نام پژوهشگر: مجید شیخ محمدی

کاربرد شبیه سازی در تحلیل فرآیند تولید با محدودیت توانایی منابع (مطالعه موردی: شرکت سایپا آذین)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تفرش - دانشکده صنایع 1389
  محسن برادری   ابراهیم شریفی

شبیه سازی خط تولید یک محصول، یکی از راههای موثر در شناخت گلوگاه ها، کاهش هزینه ها، افزایش توان تولید و در نهایت افزایش بهره وری می باشد. یکی از محدودیتهای استفاده از نتایج شبیه سازی سیستمهای صف جهت بهینه سازی فرایند تولید این است که در صورتی که منابع سرویس دهنده در فرایندها، نیروی انسانی باشند، به دلیل اختلاف در میزان توانایی افراد در انجام هر یک از فرایندها، جابجایی افراد از یک فرایند به فرایند دیگر به راحتی امکان پذیر نمی باشد. در صورتیکه بدون درنظر گرفتن محدودیت توانایی افراد، از نتایج شبیه سازی استفاده شده و افراد در بین فرایندها جابجا شوند، حداکثر بهره وری قابل دسترسی، حاصل نخواهد شد. دراین تحقیق، با استفاده از شبیه سازی کامپیوتری خط تولید توسط برنامه arena و مدل تخصیص، نحوه تخصیص افراد به مشاغل به صورتی تعیین می گردد که نفر ساعت مورد نیاز محاسبه شده با روش شبیه سازی، با حداقل هزینه و با درنظر گرفتن محدودیت توانایی افراد، تامین گردد.

تحلیل و اولویت بندی عوامل ایجاد اثر شلاقی در زنجیره تأمین-مطالعه موردی: زنجیره تأمین صنعت لبنی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی 1390
  امین شامخ   عماد روغنیان

یکی از مسائل بسیار مهم و پویا در زنجیره تأمین، پدیده ای است که به عنوان «اثر شلاقی» از آن یاد می شود و به این معنی است که تغییرات کوچکی که در تقاضای محصول که از طرف مصرف کننده، در سطوح پایین دستی زنجیره تأمین ایجاد می شود به نوسانات بزرگ و بزرگتری در تقاضا، طی مسیر در سطوح بالادستی زنجیره تبدیل می شود. در این تحقیق، ابتدا با مروری جامع بر ادبیات موضوع، عوامل ایجاد اثر شلاقی در زنجیره تأمین، شناسایی شده است. سپس با ترکیبی از دسته بندی های موجود در ادبیات موضوع، یک دسته بندی جدید برای این عوامل ارائه شده است. در ادامه این تحقیق، محصولات پایلوت برای مطالعه اثر شلاقی انتخاب شده است سپس موضوعیت عوامل شناسایی شده در زنجیره تأمین این محصولات، بررسی شده و با جمع آوری داده ها، وجود اثرشلاقی در زنجیره تأمین به صورت کمّی، اثبات شده است که در این مرحله، از تعاریف و روش-های مختلف کمّی سازی بر اساس روش های گوناگون جمع آوری داده ها استفاده شده است. در ادامه این تحقیق، مدل مفهومی شبیه سازی از زنجیره تأمین مورد نظر برای تحلیل و اولویت بندی عوامل ایجاد اثر شلاقی ارائه شده است که این مدل یک حلقه ارتباطی بین شاخص اثرشلاقی و عوامل ایجاد آن می باشد. اجزای این مدل عبارتند از: سطوح مختلف زنجیره تأمین، سیاست ها، قواعد، جریان مواد و اطلاعات حاکم بر سطوح مختلف زنجیره تأمین و متغیرهای عملیاتی معرّف عوامل تأثیرگذار بر اثر شلاقی. بنابراین برنامه کامپیوتری متناظر با مدل بدست آمده با استفاده از کدنویسی در محیط نرم افزار matlab نوشته شده است. پس از بازبینی و اشکال زدائی آن، اعتبارسنجی مدل با استفاده از داده های واقعی موجود و انجام آزمون های فرض آماری، صورت گرفته-است. پس از اثبات اعتبار مدل، تحلیل حساسیت اثرشلاقی نسبت به متغیرهای معرّف عوامل تأثیرگذار بر آن، انجام شده است. نتایج تحلیل حساسیت، میزان و چگونگی تأثیر متغیرهای عملیاتی را بر روی اثرشلاقی نشان می دهد. در ادامه این تحقیق برای بررسی اثر توأم متغیرهای تأثیرگذار با درنظرگرفتن اثرات متقابل آنها، از طراحی آزمایشات (doe) استفاده شده است که با استفاده از طرح عاملی کسری، این آزمایشات، طراحی شده است. سپس برنامه کامپیوتری این آزمایشات با کدنویسی مجدد، نوشته و اجرا شده است و در نهایت با تحلیل آماری نتایج حاصل از اجرای آزمایشات، عوامل ایجاد اثر شلاقی در زنجیره تأمین موردمطالعه، اولویت بندی شده است. نتایج این اولویت بندی نشان می دهد عواملی نظیر « به روز رسانی پیش بینی تقاضا» و « دسته ای کردن سفارشات» به ترتیب بالاترین سهم در ایجاد اثر شلاقی در زنجیره تأمین موردنظر دارند. در انتهای این تحقیق، سناریویی در راستای کاهش اثر شلاقی زنجیره تأمین، پیشنهاد شده است که با نوشتن و اجرای برنامه کامپیوتری این سناریو، میزان کاهش حاصل شده از اعمال این سناریو، پیش بینی شده است. همچنین با توجه به نتایج به دست آمده از تحلیل حساسیت اثر شلاقی نسبت به عوامل ایجاد آن و اولویت بندی آنها، راهکارهایی عملی برای کاهش اثرشلاقی در زنجیره تأمین موردمطالعه، پیشنهاد شده است

