نام پژوهشگر: محمد حسین مهدوی عادلی
سلمان افخمی راد محمد حسین مهدوی عادلی
در این تحقیق به دنبال معرفی خوشه های صنعتی و روش های تامین مالی هستیم که در خوشه مورد استفاده قرار می گیرد. در ابتدا منابع تامین مالی که پیش روی کارآفرینان وجود دارد را بررسی خواهیم نمود. سپس به مزایای تامین مالی که خوشه های صنعتی دارا می باشند خواهیم پرداخت. تجربه کشورهای پیشرو در این زمینه را بیان خواهیم نمود. در بخش بعد، به معرفی خوشه های صنعتی موجود در استان خواهیم پرداخت و تجربه مالی هرکدام را بیان خواهیم نمود. در انتها نظر بانک ها را در رابطه با همکاری با صنعت و بخش های مختلف آن بررسی می نماییم.
محمد نجاتی حیدرزاده محمد حسین مهدوی عادلی
از آنجایی که کشورهای اسلامی نسبت به سایر ملل در دوران معاصر از رشد و توسعه کمتری برخوردار بوده اند و همواره این معما وجود داشته است که آیا اسلام و نهادهای آن مانع توسعه اند و از طرفی با نگاهی اجمالی به حوزه گسترش اسلام در می یابیم که اغلب کشورهای مسلمان دارای منابع طبیعی فراوانی هستند در نتیجه این نکته که شاید این ملت ها گرفتار بلای منابع شده اند به نظر می رسد از این رو این تحقیق در صدد پاسخ گویی به این سوال کلیدی است که کدامیک از این دو، مانع توسعه کشورهای اسلامی شده است. برای پاسخ به این پرسش شاخص توسعه انسانی به عنوان بهترین معرف برای توسعه و شاخص نسبت جمعیت مسلمان به کل جمعیت کشور و نسبت درآمد نفتی به تولید ناخالص داخلی انتخاب گردید و با استفاده از روش رگرسیون خطی و از میان 168 کشور موجود، کشورهای عضو کنفرانس اسلامی،کشورهای با جمعیت مسلمان بالای پنجاه درصد و پنج درصد و زیر پنج درصد مسلمان مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تحقیق از رابطه منفی مابین شاخص توسعه انسانی و نسبت جمعیت مسلمان و رابطه مثبت با منابع طبیعی حکایت می کنند.
اعظم قزلباش محمد حسین مهدوی عادلی
به دنبال بحران نفتی در سال 1970 میلادی ، که افزایش قیمت سوخت های فسیلی را در پی داشت، استفاده از انرژی های تجدید پذیر رونق گرفت. نیاز به استفاده از انرژی های تجدید پذیر برای رسیدن به تولید انرژی الکتریکی بیشتر، یکی از مهم ترین و اساسی ترین زمینه ها برای یافتن منابع جدید انرژی های تجدید پذیر است. در بین این منابع، انرژی خورشیدی به دلایل زیادی از قبیل: دسترسی آسان و سهولت تبدیل شدن به انرژی الکتریکی از مطلوبیت بیشتری برخوردار است. امروزه با تولید انبوه و اقتصادی انواع سلول های خورشیدی یا فتوولتائیک(pv )، استفاده از انرژی خورشیدی برای تامین نیاز انرژی ساختمان ها و استقلال آن ها و حتی فروش مازاد از نیاز آن به شرکت های برق بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق امکان سنجی استفاده از یک سیستم فتوولتائیک به منظور تامین بار الکتریکی مورد نیاز یک واحد مسکونی در شهر مشهد به عنوان موردی از مصارف خانگی ، مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور، آنالیز فنی-اقتصادی استفاده از این سیستم با استفاده از نرم افزار کامفار(comfar)، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که در صورت استفاده از سیستم فتوولتائیک با میزان سرمایه گذاری 90 میلیون ریال، نرخ بازدهی داخلی در یک واحد مسکونی با متوسط مصرف kwh400 در ماه برابر با 15/19 درصداست و دوره بازگشت سرمایه 9 سال و نیز خالص ارزش فعلی به میزان 733,14 میلیون ریال می باشد.
