حکومت صفوی اگر چه تداعی کننده قبایل قزلباش است اما در گستره جغرافیائی این حکومت اقوام و قبایل گوناگونی سکونت داشتند که هر کدام با توجه به اوضاع و احوال زمان و وضعیت داخلی خود در پیشبرد سیاست های صفویان نقش فعالی بازی کردند که از جمله آنها می توان به کُردها اشاره نمود. رساله حاضر به بررسی نقش قبایل کُرد از روی کارآمدن شاه اسماعیل اول تا ابتدای حکومت شاه عباس اول می پردازد. در دوره صفویه علاوه بر قبایل قزلباش، سایر اقوام و قبایل از جمله کُردها در حوادث و رویدادها کنش و نقش فعالی ایفا نمودند. قبایل کُرد با توجه به جغرافیای زیستی و ژئواستراتژیکی که داشتند از دو جنبه خارجی و داخلی همواره مورد توجه دو حکومت ایران و عثمانی بودند و در مناسبات این دو قدرت نقش حساس و تأثیرگذاری بازی می کردند زیرا با توجه به اینکه در مناطق مرزی دو امپراطوری قرار داشتند، خواه ناخواه در منازعات و درگیری های دو امپراطوری نقش داشتند؛ علاوه بر جنگ های خارجی کُردها در کشمکش ها و درگیری های داخلی حکومت صفوی حضور قابل توجهی داشتند و در راستای تثبیت و تداوم حکومت مذکور فعالیت ها و تلاش های قابل تحسینی از خود نشان دادند هدف از انجام این پژوهش، بررسی کنش و نقش قبایل کُرد در رویداد ها و تحولات سیاسی حکومت صفوی در مقطع زمانی قدرت گیری شاه اسماعیل اول تا ابتدای سلطنت شاه عباس اول می باشد. دوره ای که در میان صفویه پژوهان به دوره تشکیل و تثبیت حکومت صفوی شهره دارد و در این راستا قبایل کُرد در کنار سایر اقوام و قبایل موجود، فعالیت و اقدامات بسیار ارزشمندی انجام دادند. بطور کلی کارکرد اصلی این پایان نامه، تبیین و تحلیل عمق و دامنه کنش و واکنش قبایل کُرد در تغییر و تحولات سیاسی داخلی و خارجی حکومت صفوی از ابتدای شاه اسماعیل اول تا آغاز به تاج و تخت نشستن شاه عباس اول است.

یکی از مهمترین ارکان انتقال عناصر فرهنگی هرجامعه نظام آموزشی آن است که در هر دوره ای بر پایه نظام سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آن شکل می گیرد. روی کار آمدن حکومت شیعه مذهب صفویه در ایران و انتخاب قزوین به عنوان پایتخت توسط پادشاه شیعه مذهبی چون شاه طهماسب صفوی دوره نهادینه شدن این مذهب و شکل گیری مدارس را به منظور عمق بخشیدن آموزه های فقهی شیعه به دنبال داشت. ورود علمای جبل عامل به قزوین به منظور تعلیم و تربیت و اشاعه اعتقادات شیعه این فرایند را تسریع بخشید و مدارسی چون پیغمبریه، پنجه علی ، خلیفه سلطان و .. پایگاهی برای نشر افکار شیعی در این دوره شده مدارسی که دانش آموختگانش به لحاظ علمی نه تنها در قزوین بلکه در اصفهان و هندوستان و... افتخار آفرین شهر و کشور خود شدند و توانستند در عرصه های سیاسی و دینی تداوم بخش اهداف حکومت در زمینه پیشبرد علوم مذهبی و.. باشند. پیشرفت بزرگان قزوین در این دوره مختص علما و دانشمندان علوم دینی نبود بلکه هنرمندان بسیاری نیز دراین دوره در قزوین سر برآوردند و توانستند تحولات بسیاری را در فرهنگ و هنر صفویان به وجود بیاورند و مکتب هنری قزوین را که از مکاتب هنری عهد صفویان محسوب می شود، در تاریخ هنر این مرز و بوم به تثبیت برسانند و تأثیرات آن را در دوره بعد برمکتب اصفهان به وضوح روشن سازند. هدف از انجام این پایان نامه بررسی وضعیت مدارس قزوین، چگونگی نظام آموزش حاکم بر آن، معرفی اساتید، وضعیت علوم و مکتب هنری قزوین و این که مدارس و مراکز علمی قزوین و دانش آموختگان آن تا چه حد در اصفهان و نواحی چون هندوستان تا چه حد تأثیر گذار بوده است.