بررسی و تحلیل استراتژی های بازیگران در منابع آبی مشاع با استفاده از نظریه بازیها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی 1390
  آرام بحرینی   عبدالله آقایی

در این مقاله شش تعریف پایداری که برای استراتژی بازی های غیرهمکارانه از جمله منابع آبی غیرهمکارانه ، مورد بررسی قرار می گیرد. این تعاریف شامل پایداری نش ، ماوراء عقلانیت عمومی ، ماوراء عقلانیت متقارن ، پایداری متوالی ، پایداری حرکت محدود شده و پایداری دور اندیش است. زمانی که با کمبود اطلاعات درباره تنوع تصمیم گیرنده مواجه می شویم، از دامنه ای از تعاریف پایداری که ممکن است نتایج مدل را بهبود بخشیده و دید مفیدی نسبت به مناقشه به وجود آورد، استفاده می کنیم. مدیریت سیستم های منابع آبی معمولاً با مناقشاتی همراه است. نظریه بازی ها می تواند رفتارهای طرفین در مورد مسائل منابع آبی را شناسایی کرده و چگونگی تعامل طرفین مختلف در نتیجه تحول سیستم را تفسیر کند. خروجی های پیش بینی شده توسط نظریه بازی ها اغلب با نتایج پیشنهادی روش های بهینه سازی، متفاوت است. این پایان نامه ساختار دینامیکی مسائل منابع آبی و اهمیت در نظر گرفتن سیر تحول بازی چنین مسائلی می پردازد. با تجزیه و تحلیل بازی معروف نگهداری و تعمیرات با دامنه ای از مفاهیم حل، دیدهای جدیدی نسبت به این بازی حاصل می شود. نتایج نشان می دهد، اگر بازیگران بازی دید آینده نگر داشته باشند نسبت به پرداخت هزینه ها اقدام خواهند کرد. بازیگری که قدرت ریسک پایینی دارد بهتر است در مرحله اول هزینه ها را تقبل کند، زیرا با گذر زمان دستآورد بازیگری که قدرت ریسک پایینی دارد، کمتر خواهد شد. علاوه بر این این بازی به هم متصل شده و مجدداً از دامنه از مفاهیم حل پایداری استفاده خواهد شد. نتایج در این قسمت نشان می دهد که تصمیم گیرنده با رفتارهای متفاوت به دلیل رویکرد اتصال بازی ها پرداخت در مرحله اول را ترجیح می دهد.

