجد شرایط وارد مطالعه شدند، که 71 نفر مطالعه را به پایان رساندند. پس از یک سیکل کنترل برای بررسی حجم و مدت خونریزی پایه بیماران به طور تصادفی به دو گروه درمانی تقسیم شدند. گروه اول تحت درمان با مدروکسی پروژسترون استات (44 نفر) و گروه دوم تحت درمان باتران اگزامیک اسید (46 نفر) قرار گرفتند. مدروکسی پروژسترون استات با دوز 5 میلی گرم هر 12 ساعت، از روز 5 تا 26 سیکل قاعدگی و تران اگزامیک اسید با دوز 500 میلی گرم هر 6 ساعت از روز 1 تا 5 قاعدگی، در سه سیکل متوالی تجویز شدند. داده های مربوط به میزان خونریزی قاعدگی (چارت تصویری ارزیابی خونریزی pblac)، طول مدت پریود، کیفیت زندگی (پرسشنامه سلامت عمومی sf-36 و پرسشنامه اختصاصی mq) و مقادیر آزمایشگاهی هموگلوبین و فریتین خون قبل و بعد از مداخله جمع آوری شده و مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج: در هر دو گروه کاهش معنادار در میانگین امتیاز pblac و طول مدت پریودهای قاعدگی و همچنین افزایش معنادار در برخی امتیازهای کیفیت زندگی و مقادیر هموگلوبین و فریتین خون طی سه سیکل درمان مشاهده شد. مدروکسی پروژسترون استات متوسط امتیاز pblacاز15/220 قبل از مداخله به 81/108 در سومین سیکل مداخله کاهش داد (0001/0p<). تران اگزامیک اسید نیز متوسط امتیاز pblac از 86/242 قبل از مداخله به50/101 در سومین سیکل مداخله کاهش داد (0001/0p<). تفاوت معنی داری بین دو گروه از نظر میزان خونریزی در هر سیکل براساس امتیاز pblac، قبل و بعد از مداخله مشاهده نشد (05/0<p). تفاوت معنی داری در رتب? کیفیت زندگی، طول مدت خونریزی قاعدگی، میزان رضایت از درمان و عوارض جانبی ناشی از درمان قبل و بعد از مداخله در گروه های درمان با مدروکسی پروژسترون استات و تران اگزامیک اسید مشاهده شد ( به ترتیب009/0 =p ، 0001/0p< ، 003/0 =p و 002/0=p ). تفاوت معنی داری در مقادیر هموگلوبین و فریتین خون بین دو گروه، قبل و بعد از مداخله مشاهده نشد( به ترتیب 5/0 =p و 7/0 =p ). نتیجه گیری: با توجه به اینکه اثرات تران اگزامیک اسید و مدروکسی پروژسترون استات در درمان منوراژی مشابه می باشد و مصرف تران اگزامیک اسید در مقایسه با مدروکسی پروژسترون استات سبب بهبود کیفیت زندگی زنان در بعد سلامت عمومی می شود(009/0=p) و علاوه بر آن بدلیل اینکه در مدت کوتاه تری از سیکل قاعدگی استفاده می شود، با پذیرش بیشتری از سوی بیماران مواجه است و عوارض کمتری را بهمراه دارد( بروز عوارض جانبی 7 نفر در مقایسه با 16 نفر، 42/18 درصد در مقایسه با 48/48 درصد) و به خصوص اثرات کمتری بر روی سیکل قاعدگی داشته و عوارضی مانند لکه بینی و بی نظمی قاعدگی را به همراه ندارد. به نظر می رسد درمان منوراژی با تران اگزامیک اسید روش دارویی موثرتر و کارآمد تری می باشد. کلید واژه : منوراژی، تران اگزامیک اسید، مدروکسی پروژسترون استات ، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت

کارآزمایی بالینی تأثیر داروی گیاهی گلنار فارسی و تران اگزامیک اسید در درمان زنان مبتلا به منوراژی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم پزشکی 1389
  زیبا مزاری   آزیتا گشتاسبی