سازمان چریکهای فدایی خلق ایران از جمله گروههای سیاسی و مبارز در دوران حکومت محمدرضا پهلوی بود که با اندیشه مبارزه مسلحانه برای از پای در آوردن رژیم فعالیت خود را آغاز نمود .این سازمان در طول فعالیتهای سیاسی خود در دوران پیش از انقلاب فراز و فرودهای بسیاری را پشت سر نهاد .اگر چه بسیاری از افراد این سازمان در همان سالهای اولیه توسط عوامل رژیم شناسایی و به قتل رسیدند ولی با این وجود کوشیدند در سالهای اختناق دهه پنجاه خورشیدی پیام آور آزادی برای رهایی خلق از سلطه استبداد و استعمار شاهنشاهی باشند . بررسی اندیشه حاکم بر این سازمان سیاسی کاری بود که در این پایان نامه کوشیده شد تا در حد توان مولف به ان پرداخته شود.هر چند که به دلیل کمبود و در دسترس نبودن منابع اصلی سازمان انجام کار بسیار دشوار و در مواقعی ناممکن می نمود ولی تلاش شد به جوانب این موضوع تا حد امکان پرداخته شده و از ذکر نکته ای اگر درارتباط با پژوهش مورد نظر بوده کوتاهی نگردد. بررسی مبانی نظری و اندیشه ای سازمان فدائیان خلق با تکیه بر بررسی مبانی اندیشه ای بنیانگذاران اندیشه مبارزه مسلحانه در عرصه مبارزات سیاسی صورت گرفته است و تلاش شده است نقاط همگرایی و واگرایی این مبانی از یکدیگر مشخص و اشکار گردد. نبرد چریکی در حیطه مبانی نظری بر دو نظریه اصلی استوار است .گروهی که نبرد چریکی را بر پایه شروع نبرد از روستا و بر مبنای کار بر روی دهقانان و ازادی روستاها با کمک دهقانان و سپس ازادی شهرها با محاصره شهرها از راه روستاها میدانند (که به عنوان نمونه عملی چنین مبارزاتی میتوان از مبارزات مائو تسه دون در چین و کاسترو و چه گوارا در کوبا یاد کرد ) و در مقابل این اندیشه نظریه پردازانی هستند که مبارزه را عمدتا بر پایه کار شهری و نبرد چریک شهری میدانند و باور دارند که دهقانان نیروی مبارزاتی خوبی برای نبردهای رهایی بخش نیستند و این شهر و مبارزه شهری است که میتواند آزادی حقیقی را به میهن باز گرداند و دهقانان در یک پروسه مبارزاتی باید به مبارزات شهری جذب و همراه با مبارزان شهری و با کمک یکدیگر وطن را از اشغال مستبدان داخلی و خارجی رهایی بخشند (به عنوان نمونه عملی چنین مبارزاتی میتوان از مبارزات چریک شهری در برزیل و گواتمالا یاد کرد ).هدف این پایان نامه نیز بررسی شیوه عملیاتی سازمان فداییان خلق بر پایه این اندیشه ها بوده است و اینکه آیا سازمان در رسیدن به اهداف خود موفقیتی متناسب با فعالیتها و مبارزات خود کسب کرد یا خیر.