ارائه سیاستهای توسعه ای اثر بخش در بهبود استفاده از منابع هیدروکربوری ایران با استفاده از مدلهای تصمیم گیری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - پژوهشکده فنی و مهندسی 1392
  سید مرتضی امامی   مجید شیخ محمدی

با توجه به افزایش روزافزون اتکاء اقتصاد جهان به نفت و گاز، محدود بودن عمر این منابع، برنامه ریزی کشورهای صنعتی برای جایگزینی آنها با انرژی های نو و فرصت کوتاه و بسیار ارزشمند پیش روی مسئولین برای استفاده بهینه از این ثروت خدادادی برای زمینه سازی توسعه و پیشرفت کشور، به نظر می رسد بازنگری در سیاست های توسعه ای میادین نفت و گاز و نیز الگوی مصرف آنها در کشور از مهمترین اولویت های ملی باشد. از یک طرف میزان تولید نفت کشور براساس آمارها و مستندات موجود روبه کاهش است و چنانچه در کوتاهترین زمان برای این مشکل چاره اندیشی نشود، بدلیل اتکاء قابل ملاحظه بودجه کشور به درآمد نفت و همچنین رشد روزافزون مصرف فرآورده های نفتی در داخل کشور، در آینده نزدیک باید شاهد بروز مشکلات بسیار سنگین اقتصادی باشیم. از طرف دیگر علیرغم وجود مستندات کافی از روند عرضه و تقاضای محصولات متنوع پائین دستی در بخش نفت و گاز در سطح بین المللی و ارزش افزوده قابل ملاحظه این محصولات (محصولات پتروشیمی)، اصرار بر شیرین سازی گاز و انتقال آن به اقصی نقاط کشور برای استفاده در مصارف خانگی، غیرکارشناسی و نادرست به نظر می رسد. این در حالیست که امروزه در جهان از تزریق گاز بعنوان یک روش موثر برای بازیافت ذخایر نفتی استفاده می شود. بعلاوه با وجود پتانسیل بی نظیر کشور ما برای تأمین انرژی از منابع تجدیدپذیر مانند باد و خورشید، اصرار بر افزایش روزافزون مصرف نفت و گاز بعنوان منبع تأمین انرژی بخصوص حرارتی غیر معقول به نظر می رسد. بنابراین در زمینه توسعه میادین نفتی و اصلاح الگوی مصرف اقدام جدی و عملی مبتنی بر برنامه ریزی منطقی و جامع مورد نیاز است. با این وجود باید توجه داشت که مسئله تصمیم گیری در باره الگوی تولید و مصرف منابع هیدروکربوری ایران، مسئله ای ساده نیست. از یک سو گزینه های مختلفی برای تولید و مصرف منابع هیدروکربوری وجود دارد، بعلاوه عوامل متعددی در انتخاب هر گزینه دخالت دارند. بنابراین انتخاب گزینه مناسب با پیچیدگی فراوان همراه است. لذا بررسی و ارزیابی گزینه های مختلف و ارائه راهکار بهینه برای سیاست گذاری تولید و مصرف منابع هیدروکربوری، یک مسئله تصمیم گیری چند معیاره بوده که حل مناسب آن مستلزم ایجاد مدل ریاضی دقیق و منطبق با شرایط نزدیک به واقع می باشد، به این دلیل مدل سازی مسئله اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. به دلیل اهمیت بسیار زیاد نکات مطرح شده در بالا، موضوع "ارائه سیاست های توسعه ای اثر بخش در بهبود استفاده از منابع هیدرو کربوری ایران با استفاده از مدل های تصمیم گیری" بعنوان مقاله پیشنهادی برای پایان نامه انتخاب گردید. پس از بررسی جامع مسئله و با اتکاء مستندات و داده های روشن، مصاحبه با خبرگان و دست اندرکاران و نیز به کمک مدل سازی مسئله با استفاده از روش" گزینه نزدیک به حل ایده آل"و تئوری های انتخاب اجتماعی مانند "بردا" و "کندرسه"، "برنامه ریزی برای کاهش هرچه بیشترمصرف گاز با هدف تخصیص حداکثری گاز به تزریق و تمرکز بر توسعه استفاده از سایر منابع انرژی تجدیدپذیر برای تولید برق بهمراه صرفه جویی و کاهش هدر روی انرژی با هدف اصلاح الگوی مصرف درکوتاه ترین زمان"، بعنوان بهترین گزینه بهره برداری از منابع هیدروکربوری شناخته و معرفی گردیده و اقدامات اجرایی که میبایست توسط نهادهای مختلف حاکمیتی در راستای پیاده سازی گزینه برتر صورت گیرد تبیین شد.

