نام پژوهشگر: محمد جواد آروین
بتول کرامت خسرو منوچهری کلانتری
کادمیوم به عنوان آلاینده محیطی و یک فلز سنگین باعث ایجاد سمیت در موجودات زنده می گردد. جاسمونات ها یک گروه از تنظیم کننده های رشد گیاهی می باشند که سبب ایجاد پاسخ های متفاوتی در گیاهان می گردند. در پژوهش حاضر، اثرات متیل جاسمونات (0، 01/0 و 1/0 میلی مولار) و کادمیوم کلراید (0 و 500 میکرو مولار) بر رشد و برخی پارامترهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی در آزمایش های جداگانه، به صورت (a) تیمار هم زمان متیل جاسمونات و کادمیوم (b) تیمار با تقدم متیل جاسمونات و (c) تیمار گیاهان با تقدم کادمیوم در گیاه سویا مورد مطالعه قرار گرفت. در گیاهان تیمار شده با کادمیوم، وزن خشک اندام هوایی و ریشه، مقدار کلروفیل a، b، کلروفیل کل و کاروتنوئیدها در مقایسه با گیاهان کنترل کاهش یافت. کاربرد متیل جاسمونات (به ویژه غلظت 01/0 میلی مولار) در شرایط تیمار هم زمان متیل جاسمونات و کادمیوم (a) و تیمار با تقدم جاسمونات (b)، باعث افزایش وزن خشک و مقدار رنگیزه های فتوسنتزی نسبت به گیاهانی که فقط تحت تیمار کادمیوم بودند گردید. ولی در شرایط آزمایش (c) هیچ کدام از غلظت های متیل جاسمونات نتوانست اثرات منفی کادمیوم را کاهش دهد. علاوه بر این کادمیوم، مقدار مالون دآلدئید، آب اکسیژنه و اتیلن را در برگ و ریشه گیاهان تیمار شده افزایش داد، در حالی که غلظت پایین متیل جاسمونات باعث تخفیف خسارات کادمیوم در شرایط تیمار هم زمان و تیمار با تقدم جاسمونات گردید. کادمیوم دراکثر موارد باعث کاهش مقدار قند و پروتئین در برگ و ریشه گیاهان سویا گردید، اما متیل جاسمونات باعث تعدیل این کاهش در گیاهان تحت تیمار با کادمیوم شد. در هر سه آزمایش انجام شده، تیمار با متیل جاسمونات در غلظت 01/0 میلی مولار باعث افزایش آنتی اکسیدان های غیر آنزیمی از جمله گلوتاتیون احیا، آنتوسیانین ها و سایر ترکیبات فنلی در برگ گیاهان تیمار شده با کادمیوم گردید. در آزمایشات با شرایط (a) و (b)، متیل جاسمونات باعث کاهش محتوای آسکوربیک اسید و افزایش مقدار دهیدرو آسکوربیک اسید در گیاهان تحت تنش با کادمیوم گردید. هم چنین متیل جاسمونات فعالیت آنزیم های آنتی اکسیداتیو مانند کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز و گلوتاتیون ردوکتاز را در این گیاهان افزایش داد. افزایش در مقدار گلوتاتیون، ترکیبات فنلی و آنزیم های آنتی اکسیداتیو نشان دهنده نقش دفاعی این ترکیبات در کاهش میزان گونه های فعال اکسیژن می باشد. بنا بر این، زمان مصرف و غلظت متیل جاسمونات بر موثر بودن آن اثر داشت. به طوری که کاربرد آن در غلظت پایین (01/0 میلی مولار) در آزمایش های (a) و یا (b)، به طور چشم گیری باعث تخفیف اثرات منفی ناشی از تنش کادمیوم می گردد، ولی اگر بعد از اعمال تنش استفاده شود (آزمایش c) اثری بر بهبود صدمات کادمیوم نخواهد داشت.