ایران و امریکا در دوران مخلتف روابط متفاوتی را با هم تجربه کرده اند. در طول این دوران گاه روابط ایران و امریکا از هم گسیخته و گاهی نیز با همدیگر روابط نزدیکی را برقرار می کردند. در دهه(1340) مورد مطالعه (از لحاظ منافع امریکا) این روابط در بهترین شکل خود برقرار بوده و در زمینه های اقتصادی، نظامی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی ادامه داشته است. از جمله موارد مهمی که این روابط را در طول این سال ها(1348-1342) دچار چالش اساسی کرد می توان به مسائل صادرات نفت، مسائلی از جمله واردات و صادارات کالا و پوشش های اقتصادی ای که امریکا در ایران ایجاد کرده بود اشاره کرد. در زمینه نظامی با ورود مستشاران نظامی امریکا به ایران، نیروهای نظامی ایران نیز تحت تاثیر آموزش های نظامی این نیروها قرار گرفته بودند. امریکا با تزریق دلارهای نفتی ایران به داخل این کشور به هدف خود که همان فروش بیشتر تسلیحات نظامی به ایران با بهای گزاف تر بود، دست پیدا کرد. در زمینه سیاسی روابط )ایران و امریکا( به شکل گسترده ای ادامه یافت تا اینکه امریکا موفق شد امتیاز کاپیتولاسیون را برای نیروهای خود در ایران بگیرد. از لحاظ اجرای برنامه های سیاسی، امریکا سعی بر آن داشت تا بر اساس برنامه های پیشنهادی خود، ایران را اداره کند و در اکثر موارد نیز سیاست های پیشنهادی امریکا در ایران به اجرا گذاشته می شد. از لحاظ فرهنگی و اجتماعی نیز امریکا در ایران دخالت های فراوانی داشت. مداخله امریکا در رسانه های داخلی ایران نیز یکی از موارد آشکار می باشد. در دهه1340 نیز روابط علمی ایران و امریکا ادامه یافت هر چند که این روابط در بیشتر مواقع به صورت یک طرفه و فقط اعزام دانشجو از ایران به امریکا بود. کلید واژه: دخالت امریکا، ایران، منافع امریکا، مستشار نظامی

گیلان در دوران قاجار از مهمترین ولایات کشور بود. اهمیت آن به حدی بود که عمدتاً حکمرانانی از جمع شاهزادگان یا بزرگان دربار به آن دیار گسیل می شدند. در دوره ناصری نیز افراد معروف زمانه برای حکمرانی به گیلان فرستاده شدند. وابستگی خانوادگی حاکمان با دربار قاجار، جرأت بیشتری به چپاولگری و غارت مردم تهیدست و کشاورز این منطقه می داد. اقتصاد گیلان اقتصادی متکی به کشاورزی است تولیدات عمده آن در دوره قاجار ابریشم، زیتون، برنج و توتون بود. سطح کشت و تولید این محصولات در این منطقه نسبت به دیگر مناطق بیشتر بود. در دوره قاجار عواملی چند بر اقتصاد گیلان اثرات منفی می گذاشت و جلوی رشد و پیشرفت اقتصاد آن منطقه را می گرفت. بلایای طبیعی مانند قحطی، طاعون، وبا، طغیان رود خانه ها و ... بر جمعیت و تبعاً بر اقتصاد گیلان خسارات جبران ناپذیری بر جا می گذاشت. علاوه بر این نیز باید ناخوشی کرم ابریشم را اضافه کنیم که یکی از مهمترین محصولات منطقه و حتی کشور را به زوال کشاند. کشاورزان گیلانی پس از آنکه نتوانستند محصول ابریشم را به مقدار سابق برگردانند، با نا امیدی دست از پرورش ابریشم کشیدند و به کشت توتون و برنج روی آوردند. محصول اخیر بیشترین صادرات گیلان را در دو دهه اواخر حکومت ناصرالدین شاه (1313- 1264ق) دربر می گرفت. از جمله محصولات دیگری که طرفداران زیادی در قاره اروپا داشت، زیتون بود که در منطقه رودبار و حوضه اطراف آن کشت می شد.