خونریزی زیاد قاعدگی یکی از علل عمد? کاهش کیفیت زندگی در زنان سنین باروری و نیز کم خونی فقر آهن محسوب می گردد. مطالع? حاضر به منظور بررسی و مقایس? اثر درمانی داروی گیاهی گلنار فارسی در مقایسه با تران اگزامیک اسید در درمان زنان مبتلا به منوراژی صورت گرفته است. "گلنار فارسی"، گل انار غیرمثمر است که در متون طب سنتی ایران به عنوان قابض و بندآورنده خون در شرایط بالینی متنوعی از جمله هموروئید، التهاب و خونریزی لثه، خونریزی بینی، و خونریزی زیاد رحمی استفاده می شده است. 94 زن با شکایت از خونریزی زیاد قاعدگی دارای سیکلهای منظم و دیگر معیارهای ورودی، از 3 مرکز بهداشتی غرب تهران وارد مطالعه شدند که از بین آنها، 76 نفر مطالعه را به پایان رساندند. در ابتدا کلیه زنان یک سیکل کنترل جهت اندازه گیری خونریزی قاعدگی پایه شان را سپری کردند. بیماران به طور تصادفی به دو گروه درمانی تقسیم شدند: گروه اول تحت درمان با گلنار فارسی (38 نفر) و گروه دوم تحت درمان باتران اگزامیک اسید (38 نفر) قرار گرفتند. به منظور کورسازی، داروها با ظاهری مشابه تهیه شده و دستور مصرف یکسانی داشتند (500 میلی گرم هر 6 ساعت در روزهای اول تا پنج قاعدگی)؛ بیمار و مراقب وی از نوع داروی اختصاص یافته اطلاع نداشتند. بیماران به مدت سه سیکل تحت درمان قرار گرفتند. داده های مربوط به میزان خونریزی قاعدگی (توسط چارت تصویری ارزیابی خونریزی pbac اندازه گیری شد)، طول مدت خونریزی، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت (توسط پرسشنامه سلامت عمومی sf-36 و پرسشنامه اختصاصی mq مورد سنجش قرار گرفت) و مقادیر آزمایشگاهی هموگلوبین و فریتین خون قبل و بعد از مداخله جمع آوری شده و مورد مقایسه قرار گرفتند. یافته ها: هر دو گروه به کاهش معنادار در میانگین امتیاز pbac و طول مدت خونریزی قاعدگی و همچنین افزایش معنادار در امتیازات پرسشنامه mq و مقادیر هموگلوبین و فریتین خون طی سه سیکل درمان دست یافتند(05/0p<). گلنار فارسی امتیاز متوسط pbac را از 9/304 قبل از مداخله به 164 در سومین سیکل مداخله (46% ، 0001/0p<) و تران اگزامیک اسید از 4/304 قبل از مداخله به 1/143 در سومین سیکل مداخله (52%، 0001/0p<) کاهش داد. در هر دو گروه درمانی امتیازات ابعاد پرسشنام? sf-36 افزایش یافت (05/0p<)، هرچند در بُعد عملکرد جسمانی در گروه گلنار فارسی (09/0=p) و درد بدنی در گروه تران اگزامیک اسید (6/0=p) این افزایش معنادار نبود. تفاوت معنی داری از نظر طول مدت خونریزی قاعدگی، امتیاز pbac، امتیاز mq، امتیازات ابعاد sf-36 (به جز در بعد سلامت عمومی بعد از مداخله (01/0=p )) و مقادیر هموگلوبین و فریتین خون در بین دو گروه، قبل و بعد از مداخله مشاهده نشد. همچنین تفاوت معنی داری در میزان رضایت از درمان و عوارض جانبی ناشی از درمان بین دو گروه دیده نشد. بحث و نتیجه گیری: داروی گیاهی گلنار فارسی و تران اگزامیک اسید هر دو اثر نسبتاً مشابهی در میزان و طول مدت خونریزی قاعدگی، بهبود کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در زنان مبتلا به منوراژی دارند و از میزان پذیرش یکسانی در زنان برخوردار هستند. بنابراین گلنار فارسی و تران اگزامیک اسید، هر دو درمانهای موثر و ایمنی در درمان زنان مبتلا به منوراژی می باشند.

