در طی چند دهه گذشته راهبردهای متعددی برای توسعه روستایی مطرح شده، یکی از آنها که دارای رویکرد فضایی است، راهبرد ایجاد و تقویت شهرهای کوچک و روستا- شهر است. کانون های کوچک شهری اولین هسته های شهری و بلا فصل در ارتباط با نقاط روستایی به عنوان حلقه اتصال نواحی روستایی با شهر های بزرگ تر قلمداد می شوند، پس هر گونه تحرکی در این کانون ها حوزه های روستایی را متأثر می کند. هدف تحقیق حاضر با عنوان نقش شهر های کوچک در توسعه نواحی روستایی( مطالعه موردی: فامنین همدان) سعی در شناخت و تجزیه و تحلیل این روابط می باشد. بدین منظور، فرضیه های زیر ارائه گردید: 1- تبدیل مکان مرکز فامنین به شهر موجب جذب سرریز جمعیت نواحی روستایی شده است. 2- شهر شدن فامنین در جذب مازاد محصولات زراعی تأثیر داشته است. 3- ارائه خدمات و تسهیلات از سوی شهر فامنین موجب ماندگاری جمعیت روستایی شده است. برای آزمون هر یک از آنها، داده های مورد نیاز از روش کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده است. در تجزیه و تحلیل داده ها از روش کارکردی، و برای پردازش داده ها از نرم افزارهای spss و excel استفاده شده است، نتایج به دست آمده نشان داده است که: - شهر شدن فامنین تأثیر چندانی در جذب سرریز جمعیت نواحی روستایی منطقه نداشته است و هنوز شهرهای بزرگ خارج از منطقه، نظیر تهران و کرج در جذب آنان تأثیرگذار هستند. - علیرغم تبدیل فامنین به شهر، و ارائه خدمات به نواحی پیرامونی، سیل مهاجرت به شهرهای بزرگ کماکان ادامه دارد. در نتیجه این بخش از کارکرد شهر های کوچک در منطقه کارآمد نیست. - فامنین پس از تبدیل به شهر، توانایی جذب محصولات زراعی روستاهای پیرامونی را پیدا کرده است، در نتیجه کارکرد اقتصادی شهرهای کوچک مورد تأیید قرار گرفت.