نغمه مومنی تیکدری محمد جواد آروین
شوری یکی از عوامل محدودکننده رشد گیاهان محسوب میگردد و ترکیباتی از قبیل اسید سالیسیلیک قادر به افزایش مقاومت گیاهان در برابر شوری است. در پژوهش حاضر، اثر اسید سالیسیلیک و تنش شوری (صفر و 80 میلی مولار) بر خصوصیات جوانهزنی، پارامترهای فیزیولوژیکی و رشد، عناصر ماکرو و میکرو و پارامترهای بیوشیمیایی ذرت هیبرید رقم سینگل کراس 704 مورد مطالعه قرار گرفت. تیمارهای اسید سالیسیلیک در 4 سطح (شاهد، خیساندن بذر در آب، خیساندن بذر در محلول اسید سالیسیلیک 1/0 میلی مولار و خیساندن بذر در محلول اسید سالیسیلیک 1/0 میلی مولار+ محلول پاشی محلول اسید سالیسیلیک 1/0 میلی مولار ) مطالعه شدند. شوری، پارامترهای جوانهزنی را تحت تاثیر قرار داد و سبب کاهش آنها گردید. همچنین شوری باعث کاهش پارامترهای فیریولوژیکی و رشد شد، بطوریکه سبب کاهش وزن تر علوفه، عملکرد کوانتومی فتوسیستم (ii)، ماکزیمم عملکرد کوانتومی فتوسیستم (ii) به ترتیب حدود 64، 8 و 18درصد گردید. تنش شوری با افزایش یون سدیم، کاهش یون پتاسیم و نسبت یون پتاسیم به سدیم را نیز به همراه داشت و همچنین سبب افزایش بسیاری از عناصر ماکرو (آهن، روی و منگنز) گردید. کلیه پارامترهای بیوشیمیایی (رنگیزه های فتوسنتزی شامل کلروفیل a، b، کل و کارتنوئید، آنتوسیانین، پروتئین، حوضچه آسکوربات وترکیبات فنلی) تحت تاثیر شوری قرار گرفتند و شوری سبب کاهش آنها گردید. پراکسیداسیون لیپید، نشت یونی و خاموشی غیر فتوشیمیایی تحت تاثیر شوری، افزایش یافتند. همچنین فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی ازجمله کاتالاز(cat)،آسکوربات پراکسیداز(apx) و پراکسیداز) (gpod در اثر شوری افزایش یافت. بنابراین پیش تیمار اسید سالیسیلیک موجب بهبود رشد و افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش گردید. اسید سالیسیلیک با افزایش سیستم دفاع آنتی اکسیدانی غیر آنزیمی نظیر کاروتنویید، آسکوربات، ترکیبات فنلی، آنتوسیانین و آنتی اکسیدانهای آنزیمیcat، gpodو apxموجب کاهش تنش اکسیداتیو، پراکسیداسیون لیپیدها، نشت یونی که موجب افزایش رنگیزه های فتوسنتزی و در نهایت پارامترهای رشد گردید. همچنین اسید سالیسیلیک با افزایش عملکردکوانتومی فتوسیستم (ii)، ماکزیمم عملکردکوانتومی فتوسیستم (ii) و کاهش خاموشی غیر فتوشیمیایی سبب افزایش کارایی فتوسنتز گردید. بعلاوه اسید سالیسیلیک بر مقدار یون پتاسیم و نسبت k+/na+در این گیاهان تاثیری نداشت و فقط مقدار یون سدیم را در گیاه به طور چشمگیری کاهش داد. بنابراین پیش تیمار با اسید سالیسیلیک موجب القای پاسخ های سازشی در گیاهان در تنش های شوری شده و در نتیجه منجر به تشویق واکنش های حفاظتی روی رنگیزه های فتوسنتزی و غشاهای زیستی گردیده که میتوان اثرآن در بهبود جوانه زنی به میزان 13درصد و وزن تر گیاه به میزان 29درصد مشاهده نمود.