مهدیه عربشاهی دلویی علی اکبر ناجی میدانی
صنعتی شدن، زیر بنای تحریکات توسعه ای در هر کشور و مهم ترین عامل در تحول ساختاری اقتصاد و نیل به اقتصاد بدون اتکاء به درآمدهای نفتی است. دسترسی به یک تکنولوژی جدید و پیشرفته به دنبال پیشرفت ها و تحولات صنعتی موجبات کاهش مصرف انرژی و در نتیجه افزایش کارایی آن را فراهم خواهد کرد. در این تحقیق رابطه بین صنعتی شدن و کارایی انرژی بخش صنعت در ایران در دوره زمانی 1356- 1387 مورد بررسی قرار گرفته شده است. برای این منظور از الگوی خود بازگشت با وقفه های توزیعی (ardl) و الگوی تصحیح خطا (ecm) استفاده شده است. نتایج برآورد الگوی پویای بلند مدت، وجود یک رابطه تعادلی بلند مدت بین متغیرهای مدل را نشان می دهد. بر اساس الگوی بلند مدت، صنعتی شدن تأثیر منفی و معنی دار بر کارایی انرژی دارد. همچنین نسبت موجودی سرمایه و نیروی کار به ازای هر واحد انرژی تأثیر مثبت و معنی دار بر کارایی انرژی دارند. اما قیمت واقعی انرژی نتوانسته تأثیر معنی داری بر کارایی انرژی بگذارد. در الگوی کوتاه مدت، ضریب جمله تصحیح خطا در تابع کوتاه مدت نشان از سرعت بالای تعدیل عدم تعادل کوتاه مدت به تعادل بلند مدت دارد. نتایج آزمون علیت به روش هشیائو نشان دهنده این است که یک رابطه علٌی یک سویه از سمت صنعتی شدن به کارایی انرژی وجود دارد. بنابراین رهیافت های بهبود کارایی، در سایه برنامه ریزی و اتخاذ سیاست های مناسب در جهت اجرای صحیح استراتژی های توسعه صنعتی تجلی خواهد یافت.
حسین حسن نژاد محمود هوشمند
امروزه کشورها به دنبال ارتقاء کیفیت نیروی انسانی خود می باشند؛ زیرا معتقدند که تولید بیشتر وابسته به نیروی کار با صلاحیت است. در این میان آموزش و پرورش معرف مهم ترین نوع سرمایه گذاری انسانی بوده که با ارتقای مهارت ها به دانش و توان فنی می تواند زمینه نگرش عمیق تری به ارتقاء تولید باشد. بیشتر اقتصاددانان معتقد هستند که در حقیقت کمبود سرمایه گذاری در سرمایه های انسانی عامل اصلی نازل بودن سطح رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه است و تا زمانی که آموزش و پرور ش این کشورها، استفاده از علوم و دانش و افزایش سطح مهارت های حرفه ای را ارتقا نداده اند، بازدهی و کارایی نیروی کار و سرمایه در سطح نازلی باقی می ماند و رشد اقتصادی با کندی و با هزینه های سنگین تر صورت می گیرد . در واقع می توان گفت سرمایه های فیزیکی تنها زمانی بیشتر مولد خواهند شد که کشور دارای مقادیر لازم سرمایه انسانی باشد. در این مطالعه با استفاده از روش پانل دیتا و استفاده از متغیر مخارج آموزشی در دو مقطع ابتدایی و دبیرستان ، تأثیر سرمایه گذاری در آموزش و پرورش بر رشد اقتصادی کشورهای درحال توسعه منتخب در دوره 2010-1998 مورد آزمون قرار می گیرد. نتایج این تحقیق نشان می دهد ضرایب متغیرهای الگو در سطح اطمینان 99 درصد معنادار هستند. علاوه بر این آماره f بیانگر معناداری کل رگرسیون است. مقدار آماره ی r2 مبین آن است که برازش مدل در حد مطلوبی قرار دارد. ضریب مخارج آموزشی در مقطع ابتدایی و دبیرستان مثبت و به ترتیب برابر با 17 و 21 درصد می باشد. همچنین ضریب متغیرهای موجودی سرمایه و نیروی کار نیز مثبت و معنادار است و برابر با 42 و 27 درصد می باشد.
