در این مطالعه تاثیر دوره‏های متفاوت گرسنگی و غذادهی مجدد متعاقب آن بر روی عملکرد رشد جبرانی، شاخص‏های بیوشیمیایی خون و بیان igf-i mrna در بچه تاسماهی ایرانی و در شرایط پرورشی یکسان به مدت 8 هفته مورد مطالعه قرار گرفت. پس از یک هفته سازگاری با شرایط آزمایشی، 375 عدد ماهی(با وزن متوسط 28/0± 06/108 (± انحراف استاندارد) گرم و به تعداد 25 عدد ماهی در هر حوضچه) به صورت کاملا تصادفی در 15 حوضچه مدور بتونی با حجم 1000 لیتر توزیع شدند. این مطالعه در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با پنج گروه آزمایشی و در سه تکرار شامل تیمار کنترل (c) (بدون دوره محرومیت غذایی) و تیمارهای یک (w1)، دو (w2)، سه (w3) و چهار هفته (w4) گرسنگی و چهار هفته غذادهی بعد از آن در همه گروه‏ها در حد اشتها بود. زیست سنجی ماهیان و نمونه‏برداری از خون و بافت در وسط (بعد از اتمام دوره‏های گرسنگی) و انتهای دوره آزمایشی (بعد از اتمام تغذیه مجدد) صورت گرفت. فاکتورهای وزن بدن، ضریب رشد ویژه (sgr)، ضریب چاقی (cf)، وزن به‏دست آمده (wg) و شاخص کبدی (hsi) در طول دوره گرسنگی بطور معنی داری کاهش یافت. وزن بدن در تیمارهای w2، w3 وw4 در مقایسه با تیمارهای شاهد و w1 بطور معنی‏داری کاهش یافت ولی بعد از دوره غذادهی مجدد، رشد افزایش یافت.بطوریکه وزن ماهیان در تیمار w1 به وزن ماهیان تیمار شاهد رسید و sgr بالاتری را نیز نشان دادند که بیانگر رشد جبرانی کامل در ماهیان این تیمار بود. اما ماهیان در تیمارهای دیگر آزمایشی علیرغم بروز sgr بالاتر، وزن نهایی آنها کمتر از تیمار شاهد بود و فقط رشد جبرانی نسبی را نشان دادند. شاخص کبدی در ماهیان در طول دوره گرسنگی کاهش ولی بعد از تغذیه مجدد در تیمارهای مختلف آزمایشی بطور معنی‏داری افزایش یافت. سطوح گلوکز و انسولین پلاسما طی گرسنگی و تغذیه مجدد متعاقب آن تغییر معنی‏داری نشان نداد. چربی کل و تری‏گلیسرید پلاسما طی دوره گرسنگی در تیمارهای مختلف گرسنگی نسبت به تیمار شاهد افزایش یافت و بعد از تغذیه مجدد کاهش یافت. نتایج کلونینگ و تعیین توالی igf-i cdna در تاسماهی ایرانی، منطقه کد کننده پروتئین (cds) متشکل از 162 اسید آمینه شامل پنج حوزه (دمین) a،b، c، d و e را نشان داد. توالی نوکلئوتیدی و پروتئینی igf-i در تاسماهی ایرانی دارای مشابهت بالایی با دیگر گونه های تاسماهیان از جمله تاسماهی استرلیاد، روسی، سیبری و فیل ماهی و همچنین دیگر گروه‏های مهره داران بود. نتایج این تحقیق نشان داد که بیان igf-i mrna در بافت‏های کبد و عضله طی دوره‏های گرسنگی و تغذیه مجدد تحت تاثیر قرار گرفت بطوریکه بیان igf-i mrna کبدی طی دوره گرسنگی نسبت به شاهد افزایش داشت و بعد از تغذیه مجدد بیان آن در تیمارهای مختلف گرسنگی کاهش یافت ولی همچنان نسبت به تیمار شاهد بالاتر بود. همچنین بیان igf-i mrna عضله در طول گرسنگی کاهش یافت و بعد از تغذیه مجدد سطوح آن در مقایسه با شاهد افزایش یافت . اگرچه سطوح igf-i mrna بین تیمارهای مختلف گرسنگی و تغذیه مجدد بین تیمارهای مختلف گرسنگی و تغذیه مجدد در بافت‏های عضله و کبد تفاوت معنی‏دار را نشان نداد. نتایج این پژوهش نشان داد که دوره های کوتاه مدت گرسنگی تاثیر منفی روی رشد تاسماهی ایرانی در مرحله جوانی نداشت. همچنین می‏توان نتیجه‏گیری نمود که بیان igf-i mrn بصورت آندوکرینی در کبد و همچنین پاراکرینی/ اتوکرینی در عضله، در رشد جبرانی القاء شده دارای نقش کلیدی نمی‏باشد