طاهره مقبلی هنزلیی محمد جواد آروین
طالبی یکی از گیاهان خانواده کدوئیان است که در سطح وسیعی در نقاط مختلف کشور کشت می شود. تولید میوه طالبی برای ماه های فروردین و اردیبهشت به دلیل بالا بودن قیمت برای تولید کننده های مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر کاملا اقتصادی است و هر عاملی که باعث زودرس شدن میوه گردد از اهمیت ویژه ای برخوردار است. معمولا جهت تولید میوه زودرس از انواع مالچ ها، رقم های زودرس و اتفون (درمیوه های خودرس) می توان استفاده نمود. استفاده از اتفون در طالبی جهت زودرس کردن میوه آن کمتر مطالعه شده و نتایج ضد و نقیضی نیز گزارش شده است. بنابراین تحقیق حاضر به مقایسه رشد و نمو و عملکرد سه رقم تجاری هیبرید طالبی (گالیا، شاهپسندی و آناناسی) و سپس واکنش آنها به استفاده از مالچ پلاستیکی و محلولپاشی میوه ها با محلول 200 میلی گرم در لیتر اتفون در مزرعه پرداخته است. ارقام از نظر رشد و نمو و عملکرد میوه تفاوت معنی دار با یکدیگر داشتند. رشد رویشی گالیا بسیار کمتر از دو رقم دیگر بود ولی عملکرد میوه رقم آناناسی بیشتر از دو رقم دیگر بود. از نظر زمان رسیدن میوه ها نیز ارقام تفاوت هایی را نشان دادند بطوریکه میوه رقم گالیا پس از 90 روز، شاهپسندی پس از 96 روز و آناناسی پس از 102 روز بعد از کاشت بطور کامل قابل برداشت بودند. دو رقم گالیا و شاهپسندی خاصیت حمل و نقل و انبارمانی بهتری نسبت به رقم آناناسی داشتند. مالچ پلی اتیلن باعث افزایش دمای خاک (5 درجه سانتیگراد)، محتوای آب نسبی برگ (27 درصد)، سطح برگ (43 درصد)، وزن نهایی تر بوته (20 درصد)، عملکرد میوه (40 درصد) و کاهش نشت یونی از برگ (22 درصد) گردید. بر همکنش مالچ و اتفون بر عملکرد و زودرسی میوه ارقام طالبی معنی دار بود، بطوریکه در شرایط عدم استفاده از مالچ، اتفون عملکرد را نسبت به شاهد 22 درصد و در شرایط استفاده از مالچ 15 درصد کاهش داد. در مجموع بالاترین مقدار عملکرد میوه در هر سه رقم از تیمار مالچ ( رقم گالیا 2/41، شاهپسندی 33 و آناناسی 42 تن در هکتار) با میانگین 7 روز زودرسی نسبت به شاهد بدست آمد ولی زودرس ترین میوه ها از تیمار مالچ به همراه استفاده از اتفون بدست آمد که نسبت به شاهد 10 تا 13 روز زودرس تر بودند. از بین ارقام آزمایش شده رقم گالیا دارای رشد رویشی کمتر، میوه زودرس تر، شاخص برداشت، عملکرد میوه و قند بالاتر و خاصیت حمل و نقل خوب است که جهت تولید محصول زودرس توصیه می شود.
مریم خسروی مشیزی محمد جواد آروین
پتاسیم، کلسیم و ترکیب آنها مقدار نسبی آب و تعداد برگ، ضخامت و سفتی گوشت میوه در زمان برداشت را نسبت به شاهد به طور معنی داری افزایش دادند. کلسیم باعث افزایش طول بوته، تعداد شاخه فرعی، وزن تر و خشک بوته، قطر میوه و سفتی گوشت میوه در زمان برداشت و پتاسیم باعث افزایش تعداد شاخه فرعی، قطر و طول میوه و سفتی گوشت میوه در زمان برداشت گردید. همچنین کلسیم و یا پتاسیم 2 در هزار باعث افزایش تعداد میوه در بوته رقم شاهپسندی و میانگین وزن میوه در هر دو رقم گردید. اثرات متقابل کلسیم و پتاسیم بر کلروفیل برگ، عملکرد کل میوه، میزان کاروتنوئید میوه، سفتی میوه 4 روز پس از برداشت و عمرانبارمانی معنی دار شد. ترکیب کلسیم و پتاسیم در ارقام آناناسی و شاه پسندی، به ترتیب عملکرد میوه را به میزان 80 و 147 درصد و مقدار کاروتنوئید را 47 و 81 درصد در مقایسه با شاهد افزایش داد.