بررسی وضعیت تغذیه مادران باردار و سطح روی و آهن سرم در نیمه اول بارداری و ارتباط آن با وزن کم هنگام تولد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم پزشکی 1390
  فرگل صادقیان   آزیتا گشتاسبی

چکیده هدف : بررسی ارتباط وضعیت تغذیه و سطح سرمی روی و آهن مادران باردار در نیمه اول بارداری و وزن کم هنگام تولد نوزاد . روش انجام پژوهش : 538 خانم باردار با حاملگی کم خطر در این مطالعه طولی آینده نگر شرکت داشتند . مطالعه در درمانگاه مراقبت بارداری 10 بیمارستان دولتی شهر تهران انجام شد . وضعیت تغذیه مادران باردار در سن بارداری کمتر از 20 هفته توسط نسخه ایرانی پرسشنامه بسامد خوراک ارزیابی شد .سطح سرمی روی و آهن در فاصله 20-14 هفته بارداری اندازه گیری و افراد تا زمان زایمان پیگیری شدند . اطلاعات مربوط به بارداری و وزن هنگام تولد از پرونده زایمانی ثبت شد . نتایج : متوسط سن مادران 29/4 ± 09/27سال بود . اغلب (8/84%) خانه دار بودند . متوسط سال های تحصیل 47/3±8/11سال بود . اغلب مادران (2/61%) نخست زا بودند . متوسط وزن هنگام تولد نوزادان 09/453±86/3180گرم بود .8/5% نوزادان دچار وزن کم هنگام تولد بودند .متوسط سطح سرمی آهن و روی به ترتیب 1/65±8/107و 2/39±8/76میکروگرم در دسی لیتر بود .بین سطوح سرمی آهن روی و وزن کم هنگام تولد ارتباط معنی دار دیده نشد (05/0<p) . 4/89% از مادران تغذیه نامطلوب داشتند . میزان ناکافی دریافت روزانه (< 75% میزان توصیه شده) پروتئین، آهن، روی و ریبوفلاوین به ترتیب 7/21%، 2/81%، 7/48 % و 6/8% و میزان ناکافی دریافت انرژی (< میزان توصیه شده ) 5/83% بود . در آنالیز رگرسیون دریافت ناکافی روی، زایمان زودرس، شاخص توده بدنی پیش از بارداری بر شانس بروز وزن کم هنگام تولد موثر بودند (05/0>p). نتیجه گیری : یافته ها نشان دهنده میزان نسبتا بالای دریافت ناکافی روی و تاثیر آن حتی دراوایل بارداری بر وزن کم هنگام تولد است . کلمات کلیدی : وزن کم هنگام تولد، وضعیت تغذیه، آهن، روی، پرسشنامه بسامد خوراک

بررسی ارتباط بین وضعیت تغذیه، سطح روی و آهن سرم مادر در نیمه اول بارداری و لیبر طولانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم پزشکی 1390
  ساره باکویی   آزیتا گشتاسبی

3-1. نوع پژوهش این پژوهش یک مطالعه ی طولی (آینده نگر) است. 3-2 . جامعه ی پژوهش جامعه آماری، تمامی زنان باردار بودند که به درمانگاههای پره ناتال بیمارستانهای دولتی شهر تهران مراجعه کردند. 3-3 . واحد پژوهش واحد پژوهش عبارتست از زنان 35-18 ساله مراجعه کننده به درمانگاه پره ناتال بیمارستانهای دولتی شهر تهران که شرایط ورود به پژوهش را دارا بودند. 