چکیده سرزمین گیلان منطقه ای سرسبز در شمال ایران که تکیه بر کوههای البرز زده و آبهای دریای خزر به پایش می ریزد، برای نخستین بار در دوره حکومت صفویه ضمیمه حکومت مرکزی شد که این امر را می توان نقطه عطفی در تاریخ گیلان دانست. شاه عباس اول توانست از اختلاف بین حاکمان محلی گیلان که در نقاط مختلف به حکمرانی مشغول بودند استفاده کند و به استقلال گیلان برای همیشه پایان دهد،او برای دست یابی به ابریشم گیلان که شهرت جهانی داشت و توجه تمام کشورهایی اروپایی را به خود جلب کرده بود گیلان را ملک خاصه و شخصی خود اعلام کرد و حاکمان قدرتمند محلی گیلان را توانست به شدت تضعیف کند، مردم گیلان بارها برای بدست آوردن استقلال از دست رفته خود ومبارزه با افزایش فشار مالیاتی و بیرون کردن قزلباشان کوشیدند اما این امر هیچ گاه میسر نشد. تاریخ گیلان از زمان سقوط خان احمد خان گیلانی آخرین حکمران قدرتمند محلی گیلان، شامل قیام های مردمی زیادی است که به نتیجه ای نینجامید و در نهایت روی کار آمدن پادشاهان ضعیف صفوی که منجر به اشغال گیلان توسط افغان ها روس ها شد که در این زمان نیز باز هم مردم سلحشور گیلان به نبردهای خود علیه متجاوزین روس پرداختند. در این رساله سعی شده است اوضاع سیاسی واقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی گیلان در طی این دوره زمانی بررسی شود.

چکیده یکی از ادوار مهم در تاریخ ایران، دوره ی صفویه است. که بر اساس بنیان های ایدئولوژیکی و قبیله ای شکل گرفته بود. عنصر قبیله ای که در دوران متقدم صفوی رکن مهم تشکیلات حکومت صفویه را به خود اختصاص داده بود، اغلب متشکل از قزلباشانی بود که منشأ و علل گرایش آن ها به شیوخ صفویه را باید در ناحیه ی آناتولی جستجو نمود . نفوذ آن ها در ابتدای حکومت صفوی با واگذاری عناوین سیاسی و تصدی حاکمیت ایالات ایران مشخص می شد. پژوهش حاضر در پی بررسی «عملکرد سیاسی نظامی قزلباش ها در فارس از ابتدای دوره ی صفویه تا پایان این حکومت» است. دوره ی مورد بحث از لحاظ فراز و نشیب های سیاسی حایز اهمیت است و می توان آن را به چهار دوره ی تشکیل، تثبیت، اقتدار و ضعف حاکمیت صفوی تقسیم کرد. و به تبع آن نفوذ و اقتدار سیاسی نظامی قزلباش ها را تبیین نمود. در دوره ی اول و دوم، قزلباش ها در رأس تشکیلات سیاسی و نظامی قرار گرفتند و در دوره ی بعد که دوره ی اقتدار صفویه بود نفوذ سیاسی آن ها کاهش یافت. حاکمیت فارس که متشکل از عناصر قزلباش بود، نیز از این توالی زمانی مستثنی نبود از این رو، بنا بر سیاست های شاه عباس اول از حاکمیت خلع و نیروی جدیدی جایگزین آن ها شد و تا زمان تسخیر فارس توسط افغان ها در سال 1137 هـ ق. در حاشیه قرار گرفتند. در این پژوهش نقش قزلباش های ساکن در منطقه ی فارس در پیشبرد اهداف صفویه در این ناحیه و عملکرد آن ها در قبال دولت مرکزی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصله از این پژوهش به این صورت است که ذوالقدرها در دوران تشکیل