خدیجه مسلمی مهنی محمد جواد آروین
مصرف کادمیم باعث کاهش پارامترهای فتوسنتزی، رشدونمو و افزایش مالون دآلدئید و تجمع کادمیم در کلیه اندام های گیاهی در مقایسه با شاهد گردید. کلیه تیمارهای اعمال شده باعث بهبود پارامترهای اندازه گیری شده، تحت شرایط تنش کادمیم گردیدند ولی اثرsa به همراه سیلیسیم به طور معنی داری نسبت به بقیه تیمارها موثرتر بود و بنابر این می توان از آن جهت بهبود رشد وکاهش تجمع کادمیم در غده های سیب زمینی به صورت تجاری استفاده کرد.
محسن پرجود محمد جواد آروین
جاسموناتها گروه جدیدی از تنظیم کننده های رشد گیاهی هستند که بسته به غلظت و زمانمصرف، اثرات مهاری یا تحریکی بر مورفولوژی، فیزیولوژی ورشد و نمو گیاه دارند. این پژوهش به منظور بررسی اثرات متیل جاسمونات بر دو رقم طالبی(شاهپسندی و آناناسی) دردو مرحله جوانه زنی (آزمایشگاه) و همچنین در مرحله رویشی و زایشی (مزرعه) انجام گرفت. درآزمایش جوانه زنی، بذرها در غلظت های 0، 25/1، 5/2، 5 و10 میکرومولار به مدت 24 ساعت خیسانده و سپس کشت شدند. ویژگی های جوانه زنی و پارامترهای رویشی تا 10 روز ثبت گردید. در آزمایش مزرعه ای، بذرها در غلظت های 0، 5 و10 میکرومولار متیل جاسمونات به مدت 24 ساعت خیسانده وگروهی از آن ها در اواسط رشد (20روز پس از شکل گیری میوه) با غلظت 5 میکرومولار محلول پاشی شدند. در مقایسه با شاهد، 5/2 و 5 میکرومولار درصد جوانه زنی و سرعت جوانه زنی و همچنین پارامترهای رویشی ( وزن تر ریشه چه و ساقه چه، طول ریشه چه و ساقه چه و تعداد ریشه چه های فرعی) را افزایش دادند. در آزمایش مزرعه ای، در مقایسه با شاهد، پیش تیمار بذر با 5 میکرومولار باعث افزایش محتوای آب نسبی برگ، سطح برگ،کلروفیل، تعداد میوه، میانگین وزن میوه و میزان عملکرد میوه گردید. در مقایسه با شاهد، افزایش عملکرد میوه با پیش تیمار بذر با 5 میکرومولار متیل جاسمونات در رقم های شاهپسندی وآناناسی به ترتیب 61/42 و 62/52 درصد، با محلول پاشی بوته با 5 میکرومولار 95/20 و47/13 درصد وبا ترکیب این دو تیمار( خیساندن+ محلول پاشی) 83/73 درصد بود. اتفن در هر دو رقم، عملکرد میوه را کاهش داد ولی زودرسی میوه ها را سه روز پیش انداخت. غلظت 10 میکرومولار متیل جاسمونات روی ویژگی های جوانه زنی در بعضی موارد تاثیر منفی داشت ولی این غلظت در مزرعه موجب افزایش پارامترهای رویشی و زایشی نسبت به تیمار شاهد شد.