3-4 . روش نمونه گیری بصورت نمونه گیری چند مرحله ای multi stage sampling بوده که در مراحل مختلف از نمونه گیری تصادفی ساده و همچنین نمونه گبری سیستماتیک استفاده شده است . این مراحل عبارتند از : مرحله اول: انتخاب هدفمند بیمارستانهای آموزشی وابسته به دانشگاههای تهران شامل: - دانشگاه علوم پزشکی تهران(و همچنین دانشگاه سابق علوم پزشکی ایران): 26 بیمارستان - دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی: 23 بیمارستان - دانشگاه آزاد اسلامی: 3 بیمارستان - دانشگاه شاهد: 2 بیمارستان - دانشگاه علوم پزشکی بقیه ا...: 3 بیمارستان - مرحله دوم: شناسایی مراکز درمانگاهی پره ناتال در بیمارستانهای فوق و کد گذاری سیستمیک آنها. - دانشگاه علوم پزشکی تهران: 7 درمانگاه پره ناتال - دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی: 4 درمانگاه پره ناتال - دانشگاه آزاد اسلامی: 2 درمانگاه پره ناتال - دانشگاه شاهد: 2 درمانگاه پره ناتال - دانشگاه علوم پزشکی بقیه ا...: 2 درمانگاه پره ناتال مرحله سوم: بر اساس متوسط پذیرش روزانه مراجعین درمانگاههای پره ناتال، تعداد مراکز پره ناتال از هر دانشگاه به ترتیب زیر مشخص شد: - دانشگاه علوم پزشکی تهران: 3 درمانگاه - دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی: 2 درمانگاه - دانشگاه آزاد اسلامی: 1 درمانگاه - دانشگاه شاهد: 2 درمانگاه - دانشگاه علوم پزشکی بقیه ا...: 2 درمانگاه درمانگاههای پره ناتال هر دانشگاه بصورت تصادفی مشخص گردید بدین صورت که درمانگاه با قرعه کشی مشخص شده و بصورت سیستماتیک با اضافه کردن عدد 1 و در صورت عدم همکاری هر درمانگاه بیمارستانی، درمانگاه پره ناتال بعدی انتخاب شد. مرحله چهارم: در هر درمانگاه پره ناتال، طبق معیارهای ورود در مطالعه مادران باردار وارد مطالعه شدند. 3-5 . حجم نمونه برای محاسبه ی حجم نمونه طبق نظر مشاور محترم آمار از فرمول زیر استفاده گردید : شیوع زایمان طولانی در مطالعه پایلوت:? شیوع زایمان طولانی در متون :0? در مطالعه پایلوت که بر روی 100زن باردار انجام شده بود 30 نفر لیبر طولانی داشتند. 3-6 . مشخصات واحد پژوهش 3-5-1 : معیارهای ورود به مطالعه 1ـ سن مادران بین 18 تا 35 سال 2ـ سن بارداری کم تر یا مساوی 20 هفته 3ـ مادران با زایمان کمتر یا مساوی2 4ـ بارداری تک قلو 5ـ مادران غیر سیگاری 6ـ عدم مصرف الکل و مواد مخدر 7-تابعیت ایرانی 8- عدم سزارین تکراری 3-7. ابزارهای مورد استفاده پرسشنامه دموگرافیک و بارداری، پرسشنامه ffq، اندازه گیری سرمی عناصر. 3-8 . شرح ابزار کار پرسشنامه ی ffq (food frequency questionnaire): تعریف ffq : روش ارزیابی در مطالعات مربوط به مسائل تغذیه ای است که داده های جمع آوری شده مربوط به فرکانس میزان دریافت موتد غذایی مصرف شده در یک دوره زمانی خاص می باشد. به طور مثال سهم مصرف ماده غذایی در یک ماه گذشته[57]. این پرسشنامه بعنوان مهمترین ابزار ارزیابی رژیم غذایی می باشد که در مطالعات بزرگ اپیدمیولوژیک مورد استفاده قرار می گیرد. پرسشنامه حاضر در این مطالعه نسخه ایرانی و شامل 60 آیتم می باشد که در مادران زیر 20 هفته در مورد هر یک از مواد غذایی مصرف شده طی یک ماه اخیر پرسیده می شود، میزان مصرف را در نهایت بصورت