و تثبیت حکومت صفوی اقتدار این حکومت را در این ناحیه تحکیم کردند؛ اما قدرت طلبی قبیله ای و مخالفت با دولت مرکزی باعث شد که در دوره ی حاکمیت شاه عباس ریاست این ناحیه به عناصر گرجی واگذار شود. با این حال اگرچه حضور آن ها در فارس کم رنگ شد اما به کلی از میان نرفت و آن ها همچنان حاکمیت برخی از نواحی فارس را تا دوره های بعد در دست داشتند. کلید واژه: ترک، ترکمن، صفویه، قزلباشان، ذوالقدر، فارس

تاسیس دولت صفوی یکی از مهمترین رویدادهای تاریخی قرن دهم .ق به حساب می آید که دستاوردهای مهمی برای ایران و خصوصاً مازندران به دنبال داشته است. یکی از این دستاوردها ، تشکیل دولت متمرکز و یکپارچه است که باعث مطرح شدن ایران در سطح منطقه شد. از سوی دیگر در همین زمان خاندانهای متعددی در مازندران حکمرانی می کردند و پادشاهان صفوی سعی در برکناری این خاندانها داشتند و این امر مهم تا دوره ی پادشاهی عباس اول به درازا کشید. او توانست ضمن سرکوبی حکام استقلال طلب، مازندران را به صورت ایالت خاصه در آورد. از این زمان تا پایان حکومت صفویان، این منطقه به صورت وزیرنشین اداره می شد و با سقوط اصفهان توسط افغانها، به عنوان یک ایالت بیگلر بیگی نشین درآمد . در این دوره دو مسئله سبب توجه بیشتر مازندران و به تبع آن پیشرفت چشمگیر در این منطقه شد. یکی انتخاب مازندران به عنوان پایتخت دوم از سوی شاه عباس اول و جانشینان او و مسافرتهای پی درپی پادشاهان صفوی به این مناطق ، دوم : اختلاف شدید اروپائیان و ایرانیان با عثمانی ها که مسیر جدیدی برای بازرگانی میان آنها به وجود آمد و آن مسیر جاده ی شمالی بود که اروپائیان از طریق روسیه به دریای مازندران و شهرهای شمالی داد و ستد می نمودند. دریای مازندران که تا این دوره اهمیتی در تجارت بین المللی نداشت، به یکباره مورد توجه دولتمردان ایرانی قرار گرفت و کشور روسیه که به امپراطوری بزرگی تبدیل شد، در ابتدا مناسبات حسنه ای با ایران برقرار نمود ولی پس از مدتی با مشاهده ی ضعف فرمانروایان ایرانی در اواخر حکومت صفوی، تجاوزات خود را به ایران آغاز نمود. مازندران با روی کار آمدن افغانها پایگاه مهمی برای طهماسب و دیگر بازماندگان صفویه که جهت احیاء مجدد قدرت صفوی تلاش می کردند، قرار گرفت و ایل قاجار نقش موثری جهت یاری رساندن به طهماسب دوم ایفا نمود. و همین رویداد پله ترقی این طایفه را فراهم کرد. واژگان کلیدی : مازندران ، صفویه ، روسیه ، دریای مازندران ، ابریشم

با تاسیس سلسله صفوی شاهان این سلسله به پاس قدرشناسی از حمایتهای بی دریغ گیلانیها از اسماعیل و نهضتش ، مبادرت به انتصاب آنها در پستهای مهم سیاسی نمودند. نکته جالب توجه اینکه گستره نفوذ سیاسی گیلانیها در همین زمان در دربار گورکانیان هند هم دیده می شود . سرانجام از اواسط عمر سلسله صفوی با سیاست تمرکز قدرت این شاهان و سرکوب حکومت های محلی شاهد قیامهای مردمی گیلانیها برای مبارزه با استثمار مالیاتی کارگزاران صفوی می باشیم.