مهدی نظریان محمد جواد آروین
برخی تنظیم کننده های رشد نظیرمتیل جاسمونات درغلظت های مناسب قادر به بهبود رشد ونمو گیاه می باشند. به منظور مطالعه اثراین تنظیم کننده بررشد ونموگیاه طالبی و عملکرد میوه آن، آزمایشی درمزرعه با استفاده از غلظت های 0 ، 5/2 و5 میکرومولار به صورت خیساندن بذر، محلول پاشی در مرحله 7-6 برگی، مرحله بعد از تشکیل میوه و ترکیب خیساندن ومحلول پاشی انجام گردید. همچنین اثر تیمارها برعملکرد میوه دربوته های با 2 و 3 میوه نیز مطالعه گردید. نتایج نشان داد که برای افزایش معنی دارعمده پارامترهای رشد وعملکرد، حداقل دو مرحله تیمار با متیل جاسمونات لازم است. تنظیم کننده رشد متیل جاسمونات باعث کاهش نشت یونی وافزایش عمده پارامترهای رشد مانند میزان کلروفیل، رطوبت نسبی، ضخامت گوشت، وزن تربوته، وزن ترریشه ونهایتا عملکردگردید; ولی بر سفتی پوست وگوشت تاثیری نداشت. نتایج نشان داد که متیل جاسمونات باعث کاهش تعداد میوه گردیده است که این عمل در توده سمسوری که تعداد زیادی میوه تولید می کند، نیاز به تنک کردن دستی میوه را منتفی می کند. موثرترین تیمار، 5 میکرومولار استفاده شده درهرسه مرحله بود که درمقایسه با شاهد باعث کاهش نشت یونی (42 %)، افزایش کلروفیل (45%)، افزایش محتوی رطوبت نسبی (27%)، ضخامت گوشت (33%)، وزن تربوته (38%)، وزن ترریشه (40%)، عملکرد میوه درحالت 2 میوه دربوته (23%) وعملکرد درحالت 3 میوه دربوته (19%) شد.
منصوره افضلی گروه ایرج توسلیان
چکیده: هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر تیمار براسینواستروئید بر خصوصیات کمی و کیفی پرتقال رقم واشنگتن ناول بلافاصله پس از برداشت و پس از 5 هفته انبارداری در دمای 4 درجه سانتی گراد بود. این آزمایش به صورت بلوک طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار، چهار غلظت0، 1،0/1،0/01میکرومولار در سه زمان (بعد از تشکیل میوه، بعد از تشکیل میوه+ یک ماه قبل از برداشت و یک ماه قبل از برداشت) اجرا شد. بررسی میوه ها پس از برداشت نشان داد محلول پاشی با غلظت 0/1 میکرومولار brبعد از تشکیل میوه باعث افزایش درصد قند (41%) و شاخص رسیدگی شد. تیمار0/1 میکرومولار یک ماه قبل از برداشت سبب افزایش چگالی (17%)، تیمار1 میکرومولار یک ماه قبل از برداشت سبب افزایش کلروفیل(80%)b و طول میوه (26%) شد. تیمار br بعد از تشکیل میوه + یک ماه قبل از برداشت در غلظت های 0/1، 1 میکرومولار به ترتیب باعث کاهش اسید آلی (8/36%)، افزایش اسیدآسکوربیک (62%)، غلظت 0/01 یک ماه قبل از برداشت سبب افزایش قطر میوه(24%) شد. 0/01 بعد از تشکیل میوه + یک ماه قبل از برداشت سبب افزایش حجم(41%) و افزایش وزن (46%) و سفتی گوشت میوه (71%) و ضخامت پوست (25%) شد. همچنین بررسی میوه های انبار شده نشان داد کاربرد براسینواستروئید روی برخی صفات نظیر سفتی گوشت میوه، ضخامت پوست، اسید آلی، اسید آسکوربیک، اسیدیته، مواد جامد محلول، کاروتنوئید، فنول، درصد کاهش وزن و حجم، نشت یونی پوست در طول مدت انبارداری به طور معنی داری موثر بود و سبب افزایش عمر انبارمانی میوه ها شد. ولی بر آنتوسیانین و نشت یونی گوشت میوه تأثیر معنی داری نداشت.