نسرین خراسانی احمد سیفی
گاز طبیعی پاکترین سوخت فسیلی با قابلیت تبدیل به محصولات مختلف است که در دهه های اخیر بسیار مورد توجه تقاضاکنندگان سوخت های فسیلی قرار گرفته است. همچنین کشورهای صاحب این ذخایر، به دلیل بازار گسترده محصولات متنوع گاز طبیعی در جهت استفاده این منبع، برنامه ریزی گسترده ای انجام داده اند. از میان تبدیلات متنوع فیزیکی و شیمیایی گاز طبیعی، فناوری تبدیل گاز به فرآورده های مایع و فناوری گاز مایع شده، دو فناوری با تقاضای بسیار بالا هستند. فناوری تبدیل گاز طبیعی مایع با استفاده از فرآیند فیشر-تروپس، گاز طبیعی را به سوختهای مایع عاری از سولفور تبدیل می کند. فناوری گاز طبیعی مایع شده نیز همان تقاضای سنتی گاز طبیعی را فراهم می کند اما به وسیله این فناوری مشکل انتقال گاز در فواصل طولانی به وسیله خط لوله برطرف می شود و امکان صادرات گاز طبیعی به بازارهای دوردست فراهم می گردد. بررسی روشهای مختلف صادرات گاز طبیعی، برای ایران به عنوان دومین کشور صاحب ذخایر گازی بسیار اهمیت دارد و در تصمیم گیری برای انتخاب بهترین شیوه صادرات گاز از لحاظ اقتصادی موثر است. هدف از این تحقیق، بررسی مقایسه اقتصادی بین صادرات lng و gtl با توجه به قانون هدفمند شدن یارانه ها است. این تحقیق با استفاده از نرم افزار کامفار و تأکید بر معیارهای ارزش خالص فعلی، نرخ بازده داخلی، دوره بازگشت سرمایه عادی و متحرک انجام شده است. بنابراین پس از طراحی چندین سناریو در خصوص هزینه سرمایه گذاری و قیمت گاز خوراک واحدهای lng و gtl، بررسی های لازم در خصوص طرحهای منتخب انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که استفاده از هر دو فناوری توجیه داشته و کاهش هزینه سرمایه ای و هزینه عملیاتی و افزایش درآمد فروش، سودآوری پروژه را بیشتر خواهد کرد. همچنین پروژه صادرات gtl نسبت به پروژه صادرات lng از توجیه اقتصادی بالاتری برخوردار است.
محمد خیاط سرکار مهدی خداپرست مشهدی
موقعیت ممتاز ایران از لحاظ جغرافیایی و دارا بودن ذخایر عظیم نفت و گاز، امکان انجام فعالیت های انتقال منابع انرژی را برای ایران میسر می سازد. یکی از راه های انتقال انرژی کشورهای حاشیه دریای خزر، انجام عملیات سوآپ از طریق ایران می باشد. در این پایان نامه با بررسی وضعیت کشورهای حاشیه دریای خزر در ذخایر انرژی و پتانسیل ایران در انتقال منابع انرژی این کشورها به ارزیابی اقتصادی سوآپ نفت و گاز کشورهای حاشیه دریای خزر از طریق ایران می پردازیم. این تحقیق با استفاده از نرم افزار کامفار و با تاکید بر معیارهای ارزش خالص فعلی، نرخ بازده داخلی، دوره بازگشت سرمایه عادی و متحرک انجام شده است. در انتهای این تحقیق، نتایج ارزیابی اقتصادی سناریوهای تعیین شده براساس حق الزحمه سوآپ هر بشکه نفت نشان می دهد، انجام عملیات سوآپ نفت و گاز کشورهای حاشیه دریای خزر از طریق ایران توجیه اقتصادی داشته و می تواند تاثیر مثبتی بر اقتصاد ایران داشته باشد.