شرایط آب و هوایی مناسب کشور ایران، برای تولید محصولات کشاورزی، از دیرباز ایران را به کشوری ابریشم خیز مبدل نموده بود. بر این اساس در ادوار مختلف تاریخی شاهد تولید ابریشم خصوصا در مناطق شمالی ایران می باشیم. ابریشم به عنوان محصولی ارزشمند در تاریخ ملل نقش موثری را در اقتصاد و تجارت ایفا نموده؛ و این محصول پر سود اهداف اقتصادی دولت ها را در طول تاریخ تحقق بخشیده است. در دوره ی صفویه نیز با در نظر گرفتن اهمیت ابریشم به عنوان کالایی صادراتی، توجه دولتمردان صفوی به این محصول جلب شده و تولید روز افزون ابریشم در برنامه های اقتصادی دولت صفویه قرار گرفت. روند شکل گیری دولت صفویه بر پایه ی ایجاد دولت ملی در ایران و در پی آن تثبیت قدرت سیاسی و اقتصادی ای که در طول پادشاهی شاه اسماعیل اول برای ایران در حال شکل گیری بود؛ در دوران پادشاهی اسلاف وی نیز پیگیری شده و تلاش های دولتمردان صفوی در ایجاد سیاستی مستقل و اقتصادی پویا ای مثمر ثمر واقع شد. بدین ترتیب در عرصه ی اقتصادی، توجه شاهان این دولت به امر تجارت ابریشم معطوف گردیده و دولت صفوی بر اساس اهمیت ابریشم دردنیای آن روز، و میزان نیاز به این کالا در جهت تولید منسوجات ابریشمی، توسعه ی تجارت آن را جزء راهکارهای اساسی سیاست خویش در نظر گرفتند. در این راستا، شاهان صفویه از اقداماتی نظیر تولید ابریشم در مقیاس وسیع، تثبیت حدود جغرافیایی، تأمین امنیت راه ها، بهره گیری از افراد با تجربه بهره بردند. بدین گونه رونق تجارت ابریشم سبب ایجاد اقتصاد پویایی در دولت صفویه شده و ثروت سرشاری را برای شاهان صفویه به دنبال داشت.

حکیم باشی و منجّم باشی از جمله مناصبی بودند که به دربارها اختصاص داشتند. این دو منصب نفوذ قابل ملاحظه ای در دربار پادشاهان صفوی داشته که هر کدام به نوعی در عرصه اجتماعی و سیاسی فعال بوده و برای رسیدن به مقامات بالاتر حتی به خود اجازه می دادند که در سیاست دخالت کرده و در عزل صاحب منصبان دیگر کوشا و ساعی باشند، طوری که هر قدر به اواخر عصر صفویه نزدیکتر می شویم شاهد نقش بیشتر این دو مقام در دربار پادشاهان صفوی هستیم. تمامی پادشاهان این عصر با منجّمان و حکیمان رابطه ویژه ای داشته اند، به پزشکی برای پیشگیری از بیماری و درمان اهمیت می دادند و به همین دلیل حکیم مخصوص به خود را داشتند که این امر باعث اهمیّت یافتن منصب حکیم باشی در این عصر و نفوذ بیش از حد آنان در دربار شد. بسیاری از پادشاهان این عصر از وسوسه ها و القائات منجّمان تأثیر پذیرفته و به همین خاطر هر کدام منجّم و رمال در دربار خود داشته اند. اعتقاد به ساعت سعد و نحس در این عصر چنان بود که حتی استفاده از تجویز پزشک ملزم به جلب موافقت منجّم باشی بود.