شیما حسن زاده فرد محمد جواد آروین
طالبی یکی از گیاهان خانواده کدوئیان است که در سطح وسیعی در نقاط مختلف کشور کشت می شود. گزارش شده است که برخی از تنظیم کننده های رشد به خصوص براسینواستروئیدها (brs) می توانند جوانه زنی بذر، رشد و نمو گیاه و عملکرد میوه را افزایش دهند. در این پژوهش تاثیر غلظت های 1/0 و 3/0 میکرومولار 24-اپی براسینولید ((ebr در سه مرحله (خیساندن بذر، محلول پاشی بوته ها در مرحله 7-6 برگی، محلول پاشی بعد از تشکیل میوه و ترکیب آنها) بر برخی ویژگی های مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و عملکرد در طالبی رقم سمسوری مطالعه گردید. غلظت 3/0 میکرومولار ebr در سه مرحله پارامترهایی مانند محتوی آب نسبی برگ، نشت یونی، شاخص کلروفیل spad، وزن تر بوته، عملکرد کل، را نسبت به شاهد به ترتیب به میزان 22 %، 24%، 21%، 81% و19% افزایش داد. غلظت 1/0 میکرومولار ebr طی 3 مرحله نیز در بیشتر پارامترها همانند این تیمار منجر به افزایش پارامترهای رشد گردید و ویژگی های کیفی میوه نیز از جمله سفتی گوشت، سفتی پوست، ضخامت گوشت و صفت وزن تر ریشه تحت تاثیر قرار نگرفت.
طیبه حیدری ایرج توسلیان
هلو یکی از میوه های مهم مناطق معتدله و متعلق به خانواده رزاسه است. گزارش شده برخی تنظیم کننده های رشد از جمله براسینواستروئیدها با عث بهبود برخی صفات کمی وکیفی محصولات باغی می شوند. در این پژوهش تاثیر غلظت های مختلف 24- اپی براسینولید 0، 1/0، 5/0 و 1 میکرو مولار در دو مرحله زمانی و به سه حالت: یک هفته قبل از تمام گل، یک ماه بعد از تمام گل و یک هفته قبل از تمام گل + یک ماه بعد از تمام گل بر برخی صفات کمی و کیفی میوه هلو رقم "آلبرتا" مورد مطاله قرار گرفت. تیمار 1 میکرومولار در مرحله یک هفته قبل از تمام گل و در حالت دو بار محلول پاشی در مقایسه با شاهد تعداد میوه، طول میوه، قطر میوه، وزن میوه، طول هسته، قطر هسته، وزن هسته، ضخامت گوشت و عملکرد را به طور معنی داری افزایش داد. تیمارهای 5/0 و 1 میکرومولار در مرحله یک هفته قبل از تمام گل و در حالت دو بار محلول پاشی باعث کمترین نشت یونی از برگ، پوست و گوشت به ترتیب 20?، 26? و 25? در مقایسه با شاهد شدند. تیمار 1 میکرومولار و کاربرد آن یک ماه بعد از تمام گل در مقایسه با شاهد، ضخامت پوست را 67? و کاروتنوئید را به طور معنی داری افزایش داد. تیمار 1 میکرومولار در کلیه مراحل محلول پاشی و در مقایسه با شاهد باعث افزایش مواد جامد محلول 38? و کلروفیل برگ 69? گردید. تیمار 1 میکرومولار در حالت دو بار محلول پاشی به طور معنی داری باعث افزایش آنتوسیانین و کاهش اسید آلی تا 68? در مقایسه با شاهد شد. تیمار 5/0 میکرومولار در مرحله یک هفته قبل از تمام گل میزان اسید آسکوربیک (ویتامین ث) را در مقایسه با شاهد 99? افزایش داد. همچنین تیمار 5/0 و1 میکرو مولار در کلیه مراحل محلول پاشی و در مقایسه با شاهد سفتی بافت را تا 90? افزایش داد. به طور کلی کاربرد هورمون 24- اپی براسینولید در بهبود برخی صفات کمی و کیفی موثر بود. تیمار 1 میکرومولار در مرحله یک هفته قبل از تمام گل و در حالت دو بار محلول پاشی نسبت به شاهد و سایر تیمارها موثرترین بود .