نیما شاهینی تقی ابراهیمی سالاری
یکی از موضوعاتی که به به عنوان عامل تغیر و تحول در مباحث انرژی از سوی صاحب نظران مطرح شده است، بحث گاز شیل و روند توسعه آن است. این موضوع از یک سو موضوعی اقتصادی است که تاثیرات عظیمی را بر بازار بین المللی تولید و مصرف گاز می گذارد و از سوی دیگر به دلیل الزامات تکنیک پیشرفته آن و تمرکز توسعه علمی و اجرایی آن در امریکا به پدیده ای عمیقاً سیاسی- اقتصادی مبدل شده، که می تواند در راهبرد سیاست های انرژی امریکا به عنوان یک ابزار برای تاثیرگذاری بر توزیع قدرت بین المللی و اعمال فشار بر دیگر کشورها مورد استفاده قرار گیرد. در این تحقیق با ارزیابی اقتصادی استخراج و تولید شیل گاز در امریکا با استفاده از نرم افزار کامفار و روشهای ارزش فعلی خالص (npv) و نرخ بازدهی داخلی (irr) و همچنین دستیابی به حداقل قیمت اقتصادی این گاز در مقایسه با قیمت گازطبیعی به بررسی اثر استخراج این گاز بر بازار جهانی و هچنین آینده تجارت گاز ایران در مواجهه با این تحول می پردازیم.یافته های این تحقیق نشان می دهد که از بعد اقتصادی توسعه گاز شیل امریکا در مقایسه با قیمت گاز طبیعی دارای توجیه اقتصادی بوده و سبب تغییر مقاصد صادراتی lng ، دشوار شدن ورود ایران به رقابت های بازارlng و همچنین کاهش قیمت گاز وارداتی به آمریکا می شود و از منظر دیگر توسعه گاز شیل سبب کاهش وابستگی به منابع گازی و باعث تهدید امنیت تقاضای گاز ایران می گردد.
مهدی حسینی محمد حسین مهدوی عادلی
افزایش تقاضا برای گاز طبیعی و رشد سهم این حامل انرژی در تأمین انرژی¬های اولیه جهان و نیز لزوم ایجاد ارزش افزوده از منابع گازی به جای فروش این ذخایر به صورت خام، استفاده از فن¬آوری¬های جدید را در این صنعت برای ایران به عنوان بزرگترین دارنده ذخایر گازی دنیا ضروری نموده است. در این تحقیق به کارگیری فن¬آوری تبدیل گاز به فرآورده-های مایع (جی تی ال) را در منطقه ویژه اقتصادی سرخس با استفاده از نرم¬افزار کامفار و در قالب معیارهای ارزش خالص فعلی، نرخ بازده داخلی و دوره بازگشت سرمایه، و بر اساس مطالعات انجام شده در مورد ایران در 72 حالت مختلف مورد ارزیابی قرار دادیم. بر اساس نتایج حاصله، پروژه صرفاً در حالت حداکثر قیمت پیش¬بینی شده برای هر بشکه نفت¬خام، توجیه دارد. همانطور که انتظار می¬رود پروژه از صرفه¬های حاصل از مقیاس برخوردار است. همچنین نتایج تحقیق نشان می¬دهد که اگر هزینه خوراک واحد تولیدی، به قیمت مصرف کننده مورد محاسبه قرار گیرد، پروژه حتی در مقیاس کوچک و با هزینه های بالای سرمایه گذاری نیز سودآور خواهد بود.
یاسمین قطب الدینیان یزد محمد حسین مهدوی عادلی
نفت از آن دسته کالاهایی ست که نه تنها از تغییرات بازار دیگر کالاها و اتفاقات سیاسی و جوی تأثیر می پذیرد، نوسانات آن نیز می تواند تأثیرات به سزایی بر دیگر بازارها بگذارد. در این بین هر دو گروه کشورهای صادرکننده و وارد کننده نفت خام، از زیان ها و شوک های حاصل از نوسانات پیش بینی نشده نفت خام که در اکثر مواقع از رویدادهای سیاسی و اقتصادی تأثیر بالایی می پذیرد، بی نصیب نمی مانند. از این رو کار دشواریست مدلی را طراحی کرد که توانایی پیش بینی قیمت نفت را با تعداد کمی متغیر، به درستی و با خطای کم داشته باشد. مدل هایی که از حافظه تاریخی متغیرها برای پیش بینی آینده ی آن استفاده می کنند، با اینکه نیاز به داده های زیاد دارد، تعداد متغیر کمتری را می طلبد. به این منظور با استفاده از منطق فازی به طراحی مدل رگرسیونی گذشته نگر برای قیمت نفت wti پرداخته و نتایج را با مدل arima (مدل خود توضیح میانگین متحرک انباشته) مقایسه و مورد تجزیه تحلیل قرار داده شد. داده های مورد استفاده روزانه و در شش ماهه نخست سال 2012 است. نتایج نشان از عملکرد بهتر مدل رگرسیونی فازی را در مقایسه 4 معیار ارزیابی عملکرد ریشه میانگین مجذور خطا، میانگین مطلق خطا، درصد میانگین مطلق خطاهای پیش بینی و ضریب نابرابری تایل دارد که به جای تک ارزشی بودن نتایج، گستره ای را با مرکز و کران مشخص ارائه می دهد.