مدلسازی و تحلیل استراتژیک نبرد انرژی بین روسیه و اروپا بر اساس نظریه بازیها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده فنی 1392
  مسعود خرمی   مجید شیخ محمدی

انرژی یکی از مهمترین مسائل جهانی در قرن بیست و یکم است و گاز طبیعی به خاطر دارا بودن خصوصیات منحصربفرد، به ویژه در نحوه و مسیر انتقال آن، از اهمیت زیادی برخوردار است. از این رو مفاهیمی چون امنیت انرژی، تولیدکنندگان و مصرف کنندگان انرژی، خطوط انتقال گاز و امنیت آنها در گفتمان ژئوپلیتیک انرژی، جایگاه ویژه یافته است. روسیه بزرگترین منابع گاز طبیعی جهان را داراست و اقتصاد روسیه به منابع انرژی بسیار وابسته است و گازپروم 80% تولید گاز روسیه را در اختیار دارد. در طرف دیگر اتحادیه اروپا بزرگترین واردکننده گاز طبیعی در جهان است. اتحادیه اروپا سالانه حدود 150 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی از روسیه وارد می کند. به منظور تجزیه و تحلیل مناقشه گازی بین روسیه و اتحادیه اروپا که بارها باعث اختلال در جریان انتقال گاز طبیعی به اروپا شده است و پیش بینی اینکه این مناقشه به کجا می انجامد از مدل گراف برای تجزیه و تحلیل مناقشات (gmcr) استفاده کرده ایم. در این پایان نامه از تعاریف پایداری نش ، ماوراء عقلانیت عمومی ، ماوراء عقلانیت متقارن ، پایداری متوالی ، پایداری حرکت محدود شده و پایداری دور اندیش استفاده شده است. تجزیه و تحلیل این مدل که بر اساس یک بازی غیرهمکارانه است، نشان می دهد که روسیه و اتحادیه اروپا به دنبال کاهش وابستگی به یکدیگرند و ال ان جی نقش بسیار زیادی در امنیت انرژی اروپا خواهد داشت. همچنین اتحادیه اروپا کماکان به منابع گازی در قاره آفریقا چشم دوخته است. تداوم عرضه گاز در مسیرهای ترانزیتی برای روسیه و اروپا نیز دارای اهمیت زیادی است و معضل ترانزیت به قوت خود باقی می ماند. البته فروش زیرساخت های ترانزیتی به روسیه توسط کشورهای ترانزیتی نیز محتمل است. افزایش میزان ال ان جی در سبد گازی اروپا این فرصت را برای کشورهای تولید کننده گاز از جمله ایران فراهم می کند تا با افزایش میزان تولید ال ان جی، سهمی از بازار بزرگ اروپا را تصاحب کنند. کلید واژه: انرژی، روسیه و اتحادیه اروپا، گاز طبیعی، نظریه بازیها، مدل gmcr.

ارزیابی عملکرد و رتبه بندی واحد اعتبارات و تسهیلات موسسه اعتباری توسعه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده صنایع 1392
  زهرا حسین پور   نسیم نهاوندی