فاطمه دریایی گوکی بتول کرامت
کادمیوم (cd)، بعنوان یکی از فلزات سنگین آلاینده محیط زیست، بر روی فعالیتهای فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی گیاهان تأثیر می گذارد و باعث کاهش تولیدات کشاورزی می شود. این فلز از طریق فرآیندهای صنعتی و کودهای فسفاته وارد محیط زیست و زنجیره غذایی می شود. سلنیوم(se)، بعنوان یک عنصر ضروری، دارای اثرات مفیدی در افزایش تحمّل به تنش های زنده و غیرزنده در گیاهان است. سلنیوم یک جز مهم گلوتاتیون پراکسیداز است که در مکانیسم های دفاعی داخل سلولی بر علیه استرس اکسیداتیو توسط جلوگیری از تشکیل گونه های فعال اکسیژن شرکت می کند. با توجه به اهمیّت اقتصادی گندم ، همچنین بررسی اثرات سمّی کادمیوم بر پارامترهای مورفولوژی و فیزیولوژی گیاه گندم و نیز شناخت اثرات سلنیوم بر کاهش عوامل مخرّب ناشی از تنش کادمیوم در این گیاه، آزمایشاتی در قالب طرح کاملاً تصادفی، با سه تکرار و در دو مرحله نموی (مرحله رشد اولیه گیاه و مرحله برداشت دانه) انجام شد. در این پژوهش از غلظت های 0 ،350 ، 700 میکرومولار کادمیوم بصورت اضافه نمودن به خاک با آب آبیاری و غلظت های 0، 5/1، 3 پی پی اِم سلنیوم به روش اسپری برگی استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد که، غلظت 700 میکرومولار کادمیوم سبب کاهش محتوای کلروفیل a، b و کلروفیل کل، کاروتنوئید و نیز کاهش فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز و افزایش میزان نشت یونی ،آنتوسیانین، مالون دآلدئید و سایر آلدئیدها، پروتئین و محتوای پراکسیدهیدروژن و همچنین کاهش وزن تر و خشک گیاهچه و خوشه، کاهش تعداد و وزن دانه و نیز طول و وزن سنبله و تجمع کادمیوم در دانه گردیده در حالیکه کاربرد سلنیوم باعث کاهش میزان نشت یونی، مالون دآلدئید و سایر آلدئیدها و محتوای پراکسیدهیدروژن و افزایش در محتوای کلروفیل a،b ، کلروفیل کل،کاروتنوئید، آنتوسیانین و پروتئین و نیز افزایش در فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز همچنین افزایش وزن تر و خشک گیاهچه و خوشه و نیز افزایش تعداد و وزن دانه ، طول و وزن سنبله و نیز تجمع سلنیوم در دانه در شرایط تنش و غیرتنش شده است. داده های حاصل از سنجش این دو عنصر نشان داد که تحت شرایط 700 میکرومولار کادمیوم، میزان جذب و ذخیره این عنصر در برگ رقم کویر بیشتر از رقم روشن بوده است که فعالیت بیشتر آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز و نیز افزایش محتوای پیگمانهای فتوسنتزی و آنتوسیانین را در پی داشته است. داده های حاصل از سنجش عناصر سلنیوم و کادمیوم نشان داد که تحت شرایط 700 میکرومولار کادمیوم، میزان جذب این عنصر در دانه های دو رقم گندم تقریباً مساوی و حدود 14 برابر مقدار آن در دانه های شاهد شده است، در حالیکه در تیمارهای 3 پی پی ام سلنیوم و 700 میکرومولار کادمیوم، جذب کادمیوم در رقم کویر به میزان3 برابر و در رقم روشن به مقدار 7 برابر شاهد کاهش یافت، همچنین در تیمار 3 پی پی ام se، تجمع این عنصر در دانه های رقم کویر 5/21 برابر و در رقم روشن15 برابر مقدار آن در شاهد بوده، در حالیکه در شرایط تنش cd و غلظت 3 پی پی ام سلنیوم، میزان تجمع se در دانه های رقم کویر 32% (مقدار سلنیوم بدست آمده از دانه در غلظت 3 پی پی ام تقسیم بر مقدار سلنیوم بدست آمده در دانه های شاهد) و در رقم روشن 18% کاهش یافت. نتایج نشان می دهد که رقم کویر توانسته است با انباشتگری بیشتر سلنیوم به میزان 42% در دانه های خود و مصرف آن به میزان 27% بیشتر نسبت به رقم روشن، از خسارات منفی ناشی از تنش کادمیوم کاسته و مقاومت بیشتری در برابر آن نشان دهد.