تاسماهی سیبری (acipenser baerii) یکی از رایج ترین گونه ماهیان خاویاری که به دلیل نرخ رشد سریعی که دارد در آبزی پروری سراسر جهان استفاده شده که احتمالآً ، رشد سریع آن به عملکرد هورمون رشد مربوط می باشد. هورمون رشد ، هورمون غده هیپوفیز قدامی است، که سبب رشد و تکامل طبیعی در مهره داران می شود و همچنین می تواند در بافتهایی غیر از هیپوفیز در ماهیان بالغ و درجنین ماهیان بیان شود. در مطالعه حاضر بیان ژن، برای ژن هورمون رشد طی مرحله اولیه رشد و نمو تاسماهی سیبری ارزیابی شد. بیان ژن هورمون رشد طی مرحله اولیه رشد و نمو توسط روش rt-pcr مورد ارزیابی قرار گرفت. نمونه ها از قبل از لقاح تا 50 روز پس از هچ در 11 زمان مختلف جمع آوری شدند. rna کل از?? 50 میلی گرم بافت هموژن شده با استفاده از معرف biozol استخراج گردید و کمیت وکیفیت نمونه های rnaبا استفاده از دستگاه نانودراپ (مدل nd1000 ) و الکتروفورز ژل آگارز 1 درصد تعیین گردید وسپس برای از بین بردن آلودگی dna ژنومی از rna کل، با dnase تیمار شد . رشته اول cdna ، با استفاده از 2 میکرولیتر rna کل ساخته شد. رونوشت پروتئین ریبوزومی l6 (rpl6) به عنوان استاندارد داخلی در طول کمی سازی بیان ژن هورمون رشد استفاده گردید. 33/3 میکرولیتر از cdna به عنوان الگو واکنش rt-pcr استفاده شد. نتایج rt-pcr نشان داد که ژن هورمون رشد می تواند در تخم های چشم زده و حتی لقاح نیافته تاسماهی سیبری اندازه گیری شود. ژن هورمون رشد در لاروهای تازه هچ شده یافت نشد. بیشترین مقدار ژن هورمون رشد درلاروهای 25 و 50 روزه یافت گردید و پایین ترین مقدار ژن هورمون رشد در لاروهای 1 و 3 روزه مشاهده شد. یافته های ما نشانگر آن است که ژن gh موجود در تخم و لارو تاسماهی سیبری ممکن است نقش مهمی را در مراحل اولیه رشد و نمو تاسماهی سیبری ایفا نماید.

ژنsox9 یکی از ژن های کد کننده ی پروتئین بوده که نقش مهمی در تنظیم برخی از فعالیت های سلولی از جمله تکوین گناد جنس نر و غضروف سازی در بین انواع مهره داران ایفا می کند. تاسماهی ایرانی (acipenser persicus) یکی از گونه های مهم تاسماهیان بوده که بومی سواحل جنوبی دریای خزر می باشد. این گونه به دلیل ارزش اقتصادی آن و همچنین بلوغ زودرس نسبت به دیگر گونه های پرورشی از جمله فیل ماهی، از گونه های مورد نظر آبزی پروری در کشور می باشد. بنابراین هدف از اجرای مطالعه حاضر، شناسایی توالی نسبی ژن sox9 و بررسی الگوی بیان آن در مراحل اولیه تکوینی و بافت های مختلف تاسماهی ایرانی، تعیین گردید.

جهت تعیین تعداد کروموزوم های آرتمیا در دریاچه های ارومیه(استان آذربایجان غربی)، مهارلو(استان فارس ) و اینچه برون(استان گلستان)و کشور ترکمنستان ، سیستهای آنها مورد بررسی و مطالعه سیتوژنتیک قرار گرفتند. براساس نتایج حاصل از پرورش در دریاچه ارومیه، دو نوع آرتمیا از لحاظ تولید مثلی(دو جنسی و بکرزا) وجود دارد، و تولید مثل در دریاچه های مهارلو ، اینچه برون و نمونه سیست کشور ترکمنستان به روش بکرزایی بوده است .