گرم در روز گزارش شد و بعد از وارد کردن در نرم افزار n4 به درشت و ریز مغذی ها تقسیم می شود[60]. پرسشنامه دموگرافیک و بارداری : این پرسشنامه اطلاعاتی در مورد خصوصیات فردی شامل سن، میزان تحصیلات، محل زندگی، سن ازدواج، مصرف سیگار و نیز اطلاعاتی در مورد باروری شامل روش تنظیم خانواده، پاریته، سن حاملگی، سابقه عوارض بارداری، وزن نوزاد، وزن قبل از بارداری و روند وزن گیری در طی بارداری وضعیت سلامتی فرد، تاریخچه بیماری های مزمن یا ایجاد شده در بارداری قبلی، نوع داروی خاصی یا مکمل پره ناتال که مصرف می کند، می باشد. 3-9. روش کار پژوهشگر پس از کسب معرفی نامه از دانشگاه تربیت مدرس و ارائه ی آن به بیمارستانهای مربوطه آغاز بکار نمود. در هر مرکز با مراجعه به درمانگاه پره ناتال نمونه گیری شروع شد.پس از اینکه مسجل می گردید هر واحد پژوهش معیارهای ورود به مطالعه را دارا می باشد ابتدا موضوع و روش کار به بیانی ساده شرح داده می شد و در صورت تمایل، فرد پس از تکمیل رضایت نامه ی آگاهانه وارد مطالعه می شد. شماره تماس و آدرس ایمیل پژوهشگر به هریک از واحدهای پژوهشی داده شد تا درصورت داشتن هرگونه سوال آنرا با پژوهشگر در میان بگذارند. در اولین مراجعه برای هریک از واحدهای پژوهشی فرم پرسشنامه ی اطلاعات دموگرافیک تکمیل گردیده و در فاصله ی سن بارداری20-14 هفتگی نمونه ی خون ناشتا توسط آزمایشگاه بیمارستان از آنها گرفته شد. میزان خون گرفته شده از مادران واجد شرایط 5/1 میلی لیتر خون وریدی بود که بوسیله ی سرنگ پلاستیکی یکبار مصرف تهیه شده و به درون لوله های آزمایش منتقل و پس از سانتریفیوژ سرم حاصله فریز شد.در همین بازه ی زمانی پرسشنامه ی ffq نیز برای هریک از واحدهای پژوهشی تکمیل گردید.در فواصل ماهانه نمونه ها از بیمارستان به دانشگاه منتقل و در دمای 18- درجه نگهداری شد و اندازه گیری عناصر روی و آهن برای همه نمونه ها انجام گرفت.که در ذیل روش کار مربوط به اندازه گیری هریک از عناصر به اختصار ذکر می شود. 3-9-1. اندازه گیری آهن • روش کار از طریق اتوآنالیزر و با استفاده از کیت آزمایشگاهی از شرکت پارس آزمون • اساس آزمایش • آماده سازی محلول ها برای انجام این آزمایش 5 میلی لیتر از معرف r2 را با 20 سی سی از معرف r1 مخلوط می کنیم. r1 : acetate buffer,thiourea r2 : ascorbic acid,ferene,thiourea • آماده سازی نمونه ها برای آماده سازی نمونه ها جهت انجام آزمایش 5/0 سی سی از سرم را با استفاده از سمپلر با 1 سی سی از آب مقطر مخلوط می کنیم و عدد بدست آمده را در 3 ضرب می کنیم. 3-9-2. اندازه گیری روی روش کار: جذب اتمی اسپکتروفتومتریک اساس آزمایش: اسپکتروفتومتری یک روش تجزیه دستگاهی است که در آن تابش الکترومغناطیسی در ناحیه مرئی و ماورا بنفش جذب ماده می شود، و از روی شدت جذب مقدار ماده تعیین می شود. این دستگاه برای آنالیز غلظت عناصر موجود در محلول ها مانند مس، وانادیوم، روی و ... مورد استفاده قرار می گیرد. مبنای