سجاد باقری محمد جواد آروین
طالبی در سطح وسیعی در ایران کشت می گردد ولی عملکرد آن در هکتار پایین است. به منظور افزایش عملکرد دو آزمایش تحت تاثیر کاربرد جیبرلیک اسید در مرحله جوانه زنی (آزمایشگاه) و همچنین جیبرلیک و هیومیک اسید در مرحله رویشی و زایشی (مزرعه) در گیاه طالبی رقم سمسوری انجام گرفت. درآزمایش جوانه زنی، بذرها در غلظت های 0، 200، 400، 600 میلی گرم در لیتر به مدت 24 ساعت خیسانده و سپس در پتری دیش قرار داده شدند. تیمارهای آزمایش مزرعه ای شامل شاهد (t1)، خیساندن بذر در محلول 400 پی پی ام جیبرلیک اسید (t2)، خیساندن بذر در محلول 5/1 درصد هیومیک اسید (t3)، محلول پاشی بوته ها با محلول 50 پی پی ام جیبرلیک اسید در مرحله 7-6 برگی (t4) و در زمان تشکیل میوه (t5)، محلول پاشی بوته ها با محلول 50 پی پی ام جیبرلیک اسید و 5/1 در هزار هیومیک اسید بصورت ترکیبی در مرحله 7-6 برگی (t6) و در زمان تشکیل میوه (t7) و بصورت ترکیبی از تیمارها بودند.
نسیمه منتظری تختی محمد جواد آروین
به منظور بررسی اثر تنش خشکی و تیمارهای شیمیایی بر پارامترهای رشد و نمو چهار رقم جو، آزمایشی به صورت کرت های دوبار خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان اجرا شد. عامل اصلی آبیاری (شاهد و تنش خشکی) و عامل فرعی شامل چهار رقم جو، ?نصرت?، ?افضل?، ?یوسف?، ?لاین 12?uh و عامل فرعی فرعی شامل: شاهد، سالیسیلیک اسید با غلظت نیم میلی مولار (خیساندن بذر، محلول پاشی در مرحله گرده افشانی، خیساندن بذر ومحلول پاشی) و محلول پاشی گیاهان با سلنیوم در مرحله ظهور سنبله (40میلی گرم در لیتر از منبع سلنات سدیم) بودند. نتایج نشان داد که تنش خشکی موجب کاهش معنی دار شاخص کلروفیل، وزن هزار دانه، تعداد سنبله، وزن سنبله ، تعداد دانه ، وزن دانه ، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت گردید. همچنین اثر بر هم کنش تنش و رقم بر تعداد سنبله، وزن سنبله، تعداد دانه، وزن دانه و وزن هزاردانه معنی دار بود. در مقابل سالیسیلیک اسید بطور معنی داری موجب افزایش تمامی صفات مورد مطالعه گردید. محلول پاشی گیاهان با سلنات موجب افزایش معنی دار غلظت سلنیوم در دانه تمام ارقام نسبت به تیمار شاهد گردید. به طور کلی براساس نتایج بدست آمده از این پژوهش کاربرد سالیسیلیک اسید موجب بهبود رشد گیاه در هر دو شرایط تنش و بدون تنش می گردد و کاربرد سلنیوم نیز موجب غنی سازی دانه جو می گردد و بنابراین استفاده از این دو ماده جهت بهبود کمی و کیفی محصول جو توصیه می گردد.