در عصر حاضر، شریان اصلی نظام اقتصادی به بانک ها و موسسات مالی و اعتباری گره خورده است؛ بنابراین بدیهی است که رشد و ارتقاء صحیح بانک موجب افزایش کارایی آن و همچنین شکوفایی اقتصاد می شود. مدیران بانک ها با توجه به شرایط اقتصادی متغیر کنونی، ناچار به بهبود خدمات بانکی، بازاریابی، نوآوری در ارائه خدمات و در نهایت افزایش کارایی خود می باشند. یکی از راهکارهای اساسی برای تنظیم برنامه های بهبود کارایی برای هر بانک این است که با آگاهی از عملکرد شعب خود، علل ناکارایی را بررسی نموده و با برنامه ریزی های صحیح و مناسب به اصلاح و هدایت واحدهای ناکارا بپردازد. واحد اعتبارات و تسهیلات در بانک ها و موسسات مالی و اعتباری با تخصیص مناسب و بهینه منابع مالی دارای نقش مهمی در عملکرد بنگاه های مالی است؛ بنابراین بهبود کارایی در عملکرد این واحد، باعث افزایش جریان های مالی و رشد اقتصادی در سطح جامعه می شود. در تحقیق حاضر که با هدف ارزیابی عملکرد انجام می شود، مدل چندمرحله ای حاصل از تلفیق bsc, dea به صورت خاص برای ارزیابی عملکرد واحد اعتبارات و تسهیلات شعب موسسه اعتباری توسعه به کار گرفته می شود و در ادامه رتبه بندی شعب کارا، انجام می شود. جامعه مورد بررسی شامل 14 شعبه فعال با حداقل سه سال سابقه تا پایان سال 1391، می باشد. 11شاخص به عنوان متغیرهای ورودی و خروجی از ادبیات موضوع و مصاحبه و توزیع پرسشنامه بین خبرگان در قالب چشم اندازهای چهارگانه کارت امتیاز متوازن شناسایی شده است. با توجه به مدل چندمرحله ای، کارایی شعب در هر یک از چشم اندازها به صورت مستقل در نرم افزار deaos محاسبه می شود. با اجرای مدل به صورت سیستمی در نرم افزار lingo، کارایی کلی هر شعبه بدست آمده و رتبه بندی آن ها با استفاده از روش بردا انجام می شود. در پایان با تحلیل حساسیت نهاده ها و ستانده های مدل و با در نظر گرفتن مجموعه های مرجع واحدهای ناکارا، راهکارهایی به منظور کارا نمودن شعب ناکارا ارائه می شود.

تجزیه و تحلیل مناقشات با ترجیحات چهار سطحی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده فنی 1392
  مجتبی بهرامی مقدم   کمال چهارسوقی

مهمترین بخش در تجزیه و تحلیل یک مناقشه که منجر به حصول نتایج واقعیتری می گردد توجه به بردار ترجیحات بازیگران مناقشه میباشد.در این مقاله یک ساختار جدید از بردار ترجیحات ارائه میگردد و بیان میکند که یک یا چند حالت از بردار ترجیحات برای یک بازیگر ممکن است خیلی مهمتر از سایر گزینه ها باشند که در تجزیه و تحلیل مناقشه باید در نظر گرفته شود.چهارمفهوم پایداری شامل نش (r)، ماورا عقلانیت عمومی ((gmr، ماورا عقلانیت متقارن ((smr و پایداری متوالی (seq) بر پایه ترجیحات چهار سطحی در چهار حالت همتراز،میانه،قوی و خیلی قوی تعریف گردید. همچنین یک ساختار جدید از نقاط غیر پایدار در مدل گراف برای تجزیه و تحلیل مناقشات در سه سطح غیرپایدارمیانه،غیرپایدارقوی وغیرپایدار خیلی قوی برپایه ساختار ترجیحات دو،سه و چهارسطحی ارائه میگردد و مشخص میکند که هر یک از حالات غیر پایدار مناقشه برای هر کدام از بازیگران دارای چه سطحی از غیرپایداری هستند.کاربرد این ساختار جدید از بردار ترجیحات و مفاهیم پایداری در یک مناقشه نشان داده شده است و مشخص شده که هر یک از حالات بازی برای هر کدام از بازیگران دارای چه سطحی از پایداری هستند و سطوح مختلف نقاط تعادل بازی نیز نشان داده شده است.همچنین سطوح مختلف حالات غیرپایدار مناقشه نیز نشان داده شده است.نتایج حاصل نشان میدهد که استفاده از ترجیحات چهار سطحی در تجزیه و تحلیل مناقشات منجر به تحلیل واقعیتری از مناقشات میگرد و برای هر یک ازبازیگران این امکان را فراهم میکند که با دید مناسب تری وضعیت فعلی را تغییر و به حالت بهتری برود.