اندازه گیری عناصر عبور پرتو نور از محلول و جذب آن توسط محلول و اندازه گیری شدت پرتو پس از جذب می باشد، که مطابق قانون بیر-لامبر متناسب با غلظت است. برای آنالیز عناصر ابتدا محلول های مورد نظر رقیق شده و به هر محلول وابسته به عنصر مورد نظر معرف خاصی اضافه می شود. اضافه شدن این معرف ها باعث تشکیل کمپلکس های رنگی در محلول می شود که شدت رنگ ایجاد شده با غلظت عنصر در محلول متناسب است. این دستگاه دارای یک لامپ تنگستن یا سدیم است که پرتو تولیدی توسط این لامپ ها به نمون? موجود در ظرف مخصوص نمونه گیر تابیده می شود که با اندازه گیری شدت پرتو عبوری از ظرف میزان جذب و در نتیجه غلظت عنصر مورد نظر معلوم می شود. نمودار زیر رابطه ی جذب و غلظت روی جذبی توسط دستگاه را نشان می دهد: abs: میزان جذب پرتو عبوری از محلول توسط دستگاه con: میزان غلظت ماده ی مورد نظر در محلول آماده سازی نمونه ها: نمونه ها باید به نسبت 1به 4 رقیق شوند.بدین منظور2/0سی سی از سرم را با استفاده از سمپلر با 8/0 سی سی از آب مقطر مخلوط می کنیم و عدد بدست آمده را در 500 ضرب می کنیم. 3-9-3. سطح طبیعی سرمی روی و آهن در سه ماهه دوم بارداری روی : 80-51 میکرو گرم بر دسی لیتر آهن: 178-44 میکرو گرم بر دسی لیتر[61]. 3-10 :روش تجزیه و تحلیل داده ها داده های مربوط به پرسشنامه تغذیه پس از تکمیل و وارد کردن در نرم افزار n4 در نهایت تجزیه و تحلیل و پردازش اطلاعات در نرم افزار spss15انجام شد، تجزیه و تحلیل اطلاعات پرسشنامه دموگرافیک و باروری، رسم جداول و نمودارها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی انجام می شود و با استفاده از نرم افزار spss 18 تجزیه و تحلیل آماری صورت می گیرد. 3-11. محدودیت های پژوهش باتوجه به اینکه لازمه ی انجام این پژوهش تهیه نمونه ی خون در فاصله ی زمانی خاصی از دوران باداری بود لذا برخی از واحدهای پژوهش با رسیدن به این سن بارداری از انجام آزمایش امتناع می کردند و برخی دیگر بعلت عدم مراجعه در زمان مقرر از مطالعه خارج می گردیدند. از سوی دیگر عدم همکاری برخی مراکز منجر به کند شدن روند نمونه گیری شد. 3-12. ملاحظات اخلاقی - کسب مجوز از کمیته ی اخلاق پزشکی دانشکده ی علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس - کسب معرفی نامه از معاونت محترم پژوهشی دانشکده ی علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس جهت ارائه به بیمارستان های مربوطه - توضیح اهداف و روش کار به مسئولین محترم بیمارستان ها - توضیح اهداف و روش کار به هریک از واحدهای پژوهش - جلب رضایت کامل کلیه ی واحدهای پژوهشی و اطمینان از اینکه در صورت تمایل می توانند از پژوهش خارج شوند. - اخذ رضایت نامه ی کتبی از کلیه ی واحدهای پژوهشی - اطمینان به واحدهای پژوهشی در مورد محرمانه بودن اطلاعات جمع آوری شده - پاسخ به سوالات واحدهای پژوهشی در زمینه مسائل بارداری و زایمان - رعایت امانتداری در کلیه ی مراحل پژوهش