چکیده: پایان نامه ای که پیش رو دارید با عنوان «نخبگان سیاسی و مذهبی و تأثیر آنها بر ساختار دولت صفوی از شاه صفی تا پایان صفویان» در پی روشن کردن رابطه ی نخبگان و دولت در دوره ی متأخر صفوی و بررسی تأثیر نخبگان بر ساختار دولت در این مقطع از تاریخ حکومت صفویه است. از این رو نقطه ی شروع مدعای خود را اندیشه های تصوف، سلطنت و تشیع که در تشکیل و تداوم حکومت صفویه نقش داشته اند قرار دادیم. و سپس با توجه به این اندیشه ها، نخبگان مربوط به هر یک در ساختار دولت بررسی گردید. و بعد آن تأثیر نخبگان بر ساختار دولت صفویه مورد بررسی قرار گرفت. برای پیدا کردن این رابطه چون بیشتر منابع مربوط به پژوهش را منابع دستِ اول نظیر سفرنامه ها و وقایع نامه ها تشکیل می داد روش کتابخانه ای برگزیده شد. به منظور اثبات یا رد مدعای بالا، ضروری می نمود پیش از هر چیز اندیشه های حاکم در جامعه ی ایران در آستانه ی تشکیل دولت صفویه بررسی گردد. و پس از ارئه ی طرح پژوهش و چارچوب نظری به اندیشه های مسلط در دوره ی اول و دوم صفویه و تأثیر نخبگان این اندیشه ها در ساختار دولت صفویه پرداخته شد. پس از آن اندیشه های رایج در دوره ی متأخر صفوی یعنی اندیشه ی سلطنت مشروعه و نخبگان مرتبط با این اندیشه مورد توجه قرار گرفت و در فصل سوم ویژگی های این نخبگان بررسی شده و در نهایت تأثیر گذاری این نخبگان در گروه قدرت و ساخت نهادی و قلمروی ساختار دولت در فصل پایانی بررسی گردید، واثبات گردید در دوره ی متأخر، دولت صفویه دو اندیشه ی سلطنتی و شیعی را برای کنترل اجتماعی و کسب مشروعیت و فراهم کردن ابزارهای لازم برای اجرای برنامه های خود برگزید و به تبع آن نخبگان فن سالار و ایدئولوژیک که وابسته به اندیشه شاهسونی و شیعی بودند، سطح مسلط را در گروه قدرت در اختیار گرفتند. این دو اندیشه با توجه به ویژگی هایی که داشتند ساختار سلطنت مشروعه را به وجود آوردند و نخبگان آنها ساختار دولت را تحت تأثیر قرار دادند، که طی آن گروه قدرت متکثر گردید و در ساخت نهادی، نهادهای دیوانی بر نظامی برتری یافتند و روحانیون نیز با پیوند با نهاد دیوانی بخش دیوان سالاری دینی را پدید آوردند. و در ساخت قلمرو گسترش ایالات خاصه و سیورغال و وقف از پیامدهای نخبگان مسلط در این دوره بوده است. اما تضاد بین هرم قدرت به تضعیف هر دو متغییر منتهی شد.

شناخت اوضاع مذهبی و سیاست های مذهبی شاهان زندیه از مهمترین مسائل دوره فترت بین صفویه تا قاجاریه می باشد چرا که این دوره کوتاه مدت به مثابه میان پرده ای بین دو دوره مهم و حساس صفویه و قاجاریه محسوب می گردد وشناخت صحیح و دقیق این دو دوره به منزله فهم حوادث و رویدادهای و وضعیت کنونی ایران تلقی می گردد. به منظور شناخت و بازخوانی حوادث عصر زندیه لازم است مسائل مذهبی و نگرش حکومت زندیه به این مقوله مورد توجه قرار گیرد . جامعه متنوع و متکثر عصر زندیه ترکیبی از پیروان ادیان و مذاهب گوناگون الهی به حساب می آمد و حکومت مرکزی به دلیل اینکه وارث عصر صفویه محسوب می شد برای کنترل و اداره چنین جامعه ی متکثر و متنوعی می بایست ظرائف و حساسیت های خاصی را مراعات می نمود. شاهان زندیه بویژه کریم خان با اتخاذ سیاست تساهل و تسامح مذهبی ضمن پایبندی به موازین شیعه با اقلیت های مذهبی در ایران در نهایت رأفت و عطوفت رفتار می کردنند. این پژوهش با تکیه بر منابع دست اول و برخی منایع تحقیقی معتبر می کوشد باپاسخ به این پرسش که سیاست مذهبی شاهان زندیه به چه صورتی بوده است؟ به بازخوانی سیاست مذهبی حکومت زندیه در قبال مذهبی رسمی کشور و سایر ادیان و مذاهب الهی بپردازند تا چگونگی زیست و حیات پیروان ادیان و مذاهب مختلف این دوره را تبیین نماید