هماهنگی تصمیم های قیمت گذاری، تولید و بازاریابی در زنجیره تأمین رقابتی با استفاده از رویکرد نظریه بازی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده فنی 1393
  علی نعیمی صدیق   کمال چهارسوقی

هماهنگی در زنجیره تامین به معنی درجه ای از همکاری استراتژیک یک بنگاه با بنگاه های دیگر و همچنین مدیریت فرآیندهای درون سازمانی و برون سازمانی با هدف رسیدن به حداکثر ارزش، حداقل هزینه و بالاترین پاسخ گویی است. امروزه رقابت در زنجیره تامین به عنوان یکی از کاراترین رویکردهای تحقق تمایلات و نیازمندی های مشتریان از طریق تبدیل کارکردهای زنجیره به جریان روان محصول، سرمایه و اطلاعات مطرح شده است. همچنین رشد روزافزون رقابت و توجه به هماهنگی و همکاری در مدیریت زنجیره تأمین موجب گردیده است که این زمینه بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. از این رو در این تحقیق، رقابت و مدل سازی هماهنگی روی تصمیم¬های قیمت گذاری، تبلیغات و تولید در یک زنجیره تامین رقابتی سه¬رده¬ای شامل چند تامین¬کننده، یک تولیدکننده و چند خرده¬فروش مورد بررسی قرار می¬گیرد. در مدل ارائه¬شده قیمت¬گذاری در هر سه رده زنجیره تامین انجام می¬گیرد و تامین¬کنندگان علاوه بر رقابت با تولیدکننده با یکدیگر نیز رقابت می¬کنند. تولیدکننده نیز علاوه بر قیمت عمده¬فروشی، در مورد میزان تولید محصولات نیز تصمیم¬گیری می¬نماید و در نهایت خرده-فروشان قیمت خرده¬فروشی و هزینه تبلیغات را تعیین می¬نمایند. مدل¬ پیشنهادی در سه سناریوی متفاوت مورد تجزیه و تحلیل قرار می¬گیرد. ابتدا فرض می¬گردد تمامی اعضای زنجیره تامین دارای قدرت یکسانی هستند و تصمیم¬های خود را به¬صورت همزمان تعیین می¬نمایند از این¬رو بازی نش است. سپس فرض می¬گردد که تولید کننده از قدرت بیشتری برخوردار است و تصمیم¬های خود را به تامین¬کنندگان و خرده¬فروشان تحمیل می¬نماید به عبارت دیگر تولیدکننده نقش رهبر و دیگر اعضا نقش پیرو را دارند، از این¬رو بازی استکلبرگ است. در نهایت بازی با همکاری مورد بررسی قرار می¬گیرد که در آن تولیدکننده و خرده¬فروشان با همکاری یکدیگر تصمیم¬های خود را اتخاذ می¬نمایند. در مدل¬های ارائه شده وجود و یکتایی نقاط تعادل بازی¬ها اثبات گردیده¬است و در مثال¬های مختلف جهت مقایسه سناریوهای مختلف شامل بازی نش، بازی استکلبرگ و بازی با همکاری به-صورت دقیق حل گردیده¬است، به¬طوری¬که نشان داده شده¬است که خرده¬فروشان، تولیدکننده و تامین-کنندگان کدام نوع بازی را ترجیح می¬دهند و تحلیل حساسیت جامعی بر روی پارامترهای مهم مدل صورت گرفته¬است.

ارائه چارچوب خودارزیابی مبتنی بر مدل bsc و شاخص‏های عملکردی و برداشتی جهت پیش‏بینی امتیاز قابل اکتساب معیارهای efqm
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده مهندسی 1394
  حمیدرضا امیری   مجید شیخ محمدی

