در این تحقیق ابتدا در مورد نقش تشیع و تصوف و پیوند آنها و همچنین نقش قزلباشان و مسائل سیاسی و فرهنگی دوره شاه اسماعیل به اختصار بحث شده و سپس این تحقیق به چهار بخش تقسیم شده است: بخش اول ، دوره تثبیت مسائل سیاسی و فرهنگی یعنی دوره شاه تهماسب اول است. بخش دوم ، دوره تغییر مسائل سیاسی و فرهنگی یعنی دوره شاه اسماعیل دوم است. بخش سوم ، دوره بحرانی یعنی دوره سلطان محمدخدابنده است. دوره ای که به علت ضعف بینایی پادشاه و عدم قدرت کافی او و همچنین دخالتهای فراوان مهد علیا در اداره امور کشور ، اوضاع کاملا بحرانی می گردد.در این دوره است که شکاف سیاسی و فرهنگی بین دو عنصر ایرانی و ترک یعنی ایرانیان و قزلباشان به اوج خود می رسد.بخش چهارم، دوره اقتدار و شکوفایی یعنی دوره شاه عباس اول است.دوره ای که با تحول در امور نظامی یعنی سرکوب قزلباشان و کوچ دادن آنها به مناطق مرزی و قدرت گرفتن غلامان گرجی و چرکس همراه است و این خود باعث تحکیم موقعیت پادشاه در جامعه شد. از سوی دیگر، گسترش فقه شیعی و فلسفه توسط علمایی بزرگ مانند شیخ بهایی، میرداماد و ملاصدرا باعث گسترش فرهنگ مذهبی شده است.همچنین در این بخش سعی گردید، که سیاست های فرهنگی برون مرزی و تاثیرات فرهنگ ایرانی در این دوره ، بر کشورهای دیگر به ویژه امپراطوری عثمانی و هند مورد بررسی قرار گیرد.