نام پژوهشگر: عبداله نصری

قلمرو دین از دیدگاه علامه جعفری و آیت الله جوادی آملی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1391
  محمدحسین صادقی   علی اسدی

چکیده رویکرداستاد جعفری به قلمرو دین رویکردی حداکثری است.ایشان به دلایل زیر معتقداند دین و فقه اسلام می تواند به تمامی نیازهای مادی و معنوی بشر پاسخ مناسب بدهد:1-حیات معقول؛این نوع حیات بعنوان حیات حقیقی واصیل انسانطبق تعریف (تلاشی آگاهانه به رهبری شخصیت انسانی در مسیر قرار گرفتن در جاذبه کمال مطلق)بر اعتقاد به کمال مطلق یعنی خداوند منطبق است.واین یعنی بدون حضور دین وپیروی از دستورات الهی در تمام امور زندگی حیات واقعی وحقیقی انسان محقق نمی شود.در غیر این صورت انسان در حیات طبیعی که بین او و حیوان مشترک است دست و پا می زند.2-کمال فقه وبالتبع آن کمال دین؛دین کامل است.لازمه کمال دین این است که به همه نیازهای مادی و معنوی انسان در جریان ارتباطات چهارگانه ودر دو حوزه«چنان که هست »و«چنان که باید » پاسخ دهد.بنابراین دین حداکثری است. استاد جوادی آملی هم در بحث قلمرو دین وکارکرد آن معتقد به دیدگاه حداکثری می باشند.دلایل ایشان برای اختیار این رویکرد عبارتنداز:1-آیاتی از قبیل آیه201 سوره بقره«ربنا آتنا فی الدنیا حسنه و فی لاخره الحسنه»وروایات گوناگونی ثابت می کنند دین با وجودنظارتش بر آخرت وجنبه ابدیت انسان به ابعاد گوناگون زندگی او در دنیا نیز نظر دارد.به عبارت دیگر دین اسلام به دلیل تاییدات درون دینی وادعای خود دین کامل است و میان کمال دین وپاسخگو بودن به تمامی نیازهای بشری ملازمه است .بنابراین دین حداکثری است.2-عقل انسان چون محدود و خطا پذیر است نمی تواند تمام نیازهای مادی و معنوی و تمام نواقص فردی و جمعی خویش را بر طرف کند.لذا خداوند طبق حکمت خود باید برای تمامی ابعاد زندگی بشر از طریق ارسال رسل برنامه بفرستد.واین یعنی دین بایدکامل باشد وتمام جنبه های زندگی انسان را درچهارچوب ارتباطش با خویشتن ،با خدا، با جهان هستی و با همنوعان در بر گیرد. واژگان کلیدی : قلمرو دین ،کارکرد دین ، حیات معقول ، ارتباطات چهار گانه ، معرفت شناسی