ارزیابی عملکرد فرایندی جامع و منظم است که در آن فعالیت‏ها، فرایندها و نتایج حاصله با اهداف و معیارهای تعیین شده سازمانی مقایسه می‏گردد و بر اساس یافته‏های حاصله می‏توان نسبت به بهبود وضعیت سازمان بر اساس یک مدل ارزیابی عملکرد اقدام کرد. این ارزیابی‏ها توسط چارچوب‏ها و مدل‏هایی صورت می‏گیرد که در دهه‏های گذشته به سرعت توسعه یافته‏اند. دو سیستمی که در این سال‏ها بسیار مورد توجه قرار گرفته‏اند و در بسیاری از سازمان‏ها در داخل و خارج از کشور به کار کرفته شده‏اند، کارت امتیازی متوازن(bsc) است که نمایان‏گر میزان مطلوبیت جاری شدن استراتژی‏ها در سازمان است و دیگری جایزه تعالی بنیاد مدیریت کیفیت اروپایی(efqm) است که برای سازمان به مثابه یک آینه عمل می‏کند و با ارزیابی و مقایسه آن با دیگر سازمان‏ها، نقاط بهبود را مشخص می‏نماید. اما از کاستی‏های موجود در این حوزه، عدم یکپارچگی و انسجام بین اجزای این سیستم در سطوح عملکردی مختلف و همچنین عدم جامعیت در ابعاد عملکرد و نداشتن رویکرد تعالی سازمانی است. ابتدا به کمک ادبیات موضوع و بررسی مدل‏های جامع‏نگر و همچنین مولفه‏های مدل efqm، ابعاد عملکردی مناسب استخراج و چارچوب مفهومی شکل گرفته است. سپس با کمک خبرگان این زمینه و تکمیل پرسشنامه مقایسه‏ای زوجی، به روش ahp فازی ابعاد عملکرد و سطوح آن‏ها وزن دهی و میزان اهمیت هر یک مشخص شده‏اند. سپس به کمک مفاهیم و جملات معیارها و زیرمعیارهای مدل efqm، بین سطوح سازمانی در هر بعد، با زیر معیارهای مدل efqm که با آن مرتبط است نگاشت انجام شده است. در ادامه برای سطوح در هر بعد، شاخص‏هایی در دو دسته عملکردی و برداشتی تعریف می‏شود و در نهایت نحوه به کارگیری مدل تبیین شده است. در این پژوهش مدلی ارائه شده که می‏تواند سازمان را در یازده بعد عملکرد و پنج سطح عملکردی فرد، گروه، فرایند، واحد و سازمان، مورد ارزیابی و مطالعه قرار دهد. همچنین با توجه به رویکرد ابعاد تعریف شده و تبیین ارتباط با زیرمعیارهای مدل efqm و شاخص‏های تعریف شده این مدل می‏تواند به عنوان گزارشی از وضعیت سازمان در مسیر تعالی کسب و کار استفاده شود.

الزامات نظام پیشنهادها برای نیل به اثربخشی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان 1379
  مجید شیخ محمدی   غلامعلی رییسی

جوهره اصلی تحقیق حاضر که از مصاحبه با صاحبنظران، ترجمه مقالات خارجی، بررسی مطالب مندرج در مجموعه مقالات مربوط به همایشهای مرتبط با نظام پیشنهادها و استفاده از تجربیات علمی دبیران کمیته های اجرایی نظام پیشنهادها در شرکت های مختلف بدست آمده اند، به ترتیب به قرار زیرند: 1 - پیش نیازهای مدیریت مشارکتی یا اهرمهای ضروری برای مشارکت پذیر ساختن سازمان. 2 - مراحل اجرای نظام پیشنهادها در یک سازمان. 3 - آیین نامه اجرایی مناسب برای نظام پیشنهادها. 4 - عوامل موفقیت یا اقتضائات نظام پیشنهادها. 5 - عوامل بازدارنده یا موانع ذهنی و عینی در اثربخشی نظام پیشنهادها. الزامات اساسی منتج شده از مطالب مربوط به موضوعات فوق در قالب 3 فهرست بازبینی طراحی شده تا میزان برخورداری هر سازمان از این الزامات را مشخص سازد. به عنوان مطالعه موردی، ویژگیهای نظام پیشنهادها در چهار سازمان(از زیر مجموعه های گروه ایران خودرو) با فهرست های بازبینی فوق تطبیق داده شده است تا هر یک از سازمانهای فوق براساس درجه برخورداری از الزامات مطرح شده اولویت بندی شوند. برای تصمیم گیری در خصوص نحوه اولویت بندی این سازمانها، از مدل "فرآیند تحلیل سلسله مراتبی " استفاده شده است . نهایتا" در فصل آخر یعنی نتیجه گیری، موانع اجرایی نظام پیشنهادها در شرکت ایران خودرو جمع بندی شده و سپس بر مبنای تجربیاتی که در مسیر این تحقیق حاصل شده، موضوعاتی به عنوان زمینه های مناسب برای تحقیقات آتی، معرفی شده است .