در این پژوهش سعی شده تجارت چوب در ایران از عصر ناصری تا پایان سلطنت پهلوی اول مورد بحث و بررسی قرار گیرد، عوامل شکل گیری آن شناسایی گردد و پیامدهای اجتماعی و اقتصادی حاصل از آن مورد واکاوی قرار گیرد. از همین رو پژوهش حاضر در چند فصل به شرح ذیل صورت بندی شده است : فصل اول به کلیات پژوهش می پردازد که شامل طرح سوالات، فرضیات، اهمیت و ضرورت موضوع می باشد. فصل دوم اهمیت جنگل در تاریخ ایران را مدنظر قرار داده و با نگاهی بر جنگل های ایران در منطقه ی شمال انواع چوب و مصارف آن ها و مساحت جنگل ها را مورد بررسی قرار می دهد. فصل سوم به چگونگی بهره برداری از جنگل ها می پردازد و امتیازات عدیده ای که حکومت های وقت در بهره برداری از جنگل ها به اتباع داخلی و خارجی اعطاء کرده اند را مورد بررسی قرار می دهد. فصل چهارم به چگونگی پیدایش تجارت چوب و عوامل موثر بر رشد و گسترش آن، از جمله توسعه راه های شمالی ایران، بنادر دریای خزر و راه آهن اشاره می کند. فصل پنجم نیز پیامدهای اقتصادی ناشی از تجارت چوب را از منظر میزان درآمد حاصل از آن، نقش آن در تجارت خارجی و آسیب های اقتصادی قطع درختان جنگل و غیره را پی گیری خواهد نمود و فصل ششم به بررسی پیامدهای اجتماعی حاصل از تجارت چوب از جمله اشتغال سکنه، شکل گیری قاچاق چوب، تأسیس اداراتی برای حفاظت از جنگل ها و غیره را مورد بحث و بررسی قرار می دهد و در پایان نیز نتایج حاصله از پژوهش ارائه می گردد.دستاوردهای تحقیق نشان می دهد که رونق راه های شمالی ایران، رشد و گسترش بندرهای دریای خزر و نیز تأسیس راه آهن در مقطع تاریخی مورد نظر موجبات سهولت حمل کالای سنگین وزنی مثل چوب را فراهم آورد و در نتیجه در پیدایش و تداوم تجارت چوب موثر افتاده است، اما از آنجایی که بخش عمده ی این تجارت در دست خارجیان و به ویژه روس ها بود، از نظر اقتصادی نتایج مثبتی در زمینه افزایش درآمد دولت در پی نداشت، بلکه سود سرشار آن نصیب بیگانگان گردید. در زمینه ی اجتماعی نیز تجارت چوب موجب نفوذ و حضور بیشتر خارجیان در منطقه شمال، محرومیت صنعتگران داخلی از دسترسی به چوب مرغوب شمال و ایجاد مشاغل کاذبی چون قاچاق چوب در این منطقه گردید. و در نهایت تخریب و کاهش سطح جنگل ها و آسیب به منابع ثروت ملی را در پی داشت.

سیستان با تاریخ چندین هزار ساله خود یکی از مراکز تمدنی ایران بشمار می رود که فراز و نشیب های زیادی را به خود دیده است.در تاریخ معاصر ایران نیز مشکلات زیادی بخود دیده است که خشکسالی های طولانی زندگی مردم را دگرگون ساخته در کنار این عوامل سیلاب ها پیاپی و نظام مالکیت ارضی مشکل مردم را دو چندان ساخ تا جایی که دیگر چاره ای جز مهاجرت ندیدند.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.