امیرحسین سعیدی محمدی محمد حسین مهدوی عادلی
امنیت انرژی دارای دو بعد اساسی است. یک بعد امنیت تقاضای انرژی و بعد دیگر امنیت عرضه ی انرژی می باشد. همواره تولیدکنندگان انرژی نگران امنیت تقاضای خود و مصرف کنندگان آن نگران امنیت عرضه ی خود هستند. از یک طرف ایران به عنوان یکی از تولیدکنندگان نفت خام وگاز طبیعی خواستار اطمینان از وجود تقاضا برای انرژی تولیدی خود می باشد که به دلیل مشکلات این کشور در عرصه ی جهانی مسیرهای دیگری جهت ترانزیت و صادرات انرژی به اروپا مطرح شده اند. از طرف دیگر اروپا به دنبال تامین انرژی مورد نیاز خود و اطمینان از ادامه ی روند بلندمدت توسعه است و یکی از بهترین گزینه های پیش رو جهت واردات انرژی، ایران است. بررسی عوامل موثر بر امنیت تقاضای انرژی ایران و به طور ویژه مسیرهای جایگزین انتقال انرژی هدف اصلی این مطالعه است. این بررسی با استفاده از ماتریس سوات انجام می شود و خروجی آن راهبردهایی است که این ماتریس با توجه به شرایط موجود ارائه می دهد. راهبردهایی نظیر افزایش روابط با اروپا و کمک به متنوع سازی منابع تامین انرژی آن، توسعه ی زیرساخت های پتروشیمی کشور، جذب سرمایه گذاری خارجی و اصلاح الگوی مصرف سوخت های فسیلی در داخل کشور از مهم ترین این راهبردها هستند.
محمد پژمان مصطفی سلیمی فر
نتایج اکثر مطالعات تجربی بیانگر رابطه معکوس وفور منابع طبیعی با رشد اقتصادی است، به طوری که کشورهای صاحب منابع طبیعی غنی دارای رشد اقتصادی پایین¬تری هستند. وفور منابع طبیعی از کانال¬ها و مجاری مختلفی، رشد اقتصادی را تحت تاثیر می گذارد که سرمایه انسانی یکی از مهم¬ترینکانال¬های تاثیرگذاری وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی به شمار می رود. این مطالعه به بررسی ارتباط میان درآمدهای نفتی و انباشت سرمایه انسانی در نمونه ای شامل 10 کشور عمده صادر کننده نفت می پردازد. برای این منظور از شش متغیر: انباشت اختراعات ثبت شده کاربردی، نرخ ثبت نام در موسسات آموزش عالی، نسبت درآمدهای حاصل از صادرات نفت خام به تولید ناخالص داخلی، نسبت سرمایه ثابت به تولید ناخالص، شاخص¬ کیفیت نهادیو پارامتر عکس العملی استفاده شده است.جهت آزمون و بررسی رابطه متغیرهای مذکور از روش داده های تابلویی و رویکردpanel dataبه دلیل مزیت¬های موجود نسبت به دیگر روش¬ها مورد استفاده قرار گرفت. نتایج رگرسیون نشان می دهد که در کشورهای با درآمدی نفتی بالا به دلیل فقدان زیر ساخت نهادی و قانونی و ایجاد فرصت¬های رانت جویی ( کیفت پایین نهادها ) منجر به کاهش سطح انباشت دانش می¬گردد و این خود می¬تواند کاهش در سطح سرمایه انسانی را به همراه داشته باشد. لذا فرضیه تحقیق مبنی بر" درآمدهای نفتی بیشتر، تحت شرایطی که نهادها ناکارآمدباشند، موجب انباشت کمتر سرمایه انسانی می شوند." تأیید می¬گردد.